WC
Bouwers praalwagens eensgezind
Hofdame houdt prins in het gareel
Ook ouderen komen
aan hun trekken
tijdens festiviteiten
Iedereen geniet
als Tragelcliënten
hun feestje vieren
oncurrenten in optochten, maar collega's tijdens voorbereiding
Carnaval Hulst
is wél populair
dinsdag 21 februari 2006
door Gino van den Broecke
LAMSWAARDE - Wie denkt
dat carnaval alleen voor jon
ge mensen is, heeft het dui
delijk mis. De ouderen wor
den door de diverse stichtin
gen in leutminnend Zeeuws-
Vlaanderen absoluut niet ver
geten.
Raad van Elf, prinsen en an
dere carnavallers betrekken
de oudere inwoners van ste
den en dorpen nadrukkelijk
bij hun festiviteiten die bol
staan van plezier, verkleed
partijen, dweilbandjes, op
tochten en andere opvallend
heden.
De Sasse Betekoppen houden
in hun programma jaarlijks
rekening met de ouderen in
hun Betestad en brengen op
vrijdagmiddag traditiege
trouw een bezoek aan verzor
gingstehuis La Redoute, waar
bij dit jaar de Belgische zan
geres Sabrina de microfoon
in de hand neemt en de bewo
ners van een sfeervol optre
den voorziet.
„We drinken dan als Raad
van Elf en lekkere bak koffie,
maken een praatje en pro
beren toch elk jaar weer om
de mensen een plezierige
middag te bezorgen en als het
even kan de polonaise in te
zetten", aldus prins Michel
angelo I, die voor het tweede
jaar in Sas van Gent tijdens
het leutfeest van vrijdag tot
dinsdag de scepter zwaait en
de 'baas' is in de stad.
Fruitmand
Daarnaast worden ook de
zieken niet vergeten door
de carnavalsstichting, want
's avonds krijgen namens de
Sasse bevolking alle mensen
die ziek thuis danwel in
streekziekenhuis De Honte
liggen een fruitmand. Deze
worden dan persoonlijk door
de prins en zijn raadsleden op
tal van plekken overhandigd.
Als op dinsdag in de Betestad
de kinderen de straat op
gaan, is gemeenschapshuis
De Speye voor de ouderen dé
plek van handeling tijdens de
55+ middag.
„Dan moeten wij als Raad
ons verdelen en is ook Sabri
na wederom van de partij.
Dat blijkt altijd bijzonder
aan te slaan en rond een uur
tje of vier zijn het hele gevolg
en ikzelf aanwezig om er een
dolle boel van te maken en in
polonaise onder muzikale
klanken door De Speye te
gaan. De sfeer en het samen
zijn onder elkaar maakt het
altijd erg gezellig", vertelt Mi
chelangelo over het ouderen-
gebeuren in 'zijn' carnavals-
stad.
Ouderen
Prins PeeWee van De Mossel-
krauwers uit Philippine en
zijn gevolg gaan jaarlijks
langs bij verzorgingstehuis
Ter Schorre in Temeuzen om
de bewoners afkomstig uit
het Mosseldorp met een be
zoekje te verblijden. Zij laten
daarmee zien, dat ook tijdens
het carnaval de oudere inwo
ners van weleer niet uit het
hart van de dorpelingen zijn
verdwenen.
Op andere plekken in-
Zeeuws-Vlaanderen wordt
voorafgaand aan en tijdens
het carnavalsfeest, op verschil
lende manieren eveneens stil
gestaan bij leutfestiviteiten
met ouderen in een centrale
rol.
Zo was er op 11 februari als
voorproefje voor het komen
de leutfeest in Lamswaarde
al een succesvol bejaardenbal
in gemeenschapscentrum De
Luifel. Daar genoten de
ouderen van hun jaarlijks
gezellig middagje vol muziek
en spelletjes, waarbij de
boerenkapel de muzikale
sfeer in de zaal toeterde. Ook
hier lieten de ouderen zien,
dat ook zij zeker op hun eigen
manier een gezellig carnavals
feest kunnen vieren.
jrEdydeWitte
rvf.
lila [KANT - Wagenbouwers we-
ïllll o pottenkijkers hel liefst tot
11, „aval. Zeker als andere groe
it,, een glimp van het bouw-
tffl „k proberen op te vangen,
jden ze do deuren gesloten.
Kconcurrentie is immers groot
-leeft geweldig.
heb- .de grote loods aan de Magda-
ke'c- 'astraat in Heikant staat open-
veie id echter hoog in het vaandel,
r jt i carnavalsverenigingen tim-
;ren hier onder de paraplu
a ^camavalswagenbouwvereni-
ed;t :oDe Magdalenastraat al en-
gnji ie maanden koortsachtig aan
een a praalwagen. Tijdens de op-
Die chten is het ieder voor zich.
ige ildens het bouwen staan de
invers indien nodig wel direct
Eg ijrom de concurrent een hel-
1 be. gd hand te bieden. „Het is
één grote familie die zeker
goed a geheimen voor elkaar
ikai", zegt Angelo de Bruijn
ras i*CVDe Statie uit Hulst. Met
alk n maat Patrick van Bunder
zó ratelt hij de wagen van de
atie in elkaar. Al 22 jaar zet-
alk beide techneuten hun beste
d;' eentje voor bij deze carna-
s e Lïclub. Links en rechts wor-
lk- nze geflankeerd door de crea-
n de svan De Kleppies en 't Zee-
beide uit Clinge.
mi 2edeugd staat in het midden",
.jkjj apt de Bruijn. „We bouwen
fe nu al zes jaar in deze loods,
gait een de voormalige brandweer-
to; üerae aan het Oranje Bolwerk
[Hulst tegen de grond ging, wa
ved a we onze bouwlocatie kwijt.
-kikkig konden we ook onze
trek in deze loods nemen. Het
'riffi hier knus en vooral gezellig,
nste k geweldige onderlinge sfeer
ifiuleert het bouwen. Je komt
«ere keer weer met frisse
iem- eed naar de loods. Vooral op
jr al iterdag is het hier lekker druk.
me- ]an kun je natuurlijk meer
dan doordeweeks in de
ifonduren."
iakmanschap
rolijke muziek galmt door de
lods en de kannen koffie staan
raor het grijpen. In eerste in-
itantie gaan de bouwers zelf
aan de slag met hun ideeën.
Activiteiten als lassen, schil
deren, polyesteren en afwerken
met schuim behoren min of
meer tot de standaard werk
zaamheden van het wagen-
bouwersgilde. Als het mechanis
me aan bod komt om onderde
len te laten bewegen, gaan ver
schillende bouwers him licht al
eens opsteken bij de buren. De
spreuk 'vakmanschap is meester
schap' gaat immers niet voor ie
dereen op. De Bruijn: „Voor een
tipje hier of een sleuteltje daar
zijn we zeker niet te beroerd.
We hebben net ook even geklust
aan de wagen van BC De Papa
gaai van onze maten Bout en
Pietje. Het is natuurlijk niet de
bedoeling dat we flink wat ener
gie steken in een praalwagen
van de concurrentie. Daarvoor
is onze tijd te kostbaar. Zoals zo
vaak komt het bouwen jaarlijks
op dezelfde mensen neer. En die
zijn bij ons op één hand te tel
len. Maar we klagen niet, daar
voor doen we dit werk te
graag."
Kraan
De samenwerking neemt grote
vormen aan als het gaat om het
opbouwen en later weer afbre
ken van de wagen buiten de
loods. „De uitrijhoogte be
draagt ruim vier meter en onze
wagen wordt zo'n acht meter
hoog", rekent Van Bunder even
snel uit. „Daarom huren we sa
men een kraan in die de laatste
dagen voor de eerste optocht op
het terrein voor de loods komt
te staan. Dan worden indien no
dig onder het motto 'vele han
den maken licht werk' de pop
pen en ander hoge onderdelen
met vereende krachten gemon
teerd. Om een stukje veiligheid
te garanderen slaan we even
eens de handen ineen. Iedere ver
eniging moet twee brandblus
sers bij de hand hebben. De jaar
lijkse keuring van deze appara
tuur wordt ook weer gezamen
lijk betaald. Zelfs eventuele re
paraties aan de loods behoren
tot het gemeenschappelijke be-
lang."
De werkzaamheden worden in
de laatste week afgesloten met
Angelo de Bruijn (voorgrond) en Patrick van Bunder (rechts, met pet) bij de wagen van concurrent CV De Papagaai. foto Peter Nicolai
een gezellig onderonsje" van alle
bouwers. Dan wordt proviso
risch een bar gemaakt en wor
den de kelen gesmeerd met enke
le pilsjes. De dames van de vere
nigingen komen met een paar
frituurpannen aanrukken en ver
zorgen dan een hapje. Dit zelfde
ritueel herhaalt zich enkele we
ken na carnaval als in de loods
een grote verkoop markt wordt
gehouden. Van heinde en verre
komen dan leutverenigingen
een kijkje nemen of er iets van
hun gading te koop is. Van Bun
der en de Bruijn hopen wel dat
de gemeente Hulst de loods nog
jaren voor de bouwers kan be
houden. „Dan heb je tenminste
vooraf ook al lol. En wees eer
lijk als deze locatie verdwijnt
dan zullen toch weer een aantal
clubs er de brui aan geven.
Hulst heeft het carnaval hoog in
het vaandel staan. Ze weten nu
van ons dat een geschikte bouw
plaats daarvoor de basis moet
zijn."
door Gino van den Broecke
CLINGE - Het vieren van het
carnavalsfeest roept altijd beel
den op van hossende, feestende
en vrolijke mensenmassa's in
straten, pleinen, zalen en cafés.
De organisatie van dergelijke
festijnen is echter voor sommige
doelgroepen wel degelijk ver
schillend, zo ook bij verstande
lijk gehandicapten.
Stichting Tragel organiseert in
Clinge al meer dan twintig jaar
haar eigen carnavalsfeest. Cliën
ten met een verstandelijke be
perking gaan er dan een aantal
dagen lang even 'lekker tegen
aan'. Met een prinsenbal, disco
en een presentatiemiddag waar
bij cliënten en personeel van di
verse groepen verkleed een the
ma uitbeelden, zit het program
ma goedgevuld in elkaar. Van
uit de diverse locaties in Hulst,
Clinge en Terneuzen komen dan
zo'n honderdvijftig gasten naar
't Palet op het terrein van De
Sterre om het leutfeest met el
kaar te vieren.
„Bij de organisatie komt best
veel kijken. Zo kunnen cliënten
zich opgeven voor een plekje in
de Raad van Elf die we elk jaar
formeren. Half januari stellen
we die waag pas, want anders
kan het wel eens tot stressreac
ties, euforie en andere proble-
HULST - Voorzitter Jan Kant
van de Hulster carnavalsvereni
ging AHC de Vossen herkent de
situatie zoals die wordt ge
schetst in de landelijke pers
niet. Daarin werd gesteld dat
het carnaval in Limburg minder
populair is geworden.
Volgens Kant geldt dit niet voor
Hulst. In tegendeel: „Hier ken
nen we juist de tegengestelde
trend." Uit onderzoek van de
Hoge Hotelschool Maastricht
bleek een aantal weken terug
dat het carnaval sinds de jaren
negentig in een dalende trend
zit. Volgens Jan Kant is de op
komst steeds hoger en hij ver
wacht dat deze stijging zich zal
voortzetten.
men leiden bij cliënten en dat
willen we voorkomen natuur
lijk", zegt Els Balemans, die als
consulente vrijtijd verantwoor
delijk is voor het camavalspro-
gramma.
De donderdagavond voor carna
val staat bij Tragel altijd in het
teken van de Raad van Elf en
dan worden de 'gelukkigen*
door prins Richard den 18e (het
is immers het achttiende jaar
dat hij voor de cliënten als prins
actief is) officieel geïnstalleerd
met een medaille, het omdoen
van de cape en het opzetten van
de steek. „Het is schitterend om
dat elk jaar weer te mogen en
kunnen doen. Die gasten genie
ten er enorm van en ik niet min
der", legt Richard van de Lavoir
uit. Hij is als vrijwilliger al
meer dan twintig jaar actief bij
Tragel ên regelt samen met Dirk
Rooms de zaakjes tijdens het
carnavalsfeest.
„Die donderdagavond is altijd
supergezellig en heerlijk druk.
De Baréelen zijn ook altijd van
de partij om de wolijke noot te
toeteren en de sfeer is super en
iedereen host, danst en feest er
lustig op los. Daar doe je het
dan uiteindelijk toch voor en
dat geeft voldoening", geeft
Rooms aan. Hij is zelf jarenlang
lid geweest van de Raad van Elf
in Hulst. „Dat is echter in niets
te vergelijken. Dit hier is zo echt
en zo puur. Het genot dat die
mensen hier uitstralen is ge
woon prachtig. In Hulst was al
les volgens strak schema vastge
legd, maar hier is het allemaal
improviseren en dat is heerlijk
om te doen!"
Naast Van de Lavoir en Rooms
zijn er nog drie vaste vrijwilli
gers die hun eigen carnavals
feest altijd in dienst stellen van
de cliënten bij Tragel.
Omér de Rudder zorgt tijdens
de dagen voor de muziek, Mar-
cella Café en ook Jenny de Bel
verlenen trouw altijd hand en
spandiensten. „Die mensen zijn
goud waard voor ons, want het
is toch niet niks om voor het
gemêleerde gezelschap wat onze
cliënten toch zijn een carnavals
feest probleemloos te laten verlo
pen hoor. Daar komt heel wat
bij kijken, maar het plezier dat
ze beleven geeft ons elk jaar
weer een supergoed gevoel en
daar gaat het om", aldus Els Ba
lemans.
limiboek van Kloorianen is in goede handen
|;ofEdy de Witte
Zffli
LOOSTERZANDE - Wat be-
iill een vrouw om tijdens het
imaval vier dagen lang als een
ffldje achter haar man aan te
101 In? De 41-jarige Dolores
b zou best eens een avondje
der haar wederhelft op stap
j met een groepje vrou-
bbijvoorbeeld leut maken op
I bal masqué in Klooster-
de. Maar deze vlieger gaat
genoeg niet op. Als
an en toeverlaat sta ik tij-
as het zottenfeest als hof-
ffivoor het tweede jaar aan
tijde van mijn man Martin,
zwaait eveneens voor het
seizoen onder de naam
nzs'. Tinus de scepter over de
Wanen in Kloosterzande.
sica Vuick loopt dan voor
evenwicht aan de andere
-van de prins mee", legt Do-
suit.
tff sprake van jaloezie of vor-
nMartin en Dolores ook tij
zet carnaval na vijf jaar hu
ll nog steeds een hechte
enheid? Jaloers ben ik
semiet", reageert ze fel. „Als
[hei,-, sin bijvoorbeeld in zijn hoe-
dertien vrouwen moet kus-
;?ak ik vanzelf ook wel mijn
PIKf;f-®ee- Liefst zoen ik dan na-
bjk elf mannen. Zo blijf ik
■ans altijd een streepje voor.
proberen elkaar wel de loef
asteken. Voor de leut ben ik
i le vinden. Nu is het lol
rpen als hofdame. Anders
K toch met de vrouwen van
„jifc -dsleden achter de Klooria-
«anhuppelen. Als hofdame
tegelijk de vinger aan de
'«ouden) en er mede voor zor-
óatTinus zijn taak naar be-
uitvoert. Tenslotte is hij
Mhangbord van de Klooria-
Zo vlak bij hem kan ik hem
.J sou wei eens een kneepje ge-
aisiets dreigt te ontsporen."
a- ióee om Dolores als hofda
me passen kwam van prins
«zelf.
1 broek aan
Mitioneel mag een prins zelf
'hofdames kiezen", vertelt
«utvorst. „Nou, dat was voor
"wet moeilijk. Dolores vol-
jduiielijk aan alle door mij
'de eisen. Ze ziet er op zijn
h mede het voortouw bij de
Martin Joos, Prins Tinus van de Kloorianen, heeft zijn vrouw Dolores als hofdame. foto Peter Nicolai
polonaises en blijft alert als er
ongemerkt van het draaiboek
wordt afgeweken. Laten we het
zo stellen dat zij tijdens het
carnaval de broek aan heeft.
Bovendien ben ik ook nog
smoorverliefd op haar. Met
Dolores aan mijn zijde sta ik
stevig in mijn carnavalsschoe
nen. Misschien komt bij mij wel
een stukje jaloezie bovendrij
ven. Mijn beide hofdames zijn
gepokt en gemazeld voor deze
job. In mijn dromen zou ik het
liefst met twee jonge stukken
van twintig aan mijn zijde lo
pen. Maar voor dit serieuze
werk zijn Dolores en Monica
twee loten uit de loterij. Het
lclikt gewoon goed met zijn drie
ën." De hofdame heeft zich ook
wel eens afgevraagd of ze deze
taak niet aan een jongere meid
moet overlaten. Dolores: Maar
toen stribbelde Martin flink te
gen. Dat streelt me clan weer. Bo
vendien zijn de reacties van de
buitenwacht ook lovend. Wie
ben ik clan om mezelf in te rui
len voor een jonge griet? We
doen het uiteindelijk voor het
welslagen van het carnaval op
Kloosterzande. Onlangs gaf een
jong gastje van een jaar of zes
tien me tijdens een wagenbou
wersbal op Kloosterzande wel
zo'n compliment dat er geen en
kele twijfel meer is. 'Je bent de
mooiste hofdame uit de omge
ving' zei deze jeugdige fan met
weliswaar een hoofd als een
biet. Daar is een wouw nou net
gevoelig voor."
Door zijn Dolores aan de hand
mee te nemen is de Klooria-
nenprins er ook van verzekerd
dat hij dagelijks een frisse outfit
kan aantrekken. Want zelf moet
Dolores ook haar eigen uit
rusting op orde hebben. Zo zal
er in de carnavalsnachten in hui
ze Joos wel eens een wasje ge
draaid worden. De hoogwaar
digheidsbekleder van de Kloo
rianen heeft zijn hofdames inge
fluisterd dat zij gedrieën de kar
moeten trekken. „Dat betekent
vooraan in de polonaises en met
de meute mee hossen en sprin
gen", stelt Dolores.
„Conditioneel kan ik dat sowie
so goed af. Daarbij is actief car
naval vieren een uitstekende af-
slankcursus. Vorig jaar raakte
ik zo drie Mlo kwijt. Er mogen
er nu best ook weer een paar af.
Hoewel ik graag een alcoholisch
drankje achterover sla, krijgt
een plat watertje tijdens 'dienst
tijd' de voorkeur. Met een taken
pakket op zak maak ik me op
voor het zottenfeest. Een hofda
me moet van alle markten thuis
zijn. Het bemoederen van de
jeugdprins, het vertroetelen van
oudjes op het carnavalsfeest van
de bejaarden, het aanzwengelen
van het Mndercarnaval en voor
al zorgen dat de boel niet stil
valt. Als er toch even een pauze
valt voor een toespraak of huldi
ging moet je weer zorg dragen
voor de papieren en versierselen
die bij dergelijke plechtigheden
horen."
Na het carnavalsfeest gaat Dolo
res Joos zichzelf toch eens kri
tisch analyseren. „Je moet ook
alert blijven op je eigen functio
neren. Wie wéét is Tinus me als
hofdame zat. Dan kap ik ermee.
Als hij mij thuis maar in zijn ar
men blijft sluiten dan heb ik in
ieder geval geen reden om ja
loers te worden."
