Restauratie De Haar is begonnen
PZC
r
E
Casper Hobbes
Grootste kasteel van Nederland is nooit verkocht
Gelijk
puzzel
Heer Bommel en de Toekomer
recept
Salade met lamsfilets
weer
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
dinsdag 21 februari 2006
De restauratie van kasteel De Haar in
Haarzuilens bij Utrecht is begonnen. In
fasen, want alleen het geld voor de ur
gentste klus, het herstel van de Ridder
toren en de voorgevel, is binnen.
van onze redactie binnenland
De 1,6 miljoen kilo wegende Rid
dertoren van De Haar staat dertig
centimeter uit het lood en is instabiel.
Daarom mogen bezoekers er niet in.
•Het herstel is in volle gang. Stalen biel
sen door het hart van de toren moeten
.het gevaarte bijeen houden. Binnen
kort kan de fundering worden aange
pakt. Het slot is al jaren aan het verzak
ken. De fundering staat onder druk
doordat het grondwaterpeil in de vori
ge eeuw lager werd. Daarnaast is het
vanaf 1892 opnieuw opgetrokken kas
teel te zwaar voor de middeleeuwse fun
deringen.
Deskundigen voorspelden in 2000- dat
De Haar zonder ingrijpen binnen tien
-jaar zou moeten worden gesloten. Maar
voor de opknapbeurt is circa twintig
miljoen euro nodig.
•Eigenaar baron Thierry van Zuylen
van Nyenvelt verkocht in 2000 het land
goed rond het slot en het dorp Haarzui
lens aan Natuurmonumenten. De op
brengst ging naar de restauratie. Ook
wordt het slot, dat is ondergebracht in
'Stichting Kasteel De Haar', commer
cieel geëxploiteerd.
.Het slot is door de het rijk aangemerkt
als 'kanjermonument'. Op grond daar
van kreeg de stichting al geld om de bij
gebouwen te restaureren. Vorige week
kwam er een cheque van 3,3 miljoen
voor de Riddertoren en de voorgevel.
De stichting hoopt later dit jaar op goe-
de berichten over de nog ontbrekende
twaalf miljoen. Als alles meezit is de
restauratie van het kasteel, het park en
de tuinen in 2012 klaar.
De Haar wordt het grootste kasteel van
Nederland genoemd. Het is vermoede
lijk gesticht in de 12e eeuw. Bijzonder
is dat het nooit is verkocht maar altijd
door vererving van eigenaar verwissel
de. Zo was het van 1654 tot 1681 in han
den van dé familie Van Renesse, die
ook slot Moermond bezat.
Franse troepen vernielden het slot in
1672, waarna het tot ruïne verviel. De
Haar kwam in 1760 in het bezit van de
familie Van Zuylen van Nyenvelt. Die
had geen geld om het te herstellen. Dat
veranderde in 1890 toen Etienne van
Zuylen van Nyenevelt eigenaar werd.
Hij huwde met Helene Betsy barones
de Rothschild, telg van de schatrijke
bankiersfamilie. Zodoende kwam er
geld onder handbéreik en kon De Haar
worden hersteld.
Spreekwoordelijk
De rijkdom van De Rothschilds was
spreekwoordelijk, getuige het in Neder
land vroeger vaak gebruikte gezegde
'ik ben rotschild' niet, Wanneer je'als
kind om al te dure cadeaus vroeg voor
je verjaardag of voor Sint Nicolaas.
P. H. J. Cuypers, de beroemde architect
die ook tekende voor het Rijksmuseum
in Amsterdam, kreeg in 1892 opdracht
De Haar op grootse wijze te herstellen.
Hij bouwde op de oude grondvesten
een kasteel in pseudo-middeleeuwse
stijl.
Ook de omgeving werd grondig aange
pakt. Nadat De Haar werd verwoest,
was ernaast een dorpje verrezen. Geen
nood: Van Zuylen van Nyenvelt gaf op
dracht het te verplaatsen. Zo kwam
Haarzuilens op de huidige locatie te
recht. De baron besloot ook het gezeg
de 'boompje groot, plantertje dood' te
omzeilen. Hij liet vanaf de Utrechtse
Heuvelrug woudreuzen naar het kas
teel te slepen. Op mallejannen (karren
met twee wielen) werden ze, dwars
door de stad Utrecht gesleept.
Dat De Haar herrees in een pseudo rid
dertijdstijl, leidde tot droefenis bij criti
ci die graag hadden teruggegrepen op
de middeleeuwen. Cuypers had even
wel de opdracht een slot te bouwen
waarin de kunstschatten van de Van
Zuylens tot hun recht zouden komen.
Hij overkapte de binnenplaats en veran
derde De Haar in een majestueus slot.
Jaarlijks komen tienduizenden bezoe
kers zich er aan vergapen. Voor liefheb-
bers van kastelen is een bezoek aan De
Haar een must. GPD
De Riddertoren staat uit het lood en
wordt derhalve gestut.
foto Phil Nijhuis/GPD
Er'komt een man bifcle rabbi die vraagt:
„Rabbi, wat doe je nou eigenlijk de hele
dag?" Zegt de rabbi: „Ik leer, ik bid, ik denk, ik
adviseer." „Ja maar", zegt de man, „wat doe je
nou echt, is rabbi zijn een echt beroep? Mag ik
eens een week meelopen om te zien wat je doet?"
„Dat adviseer ik je niet", zegt de rabbi. „Maar
ik wil het toch", zegt de man. Dus zo gebeurt
het.
De man neemt een week vrij en komt bij de rab
bi in huis. Van ochtendgebed tot avondgebed.
De man verveelt zich stierlijk terwijl de rabbi
leest en denkt en studeert. Maandag, dinsdag,
woensdag, maar donderdag komt een echtpaar
met ruzie bij de rabbi om advies. De man leeft
op. De rabbi zegt tegen het echtpaar: „Ga zit
ten." En tegen de echtgenoot: „Jij mag als eerste
je verhaal vertellen." De rabbi luistert. Na af
loop van de lange tirade van de man zegt de rab
bi: „Jij hebt gelijk. Maar nu mag de vrouw haar
Chawwa Wijnberg
verhaal vertellen." De vrouw houdt haar betoog
en de rabbi luistert en luistert. Na afloop zegt
hij tegen de vrouw: „Jij hebt gelijk." Het echt
paar vertrekt tevreden. De bijzitter kan zijn
mond niet meer houden. Hij zegt: „Ja maar, rab
bi, je zegt tegen de man: jij hebt gelijk en je zegt
tegen de vrouw: jij hebt-gelijk!" „Jij hebt ook ge
lijk", zegt de rabbi.
Een jaar of dertig geleden zat ik aan tafel met
een heel aardige, hooggeleerde Palestijnse uni
versitair docent. Hij zei: „Jullie zullen ons nooit
begrijpen. Ik geef je een voorbeeld. Er staat een
man op straat. Hij laat de kralen door zijn han
den glijden en opeens valt hem een groep jonge
tjes op. Ze schreeuwen en hij vind ze maar las
tig. Hij verzint een list om ze weg te krijgen.
„Jongens", zegt hij, „aan de andere kant van de
stad bij bakker Achmed worden vandaag gratis
koekjes gegeven." De jongens juichen en verdwij
nen. Naar de andere kant van de stad. Na ver
loop van tijd realiseert de man zich dat die jon
gens maar wegblijven. Misschien is het wel
waar, denkt de man en hij gaat zelf ook maar
eens bij bakker Achmed kijken."
Ik lachte toen, want ik begrijp dat. Ik verzon
ooit op een mistige dag dat de wereld bij de vol
gende bocht zou ophouden. Trillend van angst
reed ik met de auto verder.
Een vriend schrijft: 'Ik vind dat je je doel voor
bij schiet door bepaalde gebruiken van een ge
loof te kleineren. De doel bijvoorbeeld op de ali
nea over de kont omhoog. Vul op die plek maar
eens in: leeghoofdige joden die met hun kop te
gen een muur staan te beuken - het is niet grap
pig...'
Jij hebt ook gelijk, mail ik terug.
Maar eigenlijk vind ik iederéén een beetje bela
chelijk, mijzelf niet uitgezonderd. Die vrome jo-
d'en bijvoorbeeld, sommigen in zwarte pakken
met bontmuts. Ze dragen in Israël met dertig gra
den de Poolse winterkleding die een paar hon
derd jaar geleden door hun ergste vijanden ge
dragen werd. Ze zijn dwaas en vroom, maar bij
mijn weten niet zo gek dat ze met hun hoofd te
gen de muur slaan.
Edoch, fundamentalisten van welk geloof dan
ook hebben nooit gelijk.
Op elke verticale regel dient een
woord van-vier een van vijf en een
van zes letters te worden inge
vuld. Het woord van vijf letters
bestaat uit de letters van het voor
gaande woord plus 1, het woord
van zes letters bestaat uit de vijf
letters van het voorgaande woord
plus 1. Als de hele puzzel juist is
ingevuld, vormen de letters op de
vet omlijnde regel een woord.
1. Knevel, koord, woest rijden;
2. draaikolk, motief, horizon;
3. ogenblik, schenken, stad in
Zwitserland;
4. wreedaard, beneden, ovaal;
5. losse naad, palmriet,.bijtende
soda;
6. énigszins warm, kleur, rechter
in oude tijden;
7. flink, rijtuig, paardenkam;
8. destijds, zuiver gewicht, ont
steld;
9. takjë, hoofddeksel, vogel;
10. onbruikbaar deel van een
gestrand schip, zeedijk, werk.
1 23456789 10
HORIZONTAAL:
3. Vlerk om te bespelen (7); 6. Ter
herinnering aan een (groot) persoon
(6); 8. Klinkende jongensnaam (4);
10.Takjes die zich oprichten (5); 12.
Het schijnt niet door boven een vaar
tuig (5); 13. Bittere humor? (6).
VERTICAAL:
1. Auto voor gebruik in de winter (4);
2. Door oefening ter wereld geko
men (5); 4. Dus U speelt daar een
spel! (4); 5. Feestelijke ontspanning.
(7); 7. Met geluk tussen moeder en
de maat zetten (6); 9. Men gaat ero
ver walgen (3); 11. De eerste vrouw
in het klooster slaapt (4).
KETTINGBRIEVEN
Een man schrijft drie kettingbrieven, waarin de ontvangers hel en verdoemenis
voorspeld wordt als ze weigeren om op hun beurt drie exemplaren van de ket
tingbrief op de post te doen.
Als maar twee van de drie ontvangers aan de oproep gehoor geven, en bij de
volgende generatie maar een van de ontvangers de ketting verbreekt, hoeveel
brieven zijn er dan in totaal verzonden?
©Toonder Studio's
Zodoende bleef zijn theaterkar verlaten achter en terwijl de
beide knaapjes er uitgelaten omheen dansten, keek hun
moeder teleurgesteld toe.
Zij kon hun plezier niet delen, want deze voorbijganger had
niet lang genoeg verwijld om kennis te maken, en nu dreig
de de eenzaamheid opnieuw.
Maar toch hadden de kaarten haar niet bedrogen toen ze
een ontmoeting voorspelden, want in een greppel, opzij van
de weg, begon het te ritselen, en een vreemdeling rees uit
het gebladerte op om een slaperige blik op het familiegroep
je te werpen.
„Tumultus multiplex", sprak deze tot zichzelf, terwijl hij
IK HEB HET NIEUWE ALBUM VAN
SCRAMBLER
mui Am.
IN AL HUN UERJE5
WOKPÉN LAACHARTIC ÓEWELP,
ZIELLOZE SEKS EN BEWUST
CEBRUIKVANCEVAARUJKE
RRUCS VERHEERLIJKT.
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoord-min-een
Horizontaal: 1. Sto(r)m; 4. kaa(r)s; 7.
manie(r); 9. (s)op; 11. (k)lap; 12. fa(t); 13.
ór(d)e; 15. kar(n); 16. m(e)ier; 18. pac(h)t;
19. are(n); 20. st(r)op; 22. re(b)us; 25.
ce(e)l; 27. (p)rul; 28. h(a)r; 29. (w)elp; 31.
re(m); 32. (v)enkel; 34. (p)lint; 35. (p)laat.
Verticaal: 1. St(r)oom; 2. om(a); 3.
ma(a)l; 4. k(l)ip; 5. a(r)e; 6. sta(a)rt; 8.
n(a)ar; 10. (s)printer; 12. f(r')actuur; 14.
ee(d); 15. ka(t); 17. ra(m)p; 18. p(e)er; 20.
schel(m); 21. ol(m); 23. (e)er; 24. s(p)leet;
26. (v)alk; 29. (v)ent; 30. pel(s); 32. en(k);
33. Ia(m).
Cryptogram:
Horizontaal: 3. Nadorst; 6. absint; 8.
ogen; 11. opaak; 13. inval; 14. ratuig.
Verticaal: 1, Haai; 2. forto; 4. snee; 5.
nazomer; 7. staart; 9. gave; 10. nel; 12.
kiwi.
4
3
9
1
2
8
5
7
6
1
2
7
6
4
5
9
8
3
8
6
5
3
7
9
1
2
4
3
1
2
7
9
4
8
6
5
9
8
6
2
5
1
4
3
7
7
5
4
8
3
6
2
1
9
5
7
3
4
1
2
6
9
8
2
9
8
5
6
3
7
4
1
6
4
1
9
8
7
3
5
2
Puzzelland.com
De salade past goed op een koud buffet
en bij een brunch wordt een dergelij
ke salade hoog gewaardeerd. Lamsvlees
is nog altijd niet overal en altijd verkrijg
baar. Het is dan ook verstandig om de
lamsfilets bij uw slager te bestellen.
Voor 4 voor- of lunchgerechten:
2 lamsfilets, ca. 450 gram; zout; zwar
te peper 35 gram boter; 2 eetl. olijfo
lie; 300 gram kastanjechampignons,
schoongemaakt in dunne plakken ge
sneden; 75 gram veldsla; 1 eetl. balsa-
mico; 4 eetl. olijfolie, extra vergine; 1
mespuntje Franse mosterd; 1 eetl.
fijngehakte peterselie; 1 knoflook-
teentje, uitgeperst; 2 eetl. pijnpitten,
licht geroosterd (in droge koeken
pan); enkele toefjes tuinkers.
Maak het vlees droog met keukenpapier
en wrijf het in met wat zout en peper. Ver
hit een (braad)pan met dikke bodem en
voeg boter en olie toe. Wacht tot het
schuim van de boter is weggetrokken.
Bak de filets er in 4 minuten rondom licht
bruin in.
Temper daarna de warmtebron en laat
het vlees nog 3 - 4 minuten zachtjes bra
den.
Neem de filets daarna uit de pan en ver
pak ze in aluminiumfolie. Laat de filets zo
lang liggen tot ze zijn afgekoeld. Breng in
een pan 1 liter water aan de kook. Voeg 2
theelepels zout toe en laat de champig
nons er 4 minuten in koken. Stort ze daar
na in een bolzeef en laat ze uitlekken, af
koelen en opdrogen.
Maak intussen de veldsla schoon. Neem
de worteltjes, lelijke blaadjes en de dikste
steeltjes weg. Spoel de veldsla in ruim
koud. water. Maak de sla daarna droog.
Vrij koud
Oóstburg.Sr
Hoewel de meteorologische winter
over ongeveer een week al ten
einde gaat, lijkt het weer zelf voor
lopig nog niet in lentestemming
te willen komen. Een echte
stijging van de temperatuur
is voorlopig dan ook niet
aan de orde.Tussen een
hogedrukgebied boven
de Noordzee en lage
drukgebieden boven
het oosten van Europa
wordt de komende
dagen in onze regio
een noordoostelijke
wind in stand ge
houden waarmee vrij
koude lucht uit het
noorden van Duitsland en
het zuiden van Scandinavië wordt aangevoerd. Daarin komen wolken-
velden mee waaruit af en toe een (winters) buitje zou kunnen vallen,
De verwachte neerslaghoeveelheden zijn daarbij verwaarloosbaar
klein. Soms is de bewolking ook dun genoeg om de zon wat ruimte
te geven. Vooral donderdag en vrijdag lijkt de kans daarop wat toe
te nemen. Bij een matige,'op het water af en toe vrij krachtige noord
oostelijke wind lopen de temperaturen overdag op tot waarden rond
4 graden.Tijdens het weekeinde lijken de weerkaarten verder te ver
anderen. Het hogedrukgebied trekt zich met zijn kern terug in de
omgeving van IJsland, lagedrukgebieden komen vanuit het hoge
noorden Scandinavië binnen.Tussen deze systemen in lijkt een naar
noord tot noordoost draaiende wind nog wat koudere lucht te gaan
aanvoeren waarin winterse buien voorkomen. De winter zou dan koud
kunnen eindigen.
Nederland vandaag
m.
4
@0
m.
m.
'O
De noordoostelijke wind is op
het water matig tot vrij krachtij
kracht 4 tot 5. Het zicht is mees-
tentijds goed.
Laagste verwachte min.
Twente -1 °C
'-"j" ma
Hoogste verwachte max.temp,
De Bilt5°C
Bron: Meteo Consult
4
2.43
Nederland verwachting
Wo
Do
Vr
Zo
Zo
weer
M
4ÊU
A
dt
4È>
min. temp.
-1/1
-4/0
-4/-1
-4/0
-4/0
max.temp.
2/5
2/5
3/5
3/5
3/5
wind
NO 4
03
NO 4
NO 4
NO 4
uren zon
2
6
5
5
5
neersl.kans
30%
10%
20%
10%
30%
Extremen Nederland
Extremen van 22 februari in De Bilt
hoogste min.temperatuur
hoogste max.temperatuur
laagste min.temperatuur
laagste max. temperatuur
hoogste neerslagsom
7,4°C
14,5°C
-15,2°C
-5,2°C
14 mflf
in 1919
in 1990
in 1942
in 1956
'inT970'
de kranten die hem tegen de koude beschermden, terzijde
schoof. „Overal is rumoer, zoals wij latinisten zeggen wan
neer wij rust zoeken. Maar het is mogelijk, dat die goede
vrouw daar iets versterkends in haar mandje draagt. Wel
aan, laat ons kennis maken."
„Kan ik soms van dienst zijn?", vroeg hij, de hoed lichtend.
„Ik vernam een knal en ik zie daar, dat uw voertuig gevaar
lijk voorover helt. Een klapband, zeker?"
„Nee, een klapbes", verklaarde het vrouwtje. „En dat is
mijn tuig niet. De vent van die kar smeerde 'm. Aan zo'n
aanspraak heb je niks. Vooral de kinderen niet - en die had
den zich er zó op verheugd."
Waterstanden
Hoog water
La
dinsdag LK
uur
cm
uur
cm
uur
Vlissingen
6.39
193
19.16
172
0.31
Terneuzen
6.59
219
19.35
197
1.01
Cadzand
6.16
178
18.49
158
0.05
Roompot Buiten
6.46
142
19.26
128
0.30
Roompot Binnen
7.45
126
20.14
113
1.36
Zierikzee
8.05
143
20.40
133
1.40
Krammersluizen West
8.05
155
20.50
142
1.46
Hansweert
7.28
234
20.05
212
1.20
Stavenisse/Yerseke
8.05
150
20.45
136
1.34
woensdag
Vlissingen
7.39
164
20.29
144
1.26
Terneuzen
7.55
188
20.56
166
1.50
Cadzand
7.16
149
20.16
130
1.05
Roompot Buiten
8.06
122
20.51
109
1.25
Roompot Binnen
8.46
115
21.26
99
2.15
Zierikzee
9.00
130
21.40
116
2.30
Krammersluizen West
9.T5
141
21.57
125
2.35
Hansweert
8.30
205
21.26
182
2.09
Stavenisse/Yerseke
9.06
135
21.45
119
2.36
'Dfflf
Europa vandaag
door Bill Watterson
9\
7> 'v yi -
r,J;*
Oslo, i He'si£j;
'Tallinn
m
L©
"°R,ga
4\ -JaftCv jjKopenhaaen V.
.....Dublin WC j"
.£^0n*e/ Amsterdam Worschau M/mk - 6
-7/."""': o':-. Berlijn4 A
Brussel 6 V© VCN
V© ■-y Praag\j_J Kiev
j sSSk: MünchenCA. A
W' Parijs J o affiBSU Bratislava /CNV?
if Tl
•mee
te pa
fedoe
«elke
ervu
ieve
Hans Belterman
Stel de dressing samen door in een grote
kom eerst balsamico te vermengen met
wat zout en peper. Klop er daarna mos
terd en de olie door. Schep de veldsla
door de dressing. Laat de veldsla op een
zeef boven de kom van de dressing uitlek
ken.
Roer peterselie en knoflook door de reste
rende dressing. Schep er daarna de cham
pignons door en laat ze op een zeef uitlek
ken. Snijd de koude lamsfilets in plakjes
(ca. 3 mm).
Presentatie: leg de veldsla als bergjes in
het midden op de borden. Verdeel de
champignons erover én schik de plakjes
lamsfilet er dakpansgewijs rondom. Be
strooi de gerechten met de pijnpitten en
schik er toefjes tuinkers als garnering bij.
Geef er sneetjes licht geroosterd wit- of
bruinbrood bij.
Weersverwachtingstabel
Plaats
morgen
overmorgen
Plaats
morgen
Alicante
A
5
13
aft
7
15
Mallorca
A
3
14
Athene
7
17
aft
10
17 -
Malaga
A
7
14
Barcelona
aft
4
11
aft
5
12.
Nice
A
6
13
Berlijn
2
■ft
-3
2
Oslo
A
-8
0
Boedapest
2
9
A
2
7
Parijs
:A
0
6
Bordeaux
aft
2
10
"A
1
11
Praag
-2
2
Brussel
1
4
A
0
4
Rome
-ft
6
14
Faro
f 7
15
A
6
13
Stockholm
-11
'0
Genève
«ft
m
7
A
-1
5
Warschau
0
2
Hamburg
A
-1
2
A
-4
2
Wenen
2
5
Helsinki
-13
-1
A
-6
-3
Bangkok
26
34
Heraklion
10
18
A
11
19
Johannesburg
16
23
Istanbul
A
5
15
aft
6
12
Los Angeles
8
19
Kopenhagen
A
-4
-5
Melbourne
10
'22
Las Palmas
A
15
19
aft
14
20
New York
-2
6
Londen
«ft
2
4
A
1i
5
Peking
-2
9
Luxemburg
A
'0'
4.
ask
-3
4
Tokyo
6
13
7»
7 11
6«
-2
1
ft-3
A 7 16
-l
ft-3
ft 0
ft 26
ft 15 21
9 1!
ft 7 II
