Britse leger bang voor
vergeldingsacties Irak
EU brengt Litouwen intolerantie
Verhofstadt beticht
van gesjoemel VTM
Franse gevangenissen
zijn overvol en smerig
PZC
Eerste verdachte video-incident opgepakt
Slachtoffers
door explosie
in Istanboel
Oud-SS'er Engel
(97) overleden
Israël sluit deel Westoever
af voor de Palestijnen
India verbiedt sloop Clemenceau
Oost-Timor wil geen compensatie
Ingesneeuwde luchthavens New York weer open oppositieleider Kazachstan gedood
Dode en gewonden bij verkiezingen Haïti
Duitse stakingen breiden zich uit
Onbekende opnamen Trenet op cd
dinsdag 14 februari 2006
Fsther Gotink
LONDEN - Het Britse leger in
Ink is bang voor vergeldingsac-
lics nu militairen weerloze
Iraakse jongeren hebben ge
schopt en geslagen, zoals is ont
huld door de krant News of the
World, en bevestigd met video
beelden. Het voorval zou zich
mee jaar geleden hebben voor
gedaan in Basra. Eén man die
mogelijk betrokken was bij de
mishandeling is gearresteerd.
Britse officieren reageerden ge
schokt. Zij vrezen voor een ver
slechtering van de toch al stroe
ve relatie met de bevolking. Een
woordvoerder van de Iraakse re
gering verklaarde dat premier
jaafari 'diep bezorgd' is over de
en de Britse premier Blair
heeftopgeroepen 'zij die verant
woordelijk zijn onmiddellijk te
straffen'.
De video kwam in handen van
News of the World, die er frag
menten van afdrukte en de beel
denvervolgens beschikbaar stel
de aan televisiezenders. De Ara
bische omroep Al Jazeera zond
de video diverse malen uit. Te
zijn een aantal militairen,
die gevangenen stompen en trap
pen. De video is voorzien van
minachtend commentaar door
de cameraman.
Ongelukkig
i De timing van deze beelden is
[zeer ongelukkig", erkent een
i officier. „Zij verschijnen
jop een moment van extreme po-
(Advertentie)
ÏSTANBOEL - Bij een explosie
een supermarkt in Istanboel
zijn vijftien mensen gewond ge
raakt. Twee van hen zijn er
slecht aan toe.
De explosie in de supermarkt Ki-
ler in het Europese deel van
Istanboel werd veroorzaakt
dooreen bom.
jDe verantwoordelijkheid voor
nslag is via een e-mail op
geëist door de Koerdische Bevrij-
diflgshaviken (TAK), een radica-
ie Koerdische groepering.
Vonge week donderdag kwam
ia een internetcafé in Istanboel
een persoon om het leven bij een
sie. Zestien mensen raak
ten gewond bij die aanslag, die
ook al werd opgeëist doorde
TAK. ANP/RTR/DPA
BERLIJN - Ex-nazi Friedrich
Engel, ook bekend als de Beul
un Genua, is op 97-jarige leef
tijd overleden. De oud-SS-offi-
eier stierf vorige week in Ham-
Burg, aldus de Duitse justitie.
Engel werd in juli 2002 veroor
deeld tot zeven jaar cel wegens
a]n betrokkenheid bij de execu
tie van tientallen Italiaanse ge
vangenen op 19 mei 1944 in Ge
nua. In hoger beroep werd het
proces evenwel in 2004 stopge-
M.ANP/DPA
litieke gevoeligheid sinds car
toons van de profeet Moham
med tot wereldwijde frictie heb
ben geleid. In de videofragmen
ten gaan onze militairen duide
lijk te ver."
Premier Blair verklaarde de
zaak zeer serieus te nemen. Er is
een diepgravend onderzoek inge
steld. De eerste arrestatie volg
de al snel. Het wordt gezien als
een teken dat de Britse regering
doortastend wil handelen om de
reputatie van haar troepen te be
schermen. Wie de opgepakte ver
dachte is wordt geheim gehou
den.
Steun
Blair benadrukte dat een 'over
weldigende meerderheid' van de
Britse troepen zich fatsoenlijk
gedraagt en 'een geweldige taak
vervult voor ons land en de rest
van de wereld'. „Ze verdienen
volledige steun voor hun rol in
Irak." Ook de legertop haastte
zich te zeggen dat geen sprake
is van systematische mishande-
ling.
Een bondgenoot van de radicale
sjiitische geestelijke leider Mo-
qtada al Sadr waarschuwde
voor massademonstraties in Bas-
ra. De secretaris van de Britse
moslimraad Iqbal Sacrani zei:
„Incidenten als deze veroorza
ken enorme schade aan onze po
sitie in de moslimwereld en
brengen Britse troepen die hun
taken zorgvuldig uitvoeren in
groot gevaar." GPD
door Patrick Selbach
JERUZALEM - Israël heeft
geleidelijk en vrijwel onopge
merkt ongeveer eenderde van
het grondgebied van de bezet
te Westelijke Jordaanoever af
gesloten voor Palestijnen.
Volgens het dagblad Ha'aretz
gaat het om de Jordaanvallei
en delen van de oevers van de
Dode Zee. Palestijnen mogen
dit gebied niet langer of zeer
beperkt betreden.
Ha'aretz, dat zich baseert op
onder anderen militaire bron
nen, zegt dat Israël de oostelij
ke séctor van de Westoever de
facto 'volledig heeft afgesne
den' van de rest van het bezet
te gebied. Het dagblad stelt
dat het Israëlische leger de af
sluiting een 'veiligheidsmaat
regel' noemt, zonder politieke
motieven.
Critici wijzen er evenwel op
dat Israël, na de terugtrek
king uit de Palestijnse Ga-
zastrook, bezig is vooral de
Jordaanvallei, die zich uit
strekt tussen de Dode Zee en
het Meer van Galilea, defini
tief te annexeren. Het lands
deel grenst aan Jordanië.
Waarnemend premier Olmert
zei vorige week dat in een
eventueel vredesakkoord met
de Palestijnen Israël zal be
dingen dat de Jordaanvallei
niet wordt afgestaan. Dat
geldt ook voor grote joodse ne
derzettingen op de Westoever
en Oost-Jeruzalem. ANP
NEW DELHI - Het voormalige Franse vliegdekschip Cle
menceau mag voorlopig niet worden gesloopt op het
strand van Alang in India. Dat hebben de hoogste Indiase
rechters gisteren besloten. De rechters willen eerst meer
informatie over de hoeveelheid giftige stoffen, vooral as
best, die zich nog aan boord zou bevinden. Die informatie
moet door een speciaal daarvoor te vormen groep deskun
digen worden verschaft. Het schip ligt nu voor de kust
van India, buiten de territoriale wateren.
Verder namen de rechters een opmerkelijke beslissing: er
mogen in India geen demonstraties tegen de mogelijke
sloop worden gehouden en er is ook een verbod op opinië
rende artikelen over de risico's van de sloop. GPD
LISSABON - Oost-Timor gaat geen schadevergoeding ei
sen van Indonesië voor wandaden die Indonesische mili
tairen in de voormalige Portugese kolonie hebben be
gaan.
Dat heeft de Oost-Timorese premier Mari Alkatari giste
ren, gezegd in een interview met de Portugese krant Dia-
rio de Noticias.
Alkatari zei dat de Oost-Timorese bevolking heeft gele
den onder de Indonesische bezetting. Hij stelde dat de on
afhankelijkheid de compensatie was. ANP/AFP
Newyorkers banen zich een weg door de sneeuw.
door Patrick Selbach
en Robert Bloemen
NEW YORK - De drie grote
luchthavens in de Amerikaanse
metropool New York zijn weer
open. Wegens hevige sneeuwval
lagen Kennedy Airport, Newark
en La Guardia lam.
Volgens Amerikaanse media
zijn er evenwel nog altijd veel
vertragingen en ook annulerin
gen.
Het gehele noordoosten van de
Verenigde Staten had te kam
pen met een zware sneeuw
storm. In totaal veertien staten
werd het openbare leven deels
ontwricht. Door het winter
weer, dat de dichtbevolkte kust
streek van Washington tot
Boston met een deken van
sneeuw bedekte, moesten de au
toriteiten vliegvelden sluiten en
zaten meer dan 125.000 huishou
dens tijdelijk zonder stroom.
In de stad New York viel een re
cord aan sneeuw. In Central
Park werd een hoogte van 68,33
centimeter gemeten, waarmee
het oude record van 67,06 centi
meter van eind december 1947
werd gebroken.
Burgemeester Michael Bloom
berg van New York sprak op de
televisie van een zeer gevaarlij -
foto Keith Bedford/RTR
ke, grote storm. Alleen al in de
metropool waren duizenden ar
beiders ingezet om straten
schoon te vegen.
Het was de eerste grote sneeuw
storm die het noordoosten dit
seizoen heeft getroffen. Tot nog
toe was de winter in het gebied
erg zacht. ANP
van onze redactie buitenland
VILNIUS - Toetreding tot de Eu
ropese Unie heeft in Litouwen
geleid tot minder tolerantie en
meer hebzucht. Dat terwijl gere
kend was op het afbouwen van
vooroordelen, betere integratie
van minderheden en toenemen
de verdraagzaamheid.
Onderzoek van het Maatschap
pelijk instituut in Vilnius, de
hoofdstad van Litouwen, heeft
dat uitgewezen. De Litouwers
staan steeds negatiever ten
opzichte van andere eth-
nische groepen en hun cultuur.
Twintig procent van de burgers
zegt nu geen buitenlander als
buurman te willen. Gaat het om
immigranten dan wijst 34 pro
cent die als buren af. Zeventig
procent wil niet naast een zigeu
ner wonen. Kijkend naar religie
wil 31 procent van de Litouwers
niet in een wijk met joden wo
nen. Meer dan de helft - 51 pro
cent - wijst moslims als buurtge
noten af.
„Jammer genoeg hebben onze
economische groei en cle steun
vanuit de EU geen positieve ef
fecten op de sociale, toestand
van onze samenleving", aldus
onderzoeker Dainius Puras.
„Na de val van het communisme
zeiden experts dat het ons tien
jaar zou kosten de samenleving
weer op te bouwen. Het blijkt al
lemaal complexer. Het commu
nisme heeft ernstige schade toe
gebracht aan de relaties tussen
mensen en de banden tussen bur
gers en de Staat. De toetreding
tot de EU heeft ons niet gehol
pen in de richting van Europese
normen en waarden. Wat we nu
zien is dat wij alleen EU-geld
wilden."
Volgens de onderzoekers rich
ten politici zich vooral op de
macht van het geld en toenemen
de welvaart. De belangen van in
dividuele burgers worden veron-
tachtzaamd. Die raken teleurge
steld in de democratie, worden
minder tolerant en hebben geen
respect meer voor de rechten
van medeburgers. Etnische en
religieuze haat krijgen de boven
hand. Van de Litouwers noemt
nog maar 53 procent het van be
lang kinderen tolerantie bij te
brengen.
De politici en de media doen
vrijwel niets om de toestand te
wijzigen. Politici spreken zich
tor Patrick Selbach
ÜLAnna Ferschtman
WIT-AU-PRINCE - Honder-
jers van de Haïtiaan-
Presidentskandidaat Préval
"in fisteren de straat opgegaan
«n hun
ongenoegen te uiten
°?er het verloop van de verkie
zen.
n rond de VN-macht in
"'hoofdstad Port-au-Prince
meldden dat de VN-vredestroe-
P^.op de menigte: hebben ge
snoten in de buurt van het in
ca» ern^i°nale vliegveld. Daarbij
!°U ze^er een dode en veel
iw; °ev/onden zijn gevallen,
t* Uecommandant van de VN-troe-
P.m heeft tegengesproken dat
!)n manschappen op de beto-
8ers hebben geschoten. Wel
vuurden de militairen in de
lucht om de menigte uiteen te
drijven. Waarnemend premier
Latortue riep de bevolking gis
teravond in een televisierede op
de kalmte te bewaren.
Na het tellen van de eerste stern-
mén leek het erop dat Préval al
in de eerste ronde de steun van
meer dan 50 procent van de kie
zers zou krijgen. Met zo'n score
zou een tweede ronde op 19
maart overbodig worden. Met
het vorderen van de telling be
gint het er echter steeds meer op
te lijken dat Préval de benodig
de 50 procent niet haalt. Gister
avond was 90 procent van de
stemmen geteld en stond Préval
op 48,8 procent.
Woedende en gefrustreerde aan
hangers van de presidentskandi
daat gingen gisteren de straat
op. In enkele wijken van
Port-au-Prince staken zij auto
banden in brand of wierpen zij
barricades op. Een aantal beto
gers verzamelde zich onder
meer bij Hotel Montana in
Port-au-Prince, waar de leden
van de kiescommissie zitten.
Veel aanhangers van Préval den
ken dat met de verkiezingsuit
slag wordt gesjoemeld. Zij wor
den in die overtuiging gesterkt
door enkele leden van de kies
commissie, die repten van 'mani
pulatie op grote schaal'. Préval
geniet steun onder veel arme
Haïtianen. ANP/EFE/AFP
Een VN-pantserwagen neemt
een brandende barricade in
Port-au-Prince.
foto Orlando Barria/EPA
ALMATY - In Kazachstan is gisteren het lichaam van een
vooraanstaande oppositieleider gevonden. Plet met kogels
doorzeefde stoffelijk overschot van de 43-jarige Atynbek
Sarsenbajoeli werd ontdekt langs een afgelegen weg.
Sarsenbajoeli hoorde tot 2004 tot het kamp van cle Ka-
zachse president Nazarbajev. Hij is minister, hoofd van
de Kazachse Veiligheidsraad en ambassadeur in Moskou
geweest. ANP/RTR/AFP
BERLIJN - De protesten van werknemers in de Duitse pu
blieke sector tegen de geplande verlenging van de werk
tijd breiden zich uit. In acht Duitse deelstaten hebben
mensen gisteren het werk neergelegd. Het is de grootste
staking van gemeentepersoneel in veertien jaar.
Aan de actie doen onder meer personeel van ziekenhuizen
en kinderdagverblijven en vuilnismannen mee.
Ook in Beieren, Noordrijn-Westfalen, Saksen, Nedersak-
sen, Saarland, Hamburg en Rheinland-Pfalz wordt ge
staakt. ANP/AFP
PARIJS - De Franse afdeling van platenhuis Warner pre
senteert deze week een cd met nooit eerder uitgegeven
chansons geschreven, gecomponeerd en uitgevoerd door
Charles Trenet (1913-2001).
Zijn fans keken al jaren uit naar deze opnamen van de
grote vernieuwer van het chanson, die een loopbaan van
zestig jaar had en door al zijn jongere collega's als inspira
tor werd geroemd. Je n'irai pas a Notre-Dame heet het al
bum met elf chansons. De opnamen werden medio jaren
negentig gemaakt toen de oude grootmeester van het
Franse lied weer volop actief was. ANP
niet uit, uit angst de gunst van
de kiezer te verliezen. Zigeuners
worden in de media bijvoor
beeld altijd in verband gebracht
met misdaad en drugshandel.
Him woonwijken worden perma
nent als 'getto' aangeduid.
Minderheden
Lithouwen heeft 3,4 miljoen in
woners. Ruim 80 procent be
schouwt zich etnisch Litouwer.
Polen en Russen vormen de
grootste minderheden. Daarna
volgen Wit-Russen, Oekraïners,
joden, Duitsers, Tartaren, Let
ten en zigeuners. GPD
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - De Vlaamse libera
len hadden een flinke vinger in
de pap bij de oprichting van de
commerciële televisiezender
VTM. Ook de Belgische premier
Verhofstadt stak geld in VTM.
Met de opbrengst financierde
hij zijn tweede huis in Toscane.
Dat beweert journalist Guido
van Liefferinge in zijn gisteren
verschenen boek Glamour en
glitter, geld en macht. Welkom
in medialand. Volgens Van Lief
feringe nam Verhofstadt, toen
nog geen premier, bij de start
van de zender in 1988 via de
Deinze Investment Club (DIC)
een belang in de VTM. Verhof
stadt zou gebruik hebben ge
maakt van een stroman, te we
ten de topman van het bedrijf Vi-
deohouse. Die zou later zijn be
loond met de opdracht voor de
audiovisuele uitrusting van het
Internationaal Perscentrum
(IPC) in Brussel.
Begin 2003 haalde het Rekenhof
nog zwaar uit naar de manier
waarop de Regie der Gebouwen
en de toenmalige minister (een
partijgenoot van de premier), de
aanbesteding voor het IPC had
den afgehandeld. Volgens het
Rekenhof had de regering met
de gunning aan Videohouse de
wet op de overheidsopdrachten
omzeild.
De woordvoerder van Verhof
stadt ontkende gisteren dat de
premier geld zou hebben geïn
vesteerd in VTM. Wel zou hij de
DIC mee hebben opgericht om
'belangstelling te genereren
voor VTM'. Ook het verhaal dat
hij met VTM-geld zijn buitenver
blijf in Toscane financierde,
klopt niet. „Die aankoop da
teert van 14 juni 1993. Het ging
om een bouwvallige hoeve waar-
voor hij 24,5 miljoen lire of om
gerekend 12.000 euro heeft be
taald. Dat geld kwam voor een
deel uit de verkoop van een wo
ning in Gent", aldus de woord
voerder gisteren.
Wel zou de broer van Verhof
stadt, Dirk, hebben geïnves
teerd in DIC, net als Kamerlid
en partijgenoot Geert Versnick,
de toenmalige privé-secretaris
van Verhofstadt.
door Olivier van Beemen
PARIJS - Frankrijk was in 1789
het eerste land met een verkla
ring van de rechten van de
mens en het ziet zichzelf nog al
tijd als het land van de mensen
rechten.
Een rapport van de Raad van
Europa komt tot een andere con
clusie: het Franse immigratiebe
leid is 'choquerend', de gevange
nissen zijn smerig en te vol, de
politie staat boven de wet en
met de rechtsspraak is het zor
gelijk gesteld.
Het rapport van Europees Com
missaris Gil-Robles (Mensen
rechten) wordt morgen open
baar, maar het lekte al uit. De
Spanjaard toont zich kritisch
over de plannen van minister
Sarkozy van Binnenlandse Za
ken. Die wil voortaan een selec
tief beleid, waarbij Frankrijk
immigranten toelaat die het no
dig heeft voor vacatures. Asiel
zoekers kunnen daar de dupe
van worden, aldus het rapport.
In september al zei Gil-Robles
dat hij 'zijn hele leven lang, be
halve misschien in Moldavië',
nog nooit een slechter opvang
centrum voor vreemdelingen
had gezien dan dat onder het Pa
leis van Justitie in Parijs.
Ook sprak hij zijn diepe veront
waardiging uit over een gevan
genis die hij bezocht. „De men
sen zitten zo op elkaar gepakt.
Logisch dat ze hier buiten
zinnen raken", zei hij. Al jaren
zitten veel Franse gevangenis
sen overvol. Toen Nederland de
batteerde over de vraag of twee
gevangenen in één cel mogen,
zaten de gedetineerden in
Frankrijk vaak al met zijn ach
ten in één ruimte, dat zij soms
nog moeten delen met ongedier
te.
De Franse autoriteiten reageer
den laconiek. „De rechten van
de verdediging in de rechtszaal
zijn gewaarborgd, de gevange
nissen kennen slechts een zeer
geringe toename van gedetineer
den en de smerige cellen wor
den gerenoveerd." GPD