Zeeland wordt de maat genomen
Commissie oordeelt over claim
op schilderij van Jan Toorop
JW Roy in Graauwse herberg
ELICHT
17
ht
Veiligheid
kunst
voorstelling
(gaat niet door
Uitzaaien Ierse mosselen toegelaten
Scouting is aan nieuwbouw toe
Minder vuurwerkovertreders Halt
Verzoek tot uitstel strandnota
Voorpremière
Oscar-favoriet
in Vlissingen
dinsdag 7 februari 2006
HnnrEmile Calon
Minister Remkes wil het geld dat
beschikbaar is voor de politie an
jers verdelen over de korpsen, zo
Verd enkele dagen terug bekend. On
danks een dreigende korting met maar
liefst 12,5 procent waren de reacties
van de Zeeuwse politietop op die plan
gen opvallend rustig. Korpschef
F. Goudswaard en korpsbeheerder
J, Schouwenaar (burgemeester van
Middelburg) vertrouwen erop dat de
minister met voldoende extra geld
over de brug komt om eventuele kor
tingen op te vangen.
Het plan van Remkes lijkt ongunstig
voor Zeeland. Maar op de keper be
schouwd kan dat voorstel van de be
windsman van Binnenlandse Zaken
wel eens zeer gunstig uitpakken. Hij
vindt namelijk dat niet langer het aan
tal inwoners maatgevend moet zijn
voorde verdeling van het geld voor de
politiekorpsen, maar de werkdruk en
de criminaliteit. De werkdruk mag in
De Inspectie Openbare Orde en Veiligheid onderzoekt vanaf juni twee jaar lang hoe het gesteld is met de organisaties die
betrokken zijn bij het bestrijden van rampen. foto Willem Mieras
Zeeland best redelijk genoemd wor
den. Maar crimineel is het in deze pro
vincie nauwelijks. In vergelijking tot
andere regio's is het in Zeeland goed
toeven, zo geven de inwoners keer op
keer aan in onderzoeken van de poli
tie. Als ze al klagen, gaat het niet over
geweld of inbraken, maar over de vele
hondenpoep in hun buurt.
Risicoprofiel
In een iets ander verband roepen
Zeeuwse bestuurders al jarenlang dat
iniet het inwonertal maar het risicopro
fiel maatgevend moet zijn bij het ver
delen van het Haagse geld voor veilig
heid. Ze wijzen er dan op dat Zeeland,
en met name het Westerscheldebek-
ken, het tweede risicogebied van Ne
derland is. De budgetten voor brand
weer en ambulancediensten staan ech
ter in geen verhouding tot dat risico
profiel omdat bij de verdeling van het
geld voor deze diensten gekeken
wordt naar het aantal inwoners en
niet naar de risico's.
Remkes heeft vorig jaar reeds laten
weten dat hij ook voor deze diensten
een andere verdeelsleutel wenst. Er
moet veel meer rekèning gehouden
worden met de daadwerkelijke risi
co's, zo het hij enkele malen weten.
Twee onderzoeken moeten de weg vrij
maken voor zo'n andere verdeling. Ge
zien zijn standpunt over de herverde
ling van het politiebudget is de kans
zeer groot dat Remkes ook doorzet bij
een herschikking van het geld voor de
andere hulpdiensten.
Dat de hulpdiensten extra geld nodig
hebben, bleek vorige week maar weer
eens. Het Regionale Beheersplan Ram
penbestrijding, het.plan dat voor-orga
nisaties als brandweer en geneeskundi
ge diensten de basis vormt voor hun
optreden bij rampen en zware ongeval
len, was getoetst door de provincie.
Het oordeel: wel erg mager van in
houd en ambitie. Uit die toetsing
blijkt dat het geld het probleem is
voor deze diensten. Ze krijgen te wei
nig vanuit de gemeenten en van het
Rijk, waardoor ze onderbezet zijn en
dus geen goede prestaties kunnen leve
ren. Bij de provincie vinden ze dat in
het tweede risicogebied van Neder
land niet volstaan kan worden met
een plan - en dus ook met een budget -
dat niet meer dan een heel klein zesje
waard is. Gemeenten op hun beurt kij
ken naar de wettelijke minimumeisen
en vinden dat ze al genoeg geld aan
veiligheid uitgeven.
Zowat stuk voor stuk hebben ze de af
gelopen jaren, in een tijd van bezuini
gen, de budgetten voor de hulpdien
sten al fiks verhoogd. Vooral de eigen
korpsen hebben van dat extra geld ge
profiteerd. De regionale diensten ech
ter nauwelijks. Die zitten nog steeds
met een tekort aan mensen en geld
waardoor ze slechts minimaal kunnen
presteren.
Hoe minimaal, dat zal over twee jaar
blijken. In opdracht van het ministe
rie van Binnenlandse Zaken begint op
12 juni de Algemene Doorlichting
Rampenbestrijding. Medewerkers van
de Inspectie Openbare Orde en Veilig
heid gaan dan bijna twee jaar lang kij
ken hoe goed alle hulpdiensten voorbe
reid zijn om bij een echte calamiteit in
actie te komen.
Brief
Oorspronkelijk zou dat onderzoek vo
rig jaar reeds begonnen zijn. Op ver
zoek van de regionale brandweer is
het toen uitgesteld omdat het bestuur
vreesde voor een afgang. „In Zeeland
zijn in het kader van rampenbestrij
ding een groot aantal tekortkomin
gen", schreef voorzitter J.F. Mulder
tien maanden geleden in een brief aan
het ministerie. „Het gaat niet alleen
om de brandweerorganisatie maar
ook andere organisaties als GHOR (Ge
neeskundige Hulpverlening bij Onge
vallen en Rampen), politie en gemeen
te", zo staat te lezen in die bewuste
brief die nooit in het openbaar is be
handeld. Mulder pleitte voor uitstel
om de boel in Zeeland wat meer op or
de te krijgen.
Het onderzoek van de Inspectie zal la
ten zien in hoeverre dat gelukt is en
waar het nog aan schort. De gemeen
ten, de brandweer, de politie en de
GHOR worden tijdens dat onderzoek
allemaal doorgelicht.
Samenwerking
Vooruitlopend op dat onderzoek vindt
directeur Veiligheidsregio F. Captijn
dat er in het Zeeuwse eens wat meer
samengewerkt mag worden als het
gaat om veiligheid. Hij doelt dan met
name op de samenwerking tussen ge
meenten en de provincie. Hij weet dat
die beide overheidsorganen verschil
lende taken hebben: de een voert uit
de ander toetst. Maar met behoud van
ieders verantwoordelijkheid moet het
volgens hem mogelijk zijn om meer sa
men te werken en samen te doen. „We
moeten slimmer omgaan met de midde
len die we ter beschikking hebben", al
dus Captijn.
Ook weet hij nu al dat het onderzoek
zo goed als zeker zal aantonen dat de
verschillende hulpdiensten nog falen
als het gaat om samen optrekken bij
een calamiteit, het zogenoemde multi
disciplinair optreden. Bij het doorlich
ten van andere regio's door de inspec
tie blijkt dat dat niet een typisch
Zeeuws probleem is. Ook elders is het
heel moeilijk om goed samen te wer
ken. Dat kan alleen verbeteren door
samen veel te oefenen, zo beseft Cap
tijn.
Hij weet ook dat, hoe dan ook, er meer
geld nodig is voor de Zeeuwse hulp
diensten om ervoor te zorgen dat die
voorbereid zijn op hun taken bij een
echte crisis. „Budgetneutraal kan
niet", zegt hij met nadruk. Wat hem
betreft moeten dus en gemeenten en
Rijk met meer geld over de brug ko
men om ervoor te zorgen dat de hulp
diensten in het tweede risicogebied
van Nederland goed voorbereid zijn
op hun taken. Een andere rekenmetho
de voor de verdeling van het geld voor
brandweer en GHOR kan daarbij be
hulpzaam zijn.
f poor Rolf Bosboom
ÜDDELBURG - Het Zeeuws
iseum in Middelburg legt de
^1 jaren slepende kwestie rond
n Toorops schilderij Gebed
r de Maaltijd (1907) voor
aan de Restitutiecommissie. De-
eoordeelt over mogelijke terug-
2ve aan de oorspronkelijke ei-
Waren van kunst die in de oor
log in beslag is genomen of ge
dwongen is verkocht. De uit-
praak heeft naar verwachting
«rekkende gevolgen voor de
[[Nederlandse museumwereld.
jet museum heeft het schilderij
'1981, met steun van de Vereni-
igRembrandt, van een Haag-
ikunsthandelaar gekocht voor
ag van 150.000 gulden,
om een van de zeldza
me luministische werken van
anToorop.
Ie aankoop gebeurde op zich
litmatig en te goeder trouw,
schilderij is echter eigen-
lom geweest van het joodse
ektpaar Ernst en Gertrud Flers-
Kim.Zij moesten in 1937 vluch
ten voor de nazi's. In 1944 kwa-
raze om in het concentratie-
ampBergen-Belsen.
j[st er indertijd met het schilde-
i is gebeurd, is niet helemaal
uidehjk. Zeker is wel dat het
handen is geweest van
'&A. Weitjens, die in 1948 is
soordeeld wegens collaboratie
wiens praktijken met geroof-
kunst halverwege de jaren
htig voor het eerst zijn be-
:ieel preven.
de falter Eberstadt uit New York
zijn zus, kleinkinderen van
iar Flersh'eim, hebben
schilderij van Toorop in
opgeëist bij het Zeeuws
'useum, samen met twee wer
en die museum Boijmans van
leuningen in Rotterdam in be
lt had.
is toen voorgelegd
JbDELBURG De voorstel-
[®8 hark Side van Theater-
"•P DOX, die vanavond in de
«schouwburg in Middel-
^8 zou hebben gestaan, is ge
muteerd. Voor de productie
,s k weinig belangstelling.
aan de commissie museale ge
dragslijn van de Nederlandse
Museumvereniging. Die oordeel
de dat het Zeeuws Museum in
1981 te goeder trouw had gehan
deld en dat het Toorops schilde
rij niet terug hoefde te geven.
Wel lag het voor de hand dat het
museum meewerkte aan een
compensatie voor het leed dat
de familie is berokkend.
In het voorjaar van 2001 was
daarover een akkoord binnen
handbereik. Het schilderij zou
in het bezit van het museum blij
ven en er kwam geen financiële
genoegdoening. Om aan te ge
ven dat de claim van de familie
op zich wel terecht was, zou er
een symbolische overdracht ko
men. De definitieve overeen
stemming werd echter nooit be
reikt. Voor het museum is het
nog altijd duister waarop en
waarom de besprekingen zijn ge
strand. Duidelijk was wel dat
de familie afhaakte. Na het aan
treden van Valentijn Byvanck
als directeur van het museum,
herhaalde Eberstadt diens
claim. De, moeizame, contacten
brachten de partijen niet tot el
kaar. „Daarom is nu met instem
ming van beide partijen beslo
ten de zaak voor te leggen aan
de Restitutiecommissie", zegt
Byvanck, die een einde wil ma
ken aan de slepende kwestie.
De commissie heet voluit Advies
commissie Restitutieverzoeken
Cultuurgoederen en Tweede We
reldoorlog en bestaat uit voor
aanstaande juristen en kunsthis
torici. Tot dit jaar kreeg de com
missie 41 verzoeken van nabe
staanden tot teruggave van
kunstvoorwerpen voorgelegd.
Het Zeeuws Museum benadrukt
dat de Toorop-kwestie wezen
lijk verschilt van de zaak-
Goudstikker, waarin de commis
sie onlangs uitspraak deed. Die
gaat over de Nederlandse Kunst-
bezit-collectie, de verzameling
kunst die de Nederlandse over
heid terugeiste van Duitsland
zonder de oorspronkelijk eigena
ren voldoende te compenseren.
Met Gebed voor de Maaltijd zal
de commissie voor het eerst
oordelen over een schilderij dat
buiten die collectie valt,
waardoor de uitspraak ook van
groot belang is voor andere mu
sea.
Dat het Zeeuws Museum de
zaak naar buiten brengt op het
moment dat de Goudstikker-af
faire tot een afronding komt, is
volgens Byvanck 'volstrekt toe
val'. „Maar we moeten iets
doen. We kunnen niet blijven
wachten."
Hoe lang het oordeel van de
Restitutiecommissie op zich zal
laten wachten, is nog niet be
kend. „Maar vanwege de prece
dentwerking en het belang voor
de Nederlandse museumwereld
denk ik dat de commissie uiter
ste zorgvuldigheid zal betrach
ten."
De uitspraak van de commissie
is niet bindend, maar het mu
seum zal die wel als zodanig op
vatten. „Wij zullen ons richten
naar het oordeel van de commis
sie en gaan ervan uit dat de an
dere partij dat ook zal doen."
Boijmans van Beuningen be
sloot in 2001 Toorops tekening
Godsvertrouwen terug te geven
aan Eberstadt.
Gebed voor de Maaltijd, door Jan Toorop, hangt momenteel in het Zeeuws Museum, maar de familie
Eberstadt uit New York, afstammend van een voormalige eigenaar, claimt het eigendom en wil het
schilderij terug.
Herberg De Graauw kan een grote naam als JW Roy eigenlijk niet betalen.
„Maar voor ons doet hij het voor een appel en een ei", zegt organisator Gait
Klein Kromhof. foto Karin Stroo
door Raymond de Frel
GRAAUW - Ze twijfelden even. Was
het wel zo slim om aandacht te vragen
voor hun volgende activiteit? De be
langstelling zou immers weieens te
grote vormen kunnen aannemen, zélfs
op een donderdagavond in Graauw.
Bij de naam van singer-songwriter JW
Roy gaan er namelijk heel wat belle
tjes rinkelen.
En zo heel veel bezoekers kan Herberg
De Graauw nu ook weer niet kwijt.
Met veertig, misschien vijftig man is
het kroegje al meer dan behoorlijk ge
vuld. „Daarom vroegen we ons af of
we wel publiciteit voor de komst van
Jan Willem moesten vragen. Maar aan
de andere kant is hij een te grote
naam om stil voorbij te laten gaan. Hij
verdient gewoon aandacht", zegt orga
nisator Gait Klein Kromhof.
Sinds twee jaar houdt Klein Kromhof
elke derde donderdag van de maand
een bluessessie in de herberg. Geen
jankende stratocastergitaren, geen stu
wende drums, Klein Kromhof streeft
naar rootsmuziek in de meest pure
vorm. Akoestisch is zijn motto, voor
vernuftige poespas moet je niet in de
herberg zijn. Zou ook helemaal niet
kunnen, want een beetje uitgeruste
elektrische band vult meteen de com
plete kroeg. „De bluesavonden lopen
steeds beter. Je merkt dat muzikanten
steeds vaker bereid zijn om een eind te
reizen voor een concert in een gemoe
delijke sfeer. Bij JW is dat net zo. We
speelden met de gedachten hem eens
te vragen, maar ons budget was eigen
lijk niet toereikend. Logisch, JW
speelt voor zijn brood. Maar voor ons
doet hij het voor een appel en een ei",
aldus lÜein Kromhof.
Geen onbekenden
Dat is overigens niet zo heel verwon
derlijk, want Roy en Klein Kromhof
zijn geen onbekenden van elkaar. De
Oost-Zeeuws- Vlaamse mondharmoni
caspeler blies partijen mee op de eer
ste platen van Roy en zal ook in De
Herberg aan de zijde van de Brabant
se singer-songwriter plaatsnemen.
Dat doet hij samen met gitaristen
DEN HAAG - Ierse mosselen mogen voorlopig nog in de
Oosterschelde worden uitgezaaid, heeft de Raacl van Sta
te gisteren bepaald in een tussentijdse uitspraak over
eind 2005 afgegeven vergunningen. Dat zijn er in totaal
vierendertig.
De bedrijven die de vergunningen hadden gekregen, heb
ben volgens het Haagse rechtscollege voldoende aange
toond dat zij er belang bij hebben dat zij de mosselen mo
gen uitzaaien. En de Raad van State heeft eerder, in ande
re jaren dezelfde vergunningen in stand gelaten in tussen
tijdse uitspraken.
Ook over Ierse mosselen diende vorige week een bodem
procedure waarin de Raad van State een definitief oor
deel zal vellen. Dat wordt over enkele weken verwacht,
waarbij het Haagse rechtscollege wellicht - zoals gemeld
- zal beslissen de kwestie voor te leggen aan het Europees
HofMilieu- en natuurorganisaties vrezen met Ierse mos
selen de komst van vreemde organismen. Volgens mossel-
bedrijven is die angst volstrekt ongegrond.
HEINKENSZAND - Scouting Heinkenszand is aan een
nieuw hoofdgebouw toe. De huidige accommodatie; twee
geschakelde houten schoollokalen, stamt uit 1984 en is
'op'. „Veel onderhoud ei-aan plegen is weggegooid geld",
aldus contactpersoon C. de Groot.
Inmiddels is de scoutinggroep met fondsenwerving begon
nen. De gemeente Borsele is in elk geval positief gestemd.
Wethouder M. Vermue-Vermue (CDA, jeugdbeleid) ver
wacht binnen enkele maanden een voorstel. Zij denkt dat
'daar dan wel een mouw aan te passen is.
Vorig jaar nam de scouting al een stuk nieuwbouw in ge
bruik. Dat was binnen een jaar gerealiseerd. De Groot
voorspelt dat het deze keer niet zo snel zal gaan. Hij
houdt het op twee jaar, omdat het om een grotere investe
ring gaat.
GOES - In de afgelopen vuurwerkperiode, die van decem
ber tot en met januari loopt, zijn veel minder Zeeuwse jon
geren tot 18 jaar naar Halt verwezen dan in de voorgaan
de jaren.
In totaal werden in Zeeland 88 jongeren doorgestuurd
voor een alternatieve straf, bijvoorbeeld het schoonma
ken van brandweerauto's. Tijdens de jaarwisseling
2004/2005 kregen nog 127 Zeeuwse jongeren een
(werk)straf.
De politie denkt dat het slechte weer op 30 december een
reden voor de daling is. Op deze dag steken traditioneel
veel jongeren te vroeg vuurwerk af.
VLISSINGEN - De Lokale Partij Vlissingen (LPV) ver
zoekt het college van burgemeester en wethouders om de
behandeling van de strandnota een maand uit te stellen.
De partij schrijft meer tijd nodig te hebben om een oor
deel te vellen over de 'nieuwe feiten die onlangs zijn aan
gedragen'.
Ze doelen op de prijs voor tarieven van slaaphuisjes en de
aanwijzing van een stranddeel voor naaktrecreatie. De
strandnota staat nu geagendeerd voor de gemeenteraads
vergadering van donderdagavond 23 februari.
VLISSINGEN - Brokeback
Mountain, de voornaamste kan
didaat bij de komende uitrei
king van de 'Oscars' op 5 maart,
is vanavond al als voorpremière
in bioscoop CineCity in Vlissin
gen te zien. De film wordt pas
volgende week, op 16 februari,
in Nederland uitgebracht.
Vorige week werden de nomina
ties voor de Academy Awards
bekend. Brokeback Mountain
sleepte er acht in de wacht: bes
te film, beste acteur (Heath Led
ger), beste mannelijke bijrol (Ja
ke Gyllenhaal), beste vrouwelij
ke bijrol (Michelle Williams),
beste regie (Ang Lee) en voor
beste scenario, camerawerk en
muziek.
De film, die eerder al de Gouden
Leeuw op het festival in Venetië
en vier Golden Globes bemach
tigde, wordt vanavond vertoond
in het kader van 'Film by the
Sea door het jaar'. De voorstel
ling begint om 19.00 uur.
Brokeback Mountain gaat over
twee cowboys tussen wie tijdens
de zomer een intieme vriend
schap ontstaat. Nadat hun we
gen zijn gescheiden, trouwen ze
allebei en stichten ze een gezin.
Na vier jaar komt het weer tot
een ontmoeting, blijkt hun we
derzijdse band alleen maar ster
ker te zijn geworden en bloeit
de geheime liefde verder op.
Het is vanavond de laatste keer
dat de wekelijkse Film by the
Sea-voorstelling op dinsdag
avond nog om 19.00 uur begint.
Op verzoek van veel trouwe be
zoekers wordt het aanvangstijd-
stip verschoven naar 20.00 uur.
Volgende week wordt de Cu
baanse film Habana Blues van
regisseur Benito Zambrano ver
toond. Deze gaat over de jonge
muzikanten Ruy en Titi, die be
roemd proberen té worden en de
stad willen verlaten.
Op 21 februari wordt de serie
vervolgd met Good Night and
Good Luck, geregisseerd door
George Clooney.
Met zes nominaties is deze film
de belangrijkste tegenstrever
van Brokeback Mountain bij de
verdeling van de Oscars.
Clooneys film is in de race voor
onder meer beste film, beste ac
teur (David Strathairn), en bes
te regie.
Op 28 februari is de voorpremiè
re van Tsotsi, van de Zuid-Afri
kaanse regisseur Gavin Hood,
bekend van A Reasonable Man.
Ruud van de Boogaard en Richard van
Bergen. Laatstgenoemde begeleidde
Roy al eerder als muzikant van zijn
vroegere One Night Band. Later stond
hij regelmatig met Klein Kromhof op
de bühne in de Millstreet Blues Band.
Roy legt zich op zijn laatste cd Laag-
straat 443 (het adres van gitarist Ruud
van de Boogaard) toe op luisterliedjes
in zijn moerstaal, het Brabantse dia
lect.
Neem bijvoorbeeld het nummer Naar
Zeeland, waarin Roy op pakkende wij
ze uitlegt waarom een voorgenomen
verhuizing naar Vlissingen vorig jaar
op het allerlaatste moment werd afge
blazen. Het met Gerard van Maasak
kers geschreven liedje As ge ooit
prijkt ook op Laagstraat 443, maar
die song zal bij het grote publiek voor
al bekend zijn door de versie van
Guus Meeuwis en Xander de Buisonjé.
Zij namen de song op in het stan
daard-Nederlands
JW Roy speelt op donderdag 16 februari
om 20.30 uur in Herberg De Graau/w in
Graauw. Op zaterdag 11 maart doet hij
het Arsenaaltheater in Vlissingen aan.