Atoomwaakhond
langer welkom in
niet
Iran
PZC
Wankele basis voor hervatting
vredesbesprekingen in Ulster
Brand oorzaak
veerbootramp
Conflict in Darfoer slaat
over naar buurland Tsjaad
Tweetal trekt als
Bonnie en Clyde
rovend door België
Regime kondigt hervatten verrijking uranium aan
Chavez: Bush is
ia erger (jan jjitler
Kamelenrace met robots als berijders
Gemaskerd protest
Feministe Friedan overleden
Kretekroker Jakarta is de sigaar
Belgen betalen boetes niet
SuitSat is al niet meer
Inca-weg Peru tijdelijk dicht
Afghanistan
beleeft bloedig
weekeinde
Ruim 70 doden
bij stormloop
stadion Manilla
maandag 6 februari 2006
doojiHansHeijt
IEHERAN- Iran'heeft gisteren-
je vrijwillige samenwerking
niet het Internationaal Atoom-
energie Agentschap (IAEA) op
gezegd. IAEA-medewerkers mo
gen de nucleaire installaties in
Iran niet meer controleren. Ver
der kondigde het regime in Tehe
ran aan dat het weer uranium
gaat verrijken.
Delraanse maatregelen zijn een
reactie op de beslissing van het
IAEA om de kwestie van het
kernprogramma door te verwij
zen naar de VN-Veiligheids-
I. De Iraanse autoriteiten lie
ten echter ook weten dat de
deur voor onderhandelingen
met de internationale gemeen
schap nog altijd openstaat. Ver
der zei een woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse
Zaken dat Iran met Rusland
onderhandelen over een
compromis dat een eind moet
maken aan het conflict over de
Iraanse nucleaire ambities. Mos
kou heeft voorgesteld dat Iran
de verrijking van uranium uit
voert in Rusland. Daardoor zou
de internationale gemeenschap
toezicht op het proces kunnen
houden.
De gouverneurs van het IAEA
haalden zich zaterdag de woede
ran de Iraanse autoriteiten op
de hals door er in grote meerder
heidvoor te stemmen dat het nu-
dossier van Iran naar de
W-Veiligheidsraad wordt ge
stuurd. Volgens de raad van gou
verneurs van de nucleaire waak
hond werkt Teheran onvoldoen
de mee' met het agentschap.
Daardoor heeft vooral in de wes
terse landen de vrees postgevat
dat Iran in het geheim aan een
kernwapen werkt.
De gouverneursraad van het
IAEA stemde met 27 tegen drie
stemmen en vijf onthoudingen
voor een door de Europese Unie
motie. Die moet de
U.
mam CARACAS - De Venezolaanse
h president Hugo Chavez heeft za-
00| 1 ierda van George Bush gezegd
zwaif dat die erger is dan Hitier.
Chavez sprak tot duizenden aan
hangers en zei dat de 'imperialis-
landi tische, genocidale, fascistische
vorde houding van cle president van
de VS geen grenzen kent. Ik
vind dat Hitier een babytje is
vergeleken bij Bush'.
&§/RTR/EFE
druk op de regering in Teheran
verhogen om haar samenwer
king met het IAEA te verbete
ren. De Iraniërs krijgen op aan
dringen van China en Rusland
nog zeker een maand om tot een
oplossing te komen. Cuba, Syrië
en Venezuela stemden tegen de
motie.
Boodschap
Enkele uren na de stemming zei
de Amerikaanse president Bush
dat het IAEA een 'duidelijke
boodschap' heeft gestuurd aan
Iran. Toch betekent het doorver
wijzen van het nucleaire dossier
van het land naar de Veiligheids
raad volgens Bush niet het ein
de van de diplomatie, maar een
begin van versterkte diplomatie
ke pogingen om Iran zover te
krijgen geen kernwapens te ont
wikkelen.
De Britse ambassadeur bij het
IAEA, Jenkins, sprak van „een
voortdurend gebrek aan ver
trouwen in Irans nucleaire in
tenties". „De bestuursraad zal
de kwestie doorverwijzen naai
de Veiligheidsraad, zodat na de
volgende sessie van de bestuurs
raad (op 6 maart) de Veilig
heidsraad eventueel extra druk
op Iran kan zetten", aldus de
diplomaat. Iran heeft een deel
van zijn nucleaire programma
achttien jaar geheim gehouden.
De kans dat de Veiligheidsraad
Iran snel sancties zal opleggen,
wordt klein geacht, omdat de
machtsblokken verdeeld zijn, al
dus diplomaten bij de VN. Zij
vermoeden dat de raad Teheran
eerst nog een keer zal oproepen
aan de eisen van het IAEA te vol
doen.
Moskou en Peking zijn wegens
hun handelsbelangen tegen
sancties. Als permanente leden
van de Veiligheidsraad kunnen
zij hierover hun veto uitspre
ken.
De Iraanse president Ahmadi-
nejad zei zondag dat nog niet di
rect met het verrijken van ura
nium wordt begonnen. Hoogver
rijkt uranium kan worden ge
bruikt om splijtstof te maken
voor een kernbom. ANP/RTR/AFP Damme hadden gestolen, een
door Kees Bos
GENT - Een Nederlandse
vrouw trekt met haar Arabische
vriend door Vlaanderen zoals
het gangsterduo Bonnie en
Clyde de vorige eeuw in de VS.
Het stel leeft van overvallen en
diefstallen, vooral rond de
Vlaamse stad Gent. De Bel
gische politie is een klopjacht
begonnen op de twee.
De 34-jarige vrouw en haar
31-jarige vriend worden ver
dacht van ruim vijftien overval
len op videotheken, nachtwin
kels en supermarkten. Vrijdaga
vond dwongen ze in Damme bij
Brugge nog bestuurders van
drie dure auto's om de sleutels
te overhandigen, aldus de poli
tie zaterdag.
Met de laatste wagen die ze in
BMW, keerde het paar weer
naar Gent. Daar merkte de loka
le politie de wagen op. De man
zat alleen achter het stuur en
kon ontkomen. Even later sleur
de hij in Gent nog een vrouw uit
een wagen, dreigend met zijn pi
stool. Sindsdien ontbreekt elk
spoor, meldde de Gentse politie.
Het duo beroofde de laatste we
ken veel oudjes op straat van
hun tas en bezittingen. De twee
zijn meestal gewapend, maar
dragen geen masker. De Gentse
politie had ze half januari bijna
te pakken, maar ze konden ont
snappen door twee agenten met
de dood te bedreigen.
Het stel leerde elkaar kennen in
de gevangenis en kreeg een
zoontje, dat nu bij familie is.
Vooral de man heeft een lang
strafblad. Hij doodde in 1995
een drugsverslaafde in Temeu-
zen. ANP/Belga
KEBD - Door robots bereden kamelen doen mee aan een race in de stad Kebd, in Koeweit. Koeweit en andere golfstaten besloten vorig jaar om bij kamelenraces de echte
jockeys - dikwijls kinderen - te vervangen door robots na kritiek van mensenrechtenorganisaties. foto Stephanie McGehee
door Esther Gotink
LONDEN - In Belfast worden
vandaag de gesprekken hervat
over een mogelijk herstel van de
parlementaire afvaardiging in
Noord-Ierland. Een tweetal rap
porten over wapenbezit en crimi
nele activiteiten van paramilitai
reorganisaties in de Britse pro
vincie maakt het vooruitzicht
daarop echter twijfelachtig.
Het Ierse republikeinse leger
IRA heeft ontkend dat het nog
beschikt over wapens sinds het
vorig jaar heeft aangekondigd
bet gewapende verzet voorgoed
te beëindigen. Maar bevindin
gen van de onafhankelijke on
derzoekscommissie IMC en de
internationale ontwapenings-
commissie IICD suggereren dat
het verboden leger nog steeds
wapens heeft, vermoedelijk
voor persoonlijke bescherming.
Het maakt het lastig voor IRA's
politieke spreekbuis Sinn Fein
om een parlement te delen met
de rivaliserende unionistenpar
tij DUP. Beide partijen weige
ren met elkaar te praten, wat de
vredesbesprekingen frustreert.
Het IMC vertelde woensdag dat
het nog bezig is bewijzen te ver
zamelen, maar dat het erop lijkt
dat sommige IRA-leclen nog al
tijd betrokken zijn bij georgani
seerde misdaad. Het IRA rea
geerde in een persverklaring:
„Recentelijke aantijgingen zijn
vals. Het IRA heeft alle beloftes
die het maakte op 28 juli 2005
gehonoreerd." De IICD verklaar
de via inlichtingendiensten in
Ulster te zijn geïnformeerd dat
individuen of groepen binnen
het IRA handwapens hebben be
houden, maar de commissie ver
volgde dat navraag bij de Ierse
politie Garda leerde dat deze in
lichtingen niet zijn bewezen,
noch dat het IRA zulk wapenbe
zit heeft gedoogd. HCD-leider
John de Chastelain, die getuige
is geweest van meerdere
IRA-wapen vernietigingen, ver
klaarde daarom optimistisch
dat het verboden leger zich 'in
de goede richting beweegt'.
IMC-onderzoekers benadruk
ken daarentegen in hun rapport
dat het IRA nog altijd actief in
lichtingen verzamelt. In 2002
werd het IRA beschuldigd van
spionage binnen het Ulster par
lement, hetgeen premier Blair
noopte tot het ontbinden van de
afvaardiging. Alle besluiten aan
gaande Noord-Ierland werden
sindsdien weer vanuit Londen
genomen. Vier jaar na dato
blijkt het vertrouwen nog steeds
onvoldoende hersteld om een
nieuw parlement te kunnen in
stalleren.
DUP-leider Ian Paisley zei in
een reactie op de IMC- en
IICD-bevindingen dat IRA's ont
wapening 'een farce' is. Peter
Hain, de minister van Noordier-
se zaken in Londen, noemde de
rapporten juist positief. Hij be
nadrukte clat een eind moet ko
men aan alle criminele activiteit
ten, inclusief die van unionisti
sche kant. Toch ziet Hains ge
noeg aanwijzingen die een her
stel van de vredesbesprekingen
rechtvaardigen.
Sceptici menen dat Sinn Fein te
veel het hand boven het hoofd
wordt gehouden door Hain. Het
schept nauwelijks een gezonde
basis voor nieuwe onderhande
lingen. GPD
door llona Eveleens
NAIROBI - Bijna dagelijks val
len milities vanuit Darfoer dor
pen aan in het buurland Tsjaad,
meldt cle internationale mensen
rechtenorganisatie Human
s Watch (HRW). De ruiters
°P kamelen en paarden doden
burgers, steken dorpen in brand
en stelen vee. In het oosten van
Tsjaad leven in kampen ruim
200.0 00 Soedanezen die het ge
weld in Darfoer zijn ontvlucht.
De conclusies in het rapport van
P?W zijn gebaseerd op een on
derzoek in de Tjsadische Barot-
to-regio, zo'n 40 kilometer van
de grens tussen beide landen.
De helft van de 85 dorpen in het
""L 'd waren aangevallen en
zijn inmiddels verlaten. Zestien
Mensen zouden in een maand
zijn gedood. De meeste slachtof
fers in Tsjaad, net als in Dar-
'oeVi zijn mensen van Afrikaan
se origine. Burgers van Arabi
sche afkomst in dezelfde streek
worden ongemoeid gelaten.
Enkele aanvallen in het gebied
zijn echter het werk van Tsjadi-
sche rebellen die uitvalsbases in
Darfoer hebben. Tsjaad beschul
digt Soedan al enige tijd van
steun aan Tsjadische rebellen
die het regime van president Id-
driss Deby omver willen wer-
pen.
Jan Pronk, de speciale VN-ge-
zant voor Soedan, heeft cle strij
dende partijen in Darfoer opge
roepen om uitbreiding van het
conflict naar Tsjaad te voorko
men. Delegaties van de Soedane-
se regering en Darfoerrebellen
onderhandelen op dit moment
in de Nigeriaanse hoofdstad
Abuja over wede.
Sinds het begin van het conflict
in Darfoer, in 2003, zijn twee
miljoen mensen ontheemd en
tienduizenden gedood. De Soe-
danese regering gebruikt zogehe
ten Janjaweed-eenheden om te
gen de rebellenorganisaties te
strijden. Enerzijds lijkt de rege
ring de controle over deze mili
ties te hebben verloren, ander
zijds komt het Khartoem niet
slecht uit als er een soort buffer
zone in Tsjaad ontstaat die mo
gelijke bevoorrading van de re
bellen in Darfoer bemoeilijkt.
Vrijdag nam de VN-veiligheids-
raad een eerste stap in de rich
ting van het zenden van een in
ternationale vredesmacht naar
Darfoer. Aangenomen wordt
dat een uiteindelijke beslissing
hierover pas eind deze maand of
anders in maart zal worden ge
nomen.
De Afrikaanse Unie heeft mo
menteel 7000 waarnemers en sol
daten in het gebied zo groot als
Frankrijk. Maar ondanks hun in
zet kunnen ze de vredestaak
nauwelijks uitvoeren door een
voortdurend gebrek aan geld en
materieel. GPD
DONETSK - Gemaskerde actievoerders van de Oekraiense Groene Partij demonstreren in het cen
trum van Donetsk tegen het plan om nucleair afval uit het buitenland op te slaan in Tsjernobyl.
foto Alexander Khudotioply/RTR
WASHINGTON - De bekende Amerikaanse feministe Bet
ty Friedan (85) is zaterdag overleden in Washington. Frie
dan geldt als een van de grondleggers van het moderne fe
minisme. Friedans boek The Feminine Mystique werd een
bestseller in 1963.
Daarin beschreef ze de positie van Amerikaanse vrouwen
van na de Tweede Wereldoorlog. De schrijfster en filosofe
was een van de oprichters van onder meer cle Amerikaan
se Nationale Organisatie voor Vrouwen en ijverde voor
een betere abortuswetgeving. ANP/RTR.
JAKARTA - De Indonesische hoofdstad Jakarta heeft een
verbod ingesteld op roken in openbare gelegenheden, zo
als restaurants, scholen en ziekenhuizen. Vooral de lief
hebber van kreteksigaretten (70 procent van de mannelij
ke bevolking) wordt hiervan de dupe.
Overtreders van de wet kunnen rekenen op een boete van
5300 dollar of zes maanden cel. De autoriteiten willen
met de nieuwe wet het aantal sterfgevallen aan longkan
ker verminderen. Per jaar overlijden in het hele land
57.000 mensen aan de gevolgen van roken. ANP/AFP
BRUSSEL - Belgen liggen niet wakker als de rechter hen
veroordeelt tot een boete. De justitiediensten hebben na
melijk te weinig mensen om het geld echt te innen. Bijna
twee op de drie boetes blijft daarom onbetaald.
De Belgische minister Reynders (Financiën) heeft dat ge
antwoord op Kamervragen. De regio Antwerpen spant de
kroon. De dienst daar stuurt slechts een 'uitnodiging om
te betalen': voor deurwaarders is in Antwerpen geen tijd.
Door de onbetaalde boetes liep België in 2004 65 miljoen
mis en in de eerste helft van 2005 al 40 miljoen euro. ANP
CAPE CANAVERAL - De minisatelliet SuitSat, een afge
dankt Russische ruimtepak met zendertjes en een batte
rij, zwijgt alweer. Enkele uren nadat de de bemanning
van het internationale ruimtestation ISS het geprepareer
de pak had uitgezet in de ruimte, viel de batterij al uit.
Het ruimtepak werd omgebouwd tot een minisatelliet die
radiosignalen moest uitzenden. Radio-amateurs konden
dat signaal dan tijdelijk ontvangen op 145,990 MHz op de
FM-band.
Het initiatief voor SuitSat werd genomen door een groep
radioamateurs in de VS en Rusland. NASA gaf haar mede
werking aan het ludieke project. ANP/RTR
LIMA - De wereldberoemde weg die loopt naar Machu
Picchu, de vermaarde Inca-stad in Peru, wordt tot 1
maart tijdelijk gesloten om onderhoud te plegen. Dit
moet voorkomen dat de 'Inca Trail' tussen de stad Cusco
en Machu Picchu onherstelbaar wordt beschadigd.
Jaarlijks wagen veel toei'isten zich op cle moeilijk begaan
bare weg die door het oerwoud voert naar de door de In
ca's gebouwde citadel. Erosie van de grond en vernieti
ging van flora en fauna maken ingrijpen nu noodzakelijk,
meent de Peruaanse overheid. ANP/RTR
De Egyptische autoriteiten zei
den geen noodsignaal van de 35
jaar oude Al-Salam Boccaccio
98 te hebben ontvangen. Een
schip in de buurt, zou wel con
tact hebben gekregen met een
van de bemanningsleden, die al
in een reddingsboot zat.
Onder familieleden die zich had
den verzameld in de Egyptische
havenstad Safaga brak zaterdag
grote onrust uit. Volgens hen ga
ven de autoriteiten nauwelijks
informatie. Groepjes bestorm
den het haventerrein, waarop de
politie traangas inzette. De rel
len eindigden, nadat de autori
teiten hadden beloofd dat de
overlevenden snel bezoek moch
ten ontvangen. President Muba
rak beloofde nabestaanden en
overlevenden een financiële te-
gemoetkoning. ANP/RTR/DPA
door Anna Ferschtman
SAFAGA - Aan boord van de
veerboot die in de nacht van
donderdag op vrijdag zonk in de
Rode Zee was enkele uren voor
de ramp brand uitgebroken. Vol
gens overlevenden weigerde de
bemanning echter, twee uur na
vertrek uit Saoedi-Arabië,
rechtsomkeert te maken.
Egyptische reddingsdiensten
proberen nog overlevenden te
vinden. In de nacht van zater
dag op zondag zijn 67 overleven
den opgevist. Van de 1400 opva
renden van de Al-Salam Boccac
cio 98 zijn tot nu toe iets meer
dan 460 overlevenden gevon
den. Ook zijn bijna tweehon
derd lijken geborgen. Meer dan
zevenhonderd mensen worden
nog vermist.
Overlevenden werden onder
meer naar het ziekenhuis van
Hurgada gebracht. Sommigen
van hen vertelden dat de brand
in het ruim van het schip uit
brak. De bemanning zou echter
hebben gezegd dat de situatie
onder controle was en verbood
de passagiers reddingsvesten
aan te doen om geen paniek te
zaaien. Toen het schip kapseis
de en begon te zinken, zouden
de kapitein en een deel van de
bemanning wel als eerste het
schip hebben verlaten in een
van de weinige reddingsboten.
KABUL - Afghanistan heeft het
bloedigste weekeinde sinds het
begin van het jaar achter de rug.
Bij diverse gewelddadige inci
denten in de provincies Hel
mand en Kandahar kwamen ze
ker 35 mensen om het leven. Dat
is van officiële Afghaanse bron
nen vernomen.
Onder de doden zijn 22 Taliban,
tien politieagenten, een districts
gouverneur en twee burgers. De
Amerikanen zetten gevechts
vliegtuigen in toen honderden
Taliban-strijders veiligheid
stroepen van de Afghaanse rege
ring hadden omsingeld,
ANP/DPA
MANILLA - Bij een stormloop
op een stadion in de Filipijnse
hoofdstad Manilla zijn zaterdag
volgens het hoofd van het Rode
Kruis 73 doden gevallen. Zeker
392 mensen raakten gewond, de
meesten niet ernstig. Vrijwel al
le doden zijn vrouwen, aldus lo
kale media.
De drukte bij het stadion was
groot in verband met opnames
van het populaire tv-spelpro-
gramma Wowowee. Naar schat
ting 30.000 mensen verbleven al
dagen voor het stadion om kaar
ten te krijgen.
Kort voor de ramp had de bevei
liging de toegangshekken geslo
ten omdat mensen probeerden
voor te dringen en er enige agita
tie ontstond. De druk van de me
nigte buiten was echter zo groot
dat de hekken het begaven. Ver
volgens werden mensen voor in
de rij onder de voet gelopen.
President Arroyo heeft een offi-
ceel onderzoek aangekondigd
naar de oorzaak van de ramp en
beloofde binnen 72 uur uitsluit
sel te geven.
In eerste instantie wilde presen
tator Willie Revillame de show
gewoon laten doorgaan, maar
de top van de zender ABC-CBN
besloot later toch anders.
ANP/AFP
