Het gezin moet een team vormen
Zegeningen van een besje
PZC
PZC
Cholesterolmania is
leugen van morgen
Gedragsregels van de werkvloer zijn handig bij de opvoeding van kinderen
Netvliesschade
is voorbode
hartproblemen
"W
Verslaving is niet alleen erfelijk
Mogelijk toch vaccin vogelgriep
Patiënt moet oppassen met crème
Tyfus doodde eenderde Atheners
Soja heeft maar weinig effect
6 februari 1956
M
maandag 6 februari 2006
door Marjon Kok
DEN HAAG - Teambuilding,
verkooptechnieken, onderhande
len, delegeren en motiveren. Het
zijn vaardigheden die op de
werkvloer goed van pas komen
en een bedrijf tot een succes kun
nen maken. Maar wat hebben
die technieken te maken met het
opvoeden van kinderen? „Al
les", zegt manager Ros Jay. In
De bv kinderen laat zij zien hoe
managementvaardigheden ook
het gezin tot een succesvol team
kunnen maken.
Voordat er kinderen komen, heb
ben de meeste mensen een groot
aantal jaren gewerkt. Dus heb
ben zij verstand van managen,
onderhandelen of verkopen; en
minder van opvoeden. Wie kin
deren krijgt, hoeft alle vaardig
heden die op de werkvloer zijn
opgedaan niet te vergeten, zo
dra hij de deur van het kantoor
achter zich dichtslaat. Een deal
sluiten, motiveren, delegeren;
het kan net zo goed thuis als op
het werk.
„Neem nou die klant die de win
kel binnenstapt waar jij achter
AMSTERDAM - Retinopathie,
schade aan het netvlies, is niet
alleen bij mensen met diabetes
een voorbode van schade aan
hart- en bloedvaten en sterfte
daaraan, maar ook bij mensen
zonder diabetes.
Tot deze conclusie komt M. van
Hecke in haar proefschiift. Met
haar dissertatie hoopt zij op 10
februari te promoveren aan de
Vrije Universiteit in Amster
dam.
„Wordt bij iemand schade aan
het netvlies geconstateerd, dan
is er extra aandacht nodig voor
het verlagen van risicofactoren
voor hart- en vaatziekten", al
dus Van Hecke. GPD
de toonbank staat. Hij zal het
waarschijnlijk prettig vinden
om te merken dat je hem hebt ge
zien, ook al ben je nog even met
een andere klant bezig. Een si
tuatie die thuis ook regelmatig
voorkomt", zegt Ros Jay. „Een
goede verkoopmedewerker zal
de tijd nemen om te zeggen: 'Ik
kom zo bij u'. of 'dank u wel
voor het wachten'. Een slimme
ouder zal dezelfde techniek ook
thuis toepassen. Kinderen zijn
nog ergere aandachtstrekkers
dan klanten."
„Een klant wil graag het gevoel
hebben dat hij op dat moment
de belangrijkste persoon voor je
is. Kinderen eisen van je dat je
dat ook nog eens laat zien."
„Dus", zegt de manager en moe
der van drie jonge kinderen in
haar boek De bv kinderen,
„moet je die techniek beslist
eens uitproberen als je kind de
kamer binnenstoimt, terwijl je
gezellig met vrienden aan het
kletsen bent. Kinderen zijn vre
selijk goed in iets onderbreken.
Elke keer dat ze dat doen, moet
je kiezen tussen twee opties. De
eerste optie is hen negeren,
waarna je er zeker van kunt zijn
dat ze alleen maar lastiger wor
den. Het alternatief is alles voor
hen te laten vallen. Dat werkt
op de korte termijn erg goed.
Maar het leert kinderen tegelijk
te verwachten dat mensen als
vanzelfsprekend alles voor hen
zullen laten vallen. Zoals je een
klant altijd vriendelijk zult toe
knikken wanneer hij de winkel
binnenkomt, is het verstandig
om dat ook met kinderen te
doen. Zo leer je ze dat ze jouw
aandacht krijgen als ze gewoon
even geduld hebben. Bovendien
krijgen ze dan je volle aandacht
in plaats van een gehaaste, ge
streste reactie."
Naast klantvriendelijk hande
len, heeft Ros Jay meer technie
ken uit het bedrijfsleven ver
taald naar de situatie thuis. Zo
adviseert zij verkoopvaardighe
den te gebruiken als je als ouder
ideeën wilt slijten die niet erg
aanslaan bij het kroost en laat
ze allerlei onderhandelingstech
nieken los op kinderen die veel
zeuren. Waar zij met het verko
door Paul van Dijk
Natuurlijk behandel ik
mijn patiënten volgens
de laatste protocollen. Maar
mijn gezond verstand zegt
dat het niet goed kan zijn dat
zoveel gezonde Nederlanders
anticholesterolmiddelen slik
ken.
Eén op de acht volwassenen
zou voor dergelijke middelen
in aanmerking komen. Men
sen met iets aan hun hart of
bloedvaten moeten zelfs alle
maal aan de cholesterolverla
gers. Blind krijgen zij deze
medicijnen, ook als het cho
lesterolgehalte in het bloed
perfect is. Ook patiënten met
diabetes krijgen sinds kort
ongezien deze pillen op het
menu. Er gaan zelfs stemmen
op om een polypil te ontwik
kelen. Dit is een pil die ieder
een dagelijks zou moeten in
nemen.
De inhoud bestaat uit een an-
ticholesterolmiddel, een
bloeddrukverlager en een
bloedverdunner. Ik word on
passelijk van het massaal
voorschrijven van zoveel che
micaliën, maar ik heb geen
harde bewijzen.
Collega's kunnen me om de
oren slaan met experimenten
en analyses, ik ventileer mijn
ongerustheid. Mijn gevoel
zegt dat hier iets mis is. Net
zoals we nu praten over de
zestiger jaren, toen dokters
iedereen valium voorschre
ven, zullen we over 15 jaar
zeggen dat die anticholeste-
rolmanie een misvatting was.
Ook toen vonden we de kal
meringsmiddelen een ge
schenk uit de hemel. Mensen
met problemen werden er zo
heerlijk rustig van. Na 30
jaar zijn we nog steeds bezig
met programma's om mensen
af te laten kicken van midde
len waarmee ze alleen maar
verder in de shit zijn geraakt.
Eenzelfde verhaal is er over
de 'prozacgeneratie'. Bij elk
spoor van angst of somberte
schreven we de afgelopen de
cennia antidepressiva voor.
Deze middelen stegen naar
de derde plaats van de top
tien van meest geslikte midde
len. Uit onderzoek blijkt nu
dat er grote twijfels zijn over
de effectiviteit en er zijn zor
gen over de bijwerkingen.
Ook hier komen we als medi
ci geleidelijk tot inkeer.
Een ander leerzaam voor
beeld is de massale voor
schrijving van middelen te
gen maagklachten. Nadat we
mensen in de zestiger jaren
behandelden met niet-werk-
zame diëten nam het voor
schrijven van losec/ omepra-
zol eind vorige eeuw zo'n
vlucht, dat de overheid moest
ingrijpen. Zo vaak en lang
werden maagmiddelen voor
geschreven dat het onbetaal
baar werd voor de samenle
ving. Nu moeten we de men
sen weer leren zonder deze
pillen te leven. Het zijn voor
beelden van massaal gebruik
van medicijnen waarvan we
achteraf zeggen dat het op
een collectieve dwaling be
rust. Ook toen baseerden we
dat op heldere wetenschappe
lijke argumenten. Steeds va
ker krijg ik mensen op het
spreekuur die zich kritisch
uitlaten over de cholesterol-
behandeling. In Amerika zijn
grote patiëntengroepen actief
tegen wat men noemt de cho-
lesterolmaffia. Hiermee be
doelt men de ondernemingen
die deze middelen produce
ren en de wetenschappers en
hoogleraren die zich voor het
karretje van die industrie la
ten spannen. Er zijn daar
zelfs klinieken die zich louter
richten op het behandelen
van de bijwerkingen van cho
lesterolverlagers. Je hoort je
als reguliere dokter te confor
meren aan de huidige weten
schappelijke opvattingen.
Graag breng ik echter de uit
spraak in herinnering van de
medisch historicus professor
Lindeboom die zei: „De we
tenschappelijke waarheid
van heden is de leugen van
morgen."
Paul van Dijk is huisarts
pen en onderhandelen nog wel
eens de plank mis slaat, zijn an
dere bedrijfstechnieken weer ui
termate bruikbaar in opvoe
dingssituaties.
Zoals teambuilding. Waarom
zou je daar niet eens mee aan de
slag gaan als je kinderen hebt
die te veel ruzie maken. Want
een van de frustrerendste aspec
ten van het ouderschap is het
voortdurende geruzie tussen de
kinderen onderling. Ros Jay
geeft een aantal voorbeelden uit
de kantoorpraktijk, die waar
schijnlijk ook bij kinderen effec
tief zijn. „Als een lid van je
team hulp of advies nodig heeft,
dan hoef je die niet zelf te ge
ven", zegt Jay. „Stel voor dat hij
een medeteamlid om hulp
vraagt."
Relaties
„Datzelfde kun je doen wanneer
een van je kinderen hulp nodig
heeft bij zijn wiskundehuiswerk
of de rits van zijn jas niet dicht
kan krijgen. Als je sterke en ge
lijkwaardige relaties binnen het
gezin wilt opbouwen, dan moet
zelfs het jongste kind in staat
zijn zowel steun te geven als te
ontvangen", zegt de moeder-ma
nager. „Kortom, geef kinderen
verantwoordelijkheid en waar
dering, zodat ze eikaars positie
ve kanten zullen ervaren en min
der ruzie maken", beweert zij.
De bv kinderen is een handig en
vermakelijk boek. Maar kinde
ren zijn geen klanten en horen
dus ook lang niet altijd koning
te zijn. Een werknemer mag mis
schien gemotiveerd raken als
hem een hoger salaris in het
vooruitzicht wordt gesteld; kin
deren belonen met meer zakgeld
als zij het konijnenhok weke
lijks schoonmaken, zal niet iede
re ouder aanspreken. Moe-
der-manager Ros Jay blijft in
haar boek te vaak steken in dit
soort oplossingen. En ziet daar
bij over het hoofd dat de meeste
kinderen misschien liever een
vader en moeder, dan een mana
ger thuis hebben. GPD
Ros Jay - De bv kinderen, uitge
verij Thema, 160 blz., 17,50 eu-
jwrw'Tlilrr
i
Cranberry's, ofwel veenbessen, helpen blaasontstekingen te voorkomen.
foto Harmen de Jong/GPD
door Harm Harkema
WAGENINGEN - Vrouwen
drinken meer cranberrysap dan
mannen, want mannen hebben
een veel langere urinebuis. Dat
lijkt wartaal, maar dat is het
niet. De verbindende schakel
tussen beide zinsdelen is de bac
terie Escherichia Coli, kortweg
E. Coli. Het is een bacterie die
in de darmen woont en daar nut
tig werk verricht. Maar per on
geluk komt zij soms terecht in
de urinebuis en kan vervolgens
in de blaas een ontsteking ver
oorzaken.
Omdat de afstand tussen urine
buis en anus bij vrouwen korter
is en omdat vrouwen een bedui
dend kortere urinebuis hebben,
is de wandeling van de E. Coli
naar de vrouwelijke blaas veel
korter dan die naar de mannelij
ke. Vrouwen hebben daarom
veel vaker blaasonsteking.
Vandaar ook dat zij vaker cran
berrysap drinken.
Uit onderzoek is namelijk geble
ken dat cranberrysap helpt
blaasontstekingen te voorko
men. Vroeger werd gedacht dat
de bacterie het loodje legde
door de zuurte van de cranber
ry, die in het Nederlands veen
bes heet. Maar dat blijkt niet zo
te zijn. Men houdt het tegen
woordig op de activiteiten van
het stofje proanthocyanide. Dat
voorkomt dat bacteriën zich aan
de blaaswand kunnen hechten.
Zodoende blijven ze niet in de
blaas achter maar worden er
met de urine gelijk weer uitge
spoeld.
Addertje
Er zit echter een addertje onder
het gras. Het heeft geen zin cran
berrysap te drinken om er een
bestaande blaasontsteking mee
te bestrijden. Het werkt alleen
als preventief middel, dus ter
voorkoming van een volgende
ontsteking, en is dus vooral nut
tig voor mensen die vaak last
hebben van een blaasontste-
king.
Hoeveel sap moet men dan drin
ken? Dat is nog onderwerp van
onderzoek, maar vooralsnog is
het verhaal dat twee glaasjes
per dag de kans op een volgende
ontsteking met ruwweg de helft
verkleinen. Het is in ieder geval
niet slim om ongelimiteerd cran
berrysap te gaan slempen. Er
zijn namelijk aanwijzingen dat
grote hoeveelheden (meer dan
een liter per dag) de kans op het
krijgen van nierstenen vergroot
bij mensen die daar gevoelig
voor zijn.
Schotse onderzoekers vonden
het twee jaar geleden opvallend,
dat veel cranberrysap drinken
de proefpersonen in menig on
derzoek voortijdig zijn afge
haakt.
Het lijkt er op, aldus de onder
zoekers, dat cranberrysap over
een langere periode niet goed
wordt geaccepteerd. Maar hoe
dat nou precies zit, weten zij
niet.
Mede gezien de werkzaamheid
van cranberrysap tegen blaas
ontsteking, wordt driftig onder
zoek verricht naar mogelijke an
dere zegeningen van het besje.
Is de cranberry een kankerbe
strijder, doodt zij virussen en
schimmels en voorkomt zij
maagzweren? Het is allemaal
nog niet duidelijk.
Tandplak
Inmiddels zijn er ook enkele aan
wijzingen dat cranberry's vor
ming van tandplak zouden hel
pen voorkomen maar harde be
wijzen daarvoor ontbreken even
eens. Mondspoelen met cranber
rysap is niet aan te raden: door
gaans zit er namelijk ook veel
suiker in het sap.
Wat van nature ook veel in cran
berry's zit, is benzoëzuur. Dat
wordt onder de naam E210 veel
gebruikt als conserveringsmid
del in een groot aantal (licht) zu
re producten, zoals bijvoorbeeld
salades. Geen wonder dat cran
berry's ook buiten de koelkast
lang goed blijven. GPD
In samenwerking met Wagenin-
gen Universiteit. Meer informa
tie op www.food-info.nl.
Het opvoeden kan vergeleken worden met het werk van een verkoopmedewerker. Kinderen moet je toe
knikken als ze zeuren en met ze onderhandelen. foto GPD
NIJMEGEN - De inname van alcohol en cocaïne
niet alleen bepaald door erfelijke factoren. In stress
situaties drinken ratten die minder gevoelig zijn voor-,'
slaving zelfs méér dan hun verslavingsgevoelige soon
noten.
Zwangere ratten die cocaïne gebruiken krijgen
lingen die gevoeliger zijn voor verslaving, ontdekte fart
coloog Elizabeth van der Kam (UMGSt Radboud in ft
megen).
Ook tussen de seksen bestaan verschillen. Vrouwtjes i
der stress gebruiken sneller en meer cocaïne dan mac
tjes. GPD
PITTSBURGH - Een verbouwd verkoudheidsvirus
een belangrijk eiwit van het vogelgriepvirus bevat, bli
een uitstekend vaccin te zijn tegen de vogelgriep.
Zowel bij kippen als ratten biedt het vaccin 100 pro«
bescherming, schrijft W. Gao van de University of Pit
burgh in het vakblad Journal of Virology.
Binnenkort start een onderzoek naar de effectiviteit
het vaccin, dat ook nog eens heel snel te produceren is i
mensen. GPD
LONDEN - Vrouwen die vanwege borstkanker
behandeld met zogeheten aromataseremmei-s, middé
die de aanmaak van het hormoon oestrogeen tegenga
moeten oppassen met het gebruik van producten diéju
oestrogeen of oestrogeenachtige bestanddelen bevalt
Zoals bepaalde crèmes tegen vaginale droogheid, eeni
werking van de aromataseremmers.
Anders dan in het verleden werd gedacht, komen de
trogenen uit deze crèmes wel degelijk in het bloed enb
nen zij de werking van de aromataseremmers vermb:
ren. Dit concludeert A. Kendall (Royal Marsden Four:
tion NHS Trust in Londen) in het vakblad Annals of 0a
logy op grond van een onderzoek. GPD
ATHENE - Eindelijk is bekend wat eenderde van de:
volking van Athene in 430 voor Christus het leven kor
en waarom de stad haar dominerende positie in de klass
ke wereld verloor. Een epidemie van (buik)tyfus was
boosdoener, schrijft M. Papagrigorakis van de univa
teit van Athene.
Op grond van de aanwezigheid van DNA van Salmorg
enterica, de verwekker van buiktyfus, in skeletten uit:
massagraf uit die tijd is deze conclusie getrokken. Var
verwekkers van andere ziektes, zoals builenpest,
vuur, pokken en tbc, waren in de skeletten geen spc
vinden. GPD
BOSTON - Het eten van soja heeft maar weinig effec:
het verlagen van risicofactoren voor hart- en vaatziekt
Dit concludeert F. Sacks (Harvard School of Put
Health in Boston) in het vakblad Circulation op gre
van een analyse van 22 recente studies over dit on&
werp. GPD
VITRITE - De lampvoetenfa-
briek in Middelburg, de Vitri-
te, gaat fors uitbreiden. Het be
drijf laat als eerste stap daar
voor een grote fabriekshal op
trekken. Vitrite wil door mid
del van vergaande mechanise
ring de productiviteit verder
verhogen. Voor het bedienen
van de moderne apparatuur
zijn wel veel vakmensen no
dig; daarom steekt het bedrijf
veel moeite in de opleiding van
de jonge generatie.
PIRATEN - In Marseille wordt
een proces gehouden tegen een
bende van zeerovers die sche
pen in de Middellandse Zee
hebben overvallen. De pirate
hebben onder meer in
Nederlandse schip Combinaü
overvallen, het command
overgenomen en de hele b
ding, ter waarde van lOO.tó
gulden, verkocht op de zwart
markt.
WINTERSPELEN - Rusland
de grote winnaar geworde
van de zevende Olympiscb
Winterspelen. De Russen te
haalden zestien medaille
waarvan zeven gouden. Ooste
rijk volgde met elf medaille
waarvan vier gouden. Nede
land wist geen enkele medail
binnen te halen.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving
per maand: 20,55
per kwartaal: 59,75
per jaar: €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóórhel
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoed
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volge*
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend g°»
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De<W'
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooic^
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten e"^
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geseled-
it u dit schriftelijk melden bij: PZC, e
Behoort tot WGGGNGR