Hof oordeelt niet in zaak Rwanda
Chaos voor verkiezingen Haïti
Bloedzuigerplaag
treft Australië
Nederlandse leider
jezuïeten treedt af
7
Argentijnse bisschop gaat in de fout
Afrikaans land zou mensenrechten hebben geschonden in Congo
Onderzoek naar
Nasa-manager
sLegermateriaal
«België gestolen
Lama als nieuw
^Israëlisch wapen
De beuk erin
Hulpverleners in Darfoer ontvoerd
Pleidooi voor fatwa tegen roken
Antwerpen wil kerkoverdracht
Oud ruimtepak wordt minisatelliet
Tokio schudt heen en weer
zaterdag 4februari 2006
Hoor Frans Lindenkamp
CORDOBA - Een incident. Zo
becommentarieerde de Argen
tijnse bisschop Adolfo Arman
do zijn arrestatie wegens het
onzedelijk betasten van een me-
I dereizigster.
In de bus van Mendoza naar
Cordoba voelde een jonge
vrouw plotseling de hand van
haar buurman in haar onder
broek glijden. Een harde gil
voorkwam erger.
Na van zich afgebeten te heb
ben, bood de man van middel
bare leeftijd openlijk excuses
aan.
Maar daarmee was de kous niet
af voor 24-jarige vrouw. Bij
aankomst op het busstation in
Cordoba stapte zij onmiddel
lijk naar de eerste beste politie
agent. Die voerde haar belager
direct af. Op het politiebureau
kwam de verrassende identiteit
van de man in burger snel bo
vendrijven: monseigneur Ar
mando van het Argentijnse bis
dom Anatuya.
Vijf uren zat hij vast en aldoor
prevelde de prelaat schietge
bedjes. „God vergeef me,
mocht ik gezondigd hebben",
klonk het zonder ophouden.
Toch ziet zijn advocaat er geen
schuldbekentenis in. Volgens
hem was zijn cliënt op van de
zenuwen. „Hij ontkent het voor
val.
Er is sprake van laster", aldus
de pleitbezorger. Daar gelooft
de politie niet in. De vrouw
heeft namelijk niet gevraagd
om naast de bisschop te mogen
zitten. Zij kreeg de stoel toege
wezen. GPD
nrBengtvan Zwol
JEN HAAG - Het Internatio-
jaal Gerechtshof in Den Haag
heeft niet de jurisdictie om te
jordelen in de zaak die de Demo-
iratische Republiek Congo
(RDC) heeft aangespannen te
gen buurland Rwanda.
Dat heeft VN-hof gisteren be
paald. Kinshasa beschuldigt Ki
gali ervan op grote schaal de
"4ensenrechten te hebben ge
schonden in Congo.
Volgens de in mei 2002 ingedien
de klacht waren de schendingen
het directe gevolg van de 'gewa-
WASHINGTON - Een speciale
federale commissie is een onder
zoek begonnen naar het functio
neren van een onderdirecteur
1t.van het Amerikaanse ruimte-
.vaartagentschap Nasa.
KInspecteur-generaal Robert
krCobb zou onder meer hebben na
laten onderzoek te doen naar
paalde veiligheidsrisico's en
lokkenluiders hebben gestraft,
leidde de Washington Post gis
pen.
De door de FBI-geleide Integri-
;its Commissie van de Presiden
tiële Raad voor Integriteit en Ef
ficiëntie gebruikt onder meer de
etuigenissen van zestien huidi-
jge en voormalige medewerkers
van Cobb voor het onderzoek,
(president Bush benoemde Cobb
pin 2002. Daarvoor werkte hij als
purist op het Witte Huis. ANP
BRUSSEL - In het Afrikaanse
^Equatoriaal Guinea is eind vo-
wrig jaar voor enkele miljoenen
euro's aan Belgisch legermateri-
eel verdwenen. Het gaat om vijf
tien dure Pandoer-pantserwa-
e;:gens, enkele trucks, radioappa
ratuur en tenten. Secretaris-ge-
c'-neraal van de Verenigde Naties
Annan probeert bij de rege-
ring van het Afrikaanse land te
bemiddelen om het materieel te-
dcffug te krijgen.
P
n!De spullen gingen volgens een
^"woordvoerder van het Belgische
ministerie van Defensie in de-
)a cember vorig jaar uit Zeebrugge
naar Tanzania met een Oek-
wraiens vrachtschip. Ze waren be-
stemd voor blauwhelmen uit Be-
nin, die bij de verkiezingen in
de Democratische Republiek
ai Congo van komend voorjaar
waarnemers zullen beschermen.
Ter hoogte van Equatoriaal Gui-
®'nea legde de kapitein van het
schip aan op een eiland, waar de
n vier militairen uit Benin die het
materieel moesten bewaken ge
vangen werden genomen. Ver-
volgens werd de lading, die door
''België aan de Verenigde Naties
,n s uitgeleend, in beslag geno-
j men. België vreest dat de pant
serwagens en andere zaken in-
3 middels al zijn gestolen of door
verkocht.
Volgens de woordvoerder van
Defensie is het nu aan de Vere-
nigde Naties om het materieel te-
rug te krijgen. „Het valt nu on
der hun verantwoordelijkheid."
i België heeft overigens wel beslo-
ten extra waarnemers te sturen
naar de verkiezingen in de voor
malige kolonie Congo. Daarvoor
heeft de Belgische minister van
Buitenlandse Zaken De Gucht
1500.000 euro vrijgemaakt. ANP
d
I JERUZALEM - Israëlische com
mando's langs de Libanese
J: grens hebben een nieuw doeltref
fend wapen voor hun taken: de
lama.
iet uit Zuid-Amerika afkomsti
ge dier is bij twee speciale eenhe
den ingedeeld. De lama is gedis
ciplineerd, heeft een uitstekend
jehoor en kan 60 kilogram mee-
jouwen, zei generaal Itzhak
'en Tov gisteren.
j.Het enige minpunt is het spugen
van de lama. Maar over het alge-
l5-meen is de lama veel beter voor
met werk dan de ezel. ANP/AFP
pende agressie' door Rwanda op
Congolees grondgebied.
De acties van Rwanda resulteer
den in 'slachtingen op grote
schaal, verkrachting en seksuele
molestatie van vrouwen, moor
den op en ontvoeringen van poli
tici en mensenrechtenactivis
ten.'
Ook was er onder meer sprake
van onwettige arrestaties, gevan
genzetting en plunderingen op
grote schaal.
Rwanda vocht de aanklacht aan
en meende dat het Internatio
naal Gerechtshof niet de be
voegdheid had om in deze zaak
te oordelen. Vijftien van de ze
ventien rechters stelden Kigali
in het gelijk. Congo had niet aan
nemelijk kunnen maken dat
Rwanda de jurisdictie van het
hoogste VN-hof direct erkent,
hetzij direct hetzij impliciet via
de ratificatie van internationale
verdragen.
President Shi Jiuyong benadruk
te gisteren bij het voorlezen van
het vonnis in het Vredespaleis
in Den Haag dat het hof geen en
kel inhoudelijk oordeel heeft ge
veld over de Congolese aan
klacht.
„Omdat het geen jurisdictie
heeft, mag het volgens zijn ei
gen statuut geen houding inne
men over de claims van de
RDC", aldus de magistraat in
een verklaring na afloop.
Had het hof wel besloten dat het
jurisdictie had in deze zaak, dan
had de klacht volgens Kigali
niet ontvankelijk moeten wor
den verklaard. Dat laatste was
nu niet nodig. ANP
MUZAFFARABAD - Een Kashmiri sloopt een beschadigd huis in het door de aard
beving van oktober getroffen Muzaffarabad. De stad ligt in het Pakistaanse deel
van Kashmir. Nog steeds leven meer dan twee miljoen mensen in tenten en krotten
tussen de ruïnes. foto Yannis Behrakis/RTR
door Hans Heijt
PORT-AU-PRINCE - Na enkele maan
den uitstel door geweld en organisatori
sche problemen kunnen de inwoners van
Haïti dinsdag eindelijk naar de stembus
om een nieuwe president en een nieuw
parlement te kiezen. Veel Haïtianen en
buitenlandse waarnemers voorspellen
een dag van grote chaos. Ontvoeringen
zijn in het hele land aan de orde van de
dag en hoofdstad Port-au-Prince is dage
lijks het strijdtoneel van rivaliserende
bendes.
Bovendien zijn de logistieke problemen
die eind november leidden tot het uitstel
len van de stembusgang nog niet verhol
pen. Dat blijkt uit een inventarisatie van
IFES, een internationale organisatie die
Haïti technisch assisteert bij het organi
seren van de verkiezingen. Vincent De
Herdt, hoofd van de ISEF-waarnemers
in Haïti, constateerde onder meer proble
men bij de distributie van de 3,5 miljoen
persoonsgebonden registratiekaarten
van de kiezers. Honderdduizenden men
sen hadden in januari nog altijd geen re-
gistratiekaart ontvangen.
Verder moeten tal van Haïtianen enkele
tientallen kilometers van hun huis gaan
stemmen. In een aantal gevallen komt
dat door de organisatorische problemen.
Voor de inwoners van de sloppenwijk
Cité Soleil in Port-au-Prince is bewust
voor stembureaus buiten de eigen omge
ving gekozen. Volgens de verkiezingsau
toriteiten kunnen de inwoners van Cité
Soleil in hun eigen wijk niet in vrijheid
stemmen, omdat ze rekening moeten hou
den met intimidatie door gewapende ben
des. De inwoners van Cité Soleil begrij
pen niets van de maatregel en gingen vo
rige week massaal de straat op om alsnog
stembureaus in hun eigen wijk te eisen.
De autoriteiten bleken echter onverbid
delijk.
De verkiezingen van dinsdag zijn de eer
ste sinds het gedwongen vertrek van pre
sident Jean-Bertrand Aristide bijna twee
jaar geleden. Na de gewapende opstand
tegen de democratisch gekozen Aristide
trad een tijdelijke regering aan. De Vere
nigde Naties stuurden de vredesmacht
Minustah naar het land, die evenwel nog
altijd niet de volledige controle heeft
over Haïti. Twee weken geleden werden
nog twee Jordaanse militairen van de vre
desmacht doodgeschoten in een confron
tatie met leden van een bende.
Door de aanhoudende chaos en de zor
gen over de veiligheid is er weinig aan
dacht voor de belangrijkste kandidaten
voor het presidentschap en hun stand
punten. De opvallendste naam in het rij
tje is René Préval, die al tussen 1996 en
2001 staatshoofd van het Caraïbische
land was. Préval was een soort tussen
paus voor de volksbeweging Lavalas, de
partij van Aristide. In tegenstelling tot
Aristide slaagde Préval er wel in zijn ter
mijn vol te maken. De 63-jarige land
bouwkundige trok zich daarna terug op
het platteland en liet nauwelijks nog van
zich horen.
Corruptie
Pas een half jaar geleden maakte Préval
bekend dat hij opnieuw president wil
worden. Hij is kandidaat voor zijn eigen
partij Lespwa en belooft onder meer te
investeren in gezondsheidszorg en onder
wijs. Ook is hij van plan de corruptie uit
te bannen en bepleit hij een harde aan
pak van de bendes die Cité Soleil onvei
lig maken. „Tegelijkertijd moeten we so
ciaal investeren in Cité Soleil", zei
Préval in een interview met de Ameri
kaanse krant Miami Herald.
„Als je de mensen werk geeft, verbeter je
hun sociale situatie en isoleer je de crimi
nelen. In de huidige situatie gebruiken
criminelen hun buit om de bevolking te
helpen."
Volgens recente peilingen krijgt Préval
dinsdag de steun van bijna 40 procent
van de kiezers. De ruim dertig andere
kandidaten staan op grote achterstand.
Waarnemers verwachten niet dat Préval
zijn voorsprong in de komende dagen ver
groot en de 50 procent plus één van de
stemmen krijgt, die nodig zijn om een
tweede ronde op 19 maart overbodig te
maken. ANP
KHARTOEM - Gewapende mannen hebben in Darfoer
acht medewerkers van een Franse hulporganisatie ont
voerd. De groep, van wie het merendeel Soedanezen,
werd donderdag in het noorden van de onrustige regio in
West-Soedan meegenomen.
De acht werken voor de organisatie Action Contre Le
Faim (Actie tegen honger). Zij wisten hun kantoor in de
stad Al Fashir gisteren telefonisch nog te vertellen dat ze
werden omringd door tien gewapende mannen. Daarna
werd de verbinding verbroken. ANP/AFP
LONDEN - Een groep van Britse islamitische artsen
heeft alle moslimleiders ter wereld opgeroepen om een fat
wa (een religieus decreet) af te kondigen tegen roken.
De artsen doen hun oproep in de vandaag te verschijnen
editie van de British Medical Journal. Ze vinden dat het
hoog tijd is om een einde te maken aan het rookgedrag in
de Arabische wereld en in andere moslimlanden.
De artsen wijzen onder meer op Syrië en Jordanië, waar
de helft van alle volwassen mannen rookt. In Indonesië
gaat het zelfs om twee derde. Sommige Arabische landen
hebben op grond van de islamitische wetgeving roken tot
verboden handeling verklaard, maar in Aziatische mos
limlanden heeft dat geen navolging gekregen. ANP/AFP
ANTWERPEN - De gemeente Antwerpen heeft het bis
dom in die stad gevraagd leegstaande kerkgebouwen af te
staan aan protestantse, evangelische geloofsgenootschap
pen.
Daarmee wil de Antwerpse wethouder van sociale zaken
Van Wallendael tegemoet komen aan de vraag om extra
ruimte bij de snel groeiende evangelische kerkgemeen
schappen. Zijn voorstel past in een breder plan om ge
schikte ruimte aan te bieden aan alle religies in de stad.
Het bisdom Antwerpen heeft nog niet gereageerd op het
verzoek. Van Wallendael zegt alles in een 'constructieve
sfeer' te willen bespreken. ANP
CAPE CANAVERAL - De bemanning van het internatio
nale ruimtestation ISS maakte gisteravond een opmerke
lijke ruimtewandeling. De astronauten zullen een oud
Russisch ruimtepak in een baan om de aarde brengen.
Het afdankertje is omgebouwd tot een minisatelliet dat ra
diosignalen gaat uitzenden. Radio-amateurs kunnen dat
signaal dan tijdelijk ontvangen op 145,990 MHz op de
FM-band. SuitSat, zoals de satelliet heet, is overigens
geen lang leven beschoren. Na ongeveer negentig uur is
de batterij op. ANP/RTR/DPA
TOKIO - Het noorden van Japan is gisterochtend opge
schrikt door een aardbeving met een kracht van 5,9 op de
schaal van Richter.
Het persbureau Kyodo meldde dat gebouwen in het cen
trum van de hoofdstad Tokio hevig trilden en dat duizen
den mensen een veilig heenkomen zochten: Een tsuna-
mi-waarschuwing werd niet gegeven. ANP
door Jessica Smeenk
SYDNEY - Australië is in de
greep van een bedwantsepide-
mie. De onstuimige groei van
het aantal bloedzuigende dier
tjes - vroeger bekend als wand
luis - kost de toeristische indus
trie tientallen miljoenen euro's
per jaar, meldden Australische
media gisteren.
Bedrijven die gespecialiseerd
zijn in insectenverdelging varen
er echter wel bij. Zij moeten tot
tien maal zo vaak uitrukken om
bedwantsen te bestrijden.
Dat het zover is gekomen, komt
volgens deskundigen doordat ho
tels en andere accommodatiebe-
drijven bang zijn om toe te ge
ven dat zij te maken hebben met
een insectenplaag. „Zij steken
hun kop in het zand en daar
door neemt de besmetting alleen
maar toe."
Een woordvoerder van de afde
ling onderzoek van het West-
mead-ziekenhuis in Sydney zei
tegen de tv-zender ABC dat het
toenemende aantal reizigers
naar en vanuit exotische bestem
mingen en de huidige manier
van insectenbestrijding oorza
ken zijn van de bedwantsenex-
plosies. Vooral hotels en andere
accommodaties zijn de dupe.
Soms moet een hotel maanden
dicht omdat het de enige ga
rantie is voor totale uitroeiing
van de bloedzuigende insecten.
Stephen Doggett van het zieken
huis zei dat verandering in de in
sectenbestrijding de belangrijk
ste oorzaak is van de toename
van het aantal bedwantsen.
„Vroeger werden hotel- en mo
telkamers regelmatig bespoten
tegen insecten als kakkerlak
ken. Daarvan gingen ook bed
wantsen dood. Nu is de trend
dat insectenbestrijding gebeurt
met milieuvriendelijke gespecia
liseerde lokmiddelen die bijvoor
beeld alleen kakkerlakken trek
ken en die geen onbedoeld ef
fect hebben op andere plagen,
zoals bedwantsen."
Bedwantsen zijn bruine vleugel-
loze diertjes die ongeveer vier
millimeter lang kunnen worden
en die 's nachts op zoek gaan
naar bloed van mensen of die
ren. Sommige mensen houden
aan een beet bloedvergiftiging
over. Bedwantsen houden zich
schuil op donkere plaatsen vlak
bij plekken waar mensen sla
pen, zoals in matrassen, in bed-
frames en onder tapijt.
De Raad voor de Toeristische In
dustrie in de deelstaat Queens
land houdt dinsdag een speciale
'bedwants-topconferentie' over
de bestrijding. Overigens heeft
niet alleen Australië te maken
met een toename van de bed-
wants. Ook in Europa en Ameri
ka komen de diertjes tegenwoor
dig meer voor dan vroeger. ANP
Een aanhanger van presidentskandidaat Rene Préval trekt door de straten van Port-Au-Prince.
foto Walter Astrada/ANP
door Guido de Bruin
ROME - De generaal-overste
van de jezuïetenorde, de Neder
lander Peter Hans Kolvenbach,
treedt over twee jaar af. Hij
heeft zijn voornemen kenbaar
gemaakt in een brief aan alle je
zuïeten in de wereld. Een alge
mene vergadering, die hij voor
begin 2008 heeft uitgeschreven,
moet zijn opvolger kiezen.
Kolvenbach (77) heeft zijn be
sluit genomen met instemming
van paus Benedictus XVI. Kol
venbach, wegens zijn invloedrij
ke positie bijgenaamd de 'zwar
te paus', staat sinds 1983 aan
het roer van de orde. Een gene-
raal-oversté wordt voor het le
ven gekozen. Hij treedt gewoon
lijk alleen af in geval van ernsti
ge ziekte of als hij in geweten
vindt dat hij het ambt moet neer-
De vorige generaal-overste, de
Bask Pedro Arrupe, trad in 1983
af, omdat hij ernstig ziek was.
Nadat Arrupe in 1981 door een
hersenbloeding was getroffen,
schoof paus Johannes Paulus II
twee maanden later diens ver
vanger terzijde en benoemde de
79-jarige Italiaan Paolo Dezza
als zijn persoonlijk gedelegeer
de bij de orde. Het was de eerste
maal in de geschiedenis van de
jezuïeten dat de paus ingreep in
het bestuur van de orde. ANP