Oostvaardersplassen zijn jarig
3
3
m
PZC
Casper Hobbes
Staatsbosbeheer kijkt reikhalzend uit naar komst vis- en zeearenden
puzzel
Heer Bommel en de Denktank
recept
Portabella's met kruidenbouillon
weer
L
■J
@o
o
f'M
woensdag 1 februari 2006
door Theo Haerkens
Natuurgebied de Oostvaar
dersplassen wordt sinds
tien jaar beheerd door Staats
bosbeheer. Het terrein van 5500
hectare was 35 jaar geleden be
doeld als industrieterrein en
ontwikkelde zich volgens de be
heerder tot een natuurgebied
van internationaal belang. „Het
was geen toeval dat monniks-
gier Carmen het hier zo naar
haar zin had."
„Al die dieren zijn hier gebo
ren." Er klinkt voldoening in de
stem van boswachter Hans Bree-
veld als hij de kuddes konink-
paardjes (950 stuks), heck-run-
deren (530) en edelherten (1500)
beziet die de Oostvaardersplas
sen bevolken. Ze stammen af
van 25 geïmporteerde paardjes,
35 runderen en 45 herten. De
snerpende oostenwind lijkt de
beesten nauwelijks te deren. Ze
scharrelen op hun gemak rond
op het voor Nederlandse begrip
pen onmetelijke terrein; alleen
de Veluwe is groter.
(Advertentie)
Het lijkt erop dat de dieren qua
aantal hun piek hebben bereikt.
Voor het eerst bleef afgelopen
voorjaar de aanwas gelijk aan
het aantal afvallers: jaarlijks
zo'n tien procent. Staatsbosbe
heer probeert de dieren volko
men natuurlijk te laten leven.
Dieren die niet sterk genoeg
zijn, vallen af volgens het prici-
pe van de natuurlijke selectie.
Niet iedereen is er gelukkig mee
dat zielige achterblijvers geen
bijvoer of een warme deken krij
gen en sterven. „Als wij dat
zien, schieten we ze af", bena
drukt de boswachter, „lijden
dient geen doel." Terloops wijst
hij op een paar baltsende bui
zerds. Kievieten overwinteren
hier ondanks de vorst: ze vissen
de ingewandswormen uit mest
van de grote grazers.
Te klein
De boswachters van de Oost
vaardersplassen spelen met hun
geweer de rol die in de echte na
tuur wordt vervuld door wol
ven, lynxen en andere grote roof
dieren. Maar voor die dieren is
de omheinde ruimte te klein.
„Als je de kilo's vlees berekent
die een wolf nodig heeft kan het
wel, maar de sociale structuur
van een groep wolven past hier
niet", zegt Breeveld. Daarmee is
de discussie over grote roofdie
ren in de polder afgesloten.
Anders is het met de vraag of ka
davers moeten worden opge
ruimd. De destructiewet eist dat
dode landbouwhuisdieren wor
den vernietigd om verspreiding
van ziekten te voorkomen. Edel
herten zijn geen landbouwhuis
dieren - al worden ze tegenwoor
dig op enkele plaatsen voor het
vlees gehouden. Hun kadavers
blijven dus liggen, tot vreugde
van een paar buizerds. Van de
200.000 mensen die het terrein
jaarlijks bezoeken - slechts een
vijfde is toegankelijk om de rust
te verzekeren - komen wel eens
verzoeken kadavers juist in het
zicht te slepen. Dan kunnen zij
zien hoe roofvogels, zwijnen en
vossen in luttele dagen een dood
hert uitbenen tot wat losse wer
vels en ribben.
Officiële rapporten zijn er nog
niet, maar de boswachter kan
zijn enthousiasme over de hon
derd broedparen van de grote
zilverreiger niet verhullen. „De
Twee blonde vlechten dansen op en neer als
ze naar de deur van het paradijs rent. Bui
ten vriest het, maar binnen zal het warm zijn.
Voor 15 euro mogen we de hele dag vertoeven in
Scheldorado, een subtropisch zwemparadijs in
het onvolprezen Terneuzen. Mijn dochter vliegt
meteen het warme water in.
Zwemmen beperkte zich vroeger tot de zomer in
het onverwarmde buitenbad. Zo gauw het zwem
bad geopend werd stonden we als eersten te po
pelen. We sprongen het water in van amper twin
tig graden. We bleven zwemmen totdat we niet
meer konden praten van het klappertanden en
onze lippen blauw zagen. We leerden onszelf
zwemmen of beter gezegd, we leerden het hoofd
boven water te houden. Wanneer wij vonden dat
we konden zwemmen stapten we met bibbers in
onze knieën op de strenge badmeester af. Hij zei
Marleen Blommaert
i IJstijd
daarop: „Laat maar zien." Dan waren er twee
mogelijkheden: hij was het er mee eens of niet.
Was hij het er niet mee eens, dan schudde hij be
slist het hoofd en wees naar het ondiepe. Duide
lijk was dat je jezelf overschat had. Beschaamd
droop je af. Was hij het met je eens, dan volgde
een korte knik van het hoofd en mocht je in het
diepe. Het was een man van weinig woorden.
Slechts een eenvoudige hoofdknik maakte duide
lijk waar je stond.
In het zwemparadijs zie ik dat er ten opzichte
van die tijd veel veranderd is. Het water is bedui
dend warmer en dat is aangenaam. Stoombad,
massagetafel, bubbelbad, solarium, alles wordt
eraan gedaan om het een mens aangenaam en
vooral warm te maken.
Warmte is basaal en doet goed. Maar hoe warm
het ook is, uit mijn hoofd wil de ijzige kou niet
verdwijnen vandaag.
Het kantoor van een energiemaatschappij. Het
meisje meldt dat er wéér drie zijn. De strenge
man kijkt niet op van zijn werk, hij zet zijn hand
tekeningen en een korte hoofdknik beduidt dat
hij klaar is. Zo, de dag zit er weer op. Weer drie
sukkels afgesloten, heerlijk werk heeft hij, ver
antwoordelijk ook. Het betaalt ook lekker. Hij is
blij met deze frisse wind door Nederland. Eigen
verantwoordelijkheid is een groot goed en lek
ker zeggen wat je denkt. Het einde is gelukkig
ook nog lang niet in zicht. Rita wil een verbod
op Koeterwaals op straat. Ze zegt daarna wel
dat ze het niet zo bedoeld heeft, maar hij weet
wel beter. Ze meent het, hij ziet het aan haar
ogen. We moeten haar aan de macht brengen, sa
men met die bril, kom hoe heet die nou ook
weer. Zegt ook zo lekker wat-ie denkt. Wat een
verademing na al dat gepraat. Hij glimlacht en
knikt, zo is het goed.
Ik zit voor de gaskachel bij oma. Oma vertelt
over armoe in het begin van de vorige eeuw,
maar niet over kou. Oma vertelt over de crisis,
maar niet over kou. Oma vertelt over liefdadig
heid en de vernedering die ze voelde, maar niet
over kou.
Kou is geen vrije keuze. Armoe is geen vrije keu
ze. De wijze waarop wij daarmee omgaan wel.
Een simpele hoofdknik. Je houdt het hoofd bo
ven water of niet.
Streep op elke regel de letters weg,
die samen het woord vormen dat over
eenkomt met de omschrijving. De res
terende letters vormen van boven naar
beneden en van links naar rechts een
citaat.
1. Café; 2. voornemen; 3. slinger
plant; 4. Griekse wijsgeer; 5. deel van
een boom; 6. vaartuig; 7. plaats in
Italië; 8. Franse wijnsoort; 9. vis; 10.
nauwgezet; 11. dans; 12. betaalplaats;
13. opslagplaats; 14. Italiaans
gerecht.
s
T
lT
v
d
g
a
R
L
e
e
r
o
L
a
O
R
T
W
E
R
1 °l rl "1
Voeg telkens een letter toe aan de
gegeven letters en maak zo 9 juiste
woorden van 4 letters. De toegevoeg
de letters dienen samen op de hori
zontale balk een woord te vormen.
1
K
0
R
N
O
T
E
G
2
H
P
O
L
u
A
N
D
3
J
L
I
E
A
V
A
N
4
P
A
L
A
N
T
V
O
5
B
L
E
R
A
O
O
D
6
R
B
D
O
E
O
T
L
7
T
E
U
N
R
w
IJ
N
8
M
A
E
D
N
O
C
T
9
W
B
E
A
A
z
R
S
10
S
IJ
T
N
I
p
A
T
11
L
T
L
A
E
N
G
O
12
N
K
A
Z
S
S
O
A
13
L
N
O
O
D
D
s
A
14
P
I
A
z
Z
R
A
s
Hij bracht de hoorn aan het oor, en terwijl hij luisterde,
nam zijn gelaat de kleur van het landschap aan.
„Parbleu", prevelde hij. „Weet ge het zeker, amice?"
„Heel zeker", zei de stem van de burgemeester somber.
„De rechter heeft nog geen uitspraak gedaan, maar ik heb
het net van Dorknoper gehoord. Een vreselijke toestand.
Nu ben ik overgeleverd aan de luimen van een warhoofd.
Als Bommel hoort dat hij de eigenaar van die heuvel is, zal
hij op een dolzinnige manier wraak nemen. Ik sta aan het
einde van mijn loopbaan. Ik heb geen been meer om op te
HORIZONTAAL:
3. Tijdens dit evenement wordt er
geen bier geschonken (6); 6. Stel
dat een winkeltje runt (4); 7.
Kijkersgaatje (3); 8. Voorwaarde
voor het bezit van iets leuks (9); 9.
Zot die de tuin bijhoudt? (6).
VERTICAAL:
1. Dit zoekt een biljarter in het
naaimandje (9); 2. De stevige klap
pen van kleine deugnieten (9); 4.
Neem de trap naar boven en 't gaat
lopen (6); 5. Muzikaal kledingstuk
(6).
Zoek de zescijferige code met behulp
van de onderstaande aanwijzingen.
De cijfers kunnen variëren van 0 t/m
6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in
de code voor.
Cx E 10
Hans Belterman
Oplossing van gisteren:
Anagram:
1. noot-toorn-Notoir
2. naga-graan-Ongaar
3even-neven-Novene
4 keel-enkel-Venke1
5. rome-tnorel-Lommer
6. reet-rente-Intree
7. toen-notie-Noviet
8druk-kruid-Duiker
9veer-lever-Eervol
10kern-koren-Ronken
NONVLINDER
Cryptogram:
Horizontaal: 3. Zaliger; 6. opstel; 8. ezel; 10.
proza; 12. leven; 13. sonoor.
Verticaal: 1. Kast; 2. kille; 4. Elbe; 5. toppers;
7. stomen; 9. lijn; 11. alzo.
Boeken: 180 boeken
Puzzelland.com
Portabella's zijn kastanje-champignons
met uitzonderlijke grote hoeden (door
snede 10 - 12 cm.). Ze dienen vandaag
als de eetbare 'voering' van de soepkom
men. Bij dit recept is uitgegaan van bouil
lon op basis van tabletten. Een zelf ge
trokken bouillon is natuurlijk beter.
Voor 4 personen: 4 portabella's; 1
groot kruidenboeket (t.w.: 12
(blad)peterseliestelen; 4 takjes blad
selderij; 2 takjes verse tijm; 2 takjes
verse rozemarijn; 2 salieblaadjes; 1
laurierblad); 1 stukje foelie; 6 zwarte
peperkorrels, licht gekneusd; 1 mid
delgrote ui, grof gesnipperd; 4 knof-
lookteentjes, gepeld en gehalveerd;
2 tabletten voor kippenbouillon,
zout; 2 dl gevogeltefond, uit potje; 4
eetl. droge sherry, bij voorkeur man-
zanilla; 2 eetl. verse kervelblaadjes,
grof gesneden. Eventueel enkele
druppels Tabasco.
Maak de paddenstoelen schoon. Gebruik
er een borsteltje of een stuk vochtig keu
kenpapier voor. Neem de stelen voorzich
tig uit de hoeden. Verwijder de voetjes en
snijd de stelen in plakjes. Leg ze samen
met het kruidenboeket, foelie, peperkor
rels, ui en knoflook in een pan met dikke
bodem. Schenk er 1 1/4 liter kokend water
bij en houd alles 20 min. tegen de kook
aan. Zeef het vocht door een tevoren
vochtig gemaakte (passeer)doek. Breng
het gezeefde vocht opnieuw aan de kook
en laat de bouillontabletten er in oplos
sen. Houd alles tegen de kook aan. Laat
visarend heeft hier sinds men
senheugenis niet gebroed, twee
jaar geleden deed een koppel
toch een poging." De imposante
zeearend brengt hier geregeld
de zomer door en Carmen, de
monniksgier die zich jammer
lijk doodvloog tegen een trein,
was in topconditie. „Zij leefde
van kadavers van grote dieren,
het was zeker geen toeval dat ze
het hier naar haar zin had. Wie
weet wat er nog komt. "GPD
Regio vandaag
Lange termijn regio
L<sjE>
M'ddelharnis
(T0 "T
Temperatuur do
Neerslagkans in
WC
Middelburg
yllssihgen
°|3,
Oostburg
m'
(2*>
:iniiii
\ro do vr 20 zo ma dl wo do
Zonuren ce
m;
Nederland vandaag
70
Alleen op de Veluwe hebben de herten in Nederland meer ruimte dan in het natuurgebied de Oostvaar
dersplassen. foto Evert-Jan Daniels/GPD
Bron:Meteo Consult
Zon/maan
8.22 17.32 9.49 21.42
Ook vandaag is de bewol
king erg hardnekkig. Als
de zon doorbreekt is dat
vooral in het zuiden van
het land. Het blijft droog
en er waait een zwakke
wind uit noordelijke
richtingen. In de middag
is het 4 of 5 graden.
Komende nacht blijft de
bewolking aanwezig met
in het zuiden een opkla
ring. Daar gaat het licht
vriezen, elders blijft het
kwik boven nul. Plaatselijk
ontstaat een mistbank.
Ook morgen is het grijs
met vergelijkbare tempe
raturen van 4 graden.
Verwachte extremen
Laagste verwachte min. temp.
Volkel -3°C
ÜJïÜEi
Hoogste verwachte max.temp.
Ouddorp 5°C
Nederland verwachting
Do
Vr
Za
Zo
Ma
weer
éÊk
Jt
m,
min. temp.
-3/2
-5/1
-2/2
-3/2
-2/3
max.temp.
2/5
2/5
3/5
2/5
2/6
wind
NW2
N3
N3
03
ZW3
uren zon
4
4
2
3
4
neersl.kans
10%
10%
30%
20%
30%
Extremen Nederland
©Toonder Studio's
Extremen van 2 februari in De Bilt
hoogste min. temperatuur
hoogste max. temperatuur
laagste min. temperatuur
laagste max. temperatuur
hoogste neerslagsom
9,6°C
15,5^
A7,4°C
-7,3°C
14 mm
in 2004
in 2002
in 1956
in 1940
in 1970
staan. Hallo? Bent u daar nog, markies? Hallo... hallo..."
Zijn roepende stem versmoorde echter in het sneeuwtapijt,
want de edelman had het apparaat met een gebaar van wal
ging laten vallen. Hij was ten prooi aan zo'n grote innerlij
ke spanning, dat hij het steeltje van zijn face-a-main brak,
maar overigens bewaarde hij zijn nobele houding.
„Tiens", was het enige wat hij zei.
Intussen nam het recht zijn loop; de ambtenaar Dorknoper
spoedde zich reeds naar het paleis van justitie om rechter
Morrel op de hoogte te gaan brengen.
Waterstanden
Hoog water
Laag water
woensdag
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
3.42
250
16.05
273
10.16
244
22.28
192
Terneuzen
4.01
274
16.23
297
10.45
257
22.58
204
Cadzand
3.16
235
15.36
257
9.51
241
22.06
188
Roompot Buiten
3.36
178
15.56
201
9.56
174
22.09
124
Roompot Binnen
5.15
141
17.39
162
11.14
153
23.40
106
Zierikzee
5.35
164
18.05
187
11.40
171
23.50
122
Krammersluizen West
6.00
177
18.24
206
11.36
179
23.49
129
Hansweert
4.37
281
17.00
306
11.16
272
23.26
220
Stavenisse/Yerseke
5.36
168
18.05
193
11.35
175
23.55
125
donderdag
Vlissingen
4.25
251
16.49
264
11.01
246
23.16
187
Terneuzen
4.46
274
17.10
288
11.32
258
23.46
199
Cadzand
4.02
236
16.25
250
10.38
242
22.45
184
Roompot Buiten
4.18
178
16.46
192
10.39
177
22.55
121
Roompot Binnen
5.56
142
18.25
157
12.10
158
Zierikzee
6.15
165
18.45
181
12.25
174
Krammersluizen West
6.42
178
19.06
202
12.19
185
Hansweert
5.22
282
17.48
299
11.57
274
Stavenisse/Yerseke
6.16
170
18.51
189
12.20
180
Europa vandaag
door Bill Watterson
opklaring
bewolkt
regen
buien
■f
onweer
hagel
sneeuw
"^Reykjavik
i"\ Helsinki.
wj?
Ai
VJ)ublin
2
Londen)
it O ^yyi
'itjr J Tallinnj
i-Cif (Syl
'jkopenhagen
Xz),
Warschau Mlnsk r VX
1 «A
tJÊÊL. \J_J Kiev
,r.
"V2°9'eb-I'"'; - f*
R°me\ Sarajevo^—^j SoficL
Weersverwachtingstabel
de hoeden van de portabella's 4 min. in
de hete bouillon pocheren. Neem de hoe
den met een schuimspaan uit de hete
bouillon en houd ze warm. Zeef de bouil
lon opnieuw door een vochtig gemaakte
(passeer)doek en breng de bouillon op
nieuw aan de kook. Voeg fond en sherry
toe en voeg naar eigen smaak en inzicht
eventueel nog wat zout en wellicht enkele
druppels Tabasco toe. Roer er daarna de
kervel door en houd alles tot aan het mo
ment van opdienen tegen de kook aan.
Presentatie: leg de gepocheerde hoe
den in de voorverwarmde soepkommen.
Schenk de bouillon in de hoeden. Geef er
in repen gesneden licht geroosterd wit
brood (zonder korsten), knapperig stok
brood of Italiaanse soepstengels bij.
Plaats
morgen
overmorgen
Plaats
morgen
overmorgen
Alicante
A
6
17
A
7
if
Mallorca
tL
5
17
A -7
15
Athene
A
6
13
5
14
Mélaga
A
9
17
10
15
Barcelona
a
7
15
a
7
13
Nice
a
7
14
a 6
13
Berlijn
-2
T
A
-2
2
Oslo
a
-3
3
a -4
-1
Boedapest
A
-5
5
A
-6
4
Parijs
A
-1
4
A -1
4
Bordeaux
2
9
A
-1
8
Praag
A
-6
2
A -6
0
Brussel
a
-2
3
A
-2
2
Rome
2
15
A 5
13
Faro
ié.
9
15
a
9
15
Stockholm
A
0
2
A -4
-3
Genève
té
0
6
A
0
6
Warschau
«1
-3
-2
-3
-1
Hamburg
a
0
4
A
0
5
Wenen
a
-5
3
A -6
2
Helsinki
té
-6
-5
A
-13
-11
Bangkok
A
25
35
a 25
34
Heraklion
té
11
14
8
16
Johannesburg
a
12
25
a 13
25
Istanbul
2
9
a
3
8
Los Angeles
A
11
18
11
19
Kopenhagen
ia
-1
3
A
-2
1
Melbourne
A
14
23
A 10
21
Las Palmas
A
15
19
A
14
20
New York
2
8
A 3
8
Londen
A
-1
3
A
-2
5
Peking
-7
3
Ö-10
1
Luxemburg
-3
4
-6
3
Tokyo
A
4
10
A 3
10
qe sujmerióe reuzeniwtvis
met ZIJN afschuwelijke
mmeikmeiq traumatiseert HIJ
het rustice port je aan qe kust.
met zijn met zui&natpen
3eqekte tentakel cjru?t HIJ
een nietsverm0eqenqe toerist.