Berlijn ontkent rol invasie Irak
Huiskamer-antisemitisme
bedreigt Russische joden
V eiligheidsraad
moet oordeel
over Iran vellen
Jpruimmg
George Bush ziet
grote vooruitgang
in New Orleans
Verkoop ongebruikte verlofdagen mag niet
Dader aanslag paus Johannes Paulus II vrijgelaten
Transseksueel krijgt spijt
Dronken non koopt politie om
Duitse kannibaal weer voor rechter
Blair wil tweede motor JSF
Planten produceren broeikasgas
uitse spionnen zouden Amerikanen hebben geholpen
ederlander
explosief in
to vervoerde
"België vast
ongo stemde
issaal voor
euwe grondwet
vrijdag 13 januari 2006 5
LONDEN - Een transseksueel die zich als eerste gedeti
neerde in Engeland in 2001 liet ombouwen tot vrouw,
laat weer een man van zich maken. Jane Anne kwam tot
haar besluit tijdens haar verblijf in een vrouwengevange
nis in Londen. Dat meldden Britse media gisteren.
Toen Jane nog John Pilley was, veroordeelde de recht
bank hem tot levenslang voor een poging tot moord. Na
de nieuwe operatie keert hij terug naar een mannengevan-
genis. Pilley moest zeven jaar een hormoonbehandeling
ondergaan voor hij zich mocht laten ombouwen. ANP
WARSCHAU - Een Poolse non heeft een agent 800 euro
zwijggeld betaald nadat hij haar voor de derde keer dron
ken achter het stuur had betrapt. De agent verlangde 800
euro opdat hij de gerechtelijke stukken niet naar het
klooster van de dorstige non zou sturen.
Pech voor de non en de agent, want een politiewoordvoer
der wist niets van het gekonkel en stuurde berichten over
de zaak naar de media. De non, die zich dubbel bedrogen
voelt, liet de agent voor de rechter te slepen. ANP/DPA
FRANKFURT - De Duitse man die in januari 2004 werd
veroordeeld in verband met kannibalisme, stond gisteren
opnieuw voor de rechter. In hoger beroep bepaalde een fe
deraal hof vorig jaar dat de straf van 8,5 jaar cel die Ar-
min Meiwes toen voor doodslag kreeg opgelegd te licht
was.
Meiwes staat nu terecht wegens moord uit seksuele motie
ven. Duitsland kent geen wet tegen kannibalisme. De kan
nibaal doodde zijn slachtoffer en at hem gedeeltelijk op.
ANP/AFP
LONDEN - De Britse premier Blair heeft er gisteren bij
de Amerikaanse president Bush op aangedrongen het mil
jardencontract voor Rolls Royce om een tweede motor te
ontwikkelen voor het nieuwe gevechtsvliegtuig JSF te red
den. Dat meldt de Financial Times gisteren.
Het Pentagon besloot de twee miljard euro die zijn uitge
trokken voor de ontwikkeling van een tweede motor uit
bezuinigingsoverwegingen te schrappen. Blair wil nu dat
het Witte Huis dat besluit corrigeert. Aan het JSF-pro-
gramma nemen de VS, Groot-Brittannië, Nederland, De
nemarken, Italië, Turkije en Noorwegen deel. De toeleve
ranciers komen in de problemen als toegezegde compensa
tieorders worden gereduceerd. GPD
HEIDELBERG - Groene planten produceren het broeikas
gas methaan. Van de totale jaarlijkse methaanuitstoot
van 600 miljoen ton zouden levende planten 10 tot 30 pro
cent voor hun rekening kunnen nemen.
Wetenschappei's dachten dat methaan alleen ontstond in
een zuurstofloze omgeving, zoals in moerassen en rijstvel
den. De ontdekking kan gevolgen hebben voor de uitvoe
ring van het Kyoto-protocol. Onderzoekers van het Max
Planck Instituut in het Duitse Heidelberg hebben de met-
haanproductie van groene planten vastgesteld. ANP/AFP
door Wierd Puk
BERLIJN - De VN-Veiligheids
raad moet een oordeel vellen
over de nucleaire activiteiten
van Iran. Onderhandelingen
met het islamitische regime in
Teheran zijn doodgelopen.
Dit maakte de Duitse minister
van Buitenlandse Zaken, Stein-
meier (SPD) bekend na overleg
met zijn Britse en Franse colle
ga's Straw en Douste-Blazy. De
drie vormen de zogenoemde
EU-troika. Bij het beraad was
ook EU-buitenlandcoördinator,
Solana aanwezig. De Ameri
kaanse minister van Buitenland
se Zaken, Rice, sloot zich bij de
uitkomst van het overleg aan.
Haar Russische collega Lavrov,
zei dat Iran de nucleaire activi
teiten moet staken, wil het de
steun van Rusland behouden.
De VS hebben ook tot een spoed
beraad van het Internationaal
atoomagentschap IAEA opgeroe
pen om Iran te veroordelen. De
EU-troika steunt dat initiatief.
Het beraad zou nog voor 1 fe
bruari moeten plaatsvinden.
De troika stelde dat het geduld
van de internationale gemeen
schap met Iran op is. Het Wes
ten vreest dat Iran het kernener
gieprogramma indirect gebruikt
voor het maken van een atoom
wapen.
Volgens Steinmeier worden alle
voorstellen om te komen tot een
gemeenschappelijke oplossing
van de kwestie door de regering
in Teheran afgewezen.
De Iraanse president Ahmadi-
nejad vindt dat zijn land, als
souvereinde staat, recht heeft
op een eigen kernprogramma.
Volgens Teheran dient het ato
maire onderzoek, waaronder
ook experimenten met de verrij
king van uranium, uitsluitend
vreedzame doeleinden.
In het licht van Ahmadinejads
uitspraken te streven naar 'ver
nietiging van de staat Israël' en
de 'verplaatsing van de joodse
staat naar Duitsland' maakt het
Westen zich zorgen over een de
stabilisering van de regio als
Iran een atoomwapen krijgt.
Iran heeft een slechte reputatie:
het verzweeg eerder nucleaire
activiteiten. GPD
door Gijs van Wetten
NEW ORLEANS - De Ameri
kaanse president George Bush
heeft gisteren een bezoek ge
bracht aan New Orleans, de
stad die nog altijd goeddeels on
bewoonbaar is door de gevolgen
van de orkaan Katrina in sep
tember.
Tijdens een onderhoud met bur
gemeester Ray Nagin noemde
Bush, die drie maanden geleden
voor het laatst in New Orleans
was, de veranderingen in de
stad 'vrij dramatisch'. Hij zei
dat New Orleans, dat afgelopen
nazomer wekenlang onder wa
ter stond, hem weer doet den
ken aan de stad cÜe hij vroeger
graag bezocht.
Veel bewoners van New Orleans
zijn echter woedend over de we-
deropbouwplannen die het
stadsbestuur eerder deze week
presenteerde. De commissie die
de plannen heeft opgesteld, wil
wijken waar maar weinig oor
spronkelijke bewoners van plan
zijn terug te keren, plaats laten
maken voor bijvoorbeeld par
ken.
Met name bewoners van de ar
me, voornamelijk zwarte wijk
Lower Ninth Ward zijn woe
dend. Zij vrezen dat hun wijk de
finitief van de kaart zal verdwij
nen als de bouwplannen door
gaan. De federale regering
houdt zich buiten die discussie,
en noemt de wederopbouw van
de stad een lokale aangelegen
heid. ANP
IXEMBURG - Werknemers
jn een jaar niet hun
Lumaantal vakantiedagen
lemen, kunnen daarvoor in
jaar daarop van hun baas
0 vergoeding ontvangen.
Nederlandse wet biedt daar-
toe weliswaar de mogelijkheid,
maar die bepaling is in strijd
met het Europees recht. Dat is
de conclusie van de advocaat-ge
neraal van het Europees Hof in
Luxemburg. Zijn advies is niet
bindend. Een bindende uit
spraak van het Hof wordt over
enkele maanden verwacht.
Maar in de praktijk volgt de Eu
ropese rechter vrijwel altijd de
aanbevelingen van de advo
caat-generaal. Plet Gerechtshof
in Den Haag wilde van het Hof
in Luxemburg weten of de Ne
derlandse bepaling, die het mo
gelijk maakt om schriftelijk
vast te leggen dat niet opgeno
men vakantiedagen een latei-
jaar worden vergoed, spoort met
het gemeenschapsrecht. Aanlei
ding voor het geschil was een
brochure van het ministerie van
Sociale Zaken uit 2001 waarin
de mogelijkheid om vakantieda
gen te 'verkopen' wordt aange
prezen. De FNV stapte naar de
rechter, omdat de bond vindt
dat het ministerie de Nederland
se wet verkeerd uitlegt. De Ne
derlandse rechter legde het pro
bleem voor aan de EU-rechter,
en de FNV lijkt nu gelijk te krij
gen. GPD
{LIJN - De Duitse regering
iekt tegen dat de Duitse ge-
me dienst BND de Amerika-
03 hielp bij de invasie
rak. Minister Steinmeier van
enlandse Zaken stelde giste-
dat de vorige regering ook
op de hoogte was van
V-activiteiten in Irak.
Tijdens de Navo-bombardemen-
ten op Joegoslavië in 1999 had
de aanval op de Chinese ambas
sade in Belgrado geleid tot span
ningen met Peking.
Zeker één van de Duitse agen
ten ontving voor zijn inzet een
Amerikaanse militaire onder
scheiding.
Een voormalige medewerker
van het Amerikaanse ministerie
van Defensie wees de Duitse zen
der ARD op de 'uiterst belangrij
ke' Duitse ondersteuning. Hij re
fereerde aan 'directe hulp bij
het bepalen van doelen' in april
2003. Toen werd volgens de
bron op Duitse aanwijzing een
gebouw in een buitenwijk van
Bagdad gebombardeerd, omdat
de toenmalige president Sad
dam Hoessein zich er zou ophou
den.
Er vielen door de aanval zeker
twaalf burgerdoden.
De onthullingen over de BND
kwamen kort voor het vertrek
van de huidige christendemocra
tische bondskanselier Merkel
naar de Verenigde Staten, waar
zij de onder Schroder verslech
terde onderlinge verhouding
weer wil verbeteren. Merkel
spreekt vandaag met president
Bush. ANP
i: - De Belgische politie Ali Agca verlaat onder politiebegeleiding de gevangenis in Istanboel. Hij werd meteen meegenomen naar een medische keuring, omdat hij zijn dienstplicht nog moet vervul-
gisteren een Nederlander
resteerd die een explosief
kjndere wapens in zijn auto
a ïtmijningsdienst van het le-
naakte de bom onschadelijk
industrieterrein van Zele,
provincie Oost Vlaande-
auto bevonden zich verder
alarmpistolen, een seinpis-
en een grote hoeveelheid
itie. De man droeg een dolk
de gordel. Hij werd over-
iterd. Bij de Nederlandse po-
staat de 37-jarige bekend
ijzonder labiel en agressief,
explosief bestond uit een
lel vuurwerk rond een pro-
el voor een seinpistool. Vol-
i de ontmijners had het tuig
|!jke gevolgen kunnen heb-
in een omtrek van enkele
irs. ANP/Belga
SHASA - Bij het referen-
i in december heeft 84,3 pro
van de kiezers in de Demo-
ische Republiek Congo
p) zich uitgesproken voor
ieuwe grondwet.
heeft de kiescommissie
tisdagavond in de hoofdstad
ihasa bekendgemaakt.
1998 tot 2002 woedde in
'go een oorlog waarbij tal
^buurlanden betrokken raak-
en die aan circa vier miljoen
tëen het leven heeft gekost.
Internationaal Strafhof in
Haag doet onderzoek naar
Jgsmisdaden in de RDC.
d 2002 werd een vredesak-
Jd bereikt dat, na de intro-
[ie van de nieuwe grondwet,
t dit jaar moet leiden tot
e Parlementsverkiezingen,
■erste in de geschiedenis van
Afrikaanse land ANP/EFE
door Floris Muller
en Aad Luymes
ISTANBUL - De Turkse man
die in 1981 paus Johannes Pau
lus II probeerde te vermoorden,
is gisteren vrijgelaten uit de ge
vangenis van Istanboel.
Ali Agca zat eerst negentien
jaar vast in Italië in verband
met de aanslag en moest daarna
nog in Turkije een gevangenis
straf uitzitten wegens moord en
een bankroof. Een aantal sympa
thisanten, waarschijnlijk Turk
se ultranationalisten, gooiden
bloemen op de auto waarin de
48-jarige Agca werd weggere
den. Hij zat eind jaren '70 zelf
bij een rechtse militante groepe
ring.
De Turk kan zich echter nog
steeds geen vrij man noemen.
Hij verliet het detentiecentrum
onder begeleiding van politie
agenten die hem naar een mili
tair centrum brachten voor een
medische controle. Vervolgens
zal hij zijn dienstplicht nog moe
ten vervullen, waar geen Turk
boven de 18 jaar onderuit komt.
Of Agca lang van zijn vrijheid
kan genieten is nog niet duide
lijk. De Turkse minister van Jus
titie, Cemil Cicek, zei dat hij een
nieuw onderzoek wil naar het
dossier Agca. „Ik zeg niet dat de
vrijlating verkeerd is, maar mis
schien zijn er fouten gemaakt",
aldus de bewindsman.
Tegenstrijdig
Er bestaat weinig duidelijkheid
over de werkelijke motieven van
Agca voor de aanslag. Tegen
over de Italiaanse justitie hing
de verdachte tegenstrijdige ver
halen op. Zo zou hij in opdracht
van de Sovjetunie gehandeld
hebben. De Bulgaarse geheime
dienst zou hem daarbij terzijde
hebben gestaan. Moskou vond
dat de kerkvorst het communis
tische regime in zijn geboorte-
(Advertentie)
land Polen ondermijnde. Justi
tie in Italië achtte deze zoge
noemde 'Bulgaarse Connectie'
echter onvoldoende bewezen.
Agca schoot in 1981 de paus in
zijn buik. De kerkleider bezocht
hem jaren later in de gevangenis
om hem te vergeven.
Agca die zich tijdens zijn gevan-
foto Tolga Bozoglu/EPA
genschap bekeerde tot het chris
tendom, noemt zichzelf een reïn
carnatie van Jezus. AFP/RTR
door Remco Reidinq
MOSKOU - Nadav Zavilinski
zet zijn keppeltje recht en ver
telt hoe hij woensdagavond in
het naastgelegen kamertje ge
schreeuw hoorde. 'Joden, ik ben
gekomen om jullie allemaal te
vermoorden. Heil Hitier!' De
stem behoorde toe aan een kaal
geschoren jongeman die met
zijn jagersmes de ene na de ande
re aanwezige te lijf ging.
Zavilinski leunt tegen de deur
post van het vertrek waar de
20-jarige Rus Aleksandr Kopts-
ev vier medewerkers van de Cha-
bad-synagoge neerstak. Hoe
hard de schoonmaaksters ook
boenen, ze krijgen de bloedvlek
ken niet weg. Acht mensen raak
ten gewond, Zavilinski bleef on
gedeerd.
De rabbijn en zijn zoon over
meesterden met blote handen de
aanvaller. De bewakers waren
weggerend om wapens te zoe
ken. Russische journalisten he
kelen het gebrek aan daad
kracht van de bewakers. De
hamvraag - waarom bewakers
nodig zijn bij een gebedshuis -
wordt echter niet gesteld. Zavi
linski: „De laatste tijd wordt
het antisemitisme erger. Als we
langs het park lopen, worden
we uitgescholden. Zaterdag is
hier nog een bezoeker in elkaar
geslagen."
Rabbijn Izaak Kogan herinnert
zich nog de bom die het hele ge
bouw in 1999 had kunnen opbla
zen, ware het niet dat zijn zoon
het explosief vond en onschade
lijk maakte. Bewaking moet,
maar is kennelijk niet afdoende.
„De regering veroordeelt de
vreemdelingenhaat. Maar parle
mentsleden en gouverneurs
creeëren met hun xenofobische
retoriek tegelijkertijd de atmos
feer waarin dit soort zaken
plaatsvinden", zegt Aleksandr
Tsjerkasov van de mensenrech
tenorganisatie Memorial.
Vooral de politie faalt. „Altijd
wijten ze incidenten aan vanda
lisme, aan kattenkwaad van de
opgeschoten jeugd", stelt Zavi
linski. „Er zijn foto's gemaakt,
terwijl die man hier de mensen
neerstak. Maar de politie heeft
alle camera's afgepakt en ver
nield."
De hoogste openbaar aanklager
leidt nu het onderzoek. Een te
ken dat het Kremlin genoeg be
gint te krijgen van extreem
rechtse jongeren. In december
arresteerde de politie al een na
tionalistische voorman en drie
kamaraden. Moordenaars van
buitenlandse studenten werden
voor de rechter gebracht.
Schuldig
In de zwaar beveiligde Mos-
kou-synagoge wrijft Leopold
Kajmovski over een litteken in
zijn gezicht. „De joden zijn
schuldig. De Tsjetsjenen zijn
schuldig. De buitenlanders zijn
schuldig", schampert hij.
Kajmovski voelde de pijn terug
keren in zijn elf wonden, toen
hij hoorde van de gebeurtenis in
de Chabad-synagoge. Zes jaar
geleden stak een jongeman hem
neer. De aanvaller werd na een
jaar vrijgelaten omdat hij han
delde in een vlaag van verstands
verbijstering, weet Kajmovski.
„Maar hij ging niet zo maar er
gens heen. Hij had bewust een
synagoge gekozen. In zijn kamer
werden 150 antisemitische boe
ken aangetroffen, maar dat
vond de politie geen bewijs."
Toen hij jong was, blokkeerden
de antisemitische Sovjet-autori
teiten toegang tot hoger onder
wijs en een goede baan. Nu is
niet de overheid, maar het volk
het probleem. „Het huidige huis
kamer-antisemitisme is extre
mer en gewelddadiger", stelt Ka
jmovski. „Ik heb medelijden
met de daders, die jongelui. Ze
zijn slachtoffer van de so
ciaal-economische situatie en
zoeken een zondebok. In de Sov
jet Unie schreef de jeugdorgani
satie Komsomol voor wat goed
en slecht was. Nu is de jeugd de
weg kwijt." GPD
Joden lezen de Thora in de Chabadsynagoge, een dag na de aanslag. foto Alexander Natruskin/RTR
Ueier was destijds als top-
if 'tionaris op het kantoor van
sociaaldemocratische bonds-
J lüer Schroder verantwoor-
k voor de Bundesnachrich-
ienst. Hij erkende dat de
twee medewerkers in de
kse hoofdstad Bagdad had.
ioesten in opdracht van Ber
informatie vergaren over
verloop van de oorlog en de
re ontwikkelingen in Irak,
sde bewindsman. De mede-
rers zouden niet betrokken
"P geweest bij operaties rond
>1 val.
hadclijk
]0 meier reageerde op onthul-
m in Duitse media, dat Duit-
iichtingenoffieieren in Bag-
l! de Amerikanen zeker één
t voor een luchtaanval aan-
in. Een actieve Duitse be
ll eenheid bij de oorlog in
kan schadelijk zijn voor mi-
r Steinmeier. De toenmali-
gering van sociaaldemocra-
c n Groenen had publiekelijk
n nd genomen van de inval.
de krant Süddeutsche
v ing was het de taak van de
lil se agenten om de Amerika-
j te wijzen op ziekenhuizen
j nbassades zodat deze loca-
liet zouden worden gebom-
eei-d.
net nog heel veel keus lange vorststraat goes
