lectoraat voor ondernemers
Kwark krijgt ruime subsidies
PZC
Bijzondere stukken uit
de Gentse poëziecollectie
Bij een picknick gaat er niets
boven zelfgemaakte mayonaise
17
Kenniseconomie
Commando's in rampmuseum
Waterschap maakt kindersite
Bushalte bij Draaibrug moet terug
Gewond door slippartij
iunst
vrijdag 13 januari 2006
ripnrRené Schrier
De landen van de EU hebben in
2000 in de gelijknamige stad de
Lissabon Strategie afgesproken. Een
strategie die ook wel bekend staat als
bet Lissabonakkoord. Een van de af
spraken in die strategie is dat tegen
2010 de EU de meeste competitieve en
dynamische kenniseconomie van de
wereld zou moeten zijn. En Nederland
heeft daar voor zichzelf een doelstel
ling aan toegevoegd; het wil op dat ter
rein bij de Europese top horen.
Daarbij is een belangrijke rol toege
kend aan de hogescholen. Die moeten
onder meer hun lectoraten daarvoor
inzetten. Een lectoraat bestaat uit lec-
ttef toren (docenten) met daaromheen een
kenniskring (medewerkers, (gast)do-
.centen en externe deskundigen). De
'lectoraten voeren onafhankelijk we-
"t tenschappelijk onderwijs uit en dra-
gen bij aan de ontwikkeling van het re
gulier onderwijs.
De Hogeschool Zeeland kent vier lecto-
De kennis die in het Nederlandse onderwijs wordt opgedaan, moet bij ondernemers terechtkomen, daarom moeten stu
denten meer als ondernemers leren denken. foto Dirk-Jan Gjeltema
raten en aan de vijfde wordt gewerkt.
Die vier zijn Ondernemen en Innove
ren, Duurzaamheid en Water, Onder
gronds Ruimtegebruik en Veiligheid.
Qe vijfde die er moet komen is het lec
toraat Kusttoerisme.
Het lectoraat Ondernemen en Innove
ren is de jongste loot aan de stam. Offi
cieel is het 1 januari begonnen met
W. Brouwer als lector Integrale Inno
vatie.
Brouwer: „Die aandacht voor lectora-
g| i'ten heeft ook te maken met de zoge
naamde Dutch Paradox. Dat wil zeg
gen dat Nederland wel in staat is op
hoogwaardig niveau kennis en techno
logieën te ontwikkelen, maar niet in
staat is die naar de markt te vertalen.
Het bedrijfsleven kan en doet er te wei-
iDig mee. En er is gezegd, dat is een
taak voor de hogescholen, omdat die
seel dichter bij het bedrijfsleven
staan, dan bijvoorbeeld de universitei
ten."
In de praktijk komt dat er voor de Ho
geschool Zeeland op neer dat de
school zo veel mogelijk - liefst alle -
studenten kennis wil laten maken met
het ondernemerschap. Dat heeft weer
als doel dat de studenten ondernemen
de kennismedewerkers worden in de
bedrijven waar ze terecht komen. Of
dat ze met bedrijven innovatieve pro
ducten ontwikkelen. Of dat ze zelf in
novatieve ondernemingen oprichten.
En bij dat laatste kan de HZ hen -he1-
pen. Dat mag zelfs al in het vierde en
laatste leerjaar.
Op zich is dat niet zo nieuw, vex-telt
W. Ausems projectleider ondernemer
schap van de HZ. De hogeschool ken
de al mini-ondernemingen, die tegen
woordig student companies heten. En
dat concept slaat aan bij de Vlissingse
school. De HZ heeft, vergeleken met
de overige hogescholen in Nederland,
veruit de meeste student companies.
Maar het nieuwe is dat dit idee zo
breed mogelijk in de school wordt op
gepakt, dus niet alleen in de economi
sche en technische afdelingen, doch
ook bij de onderwijzersopleiding pa
bo, de verpleegkunde (waar overigens
grote belangstelling is voor onderne
men) en bij bijvoorbeeld de afdeling
communicatie.
Het is de bedoeling de leerlingen ken
nis te laten maken met het onderne
merschap. Mede omdat 80 procent van
de leerlingen die op de HZ komt, op
dat moment nog niet weet wat ze
exact willen worden.
Detailhandel
Ausems: „Als ze er voor kiezen voor
zichzelf te beginnen is het niet de be
doeling dat ze een detailhandel ope
nen, al mag dat natuurlijk best. Het
moeten juist kennisintensieve bedrij
ven worden. Wij willen hen helpen als
ondernemer te kijken, ze daarvoor ook
te faciliteren."
Het potentieel is er volgens hem. Hij
rekent even voor dat 200 tot 250 men
sen beginnen, waarvan er misschien
60 verder gaan richting ondernemer
schap. Dat zou hij op zich geen slechte
score vinden op een totaal van 800 tot
900 studenten.
Zijn collega Brouwer geeft aan dat het
wel de bedoeling is dat de activiteiten
van het lectoraat als het even kan ook
innovatief is en dat alle betrokken par
tijen er van leren. Dat geldt dus voor
de student, de docent en het betrok
ken bedrijf. Alleen zo kan een eind ge
maakt worden aan die Dutch Para
dox. En als het nodig is haalt de hoge
school daar externe deskundigen voor
in huis.
De contacten met het bedrijfsleven
moeten intensiever worden, vinden
Ausems en Brouwer, hoewel de HZ
momenteel al min of meer regelmatige
contacten heeft met 1600 bedrijven
binnen en buiten Zeeland. Met gepas
te trots laat Brouwer het resultaat van
één projectweek zien. In die week heb
ben 37 groepjes studenten aan even zo
veel projecten voor bedrijven gewerkt.
Op maandagochtend kregen ze te ho
ren wat de opdracht was en vrijdag
moest het af zijn. En daar wax-en op
drachten bij in de sfeer van 'ontwerp
een handling- en transportsysteem
voor het volgieten van keramische vox-
men in een verloren was gieterijof
'zoek een oplossing voor het vex-wij de
ren van ongewenste vaste delen in var-
kensdrijfmest die gebruikt wordt voor
het omzetten naar biogas', of 'bedenk
een aanpassing van het rupsvoertuig
om ook kleinere x-eddingboten in zee
te lanceren' (voor de reddingmaat
schappij), of 'onderzoek welke rol zon-
ne-energie kan spelen voor de voeding
van nevengebruikers op reis en stads
bussen. Kan zonne-energie bij parke
ren in een remise ook energie leveren
aan het openbare net?' Dat is slechts
een greep uit de ver-zoeken die hoge
school bex'eiken. „Maar", waax-schuwt
Brouwer, „de HZ is geen ingenieursbu
reau. Het bedrijf moet actief meedoen,
zodat we er met z'n allen wat van kun
nen leren."
Het nieuwe lectoraat is nog bezig met
de opbouw van de kenniskx-ing. Onder
deel daarvan moet bijvooi'beeld een
klarxkbordgroep zijn met daarin men
sen uit het bedrijfsleven die meeden
ken. In voorkomende gevallen kunnen
die ook colleges geven. Ook docenten
moeten waxra gemaakt worden. In het
geval van de HZ zijn er zelfs twee die
binnen het lectox'aat aan hun promotie
bezig zijn.
De school is druk doende de contacten
met de ROC's aan te halen, want op
een of andere manier is het bedrijfsle
ven eerder geneigd bij het MBO van
de ROC's aan te kloppen dan bij het
HBO. En als er sexieus werk moet wox-
den gemaakt van het op de markt bren
gen van kennis moet de HZ dus de kop
peling met de ROC's maken, vindt
Brouwer.
Omdat de HZ al een poos in die rich
ting werkt zullen de eerste studenten
die meer ondexTxemersgericht opgeleid
zijn na het volgend schooljaar op de
markt komen. Bx-ouwer:„Als het goed
is zxillen die meer een ondernemers-
blik hebben. Ik denk dan aan studen
ten die techniek of engineering heb
ben gedaan of de bachelors of health."
OUWERKERK - Het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk
gaat zich in het nieuwe seizoen specifiek richten op de in
zet van het Korps Commandoti'oepen. Leden van deze eli
te-eenheid waren tijdens de ramp van 1953 zestien dagen
actief in Zeeland en wisten veel mensen te redden. Het
museum heeft van betrokken militairen uit die tijd en van
het Commandomuseum nooit eerder gepubliceerde vei'ha-
len en foto's ter beschikking gekregen. Dit materiaal, aan
gevuld met filmbeelden, moet een idee geven van hun be
tekenis voor de x*eddingsoperaties. Ook de vex'halen van
bewoners die door de commando's zijn gered komen in de
nieuwe overzichtstentoonstelling aan bod. Het Watex's-
noodmuseum is nog op zoek naar andei'e zaken die te ma
ken hebben met cle inzet van het koi*ps in febx'uari 1953.
Het museum gaat op 1 apx-il weer open voor publiek.
MIDDELBURG - Droppie Water gaat volgende week
woensdag het internet op. Het stripfiguurtje is al jax-en de
vexiegenwoordiger van de waterschappen voor kinderen.
Op een eigen website leert Droppie basisschookinderen
over omgaan met water. De site is een initiatief van tien
waterschappen, waaronder Waterschap Zeeuwse Eilan
den. De deelnemende instanties kunnen op de pagina ook
eigen informatie kwijt. Droppies website, verdeeld in drie
leeftijdsniveaus, is te vinden op www.dx-oppiewater.nl.
DRAAIBRUG - De omstreden bushalte aan de pax-allel-
weg bij Draaibrug moet zo snel mogelijk terug naar het
dorp, vinden de Sluise raadsleden A. Rosendaal (Nieuw
West) en L. Baarencls (Dorpsbelangen en Toerisme). De
nieuwe plek van de bushalte zorgt voor veel ex-genis bij be
woners van Draaibrug en chauffeurs van Connexxion.
Bussen dendex-en over smalle parallelwegen, buspassa
giers stappen in de modder en brommers slalommen tus
sen de overstekende passagiex-s.
„Het was al bekend dat vexplaatsing van deze bushalte
geen verbetering was. Nu is echter duidelijk dat een on
houdbare situatie is ontstaan", stelt Rosendaal. Een van
de ax-gumenten destijds om de bushalte te verplaatsen
was dat er geen aansluiting zou komen van de weg door
Dx-aaibrug en de parallelweg. „Dit besluit is later terugge-
draaid. Er is nu wel een aansluiting op de pax-allelweg.",
aldus Rosendaal. Volgens wethouder L. Wille worden bei
de raadsleden op hun wenken bediend. „We nemen zo
snel mogelijk contact op met Connexxion om een oplos
sing te vinden. Onze insteek is de bushalte terug naar de
oude plek. Als dat niet mogelijk is, dan moet de situatie
bij de bushalte worden verbeterd." Een woordvoerder
van Cormexxion zei gistex-en al met de gemeente naar een
oplossing te zoeken.
RILLAND - Een 25-jaxige automobilist uit Reimerswaal
is woensdagavond omstx-eeks twaalf urn- gewond gex*aakt,
nadat hij op de Oude Rijksweg in Rilland in een sloot was
beland. De man wex-d met lichte verwondingen per ambu
lance naar het ziekenhuis gebracht. Zijn auto wei'd geheel
vernield. De automobilist kwam vanuit de richting Krab-
bendijke, raakte door onbekende oorzaak in de berm, slip
te en reed veivolgens de bex-msloot in.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Het Poëziecen-
tranx Gent beschikt over een om-
sj vangrijke collectie dichtbun
dels, Ter gelegenheid van het
jarig bestaan, vorig jaar, is
een mooie tentoonstelling sa
mengesteld met bijzondere stuk
ken uit de verzamelixxg. De expo
sitie was eerder te zien in Gent
zelf en in Brussel, maar doet nu
ook de Zeeuwse Bibliotheek in
t Middelburg aan.
Hei Poëziecentrum is in 1980
foortgekomen uit de Poëzie-
Int waarmee Willy Tibergien
E1976 begon. Het centrum, nu
jtvestigd in het Tox-eken op de
5 Vrijdagmarkt in Gent, werd al
1 geprofessionaliseerd met
voornaamste activiteiten het
opbouwen van een poëziecollec-
seen het bieden van een docu-
wntatiecentrum. Daarnaast is
a eigen uitgeverij opgericht
en worden poëzieactiviteiten ge
organiseerd.
primaire collectie van het
jteiêcentrum telt ruim 14.000
bundels en een groot aantal
oloemlezingen. Het centrum is
niet in de eerste plaats op zoek
naar speciale en bibliofiele uit-
Javen. maar streeft vooral naar
volledigheid. Toch telt de verza
meling onvermijdelijk een groot
aantal bijzonderheden, waaruit
voor de expositie een keuze is ge
maakt.
to tentoonstelling, met als
toaie titel Vaarwel, wat lelijk
bestrijkt vrijwel de complete
twintigste eeuw en biedt daar
mee tegelijkertijd een helder
overzicht van de moderne Neder-
andstalige literatuurgeschiede
nis, van de vernieuwingen in de
'nazie na de Eerste Wex-eldoor-
Da tot en met het postmodex-nis-
meinde laatste decennia van de
eeuw,
!°°r bibliofielen valt er veel te
wonderen. Op een enkele uit
sondering na zijn het, uiteraard,
aueraaal eerste drukken. Een
*an de topstukken is een zeer
aam exemplaar van Het
Wml (1918) van Paul van
ftjen, met linosnedes van Flo-
espers. Het getoonde exem-
jfans van Van Ostaijens vxïen-
Va j me^e Clement geweest.
Ik„1 ^C^ter is ook zijn de-
Hall (1916) en Bezet-
ij (1921) in de tentoonstel-
opgenomen.
Ruime aandacht is daarnaast
voor tijdschriften die veelal een
bepalende rol hebben gespeeld
in de literatuurhistorie, zoals
De Vrije Bladen, Forum, Tijd en
mens, Het woord, Gard Sivik en
Barbarber. Van Barbarber zijn
twee pagina's van een nummer
uit 1963 te zien met daarop uit
sluitend lege kadex-s: 'qua for
maat bruikbare, maar niet voor-
i-adige Bax-bax-bex--items'.
Op de expositie komen diverse
kleine, maar bijzondere uitgeve-
ïijen aan bod, zoals Mansarde
Pers, die illegaal tijdens de oor-
logsjaren opereerde met onder
anderen Bert Bakker in de gele
deren. Zeven uitgaven zagen het
licht, waaxvan Tweespalt (1943)
van Ed. Hoox-nik is geselecteerd.
Ruim vertegenwoordigd is uitge
verij A.A.M. Stols, met onder
meer Janus Bifrons (1932) van J.
Greshoff en de bekende bloenxle-
zing Atonaal (1951).
Ook opmerkelijk zijn Piano
(1924) van Gaston Burssens, X
gedichten (1950) van Maurice
Gilliams, Apocrief (1952), het
door de dichter zelf geïllustreer
de debuut van Lucebex-t, en
Frankenstein. Nagelaten gedich
ten (1973) van Paul Snoek. Het
zijn uitgaven die steeds blijk ge
ven van een gx-ote liefde voor het
boek. Het aantal curiosa is be-
pex-kt, al trekken de 'poëzieobli-
gaties' (1968) van het tijdschrift
Revolver en de letterlijk Gebot
telde gedichten van Max'cel van
Maele wel de aandacht.
Dat dichters en uitgevers hech
ten aan de boekvorm, blijkt wel
uit het beperkte gebruik van
nieuwe media. De bundel Stoa
(1997) van Lucas Hüsgen, uitge
geven op diskette, bevestigt als
uitzondeiing de regel, maar
toont meteen ook aan hoe snel
nieuwe media oudex-wets wor
den en hoezeer het papier van al
le tijden is.
Expositie: 'Vaarwel, wal lelijk is',
bijzondere stukken uit de collectie
van het Poëziecentrum Gent, t/m 4
februari in de Zeeuwse Biblio
theek in Middelburg. Bij de ten
toonstelling hoort een fraaie cata
logus, samengesteld door Stefaan
Goossens. Te koop voor 35,-.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - De komende
productie van Theater Kwark,
Leeuwenhart'., kan rekenen op
ruime financiële steun. Het lan
delijke Fonds voor de Podium
kunsten is bereid 41.000 euro in
het project te steken. De provin
cie verstrekt daarnaast een sub
sidie van 25.000 euro.
Cultuxn-gedeputeex-de H. van Wa-
veren maakte dat gistermiddag
bekend bij een bezoek aan een
repetitie van Kwax'k, in het tijde
lijke eigen onderkomen van
Kwark aan de Vlasmarkt in Mid
delburg. Hij wex-d, als dank,
daarbij op theatx-ale wijze ge
kroond tot 'beschex-mheer' van
het gezelschap.
Kwark maakt op professionele
wijze theater voor jongeren van
af ongeveer tien jaar. Er zijn
twee vaste spelers: Oscar Poste-
ma en Francois Vervaet. Daax-
naast wordt gebruik gemaakt
van gastspelers.
Watersnoodramp
De afgelopen drie jaar heeft
Kwark met veel succes Storm
kracht opgevoerd, een voorstel
ling over de watersnoodramp.
In juni gebeurt dat voor het
laatst. De productie, in 2004 uit
geroepen tot beste educatieve
voorstelling van het jaar, is dan
Kwark repeteert Leeuwenhart!, met (vlnr) Jorick Jochims, Francois Vervaet en Oscar Postema.
foto Ruben Oreel
vex-spreid over het hele land
bijna tweehonderd keer ge
speeld. De laatste openbare
voorstelling is op 17 febx-uari
(om 20.15 uui') in het Vlissingse
theater Vestzak99. Aan de nieu
we voorstelling, die vanaf ko
mend seizoen gaat draaien,
wordt volop gewex-kt. Het is een
stuk op basis van De Gebroe
ders Leeuwenhart, een klassie
ker uit de jeugdliteratuur. Patri
cia Kuiper heeft de tekst be
werkt, Andrea Fiege is gevraagd
als x-egisseur, terwijl Jorick Jo
chims is aangetrokken als derde
speler. Op 6 febx'uari geeft
Kwark in Utrecht een presenta
tie voor vertegenwoordigex-s van
theaters en schooleducatieve
diensten.
Met de subsidie van de provin
cie negeert gedeputeerde Van
Waveren het negatieve advies
van de Raad voor de Cultuur,
die onder meer vond dat Kwark
te weinig zichtbaar is. Hij acht
een bijdx-age echter juist van
groot belang. „We steken nogal
wat geld in het consumex-en van
eultuxn-, in het versterken van
de bereikbaax-heid. Maar het is
ook belangrijk om groepen te
steunen die zelf producei-en. Op
dat gebied 'gebeurt in Zeeland,
behalve door het Zeeland Nazo
mer Festival, niet zoveel. In die
zin onderscheidt Kwax-k zich
van anderen in de provincie."
Van Waveren noemde Storm
kracht een 'excellente produc
tie'. „Die vex'dient echt een ver-
volg."
De gedeputeex-de citeerde ook
uit een toelichting van het
Fonds voor de Podiumkunsten,
waaruit blijkt dat het volop ver
trouwen heeft dat het gezel
schap opnieuw een 'belangwek
kende voorstelling' weet neer te
zetten, gezien de voxïge produc
tie, de bewezen kwaliteit van de
aangetrokken regisseur en het
niveau van de speeltekst.
Een topstuk is een zeldzaam exemplaar van Het sienjaal (1918) van
Paul van Ostaijen.
GOES, De Mythe
Nieuwjaarsconcert Het Zeemos Or
kest, met werk van Mozart, Tsjai-
kovski en Grieg. Dirigent: Joan
Berkhemer. Acteur/verteller: Her
wig De Weerdt.
door Rolf Bosboom
Bekende melodieën, muzika
le grapjes, verrassende ele
menten. Ze hóren bij nieuws-
j aarsconcerten en zeker bij die
van Het Zeeuws Orkest. De
2006-serie van wat inmiddels
een mooie traditie is geworden,
werd gisteravond ingeluid in
Goes.
Het was de eex-ste keer dat het
orkest in De Mythe speelde. De
zaal is weliswaar in akoestisch
opzicht niet helemaal toegesne
den op een groot symfonisch or
kest, maar dat bleek gisteren in
elk geval geen groot bezwaar te
zijn. De aandacht ging daai-voor
te veel uit naar andere zaken.
Vóór de pauze bracht het orkest
vakkundig delen van twee klas-
siekers onder de klassiekers:
eex-st, als opmaat tot het Mo-
zart-jaar, de ouverture van Die
Zauberflöte met haar statige ak
koorden, gevolgd door de be
kendste stukken uit het sprook
jesachtige Zwanenmeer van
Tsjaikovski, die Joan Berkhe
mer af en toe bijna dansend diri
geerde.
Het slotdeel werd - onvennij de-
lijk - ludiek gebracht, met con
certmeester Carlo Nabbe die na
een uitgebreide vexkleedpartij
de rol van dirigent overnam en
Bexkhemer die zogenaamd op
diens viool dx-eigde te gaan zit
ten, maar even later als solist
ook andexmaal aantoonde een
meesterviolist te zijn.
Na de pauze volgde het hoogte-
pxmt van de avond, met een com
binatie van muziek en gespro
ken woord. Acteur-verteller Her
wig De Weex-dt bracht zijn ver
haal Ilaski, voor deze gelegen
heid geschreven, terwijl het or
kest de Peer Gynt-suite van
Grieg speelde.
Het verhaal bleek een wonder
lijk hedendaags sprookje te zijn
over een familie 'zoals je d'r der
tien! hebt in een dozijn', die op
een dag aan het eind van okto
ber besluit te gaan picknicken.
Het gezelschap belandt op een
idyllische plek, waar het eet en
danst totdat de vexmeende eige
naar van de grond verschijnt.
Hij heeft de loslopende hond
van de familie, Ilaski, doodge
schoten, en maant de ongenode
gasten onmiddellijk te vertrek
ken. Het is de aanzet tot haast
apocalyptische taferelen, diepe
smai't, zoete wraak ('dit zal niet
ongestraft gebeuren') en, uiter
aard, een goede afloop.
Het verhaal laat zich beluiste-
i-en als een moderne allegorie, al
zal iedereen er zijn eigen uitleg
en betekenis aan geven: van het
goed dat het kwaad toch over
wint tot en met zelfs een ode
aan de mobiele telefoon. Directe
verbanden met het oorspi'onke-
lijke Peer Gynt-vex'haal van Ib
sen zijn moeilijk te leggen en
het lijkt erop dat De Weerdt dat
ook niet heeft geprobeerd. Hij
gebruikt voox-al de sfeer van de
muziek om zijn verhaal drama
tisch kracht bij te zetten.
Dat lukt veelal goed, al past het
opgewekte deel uit Griegs suite
gevoelsmatig niet echt bij het ge
welddadigste deel van biet ver
haal. Aanvankelijk leek de stem
van de verteller op sommige mo
menten ook niet opgewassen te
gen het geweld van het orkest
achter hem, maar bijtijds werd
een goede balans gevonden.
De Weerdt verstaat hoe dan ook
de kunst van het vertellen en
weet een vex'haal dat op papier
wat vlak blijft, volledig tot le
ven te wekken. Mooi is de mayo
naise die steeds in het verhaal te
rugkeert en die hij ter plekke be
reidt. „Want bij etentjes in de
openlucht en in de vrije natuur
gaat er niets boven zelfgemaak
te mayonaise." Een vexrassende,
want niet aangekondigde, bij
dx-age is er van sopx-aan Saskia
Gerxitsen, die 'Solveigs lied'
voor haar rekening neemt.
Hoewel niet iedex-een de combi
natie van muziek en tekst zal
waarderen, verdienen het orkest
en De Weerdt lof voor de moed
om een dergelijk experiment
aan te gaan.
Vanavond is hel nieuwjaarscon
cert ook in de Sint Jacobskerk in
Vlissingen (20.15 uur), morgen in
de Sint Baafskerk in Aardenburg
(20.00 uur). Beide uitverkocht.
