Fotograaf steeds minder vrij
Het verleden terugvinden
PZC
ywcgcrgopi
Winnaars Collectie boek 13:
K. Schippers
WINNAARS
COLLECTIE
postkantoor
Nederlandse literatuur
15 toppers uit de
Ander werk
K. Schippers
vrijdag 6 januari 2006 2(j
Lezersredacteur A. J. Snel is
bereikbaar per post op het
adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Stationspark 28,
Postbus 31,
4460 AA Goes.
Telefonisch: 0113 - 315660.
E-mail:Lezersredacteur®pzc.nl
Het forum waarop lezers zich
kunnen uiten over actuele
zaken is bereikbaar via
internet: www.pzc.nl.
Het nieuwe weerbericht op de
voorpagina en op pagina twee
vergt gewenning. Nieuwe sym
bolen en een veel korter en min
der regionaal weerpraatje zitten
sommige lezers dwars. J. Wij-
minga pleit onder meer voor her
stel van het Nautisch Bericht.
G. Prins mist een uitgebreid
Zeeuws weerbericht. Meerdere
lezers verbazen zich erover dat
de luchtdrukverschillen niet
meer in het weerkaartje van Eu
ropa staan. De redactie inventa
riseert de komende dagen de
op- en aanmerkingen. Ze zijn
mogelijk aanleiding tot correc
tie.
G. Dingemans verwondert zich
over het taalgebruik van de re
dactie. Onlangs verscheen een
bericht over het nieuwe ziekte
kostenstelsel onder de kop 'Tele
foon CZ staat roodgloeiend'.
Dingemans vraagt zich af of dit
niet wat creatiever kan. Waar
om staat die telefoon na al die
jaren nog steeds roodgloeiend?
Niet omdat er geen behoefte is
aan fris taalgebruik. Het is
slechts een heel duidelijke en
compacte manier om aan te ge
ven dat heel veel mensen CZ bel
len. Zeker in de zeer beperkte
ruimte van een kop is ingebur
gerd taalgebruik - zelfs al is het
licht belegen - vaak beter dan
een experiment.
Hoewel we over de gewraakte
kop nou niet bepaald zijn platge-
beld, ziet de redactie deze kri
tiek als een aansporing.
i®d@l [TDOdMM/g
Einde aan de litanie
Goed nieuws voor wie de feestdagen ervaart als de ene muzikale pi
niging na de andere; voor wie het half november begint met de lita
nie van sinterklaasliedjes en het pas ruim na de jaarwisseling ein-1
digt als de laatste nieuwjaarswalsen zijn uitgedraaid: De kersthits
zijn verdwenen uit de ringtonelijst. Dus ook aan het kerstgejengel
van mobieltjes zal nu snel een eind komen.
Helemaal goed zit het echter nog niet. Want deze week staat Jan
Smit bovenaan de ringtonehitlijst met. Als de nacht verdwijnt, ge
volgd door Frans Bauer met Hé lekker ding. Alles beter dan de
kersthits, zal menigeen denken, maar de balans kan snel doorslaat
Dat bewijst nieuws uit Brussel. De Vlaamse publieke radio en telev
sie moeten meer levensliederen draaien. Dat heeft de Vlaamse mint
ter van Media Geert Bourgeois deze week gezegd. De minister is te
vens voorman van de Vlaams-nationalistische partij N-VA. De mi
nister noemde het lied Je hebt me duizendmaal belogen van de
schlagerzangeres Laura Lynn het voorbeeld van een mooi levens
lied. „Dit is een deel van de cultuur die leeft bij mensen", zei hij.
„Je kan daar voor of tegen zijn. Je kan daar misprijzend over doer,
hoewel we dat vaak niet doen met dezelfde liedjes uit het buiten-1
land. Maar je kan daar niet naast kijken."
Diervriendelijk bokken lokken
Zonder vangnetten of verdovingspijltjes hadden agenten van de Ni
meegse politie deze week wel het nodige werk aan het thuisbrengt
van uit hun wei ontsnapte bokjes. De agenten vonden een vriendeli
ke manier om de dieren te vangen. Zij wisten de bokken uiteinde
lijk te lokken met de lichtbundel van een zaklamp.
Buurtbewoners die de politie belden dat de bokken op straat liepe
vertelden dat de dieren waarschijnlijk waren getrokken door lam;)
jes van de kerstversiering. Na enige tijd bleken de agenten de bok
ken inderdaad te kunnen leiden met het schijnsel van een zaklam:
Tot er een fietser voorbij kwam. Een van de bokjes zag het achter
licht en ging daar achteraan. Pas na geruime tijd heeft de eigenaa
van de bokken dit dier kunnen vangen.
Inburgeren met bulten
Goed nieuws ook voor de voorstanders van integratie. Een gemeerd
te in Noorwegen wil ongeveer twintig kamelen aanschaffen die de'
plaatselijke buitenlandse vluchtelingen moeten helpen beter te ina
greren. Dat hebben Noorse media deze week bericht. De gemeentij
Löten heeft voor het plan financiële steun gevraagd aan de Staat.
„Kamelen speelden een belangrijke rol in het dagelijkse leven van
deze vluchtelingen", aldus Wenche Irene Stenseth, die in Löten ra
antwoordelijk is voor integratiezaken. Zij verwacht dat de kame- j
len, die melk, vlees en leer produceren, de vluchtelingen een baan
geven. „Deze mensen willen namelijk niets anders-dan wérken enl
belasting betalen", meent Stenseth, die verder opmerkte dat de,ra
ren ook wel nieuwsgierige toeristen naar Löten zullen trekken. I
Lezersredacteur A.J. Snel ontvangt graag goed nieuws van lezers
om in deze rubriek door te geven aan andere lezers. Hoe hij bereit-
baar is, staat in het colofon linksboven in de rubriek Redactie
Reactie.
Citaat:
Was ik maar een dichter, dan kon ik dichter bij je zijn.
Stef Bos
door Dick Bosscher
Het wordt professionele persfotogra
fen steeds moeilijker gemaakt hun
werk te doen tijdens popconcerten en
sportwedstrijden. De organisatoren van
dergelijke evenementen hebben vaak lu
cratieve contracten afgesloten met uit
verkoren afnemers, waardoor andere
media het nakijken hebben.
Freelance fotografen, maar ook vaste
medewerkers van het Algemeen Neder
lands Persbureau (ANP), hebben zich er
bij het Genootschap van Hoofdredacteu
ren over beklaagd dat zij in november
bij een optreden van Madonna in Neder
land maar een handjevol minuten de
tijd kregen om foto's te maken en dan
alleen nog vanaf posities die de diva
zelf welgevallig waren. Wie zich met de
ze restricties niet van tevoren schrifte
lijk akkoord verklaarde, kwam er zelfs
helemaal niet in.
De klagende fotografen schennen met
persvrijheid en het recht op vrije
nieuwsgaring. Maar de organisaties van
dit soort grote evenementen beroepen
zich er - niet geheel ten onrechte - op,
dat zij een besloten feestje hebben opge
zet, waartoe alleen betalende bezoekers
toegang hebben. Op de achterzijde van
het gekochte kaartje staat onder meer
dat fotograferen tijdens het optreden
verboden is. Niet dat het publiek zich
daar veel van aantrekt; steeds vaker to
veren de fans hun mobieltje tevoor
schijn waarmee even snel een foto kan
worden gemaakt. Maar het mobieltje
biedt (nog) niet de kwaliteit die profes
sionele fotografen kunnen leveren, zo
dat hun aanwezigheid door de media
nog altijd op prijs wordt gesteld.
Het Genootschap kan er niet zoveel te
genin brengen. Hooguit kunnen geza
menlijke acties van de media wat soe
laas bieden, zoals enkele weken geleden
in Duitsland bleek. Daar dreigde het
persbureau DPA geen recensent te stu
ren naar een optreden van Bobbie Willi
ams als de organisatie in haar vergaan
de eisen ten aanzien van de fotografie
volhardde. Omdat de sponsors, platen
maatschappijen en de artiesten het nu
eenmaal van media-aandacht moeten
hebben, koos de organisatie alsnog eie
ren voor haar geld.
Eerder kreeg hier in Nederland het Ge
nootschap voor elkaar dat de Eredivisie
NV zijn voorwaarden inslikte. Die eiste
onder meer dat fotografen een verkla
ring ondertekenen dat zij geen plaatjes
Persfotograten verdringen elkaar bij een sportevenement.
schieten van ongeregeldheden op de tri
bunes, want dat zou het edele voetbal
spel maar in diskrediet brengen. Het
lijkt slechts een voorlopige overwinning
voor de media, want de voetbalclubs
zullen er alles aan blijven doen om
meer greep te krijgen op de publiciteit.
WK voetbal
Dat zal zeker het geval zijn tijdens het
aanstaande wereldkampioenschap voet
bal in Duitsland. De bobo's van de Fifa
zijn een overeenkomst aangegaan met
het Zwitserse Infront Sports Media,
dat alle rechten exploiteert voor het
WK. Eén van de opmerkelijke uitkom
sten is dat media (vooral kranten zoals
de PZC en hun websites) niet eerder
dan een uur na afloop van een wed
strijd foto's mogen publiceren. Daar
naast mogen er per speelhelf t niet meer
dan vijf foto's worden gepubliceerd,
dus maximaal tien foto's per wedstrijd.
En dat terwijl de techniek het tegen
woordig mogelijk maakt dat fotografen
tijdens een wedstrijd hun foto's direct
over de gehele wereld sturen, waarna ze
nog dezelfde minuut op een website of
op een mobieltje kunnen staan. Vooral
dat laatste moet bij het komende WK
een hype worden: nog tijdens de wed
strijd op je mobiele telefoon een actiefo
to ontvangen, waar ook ter wereld, ui
teraard voor een paar kwartjes per foto.
De Fifa hoopt daar een flink graantje
van mee te pikken door dure afspraken
te maken met gespecialiseerde bedrijf
jes. En dan kan het natuurlijk niet zo
zijn dat persfotografen, die de Fifa daar
voor geen geld betalen, ondertussen ook
hun foto's rond de aardbol sturen.
De internationale uitgeversbond Wan
vindt de restrictie 'belachelijk', omdat
de wedstrijdbeelden ondertussen wel in
miljoenen huiskamers te zien zijn. Van
een tv-uitzending kun je tegenwoordig
foto George Nusmeijer/GPD
ook heel gemakkelijk een stilstaand
beeld maken dat op een website of een
mobieltje kan worden gepubliceerd.
Daarnaast zullen er in het stadion toe
schouwers zijn die via openbare sites
als Flickr.com en op eigen weblogs fo
to's publiceren die ze met hun mobiele
telefoon maken. De Wan heeft inmid
dels een Sports Media Working Group
opgericht om na te gaan hoe kranten
kunnen omgaan met steeds vaker apart
verkochte mobiele en internetrechten
waardoor hun websites in een achter
standpositie terechtkomen.
Gratis concurrentie is er op dit punt vol
op: steeds meer mensen spelen zelf voor
journalist en beginnen een weblog waar
op ze melden wat ze van belang vinden.
Wereldwijd komen er dagelijks veertig
duizend weblogs bij en we schijnen in
middels de honderd miljoen te zijn ge
passeerd. Dat zijn getallen waarvan de
Fifa gaat watertanden.
WINNAARS
De PZC geeft, in samenwerking met de andere kran
ten van het Wegener-concern, sinds kort ook literaire
boeken uit. Vijftien weken lang verschijnt elke week
een klassiek te noemen boek uit de Nederlandstalige
literatuur.
De boeken komen uit in de serie 'Winnaars Collectie',
omdat het gaat om schrijvers die een belangrijke lite
raire prijs hebben gewonnen
Tegen een aantrekkelijke prijs zijn de boeken te
verkrijgen bij Bruna en andere boekhandels, post
kantoren en -agentschappen en Free Record
Shops. Abonnees van de krant betalen 4,95 euro,
niet-abonnees 7,50 euro.
Vanaf morgen is het veertiende deel in de reeks ver
krijgbaar: 'Een winterreis' van Willem Brakman.
Zie ook wwio.winnaarscollectie.nl
door Theo Hakkert
Het debuut van Willem
Brakman, die vanaf dat
moment zou uitgroeien tot
een van de productiefste
schrijvers uit het Nederland
se taalgebied, was een roman
met autobiografische aspec
ten. In Een ivinterreis uit
1961 onderneemt de jonge
arts Akijn een reis naar Zee
land. naar Hulst. Het is de ge
boortegrond van zijn oude va
der, die op sterven na dood
is.
foto Carlo ten Ellen/GPD
De qehoorzame dode (roman,
1964)
Debielen en demonen (roman,
1969)
Zes subtiele verhalen (1978)
Come-back (roman, 1980)
De bekentenis van de heer K.
(roman, 1985)
Pop op de bank. Een autobio
grafie (1989)
Een voortreffelijke ridder (no
velle, 1995)
Vrij Uitzicht (essays, 2001)
Gesprekken in huizen aan zee
(roman, 2002)
Moenens luchtige sprongen
(roman, 2005)
Willem Brakman ('s-Gravenhage, 1922)
ontving op 20 mei 1981 de P.C. Hooft-
prijs 1980. Twintig jaar na zijn debuut
de roman Een winterreisdus op zich
was dat niet zo gek. Maar Brakman
heeft sindsdien nog eens 36 boeken gepu
bliceerd. Geen wonder dat recent stem
men opgingen om hem andermaal de
P.C. Hooftprijs toe te kennen, niet in de
laatste plaats omdat zijn schrijverschap
door de jaren heen een grote ontwikke
ling heeft doorgemaakt.
Brakman was tot 1957 huisarts in Den
Haag. Als bedrijfsarts in Enschede kon
hij werk met schrijven combineren. Se
dert 1985 woont Brakman in Boekelo.
Met zijn uitgever heeft hij de afspraak
dat hij drie boeken per twee jaar mag
doen uitgeven.
waar een hechter structuur, een boeiende
compositie en indrukwekkende suggestieve
kracht een aan de alledaagse werkelijkheid
ontstegen beeld van een in de historie én - om
de enkele jonge mensen - in het heden levend
stadje geven."
Over Een winterreis als ode aan zijn vader zei
Brakman: „Ik kan met de hand op het hart be
weren: ik heb verschrikkelijk veel van die
man gehouden. Zo veel, dat ik het het leven
nooit vergeven heb dat hij aftakelde, zoals ik
dat in Een winterreis beschreven heb."
Akijn wil alsnog de jeugd en
achtergrond van zijn vader
leren kennen, maar iedereen
die hij treft en spreekt, is al
net zo afgetakeld als zijn
oude heer. Hem rest niets an
ders dan het verleden met
zijn eigen fantasie in te vul
len.
Maar dat doet pijn, want wat
Akijn eigenlijk wil is het ver
leden behouden. De relatie
met zijn ouders zou moeten
blijven zoals ze was, maar dat is een onmoge
lijk verlangen. Niet alleen zijn vader is veran
derd; ook hij zelf natuurlijk. Zijn sentimental
journey valt hem koud, als een winterreis, op
zijn dak.
Het verleden terugvinden is een vast thema in
het oeuvre van Willem Brakman. Wanneer
een poging weer eens niet lukt of anders uit
pakt dan verwacht, is dat geen reden om bij
de pakken neer te gaan zitten. Tragiek en
sombeikeid liggen op de loer, maar de fanta
sie voorkomt erger en leidt met name later in
Brakmans werk tot bevrijdende frivoliteit
zelfs.
Relaas
Een winterreis werd meteen op waarde ge
schat.
De op 39-jarige leeftijd debuterende huisarts
werd prompt onderscheiden met de Lucy B.
en C.W. van der Hoogtprijs. De jury stelde
vast: „Compositorisch kan men het boek nau
welijks een roman noemen; het heeft veeleer
het karakter van een relaas, het relaas van
een winterreis door een winterwoud, en de
daarbij zich opdringende mijmeringen, over
peinzingen en observaties."
„Het gevaar der eentonigheid dat hierin beslo
ten lag", vervolgde de jury, „wordt overwon
nen in het derde, in Hulst spelende, deel,
I5 gelauwerde Nederlandse schrijvers. Allen winnaars van prestigieuze literaire
onderscheidingen Een prachtige collectie boeken in harde kaft gebonden en
voorzien van een fraaie stofomslag. Met zorg samengesteld door de boeken redactie van
o.a. de PZC en alleen voor abonnees te koop met een éénmalige korting op elke titel U vindt
uw voordecibon 3x per week op de voorpagina van deze krant. Knip de bon uit
en lever 'm in bij één van de filialen van Bruna, Free Record Shop of op het Postkantoor.
U ontvangt dan het boek van de week met 2,55 korting (normale prijs
7.50). Iedere zaterdag verschijnt er een nieuw 'Winnaars' boek in de verkoop (zolang de
voorraad strekt). U kunt de collectie ook per post ontvangen 2,50 verzendkosten per boek).
Als u zich intekent op de hele collectie ontvangt u het laatste boek gratis.
Kijk ook op www.winnaarscollectie.nl.
Eerste indrukken
Terwijl beweerd wordt dat de eerste drie levensjaren wezenlijk
zijn voor de vorming van ieder, hebben wij aan die jaren geen
herinneringen. Bij uitstek een onderwerp voor K. Schippers
(pseudoniem van Gerard Stigter, geboren in 1936). Schippers
onderzoekt graag deze leemtes. 'Kijken wat kan' noemde hij dat toen hij in zijn
roman 'Waar was je nou' (2005) het hoofdpersonage letterlijk in een foto liet
verdwijnen. 'Kijken wat kan' is ook van toepassing op de roman 'Eerste indrukken'.
De ondertitel is veelzeggend: 'memoires van een driejarige'. Want Schippers heeft
een vrouw bedacht die zich haar babyjaren nog wel herinnert. K. Schippers
debuteerde als dichter in 1963. Van hem komen dichtregels als 'De dingen
hebben jou nodig om gezien te worden' en 'Als je goed om je heen kijkt, zie je dat
alles gekleurd is'. Hij ontving in 1996 de P.C. Hooftprijs voor zijn gehele oeuvre.
Winnaar nr. 14: Willem Brakman
vanaf zaterdag Januari verkrijgbaar
samengesteld door de
boekenredactie van uw krant
Remco Cam pert l Het teven is vurrukkulluk
Thomas Rosenboom I De mensen thuis
Jan Wolkers I De doodshoofdvlinder
Tessa de Loo I De meisjes van de suikenverkfabriek
Geert Mak I Het stadspaleis
Cees Nooteboom I De verliefde gevangene
Simón Vestdijk I Op afbetaling
Jan Cremer I ik. Jan cremer
9. Gerrit Kouwenaar I ik was geen soldaat
10. F. Bordewijk I Noorderlicht
11. Hugo Claus I De geruchten
12. A.F.Th, van der Heijden I Advocaat van de hanen
13. K. Schippers I Eerste indrukken
14. Willem Brakman l Een winterreis
15. Gerard Reve I Werther Nieland
o.a. verkrijgbaar bij
het alfabet van 2
www.winnaarscollectie.r
Normale winkelprijs 7,50 pst.
(zolang de voorraad strekt)
