Chirac verzacht
geschiedeniswet
PZC
Gastoevoer blijft zorgenkind Europese Unie
Wonder van Tallmansville verandert in tragedie
VN mogen minister
Syrië ondervragen
Franse rol tijdens kolonialisme in geding
it. Vogelgriep slaat
toe in Roemenië
VN vrezen driehonderd doden na
verwoestende aardverschuiving Java
Heftigste aanslagen in Irak sinds weken
Mensenbotten in pillen goeroe
Poster van rapper onder vuur
Vicepresident Emiraten overlijdt
Thuistest voor vruchtbaarheid man
Trauma door tv-grap in lijkenhuis
EU geeft ruim baan aan
regionale specialiteiten
Vijftien doden
door instorten
dak ijshal
donderdag 5 januari 2006
door Olivier van Beemen
PARIJS - De Franse president
Chirac heeft zich gisteren uitge
sproken voor herziening van een
controversieel wetsartikel over
de Franse rol tijdens het kolonia
lisme. Volgens dat artikel moe
ten schoolboeken en leraren
meer de positieve aspecten van
de Franse aanwezigheid in de
voormalige koloniën noemen,
vooral in Noord-Afrika. Het
gaat bijvoorbeeld om het onder
wijs en de aanleg van infrastruc
tuur.
In Algerije en in de Franse over
zeese gebiedsdelen is woedend
gereageerd op het wetsvoorstel,
dat in februari vorig jaar voor
het eerst werd aangenomen.
Ook in Frankrijk telt veel tegen
standers, vooral onder bewo
ners van buitenlandse afkomst
en historici. Die laatsten vinden
dat de staat zich niet met de ge
schiedenis moet bemoeien.
Op een persconferentie zei Chi
rac gisteren dat de wet tot ver
deeldheid onder de bevolking
heeft geleid. Hij wil nu 'de ge
moederen bedaren'. Na overleg
met belangenverenigingen heeft
hij de voorzitter van de Assem
blee, de Franse Tweede Kamer,
opdracht gegeven een wetsvoor
stel in te dienen dat wijzigingen
in de wet mogelijk maakt.
De gewraakte tekst is vorig jaar
tot twee keer aan toe door het
parlement geloodst. Aan het be
gin van het jaar leidde dat nau
welijks tot ophef, maar ruim
een maand geleden - na de rel
len in de voorsteden - eiste de
linkse oppositie al herziening.
Chiracs partij UMP, die een rui
me parlementaire meerderheid
heeft, stemde echter opnieuw
voor.
Vervolgens sprak premier De
Villepin (ook UMP), zelf ama
teur-historicus, zich uit tegen
het opdringen van een interpre
tatie van de geschiedenis.
idil
BOEKAREST - In Roemenië
li zijn zeven besmettingshaarden
ontdekt van het vogelgriepvi
rus. Dat hebben de autoriteiten
)-ö in het Oost-Europese land giste-
is ren bekendgemaakt. Onderzoek
Da in het laboratorium van de Euro-
il« pese Unie in het Britse Wey-
Isi bridge heeft uitgewezen dat het
iei gaat om de ook voor mensen ge-
vaarlijke H5Nl-variant.
Sinds de gevreesde vogelgriep
ir in oktober de kop opstak in Roe-
ip menië, heeft de regering ge-
Ipoogd met quarantainemaatre
gelen en verplichte ruimingen
van pluimvee verdere versprei-
ding tegen te gaan. Rond de jaar
wisseling arriveerden echter gro
te hoeveelheden trekvogels uit
Siberië, die het virus vermoede
lijk meebrachten. ANP/DPA
„Frankrijk kent geen officiële
geschiedenis", zei hij. Minister
Sarkozy van Binnenlandse Za
ken zag zich vorige maand zelfs
gedwongen een reis naar de
Franse Antillen te annuleren.
De wet had daar zo veel kwaad
bloed gezet dat de lokale autori
teiten niet wilden meewerken
aan zijn ontvangst.
De wet is bedoeld om jonge
Fransen opnieuw met riots te
vervullen over de eigen geschie
denis. De laatste jaren krijgen
de leerlingen steeds vaker te ho
ren dat ze zich bijna moeten
schamen om Frans te zijn en dat
Europeanen verantwoordelijk
zijn voor de ongelijkheid op aar
de. In zijn nieuwjaarswens riep
Chirac zijn landgenoten op tot
meer 'patriottisme'. GPD
van onze redactie buitenland
JAKARTA - De Verenigde Na
ties houden er rekening mee
dat een aardverschuiving op
het Indonesische Java zeker
driehonderd personen het le
ven heeft gekost. Zij baseer
den zich gisteren op informa
tie van de plaatselijke autori
teiten in het getroffen dorpje
Cijeruk.
De aardverschuiving op het ei
land vaagde ruim honderd wo
ningen weg. Tonnen modder
en puin kwamen gisteren rond
het ochtendgloren met donde
rend lawaai afgeraasd op
Cijeruk, circa 350 kilometer
ten oosten van de Indonesi
sche hoofdstad Jakarta. De
modder zou tot een hoogte van
vijf meter zes hectare hebben
bedolven.
De aardverschuiving in de pro
vincie Midden-Java werd ver
oorzaakt door aanhoudende
neerslag tijdens het regensei
zoen. Het dodental stond gis
teravond op zestien. Reddings
werkers moesten hun zoek
tocht naar overlevenden van
wege het slechte weer staken
en beginnen vandaag weer.
Eerder deze week kwamen al
zeker 77 mensen om het leven
door overstromingen en aard
verschuivingen in het oosten
van het dichtbevolkte eiland.
Reddingswerkers zochten gis
teren nog steeds naar mogelij
ke overlevenden in het district
Jember. Duizenden mensen
raakten dakloos.
Houtkap
Indonesië wordt tijdens het re
genseizoen vaak getroffen
door ernstige overstromingen.
Illegale houtkap verergert de
gevolgen van hevige regenval.
Een vuilnisbelt die doorweekt
met water van een heuvel
schoof, doodde vorig jaar in Ci-
mahi op West-Java 143 perso
nen. ANP/AFP
Familieleden vieren feest, nadat zij hebben gehoord dat twaalf mijnwerkers het hebben overleefd. Later zou blijken dat slechts één mijnwerker het drama overleefde.
foto Joshua Roberts/RTR
door Ans Bouwmans
TALLMANSVILLE - „Hoe kan
over zoiets belangrijks nou ver
warring ontstaan." Buurtbewo
ner Harley Ables kan er met zijn
hoofd niet bij. Urenlang verkeer
den familieleden in de nacht
van dinsdag op woensdag in de
veronderstelling dat hun va
ders, mannen, ooms, broers of
zonen levend uit de Sago-mijn
in West-Virginia waren geko
men. Uiteindelijk bleek één
mijnwerker het te hebben gered,
de 27-jarige Randal McCloy.
De directeur van de mijn wist al
vrij snel dat de opgetogen vreug
de misplaatst was, maar hij
hield bijna drie uur lang zijn
mond omdat hij 'eerst zekerheid
wilde over het lot van elke mijn
werker'. Waarom, vroeg men
zich gisteren in het Amerikaanse
Tallmansville boos af. „Zij heb
ben de hele tijd tegen ons gelo
gen", zei Anne Meredith, doch
ter van een omgekomen kompel.
In de Sago Baptisten kerk in de
buurt van de mijn was twee da
gen gebeden voor een wonder.
De hoop op een goede afloop
was niet groot. Er was sinds de
explosie maandagochtend geen
teken van leven vernomen en
reddingswerkers hadden fatale
doses koolmonoxide gemeten.
Dus toen iemand - niemand
weet achteraf wie precies - de
deur binnenrende en zei dat er
twaalf mijnwerkers levend aan
getroffen waren, was de opluch
ting enorm. De klokken werden
geluid om het mirakel te vieren.
Hoe de 'slechte communicatie'
de families precies bereikte, was
ook gisteren niet duidelijk. Het
nieuws verspreidde zich als een
lopend vuurtje, ook al werd het
niet officieel bekendgemaakt.
„De eerste mededeling van de
reddingsploeg naar het comman
docentrum duidde op verschil
lende overlevenden, maar die in
formatie bleek een miscommuni
catie", aldus directeur Ben Hat
field. Volgens hem hadden men
sen telefoongesprekken opgevan
gen en de achteraf valse infor
matie doorverteld.
In plaats van een vreugdevolle
hereniging wachtte de familiele
den uren later een deceptie. „Ze
zijn eerlijk gezegd boos", zei
Hatfield na zijn gesprek met de
nabestaanden. „Ze hebben re
den voor frustratie na de emotio
nele achtbaan die ze hebben
moeten doormaken."
De onlangs overgenomen mijn
was de afgelopen jaren vele ma
len gewaarschuwd over veilig
heidsovertredingen.
Voor verschillende Amerikaan
se kranten duurde het te lang
voor de autoriteiten de foute per
ceptie bij de familieleden recht
hadden gezet. 'Twaalf mijnwer
kers levend gevonden', stond er
in de USA Today. GPD
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Bij een aanslag tij
dens een begrafenis in het Iraak-
se Miqdadiya zijn 36 mensen ge
dood. Veertig anderen raakten
gewond. In Bagdad vielen der-
tien doden door zelfmoordaan
slagen. Ook werd een konvooi
tankwagens onder vuur geno
men. Het zijn de bloedigste aan
slagen sinds de verkiezingen
van 15 december.
De aanslag in Miqdadiya - 100
kilometer ten noordoosten van
'«Bagdad - trof een sjiitische be
id grafenisceremonie. De rouwen-
n de mensen werden eerst bescho
ten met mortiergranaten en auto
matische wapens. De slachtof
fers zochten daarop bescher
ming bij een gebouw op de be
graafplaats. Vervolgens liep een
zelfmoordterrorist, uitgerust
met een gordel met explosieven,
naar hen toe en blies zichzelf op.
Daarbij kwamen 36 mensen om.
In Bagdad kwamen dertien men
sen om bij een aanslag met een
autobom. Zo'n dertig anderen
raakten gewond. In het zuiden
van de stad kwamen acht men
sen om toen een autobom ont
plofte bij een druk bezochte
markt. In het noorden van Bag
dad werden vijf mensen gedood
bij een autobomaanslag.
Op een weg ten noorden van
Bagdad hebben rebellen met
mortiergranaten een konvooi
van zestig tankwagens bescho
ten. Twintig wagens werden ver
nietigd. Of er gewonden zijn ge
vallen, is niet bekend gemaakt.
De terreurgroep 'Islamitisch Le
ger in Irak' heeft deze aanslag
opgeëist. Het konvooi was op
weg naar de hoofdstad en was
besteld door de overheid in een
poging het brandstoftekort in
Bagdad te verminderen.
Veiligheidsfunctionarissen in
Irak zeggen dat het weer onrusti
ger wordt in het land, met name
in de regio ten noordoosten van
Bagdad, die beheerst wordt door
radicale soennieten. GPD/RTR
Een Iraakse politieagent is ter
plaatse na een bomaanslag in
Bagdad. foto Ali Abbas/EPA
door Hetty van Rooii
BRUSSEL - De opluchting op het ge
zicht van Europees Commissaris Pie-
balgs van Energie is bijna tastbaar.
^Rusland en Oekraïne hebben hun gas-
conflict bijgelegd, de energietoevoer
naar de EU is veiliggesteld en de unie
heeft, zo vindt althans de Letse commis
saris, 'precies het goede gedaan'. Een
zenuwoorlog met de Russen is voorko-
men. Maar na de zucht van verlichting
®Eusse' brandt de vraag: en nu?
3
De EU-experts die zich gisteren bogen
'iover de gevolgen van de gasoorlog, kon-
snel naar huis: het conflict bleek
opgelost. Tijdens een persconferentie
putte Piebalgs zich vervolgens uit om
duidelijk te maken hoe belangrijk de
rol van de unie was geweest, en hoe te
vreden hij was over zichzelf en over het
prille Oostenrijkse EU-voorzitter
schap. „De dialoog heeft gewerkt."
Maar ook bij een minder gunstige af
loop had de 'gascoördinatiegroep' niet
veel kunnen uitrichten. De realiteit is
nu eenmaal dat Brussel niet beschikt
over de wapens om op te treden wan
neer de gastoevoer van de lidstaten in
gevaar is. Iedere lidstaat voert zijn ei
gen energiepolitiek en maar weinig re
geringsleiders willen die bevoegdheid
uit handen geven. „Er is geen besef van
de gemeenschappelijke macht die we
zouden bezitten wanneer we onze ener
giebronnen én onze krachten bunde
len", hield de Britse premier Blair zijn
collega's eerder dit jaar voor.
De gascrisis heeft onbarmhartig bloot
gelegd hoe afhankelijk de EU-landen
zijn van de invoer van energie. Een
kwart van al het gebruikte gas komt
uit Rusland, en van al het gas dat
wordt ingevoerd zelfs de helft. En al
deed Piebalgs zijn best om het Russi
sche staatsbedrijf Gazprom neer te zet
ten als 'een volledig betrouwbare leve
rancier', de waarheid is natuurlijk an
ders. Niet voor niets heeft een aantal
lidstaten, waaronder Duitsland en Po
len, zich voorgenomen om minder af
hankelijk te worden van de Russen.
De Oostenrijkse minister Bartenstein
van Economische Zaken prees gisteren
de degelijkheid van Gazprom, maar
voegde er in één adem aan toe dat zijn
regering 'gaat denken aan andere moge
lijkheden, stapsgewijs'.
Kernenergie
„We moeten minder afhankelijk wor
den van de Russen", is de les die een ge
schrokken EU heeft getrokken. Vloei
baar gas uit Turkije kan een deel van
de oplossing zijn. Opeens valt overal
weer het woord 'kernenergie'.
Bartenstein riep in zijn functie als
EU-voorzitter al op tot zuinigheid. Oos
tenrijk wil komend voorjaar praten
over meer samenwerking. Want natuur
lijk heeft Blair gelijk: als de EU-landen
de handen ineen slaan, beschikken ze
samen over de middelen en de mogelijk
heden om hun eigen energiebevooi*ra-
ding veilig te stellen. Zo lang dat niet
gebeurt en ieder land zijn eigen gang
blijft gaan, is de hele unie kwetsbaar.
Resteert de vraag of de regeringsleiders
de waarschuwing uit Moskou zó ern
stig nemen, dat ze bereid zijn om de ver
antwoordelijkheid voor hun energie
voorziening voor een deel in Brussel te
leggen. Het antwoord op die vraag zou
wel eens 'nee' kunnen zijn. GPD
NEW DELHI - Een populaire goeroe in het noorden van
India wordt ervan beschuldigd dat hij menselijke botten
heeft verwerkt in medicijnen. Een Indiaas parlementslid
zei gisteren dat uit onderzoek blijkt dat menselijke stof
fen gebruikt zijn voor het maken van de pillen die zouden
helpen tegen diverse klachten als maagzuur, impotentie
en zelfs kanker. ANP/AFP
LONDEN - De Britse reclamewaakhond Advertising
Standards Authority (ASA) heeft een poster van de pla
tenmaatschappij van de Amerikaanse rapper 50 Cent be
kritiseerd omdat deze wapengeweld zou verheerlijken.
Dat meldde de BBC gisteren. Op de poster staat de artiest
met een baby op zijn arm en een pistool in zijn broek. Vol
gens de ASA is het affiche onder meer in strijd met de re
clameregels inzake sociale verantwoordelijkheid, geweld,
fatsoen en antisociaal gedrag. In de Verenigde Staten
werd eerder al een sooi'tgelijke poster van 50 Cent (zijn
echte naam is Curtis Jackson) teruggetrokken waarop een
microfoon en pistool te zien waren. ANP
DUBAI - De vicepresident en premier van de Verenigde
Arabische Emiraten is plotseling overleden. Sjeik Mak-
toum bin Rashid Al Maktoum stierf gistex'en in een
luxueus hotel in Gold Coast in Australië, berichtte het of
ficiële persbureau WAM. Volgens diplomaten kampte
sjeik Maktoum, die ook de leider is van Dubai, met hart
problemen. Zijn broer sjeik Mohammed bin Rashid Al
Maktoum wordt de nieuwe leider van Dubai. ANP/RTR
LONDEN - Britse wetenschappers hebben naar eigen zeg
gen 's wereld eerste test ontwikkeld waarmee mannen
thuis hun vruchtbaai'heid kunnen bepalen. Volgens de
Bxitse omx-oep BBC wijst de test binnen een uur uit of de
man voldoende goede spermacellen px'oduceert om een
zwangex-schap te kunnen bewerkstelligen. De 'thuistest'
Fertell zou in 95 procent van alle gevallen accurate uit
komsten geven. De sperrriacellen worden overigens niet
zozeer geteld. Er wordt voox-al gekeken naar de mate
waarin spermacellen in staat zijn door een barrière te
zwemmen die de baarmoederhals moet vooi'stellen. ANP
ANTWERPEN - De presentator en de x'egisseur van een
Belgisch tv-programma met een verboi'gen camera zijn
voor het uithalen van een lug'ubei^e grap in hoger bex-oep
veroordeeld tot een boete van bijna 20.000 euro.
Bij de opnamen in juli 2001 in een mortuaxüum in Genk
werden cfrie schoonmaaksters beetgenomen door een man
uit de dood op te laten staan en om hulp te laten smeken.
De grap voor het programma Kan Dit!? werd cfrie keer uit
gehaald, bij iedex'e vx'ouw apart. De schoonmaakstex-s
raakten zwaar getraumatiseex'd door het voorval. Een van
de slachtoffers verwondde zichzelf toen zij in paniek het
lijkenhuis wilde ontvluchten. De filmploeg liet bovendien
de opnamen onnodig lang doorgaan, oordeelde de rech
ter. ANP/BELGA
door Patrick Selbach
en Benqt van Zwol
BEIROET - Syrië heeft gisteren
ingestemd met het ondervragen
door een commissie van de Vere
nigde Naties van de minister
van Buitenlandse Zaken, Al
Farouq, over de moord op de Li
banese oud-premier Al Hariri.
Damascus studeert nog op een
verzoek van de commissie om
ook de Syrische president Al As
sad te mogen ondervragen over
de dood van Hariri in februari
vorig jaar. Eerder deze week zei
een hoge Syrische functionaris
dat de president niet meewexkt.
Behalve de president en de Syri
sche minister van Buitenlandse
Zaken staat ook voormalig vice
president Khaddam op het wen-
senlijstje van de VN'ers, die pro
beren de dadei's achter de aan
slag in februari te achterhalen.
Khaddam veroorzaakte vorige
week in Libanon een schokgolf
door te vei-klaren dat zijn land
met betrekking tot Libanon veel
fouten had gemaakt. Hij stelde
dat de dictatoriaal regerende As
sad Hariri herhaaldelijk had be
dreigd. ANP/RTR
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Goed nieuws voor
onafhankelijke boeren, fruitte
lers en kaasmakers: het wordt
eenvoudiger om hun specialitei
ten te laten voorzien van een Eu
ropees kwaliteitsstempel dat na
maak en misbruik van de naam
onmogelijk maakt.
De Europese Commissie heeft
besloten om de registratie van
x-egionale kwaliteitsproducten
te vex-eenvoudigen en te stroom
lijnen. „We px'obex-en Europese
kwaliteit wereldwijd te bescher
men", aldus commissaris Fi-
schex--Boel (landbouw).
De EU telt 720 landbouwproduc
ten wier naam verbonden is met
een bepaalde streek en niet mo
gen worden nagemaakt. Ook
hun naam mag niet door andere
pi'oducenten worden gebxnxikt.
Zo mag een 'Opperdoes' aardap
pel alleen zo heten wanneer hij
uit de klei komt in Noox'd-Hol-
land, nabij het dorp Opperdoes.
Rond de Griekse merknaam 'fe
ta' is een langdurige juridische
strijd gevoei'd, totdat de rechter
bepaalde dat alleen Giüekse feta
kaas zo mag heten.
Label
In 2004 bepaalde de Wex-eldhan-
delsoi'ganisatie (WTO) dat het
Europese systeem van kwali
teitsaanduidingen wex-eldwijd
geldig is en dat de producten die
zo'n label dragen beschermd
zijn tegen namaak. Bx-ussel px-o-
beert bewust om het aantal gex-e-
gisrieerde regionale specialitei
ten te doen groeien. Herkenbare
EU-labels moeten de px-oducten
een beter imago geven en klan
ten trekken.
Nederland telt slechts zes specia
liteiten die Eui-opese bescher
ming genieten. Behalve de Op-
pex-does-aax-dappel zijn dat de
Westlandse druif, de Kan
terkaas (uit Meppel), de Boe-
ren-Leidse kaas, de Noord-Hol
landse Edammer en de
Noord-Hollandse Gouda. GPD
BAD REICHENHALL - Het
staat nagenoeg vast dat het in
storten van het dak van een
kunstijsbaan in het Duitse Bad
Reichenhall aan vijftien mensen
het leven heeft gekost. Red
dingswerkers hadden tot giste
ren veertien lichamen gebor
gen. Een vrouw geldt nog als
vermist. De autoriteiten den
ken dat ook zij niet meer in le
ven is.
Talrijke hulpverleners zoeken
al sinds maandagmiddag naar
de vermisten. De zoektocht
werd bemoeilijkt door het win
terse weer en de dreiging dat de
resten van het dak verder in
eenstorten. Het ongeval was
vrijwel zeker te wijten aan de
hevige sneeuwval maandag. De
dakconsri'uctie kon de hoe
veelheid sneeuw niet aan.
ANP/DPA
