Aardolie is moeilijk te vervangen L m m PZC Bush gooit eigen ruiten in bij strijd tegen terrorisme PZC Skiverbod is geen middel tegen lawine Kosovo, dé kwestie voor Servië in 2006 Energieconsumptie zal de komende jaren alleen maar verder stijgen te gast 4 januari 1956 woensdag 4 januari 2006 door Bob Kroon Dit jaar stijgt het wereldolie- verbruik tot duizend vaten per seconde. Hoe lang kan de aarde nog worden uitgeperst om deze alsmaar groeiende olie- dorst te lessen? Naast de olieverslaving van de Amerikanen, zorgt de opkomst van nieuwe consumenten als China en India, waar miljoenen mensen voor het eerst in een au to stappen, voor een toenemen de oliedorst. Ook andere ontwik kelingslanden dienen zich als ko pers op de markt aan. De olie maatschappijen hebben zich daar op verkeken. Momenteel draait hun jaarlijkse productie met 30 miljard vaten (van om streeks 150 liter) op volle toeren en is er nog amper reservecapa citeit. Volgens schattingen van het International Energy Agen cy zal de vraag naar olie en aard gas de komende 15 jaar met 40 procent stijgen. Een daling van de olieprijs, die nu schommelt rond de 60 dollar per vat, ligt dus niet voor de hand en ook niet in het verschiet. Onvoorspel bare storingen in de leveranties, zoals strubbelingen in Nigeria, orkanen in de Golf van Mexico, of het Russische besluit de gas kraan voor Oekraïne dicht te draaien, drijven onmiddellijk de marktprijs op. Daar komt bij dat we voor onze energievoorzie ning zijn overgeleverd aan poli tiek instabiele of onvoorspelba re landen, zoals Saoedi-Arabië, Iran, Irak, Venezuela of Rus land. De stijgende vraag naar het zwarte goud gaat hand in hand met oplopende politieke spanningen. De door het Witte Huis gepredikte verspreiding van democratie en vrijheid in een land als Irak, was een door zichtige dekmantel voor het vei ligstellen van de plaatselijke olieproductie. Die loopt overi gens sinds de invasie alleen maar terug. Volgens energiewe tenschappers, als de Amerikaan se geoloog Peter Tertzakian, staan we voor een breekpunt, die de overstap naar alternatie ve energiebronnen op den duur Dit jaar stijgt het wereldolieverbruik tot duizend vaten per seconde. Hoe lang kan de aarde nog worden uitgeperst om deze alsmaar groeiende oliedorst te lessen? foto Scott Olson/GPD onontkoombaar maakt. Daarbij verwijst hij naar historische breekpunten, zoals de overstap van het destijds steeds schaar ser wordende walvistraan op pe troleum, en de doorbraak van steenkool voor de industriële re volutie in de 19de eeuw. Voor olie is volgens Tartzakian nu ook zo'n breekpunt in zicht: „De komende tien jaar zal de olieprijs bepalen hoe wij leven en rijden, om maar niet te spre ken van de economie in het alge meen, als ook het milieu." Uit de over-geëxploiteerde aardbo dem valt niet veel energie meer te halen. Dat geldt zelfs voor uranium. Aan kernenergie zit ten bovendien de nodige haken en ogen en een auto kan er niet mee worden gestookt. Jacht De jacht op alternatieve energie bronnen is dus in volle gang. Daarbij wordt steeds duidelij ker hoe moeilijk olie te vervan gen is. Een vat olie bevat het energie-equivalent van 25.000 uren manarbeid, ofwel 150 uur arbeidsprestatie per liter. Mo menteel is er geen enkele ener giebron die daaraan kan tippen, Afgezien van waterkrachtcentra les. De aanleg van dammen en stuwbekkens is een kostbare en milieugevoelige zaak en water kracht wordt al ten volle uitge buit. Bij iedere soort brandstof gaat het er om hoeveel energie nodig is om die te produceren - de zogeheten Energy Product ion Ratio (EPR). Olie levert 30 maal zoveel ener gie op als voor de winning nodig is en blijft daarmee onvei'slaan- baar. In de natuur is waterstof overvloedig voorhanden, maar moeilijk te winnen. Bij de huidi ge electrolysetechniek zijn twee eenheden energie nodig voor de winning van één eenheid water stof, en een negatief EPR-saldo zet geen zoden aan de dijk. De in wind en zon opgeslagen ener gie is theoretisch gratis, maar de praktijk toont een heel ander plaatje. Windturbines en zonne panelen kosten veel geld en ne men bovendien veel ruimte in. Het California Institute of Tech nology heeft uitgerekend, dat in de Verenigde Staten een opper vlak van zo'n 220.000 vierkante kilometer zou moeten worden bedekt met zonnepanelen om het huidige olieverbruik te ver vangen. Ook de veelgeprezen windenergie kan niet op tegen olie en aardgas en dat is niet al leen een kwestie van prijs. Een doorsnee olieraffinaderij produ ceert ongeveer 16.000 vaten per dag. Om daarbij in de buurt te komen, zijn 700 windturbines nodig en dat komt neer op 13.000 windturbines om een gas- of oliegestookte centrale van 555 megawatt te vervangen. Kernenergie is efficiënter geble ken, maar afgezien van allerlei milieubezwaren, is de wereld voorraad uranium niet onuitput telijk. Voor de dekking van de gi gantische energiebehoefte van de Verenigde Staten zouden 10.000 kerncentrales nodig zijn, waarmee de bewezen uraniumre- serves in de wereld binnen 15 jaar zouden zijn uitgeput. Suikerbieten Dan de veelbesproken biobrand stof. Die heeft zijn nut bewezen. In Brazilië loopt 60 procent van het wagenpark al op biobrand stof, dat uit het overvloedig be schikbare suikerriet wordt ge wonnen. Alcohol, in de vorm van ethanol, is uit praktisch ie der gewas te distilleren. Bio brandstof kan dus worden ver bouwd. De leuze: Stop een sui kerbiet in je tank, wordt in Euro pa ook al in de praktijk ge bracht, want ook de biet is een grondstof voor een bijmengpro- dukt. Voor een volledige biover- vanging van benzine of diesel voor het wereldwagenpark is de landbouwgrond niet beschik baar .Dat zou betekenen dat het grootste deel van het land bouwareaal voor energieteelt zou moeten worden gereser veerd. Voor de afzienbare toe komst blijven dus massale inves teringen in oliewinning en raffi nage de enige praktische oplos sing. Volgens schattingen van de industrie is daarvoor 5000 miljard dollar nodig. Saoe di-Arabië en Rusland lijken daarvoor de aangewezen kandi daten. Het is echter de vraag of die landen de mogelijkheid en de politieke wil hebben om zul ke gigantische bedragen op te hoesten. GPD door Olivier van Beemen Verse poedersneeuw op een dikke laag bestaande sneeuw brengt een groot risi co met zich mee: lawines. De afgelopen dagen eiste het fe nomeen in de Franse Alpen zes slachtoffers, van wie de laatsten gisteren werden ge vonden. Het gaat om drie skiërs die zich buiten de pis tes begaven, twee langlaufers en één bergbeklimmer. Drie of vier slachtoffers zijn buitenlanders: één Ameri kaan, twee van wie de natio naliteit nog niet bekend is ge maakt en één over wie nog he lemaal niets bekend is. Alle slachtoffers vielen in de streek Savoie in de Franse Al pen, vlakbij de ruim 4800 me ter hoge majestueuze Mont Blanc. Advies De ANWB raadt winterspor ters aan zich, voordat ze de pistes op gaan, goed te laten informeren door de lokale au toriteiten over de omstandig heden op de berghellingen.. „Vanuit hier doen we verder niet veel", zegt een woord voerder in Den Haag. „De si tuatie is niet zoals in 1999, toen door lawines tientallen doden vielen, onder wie zes Nederlanders, en we wagens moesten sturen om inge sneeuwde mensen te helpen." Rond deze tijd bevinden zich enkele tienduizenden Neder landers in hele Alpengebied. De in Frankrijk verongelukte skiërs hadden de waarschu wingen voor lawinegevaar van het Franse weerinstituut Météo France in de wind ge slagen. Op een schaal van vijf had het instituut een waar schuwingsniveau van vier uit gevaardigd, dat via de lokale media en op de pistes bekend werd gemaakt. Dodelijke afloop Volgens de lokale autoritei ten zijn de slachtoffers vaak onwetend of te onvoorzichtig. De skiërs die gisteren on. danks de berichtgeving ove" de dodelijke lawines buit» de pistes bleven skiën, beho? ren in ieder geval tot de laat ste groep. Deskundigen wijzen erop di negen van de tien lawini met fatale afloop door slachtoffers zelf veroorza» worden: door het gewicht va; de skiër komt de verse sneeuw in beweging en rol" naar beneden. Getuigen zagen dat gebeur® met het Amerikaanse slachtok fer, een 'off-piste' skiër. Oni; middellijk schakelden zii hulp in, maar dat mocht mefl meer baten. 1 Zoals gebruikelijk na dodelijg ke lawines, rees de vraag ho:t die in het vervolg voorkomd; kunnen worden. r Een verbod op het buiten pistes skiën is voor velen gee" oplossing. „De bergen moet» een gebied van vrijheid blip ven", zei de directeur van d* pistes van Alpe d'Huez in di krant Le Figaro. „Bovendiel heeft een verbod weinig zin Je kunt moeilijk iedere skiëjj laten volgen door een poltiÉ agent. Voorlichting blijft hei< belangrijkste." r Geen uitzondering Het is niet uitzonderlijk da) de Alpenlanden een hogè alarmfase afkondigen voor la-g winegevaar. Niveau 4 op eea schaal van 5, zoals dat me geldt in de Franse Alpen» komt regelmatig voor, alduf een woordvoerder van dn ANWB. Door de kou is de ondergrond een laag ijs geworden, waar|( op het verse pak sneeuw da? sinds 29 december is geval] len, makkelijker kan gaan glij den. e De ANWB bestempelt de winjz texportmogelijkheden in dih gebieden waar verhoogd lawie negevaar geldt nog altijd al3< matig tot zeer goed. Weerbii| reau Weathernews verwachte voor de rest van de wee|i maar weinig sneeuwval in di« meeste skigebieden. GPD e l< doorCarel Goselinq Voor de Servische minister van Buitenlandse Zaken, Vuk Draskovic, is de zaak hét onderwerp in 2006: de toe komst van de sinds 1999 on der internationaal bestuur staande provincie Kosovo. Volgens de bewindsman zal Kosovo opnieuw moeten wor den opgebouwd. De provincie zal onder Servië blijven val len. De inwoners kunnen hoogstens wat meer autono mie krijgen, maar geen zelf standigheid. Kosovo is bijna elfduizend vierkante kilome ter groot: eenderde van Neder land. Van de circa 2,5 miljoen inwoners zijn er twee miljoen Albanees, 0,2 miljoen Ser visch. Onder leiding van de Fin Martti Ahtisaari moeten medio januari onderhandelin gen starten om de status van Kosovo definitief te regelen. De Kosovaarse premier Baj- ram Kosumi - een Albanees - heeft al laten weten alleen met een volledige onafhanke lijkheid voor Kosovo genoe gen te nemen. „Ik zal niets an ders accepteren." De tijdelij ke president van Kosovo, de Albanees Ibrahim Rugova, heeft de onafhankelijkheid al beloofd. Draskovic is reeëler. Het Ser vische leger en politie zullen niet naar Kosovo kunnen te rugkeren. Ook een hernieuwd puur Servisch provinciaal be stuur is uitgesloten. Maar Draskovic stelt wel voorwaar den. De huidige grenzen, de status en de naam van Kos ovo zijn onaantastbaar. Kos ovo kan wel een eigen verte genwoordiging krijgen bij in ternationale instellingen maar geen zetel in de VN. De Servische inwoners van Kosovo moeten middels in te stellen zones beschermd wor den. Naast de bestaande Ser vische dorpen moeten er nieu we Servische gemeenschap pen opgezet worden. In hun woongebieden moeten de Ser viërs zeggenschap krijgen over cultuur, onderwijs, ge zondheidszorg en politie. De internationale gemeenschap, met name de EU, moet de po sitie van de Serviërs bescher men en Kosovo onder hun hoede nemen en houden tot dat de Albanezen de nodige politieke en juridische volwas senheid tonen. De onderhandelingen moeten per onderwerp gevoerd wor den waarbij ook per onder deel een document getekend moet worden. Of de Servische voorwaarden voor de Albane zen aanvaardbaar kunnen zijn, is zeer twijfelachtig. Nu al worden Serviërs het leven zuur gemaakt middels aansla gen (31 in de laatste zes maan den), brandstichting, diefstal van vee of het afsluiten van stroom. Ahtisaari heeft zich al tegen een opdeling van Kosovo ge keerd. Hij wil niet alleen een politiek-strategisch docu ment maken maar ook een stuk waarin de dagelijkse pro blemen en oplossingen wor den genoemd. Bescherming van minderheden en de terug keer van vluchtelingen zijn absolute prioriteiten. VS en EU De VS willen de VN-troepen vervangen door een niet-mili- taire missie. Dorpen met een Servische meerderheid die nen, net als de rechten van minderheden, culturele en re ligieuze instellingen, be schermd te worden. Vluchte lingen moeten kunnen terug keren. De economie van Kosovo moet versterkt worden, mede met hulp van Belgrado. De EU wil een actieve rol in Kos ovo spelen met name als het gaat om politie, justitie en het versterken van de economie. Desnoods is de Unie bereid een tijdelijk bestuurder voor Kosovo te leveren. De Servische president Boris Tadic heeft al erkend dat het succes van de gesprekken over Kosovo afhangt van Ser vische initiatieven. Blijft Ser vië passief dan zal van buiten af een oplossing opgelegd wor den en die zal altijd negatie ver uitpakken voor Servië. Voor het geval de internatio nale gemeenschap de eigen wil inzake Kosovo wil door drukken heeft Servië, zo waarschuwde Tadic meteen, al een strategie bepaald. Wel ke verraadde hij, uiteraard, niet. GPD Amerika debatteert volop over de vraag of president Bush zijn macht misbruikt heeft door land genoten met contacten in het buitenland af te luisteren en hun e-maïls te lezen. Veel critici van Bush willen niet zien dat hij doet wat mogelijk is in de strijd tegen Al Qaeda, maar het Witte Huis heeft met eerdere flaters zijn krediet verspeeld. door Ruud van Dijk George Bush ligt weer eens onder vuur voor zijn beleid in de oorlog tegen Al Qaeda. De ze keer is er tumult omdat hij opdracht gaf tot binnenlandse spionage. Sinds 2001 tapte de National Security Agency (NSA), 's lands meest geheimzin nige spionageorganisatie, e-mails en telefoongesprekken af van mensen in de VS met mensen in het buitenland. Bush heeft hiervoor tientallen keren opdracht gegeven en wel buiten de wettelijke kanalen om. Dat laatste vinden althans de meeste critici. De president zelf houdt vol dat zowel de Grondwet als een resolutie van het Congres uit 2001 hem dit recht geven. Immers, in tijden van oorlog moet de president er als staatshoofd, regeringsleider, en opperbevelhebber van de strijdkrachten alles aan doen aanvallen op de VS te voorko men. Machtsverdeling Het Witte Huis vindt ook, voor al in de persoon van vice-presi dent Cheney, dat - oorlog of niet - de uitvoerende macht in Was hington de laatste decennia te veel invloed heeft verloren aan het Congres, de juridische macht en de pers. „Wij zijn de uitvoerende macht", zegt Che ney, „en hoeven niet steeds aan volksvertegenwoordigers of rechters toestemming te vragen om te doen wat wij nodig vin den. Wij zijn tenslotte aange steld om het land te bestieren en de pers moet ophouden, steeds het naadje van de kous te willen weten." Deze houding heeft veel van de recente kritiek gevoed. Deze houding lijkt een beetje op wat een voorganger van Bush, Richard Nixon, eens zei: „Als de president het doet, is het le- President Bush, hier bij terugkeer in Washington na zijn kerstvakantie in Texas, krijgt steeds meer kri tiek te verduren in zijn strijd tegen het terrorisme. Bush zou zich bediend hebben van ongeoorloofde middelen en methoden. foto Larry Downing/RTR Ondanks de storm van kritiek staat nog niet vast dat Bush echt over de schreef is gegaan. In de eerste plaats hebben we door de geheimzinnigheid die spionageactiviteiten onvermijde lijk omgeeft maar weinig infor matie over dit project. Ten tweede zijn de juridische ex perts verdeeld over de vraag of Bush wel in strijd met de wet heeft gehandeld. Ten derde is er de realiteit van de terroristische dreiging. Wie zou zich na de aan slagen van 11 september echt op zijn gemak voelen als een rege ring niet alles in het werk stelde de puzzels van de internationale terreur op te lossen? Bij de afluisteraffaire speelt ook deels mee dat de regering Bush zichzelf voor de voeten loopt. Het is de zoveelste keer dat ver dedigbaar en zelfs zinvol beleid wordt ondermijnd door de ma nier waarop het Witte Huis het uitvoert en uitlegt. Beter ge zegd: de reacties op de onthullin gen zijn zo heftig, omdat eerde re flaters de geloofwaardigheid van het Witte Huis hebben on dermijnd. Het echte probleem is dat veel critici van Bush en Cheney nog altijd in de wereld van voor 11 september lijken te leven. Zij doen alsof de manier waarop Bush in 2000 in het Witte Huis terecht is gekomen een groter onrecht is dan de aanvallen op New York, Washington, Ma drid, London, Bali, enzovoorts. Het is werkelijk treurig hoe criti ci in binnen- en buitenland zich steeds weer richten op acties van Bush en zijn bondgenoten en de werkelijke problemen (hoe herbouwen we Irak nu Sad dam er niet meer is?) en de wer kelijke dreiging (het moordzuch tige islam-fascisme) vrijwel ne geren. Islam-fascisten mogen dan ach terlijke ideeën hebben, hun wij ze van communiceren is uiterst modern. Deze moordenaars on derhouden wereldwijd op ui terst geraffineerde wijze con tact met elkaar om nieuwe aan slagen voor te bereiden. Meeluis teren en meelezen is onontbeer lijk voor een regering die nieu we tragedies wil voorkomen, net als het vermogen om zonder tijdsverlies te reageren. Jammer Onmiddellijk na de aanslagen van 11 september had Bush mis schien van het Congres of de rechterlijke macht toestemming kunnen krijgen om de bevoegd heden van de NSA uit te brei den. Misschien had hij daarom moeten vragen, al was het maar achteraf. Waar het echter werke lijk om gaat is het voorkomen van nieuwe aanvallen, het onder mijnen van Al Qaeda en zijn bondgenoten. Het is meer dan jammer dat maar weinig mensen nog langer bereid zijn de regering Bush hun vertrouwen te geven als die daarom vraagt. Nog erger is de bereidheid van zovelen net te doen alsof de aanslagen van 11 september nooit zijn gebeurd. Dr. Ruud van Dijk is historicus en verbonden aan de universiteit van Wisconsin-Milwaukee. VERKIEZINGEN - De parle mentsverkiezingen in Frank rijk hebben voor veel onrust ge zorgd. De communisten zijn de op twee na grootste partij ge worden. De uiterst rechtse par tij van Pierre Poujade heeft bij haar eerste deelname aan ver kiezingen de vierde positie ver worven. Gevreesd wordt dat het uiterst moeilijk zal blijken een werkbare coalitie van ge matigde partijen te vormen. VEERBOOT - Doordat de veer boot Noord-Beveland onklaar raakte, hebben automobilisten dinsdagmiddag uren moeten wachten tot ze van of naar het eiland konden worden overgf zet. Door de marktdag in Go] en drukte na nieuwjaar wa. het juist extra druk. Pas toe: de veerboot Zandkreek de vee dienst overnam, konden auto'j weer worden overgezet. CYPRUS - Met een grote act# van zee-, lucht- en landstrijcJ krachten hebben de Britten o| Cyprus herders en houthal kers uit bossen gejaagd. Z: zijn samen met bewoners vate twee dorpen naar met prikkel draad afgezette terreinen gfS bracht, waar ze zullen worde-i ondervraagd over vermeen® terroristische activiteiten. e Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax: (0113)315609 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren Goes, Zierikzee en hulst: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.hl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 20,55 n.v.t per kwartaal: 59,75 62,00 per jaar: €229,20 233,30 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail. Iezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor h einde van de betaalperiode. PZC. t.a.v. lezersservice. Postbus 31,4460 AA Goes Losse nummers per stuk- maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1.80 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoertj overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgent; de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (076)5312550 Fax. (076)5312340 Personeelsadvertenties: Tel: (076)5312240 Fax: (076)5312340 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (076)5312104 Fax. (076)5312340 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel (0114)372770 Fax: (0114)372771 Business to Business/Onroerend goed Tel: (076)5312277 l" Fax:(076)5312274 f€ F Internet: v w.pzc.nl/adverteren 11 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concérn. De aan ons verstrekte gegevens hebbon wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voc (abonnementen)administratio en om u te (laten) informeren over voor u relevanto diensten t ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteer-jg n kunt u dit schriftelijk melden bi|: PZC,M Behoort tot WGGGNGR -rttf

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2006 | | pagina 4