PZC
Militante Palestijnen
beëindigen bestand
Oslo zucht onder invasie ratten
Lawine wordt toeristen fataal in Slowakije
Italianen ontvoerd
in oosten van Jemen
Spanjaarden zijn niet
blij met anti-rookwet
President Abbas bezweert rust te zullen herstellen
Functionaris regering Bush
kraakt afluisterpraktijken
aliforniërs
vluchten voor
vet water
Aangespoelde
grienden gedood
in Nieuw-Zeeland
Problemen Britse
pubs blijven uit
Bomaanslag op Sulawesi
eist zeven mensenlevens
Tom Jones tot ridder benoemd
Fran^aise bevalt in wc vliegtuig
Universiteit YS weert Coca Cola
Meer doodvonnissen Saoedi-Arabië
Vliegen is het gevaarlijkst in Afrika
maandag 2 januari 2006
van onze redactie buitenland
GAZA-STAD - De radicale Pa
lestijnse organisaties Harnas, Is
lamitische Jihad en de Al Aqsa
Martelaren Brigades hebben in
het weekeinde hun bestand met
Israël opgezegd, dat ze sinds
maart in acht namen. Het be
stand liep zaterdag af en wordt
niet verlengd.
Aanhangers van Islamitische Ji
had en de Martelaren Brigades
vuurden in de nacht van zater
dag op zondag raketten af op Is
raël. Doelwit was de stad
Sderot die niet werd getroffen.
Harnas meldde gisteren dat er
niet langer sprake is van een be
stand. „Nu de periode van afkoe
ling is afgelopen, bevestigen we
dat de vijand de prijs zal beta
len voor de misdaden tegen ons
volk", aldus de organisatie. Af
gelopen maand zei Hamas-lei-
der Meshaal al dat het bestand
niet zou worden verlengd 'ter
wijl ons volk is omsingeld'.
Ernstige fout
President Abbas zei gisteren de
stappen van de radicale organi
saties te betreuren. „Zij die spre
ken van een eind aan het be
stand begaan een ernstige fout",
aldus het staatshoofd dat mo
menteel Abu Dhabi bezoekt.
Palestijnse veiligheidsfunctiona
rissen bestormden gisteren een
gebouw waar militanten een Ita
liaanse vredesactivist gijzelden.
Veiligheidsbeambten lieten we
ten dat de Italiaan veilig uit het
pand is gehaald. Tijdens de be
storming is over en weer gescho
ten, maar er vielen geen gewon
den, aldus Palestijnse veilig-
eidsbronnen tegen de Israëli-
- che krant Haaretz.
~)e Al Aqsa Martelaren Briga
des, een militante groepering
.ie is gelieerd aan de Fatah-be-
weging van Abbas, hebben de
erantwoordelijkheid voor de
tvoering opgeëist.
AN FRANCISCO - De autori
tten in de Amerikaanse staat
Californië hebben zaterdag dui
zenden mensen geëvacueerd we
gens overstromingen in de omge
ving van San Francisco. Door
zware regenval zijn rivieren ten
noorden van de Californische
stad buiten hun oevers getre
den.
De overstromingen en aardver
schuivingen hebben volgens
hulpverleners voor zover be
kend nog geen slachtoffers
geëist. Zeker 4000 mensen moes
ten de jaarwisseling doorbren
gen in opvangcentra van het Ro
de Kruis. Festiviteiten in Los
Angeles in verband met oud en
nieuw moesten worden afgelast
door het slechte weer aan de
westkust. ANP/AFP
FABEWELL SPIT - Nicuw-Zee-
landse natuurbeheerders heb
ben gisteren 41 grienden doodge
schoten om ze uit hun lijden te
verlossen.
Greg Napp van het departement
voor natuurbeheer zei tegen de
krant New Zealand Herald dat
het te gevaarlijk en vrijwel on
mogelijk was de walvissen terug
naar open zee te leiden.
In totaal spoelden 49 grienden
aan bij Farewell Spit, in het ui
terste noorden van South Is
land. Na enkele uren waren er
al acht dood. Daarop schoten de
natuurbeheerders de overige 41
walvissen dood. ANP
LONDEN - Ruim een maand na
de versoepeling van de openings
tijden in Britse pubs, vindt een
grote meerderheid van de inwo
ners van Wales dat de maatregel
voor hen 'niets heeft veranderd'.
Dat blijkt uit een opiniepeiling
door de BBC onder 1055 mensen
in Wales is uitgevoerd. Ook de
politie zegt dat er sinds 24 no
vember, toen de versoepeling
van kracht werd, weinig is ver
anderd. Critici vreesden dat de
maatregel overmatig drankge
bruik en ordeverstoring in de
hand zou werken. ANP
De Britse staatsburgers Kate
Burton en haar ouders, die eer
der deze week in de Gazastrook
waren ontvoerd, zijn vrijgela
ten. Kate, een medewerker van
de Palestijnse mensenrechten
groep Al Mezan, en haar ouders
Hugh en Helen werden woens
dag in Rafah in het zuiden van
de Gazastrook door zeven gewa
pende mannen ontvoerd. Een
tot dusver onbekende Palestijn
se groep, Brigades van de Moed-
jahedien, eiste de verantwoorde
lijkheid op. In een videobood
schap die vrijdagavond naar Pa
lestijnse media was gestuurd,
wordt de vrijlating van Kate
Burton en haar ouders 'een ge
baar van goede wil' genoemd.
In de Gazastrook en op de Wes
telijke Jordaanoever worden re
gelmatig buitenlanders ont
voerd. Meestal proberen de da
ders dingen gedaan te krijgen
van de Palestijnse Autoriteit, zo
als de betaling van losgeld. Alle
buitenlanders die vorig jaar wer
den ontvoerd bleven ongedeerd
en werden meestal vrij snel
weer wijgelaten. Door de wette
loosheid in grote delen van het
Palestijnse gebied, kan de Pales
tijnse Autoriteit de ontvoerin
gen nauwelijks tegenhouden.
President Abbas bezwoer zater
dag dat hij de orde zal herstel
len. „Het is tijd om het gezag
van het recht te herstellen", zei
hij in een nieuwjaarsboodschap
die op de Palestijnse televisie
werd uitgezonden. De gebeurte
nissen 'beschadigen onze inter
nationale geloofwaardigheid en
versterken het Israëlische ex
cuus om de vrede te ondermij
nen en terugtrekkingen te stop
pen', zei Abbas. ANP/AFP/DPA
door Hans Heyt
WASHINGTON - De voormali
ge plaatsvervangende minister
van Justitie James Comey wilde
niet meewerken aan het gehei
me programma van de rege-
ring-Bush voor het afluisteren
van Amerikaanse burgers in de
strijd tegen het terrorisme.
Dat meldde gisteren de krant
The New York Times op gezag
van functionarissen die bij de af
luisterpraktijken waren betrok
ken.
Comey zou vraagtekens hebben
over cle rechtsgeldigheid van het
programma, omdat dit uitslui
tend werd uitgevoerd op gezag
van de regering en zonder in
stemming van de rechterlijke
macht.
Hij zou die twijfels kenbaar heb
ben gemaakt toen hij minister
van Justitie John Ashcroft ver
ving, die in het ziekenhuis lag.
Comey weigerde stukken af te
tekenen over het voortzetten
van het programma.
Medewerkers van Bush zouden
daarom in maart 2004 naar het
ziekenhuis zijn gegaan om Ash
croft te laten tekenen. Het is on
duidelijk of hij dat ook heeft ge
daan.
Opgeschort
Wel staat volgens The New
York Times buiten kijf dat het
afluisterprogramma tijdelijk
werd opgeschort. In december
bracht de krant tot woede van
president Bush aan het licht dat
het National Security Agency al
drie jaar burgers afluistert, voor
al eventuele verdachten die met
het buitenland communiceren.
Justitie in de Verenigde Staten
heeft een onderzoek ingesteld
naar het uitlekken van het gehei
me programma. ANP
BRATISLAVA - Reddingswerkers bergen het lichaam
van een van de zeven Tsjechische toeristen die omkwa
men door een lawine in het Tatra-gebergte in Slowa
kije.
De slachtoffers raakten bedolven onder een lawine.
Ondanks het slechte weer hadden zij in de bergen hun
tenten opgeslagen.
Eén persoon kon zich uit de sneeuw bevrijden en waar
schuwde de reddingsdiensten. In de Franse Alpen
werd een honderd meter brede sneeuwlawine een
25-jarige skiër fataal. De man kwam om bij het afda
len van een piste in de Savoy. foto RTR
door Windy Kester
OSLO - Het stinkt in de kelder
van de bakkerij in Oslo's duur
ste winkelstraat. „Er liggen hier
zeker kadavers", weet ratten
vanger Orjen Kristiansen van be-
strijdingsbedrijf Anticimex.
Een paar weken geleden heeft
hij op verzoek van de eigenaar
van de bakkerij dozen met gif
uitgezet. Ratten eten het gif en
kruipen daarna in een hoekje
om te sterven. Vandaag is Kristi
ansen terug om de dode beesten
op te ruimen. Hij heeft er al een
tje van 45 centimeter (inclusief
staart) aangetroffen.
De Noorse hoofdstad wordt ge
plaagd door een ratteninvasie.
Het gemeentebestuur berekende
onlangs dat Oslo twee maal zo
veel ratten als inwoners heeft.
Er moeten dus meer dan een mil
joen ratten rondrennen.
De reinigingsdienst liet vorig
jaar tweehonderd kilo gif achter
bij cle populairste riooluitgan
gen. Omdat de overheid de
plaag niet meer aan kan, flore
ren de commerciële rattenvan
gers. Kristiansen heeft enkele
tientallen collega's. „Normaal
vang ik ook kakkerlakken, maar
dit jaar was het extreem druk in
de rattenbusiness."
Een verklaring voor de plaag
zijn de steeds mildere winters,
waardoor de beesten meer tijd
hebben zich te vermenigvuldi
gen.
Bovendien denkt Kristiansen
dat de stad bouwtechnisch fout
in elkaar steekt. „In veel oude
huizen zijn de afvoersystemen
slecht gesaneerd. Men heeft een
nieuwe pijp aangelegd, maar de
oude is meestal nog een directe
verbinding, dus zonder deksel,
tussen riool en kelder", zegt
Kristiansen, terwijl hij in de kel
der een provisorische oplossing
verzint en de leiding dichtstopt
met een oude petfles.
Etensresten
Bij het Noorse Instituut voor
Volksgezondheid wordt gewe
zen op een andei'e belangrijke
oorzaak van de plaag: etensres
ten. „Ratten zijn daar waar men
sen zijn. Oslo heeft een pro
bleem met al het afval dat men
sen op straat gooien", zegt Ar-
nulf Solheng. De afgelopen ja
ren schoten kiosken die 24-uur
per dag fast-food verkopen als
paddenstoelen uit de grond. Het
aantal afvalbakken op straat is
echter nog steeds op het niveau
van twintig jaar geleden.
Vooral de winter is een druk
jaargetijde voor de rattenvan
gers. Als het in het riool te koud
wordt, verlaten de dieren cle 'on
derwereld' en zoeken een war
mer plekje op.
Meestal trekken ze naar kelders
en opslagruimten, maar ook keu
kens en eettentjes moeten er aan
geloven.
Dit seizoen zijn vooral de restau
rants de favoriete hangplek van
het rattenvolk. Onlangs vond de
Keuringsdienst van Waren tij
dens een routinecontrole ratten-
uitwerpselen in een met Miche-
lin-sterren bekroond restau
rant. De tent is onmiddellijk ge
sloten wegens gevaar voor de
volksgezondheid.
De afgelopen weken moest de
ene na de andere horecagelegen
heid toegeven een rattenpro-
bleem te hebben.
„Het is natuurlijk een ramp om
die beesten in huis te hebben",
zegt de eigenaar van de bakkerij
waar Kristiansen aan de slag is.
Hij wilt daarom absoluut ano
niem blijven. „Je schaamt je
toch. De enige troost is dat de
hele stad er last van heeft."
Kristiansen draagt neutrale kle
ding, zodat je niet kunt zien
waarmee hij zijn brood ver
dient.
„In restaurants doe ik meestal
of ik de koelkastreparateur ben.
Het liefst gebruik ik vallen, dan
weet je tenminste zeker waar je
het lijk vindt en voorkom je dat
ratten de portiek van een eet-
tent opzoeken om te sterven."
GPD
door Anna Ferschtman
JAKARTA - In de stad Palu op
het Indonesische eiland Sula
wesi zijn zeven mensen omgeko
men bij een bomaanslag op een
markt. Bovendien liepen 54 men
sen verwondingen op. Een twee
de bom is later onschadelijk ge
maakt. Dat verklaarde politie
chef Oegroseno voor Cen-
traal-Sulawesi zaterdag tegen
de Indonesische tv-zender Me
tro TV.
De bom ontplofte op een drukke
markt in een christelijke wijk
van Palu, de hoofdstad van Cen
traal Sulawesi. Op de markt
worden varkens en varkensvlees
verkocht. Volgens de islam, zijn
varkens onreine dieren. Vorig
jaar vielen gewapende moslims
varkensbedrijven aan in Cen-
traal-Sulawesi aan en slachtten
talloze dieren af.
Vlak bij de plek waar de met
spijkers gevulde bom zaterdag
explodeerde, staat een kerk. De
moslimmeerderheid en een gro
te christelijke minderheid op Su
lawesi leven al jaren op uiterst
gespannen voet. In oktober zijn
drie christenmeisjes onthoofd
door gemaskerde mannen. Ja
karta heeft daarna extra troe
pen naar het eiland gestuurd.
Afgelopen mei kwamen 22 men
sen om toen er twee bommen
ontploften op een markt in de
christelijke stad Tentena op Su
lawesi. Ook in 2004 vielen op Su
lawesi doden, voox-namelijk on
der christenen, door bomaansla
gen.
De Indonesische president Susi-
lo Bambang Yudhoyono heeft
de aanslag in Palu scherp ver
oordeeld. Hij zei dat de daders
worden gepakt. De politie heeft
in het gebied de beveiliging van
vooral kerken opgevoerd en con
troleert het in- en uitgaande ver
keer. ANP/EFE/RTR
LONDEN - Zanger Tom Jones (65) is tot ridder benoemd
bij de New Year Honours van dit jaar in Groot-Brittan-
nië. De zanger, met hits als Delilah en It's not unusualj
kreeg de onderscheiding voor zijn muzikale verdiensten.
Thomas Jones Woodward werd op 7 juni 1940 in Ponty
pridd in Wales geboren en begon zijn carrière in 1963 als
zanger bij de groep Tommy Scott and the Senators. Een
jaar later veranderde hij zijn naam in Tom Jones.
Ook toneelschrijver Arnold Wesker en jazzmuzikant John
Dankworth zijn tot ridder benoemd. GPD
SAINT DENIS DE LA REUNION - Een 25-jarige Franqai-
se uit La Réunion heeft in de nacht van zaterdag op zon
dag een baby gebaard in het toilet van een vliegtuig. Een
arts die toevallig aan boord was, knipte de navelstreng
door, aldus de luchtvaartmaatschappij Air Austral.
Gezagvoerder Jean-Christophe Durieux had zoiets nooit
eerder meegemaakt tijdens zijn carrière van twintig jaar:
„Wij zijn met 170 passagiers gestart in Lyon en met 171
passagiers geland m La Réunion." ANP/AFP/DPA
NEW YORK - Coca Cola verdwijnt uit de automaten op
de campussen van de Universiteit van Michigan, die ruim
50.000 studenten telt. De universiteit boycot het merk.
Coca Cola heeft de condities afgewezen voor een onafhan
kelijk onderzoek naar aantijgingen van studentengroepe
ringen. Ze beschuldigen het bedrijf van wanpraktijken in
India en Colombia. Zo zitten er er in de Indiase cola res
ten bestrijdingsmiddelen en zouden mensenrechten wor
den geschonden op bedrijfsterreinen in Colombia.
Het contract met de universiteit heeft een waarde van 1,4
miljoen dollar. Dat is weinig vergeleken met de bijna 22
miljard dollar omzet van het concern. De schade kan vol
gens het Amerikaanse tv-station CNN toch groot zijn om
dat Coca-Cola sterk afhankelijk is van zijn imago. ANP
RIYAD - Het aantal terechtstellingen in Saoedi-Arabië is
in 2005 gestegen naar 82. De meesten zijn met het zwaard
onthoofd. In 2004 werden er in Saoedi-Arabië 35 mensen
geëxecuteerd en in 2003 waren dat er 52.
In Saoedi-Arabië wordt de islamitische wetgeving (sha-
ria) toegepast. Moordenaars, drugshandelaren, verkrach
ters, godslasteraars, echtbrekers en mensen die hoogver
raad plegen kunnen de doodstraf krijgen. ANP/DPA
RIJSWIJK - In 2005 verongelukten minder passagiers
vliegtuigen dan gemiddeld sinds 1995. Doordat er verhou
dingsgewijs veel ernstige ongevallen gebeurden lag het
aantal doden met 1059 bijna op het gemiddelde, meldt de
Nederlandse organisatie Aviation Safety Network.
Bij 35 crashes kwamen 1059 inzittenden om. Er waren zes
ongelukken, waarbij meer dan honderd inzittenden om
kwamen: in Afghanistan, Griekenland, Venezuela, Indo
nesië en Nigeria (twee maal). Afrika blijft het onveiligste
continent met 40 procent van de vliegrampen, terwijl er
circa 4 procent van alle vliegtuigen opstijgt. ANP
door Hans Heyt
SANAA - Leden van de Al Saidi
stam hebben in de provincie Ma-
rib in het oosten van Jemen en
kele Italianen ontvoerd. Dat
heeft het Italiaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken giste
ren laten weten.
Het ministerie liet zich niet uit
over het aantal Italianen dat is
ontvoerd.
Volgens Jemenitische veilig
heidsbeambten zijn vijf Italia
nen gegijzeld. De gijzelnemers
zouden drie vrouwen de vrijheid
hebben aangeboden. Volgens
een Jemenitische functionaris
hebben de vrouwen dat aanbod
geweigerd, omdat ze willen dat
ook hun twee mannelijke reisge
noten vrijkomen. Over de vrijla
ting van de mannen wordt on
derhandeld. De ontvoerders zou
den in ruil de vrijlating eisen
van acht stamgenoten die in Je
men vastzitten voor moord.
Afgelopen week waren de Duit
se oud-staatssecretaris van Bui
tenlandse Zaken, Jürgen Chro-
bog, zijn vrouw en drie zoons in
Jemen ontvoerd. Zij zijn zater
dag vrijgelaten en keerden zon
dagavond terug in Keulen. Le
den van de stam Al Abdullah
hadden het gezin in de provin
cie Shabwa gevangengenomen.
Eerder op dag zei Chrobog dat
hij tijdens de ontvoering geen
moment het gevoel had dat hij
in levensgevaar vei'keerde en
dat hij en de leden van zijn ge
zin goed zijn behandeld door de
gijzelnemers.
Naar aanleiding van de recente
ontvoeringen ontsloeg de rege
ring van Jemen de gouverneurs
van de provincies Marib en
Shabwa.
Gewapende mannen ontvoeren
vaker buitenlandse toeristen om
hun eisen kracht bij te zetten.
Bijna altijd lopen deze inciden
ten na onderhandelingen goed
af. ANP/AFP/DPA/EFE
Rattenvanger Orjen Kristiansen dicht een oude rioolpijp met een petfles.
door Henk van den Boom
BARCELONA - De jaarwisse
ling is voor veel Spanjaarden
niet bepaald vrolijk begonnen.
Vanaf gisteren moeten ze op
veel plekken hun onafscheidelij
ke sigaret doven.
Op de werkplek, in overdekte
openbare ruimten, in de grotere
restaurants, feestzalen, bars en
discotheken mag niet meer wor
den gerookt. Daar moeten apar
te ruimten worden gecreëerd.
Voor de kleinere horecagelegen
heden is een overgangsregeling
van kracht.
Voorlopig kunnen de eigenaren
kiezen of hun klanten mogen ro
ken. Ook de tabaksreclame en
de verkoop van rokersartikelen
is in Spanje aan strakke banden
gelegd.
Volgens sommige deskundigen
is de wetgeving erg onduidelijk.
In ieder geval komen dagelijks
zo'n vijfhonderd telefoontjes
binnen bij het ministerie van
Volksgezondheid met alle soor
ten van vragen.
Een vrachtwagenchauffeur wil
bijvoorbeeld weten of hij in de
cabine van zijn truck mag ro
ken, aangezien dit zijn werk
plek is.
Een mevrouw zit met het pro
bleem of ze thuis een sigaretje
mag opsteken als haar werkster
er is, aangezien het de werkplek
is van haar helpster.
Een man vraagt aan de minister
of hij mag roken in een seks
shop.
Ook gaan veel vragen over het
rookgedrag in voetbalstadions
en arena's voor het stierenvech-
ten.
Te streng
ITet merendeel van de Spanjaar
den zegt achter de nieuwe wetge
ving te staan, maar de tabaks
branche en de verstokte rokers
vinden de regels veel te streng.
De Spaanse media die op de eer
ste januari massaal steekproe
ven namen kwamen tot de con
clusie dat de noodzakelijke an-
ti-rookvoorzieningen op veel
plaatsen nog ontbreken.
Op het niet naleven van de re
gels staan pittige boetes, maar
voorlopig zal de overheid zich
beperken tot het geven van een
waarschuwing. GPD