Veranderingen in
het nieuwe j aar
29
zaterdag 31 december 2005
Regeringen grijpen het begin van een nieuw jaar vaak aan om allerlei veranderingen
door te voeren. Volgend jaar, 2006, vormt geen uitzondering. Hieronder een over
zicht van de belangrijkste maatregelen.
Belasting
De belangrijkste belastingmaatregelen:
- Het gebruikersdeel van de onroerendezaakbelas-
ting (ozb) verdwijnt.
- De accijns op sterke drank als whisky en jenever
gaat omlaag, zodat een fles ruim 1 euro goedko
per wordt.
- Burgers krijgen nog tot 1 juli de tijd om te kie
zen tussen deelname aan het spaarloon of de nieu
we levensloopregeling.
- De algemene heffingskorting, het vaste bedrag
dat iedereen van de belasting mag aftrekken, gaat
met 78 euro omhoog naar 1972 euro.
- Er komt een alleenstaande ouderenkorting van
562 euro, als vervanger van de aanvullende oude
renkorting van 287 euro.
- De gewone ouderenkorting gaat omlaag met 85
euro naar 369 euro en de inkomensgrens omhoog
met 200 euro.
- De combinatiekorting, een fiscale tegemoetko
ming voor mensen die werk en zorg combineren,
daalt met 85 euro naar 143 euro. De aanvullende
combinatiekorting wordt met 156 euro verhoogd
naar 545 euro.
- Er komt één kinderkorting (nu zijn er drie) waar
bij de hoogte bepaald wordt door het verzamelin-
komen. Een verzamelinkomen van maximaal
28.521 euro levert de maximale korting van ruim
900 euro op.
- De jaarlijkse verhoging van de brandstoffac-
cijns wordt geschrapt.
- De aanschafbelasting op auto's en motoren
(bpm) wordt per 1 juli afhankelijk gemaakt van
het brandstofverbruik. Zuinige voertuigen (ener-
gielabel A en B) krijgen een korting van maxi
maal 1000 euro, onzuinige (energielabels D, E, F
en G) ontvangen een toeslag van maximaal 540 eu
ro.
- De vennootschapsbelasting, de heffing op winst
van bedrijven, gaat versneld omlaag naar 29,6 pro
cent.
- De belastingvrije onkostenvergoeding die vrij
willigers mogen ontvangen, gaat omhoog naar
1500 euro.
Onderwijs
Nieuw in onderwijs per 1 januari 2006:
- Scholen moeten zorgen dat Nederlandse leerlin
gen en hun klasgenoten van buitenlandse komaf
elkaar leren kennen. Ze krijgen een wettelijke ver
plichting om actief burgerschap en integratie te
bevorderen. Scholen die in gebreke blijven, kun
nen hun overheidssubsidie kwijtraken.
- Basisscholen mogen Frans en Duits geven. Een
verplichting is dat niet, alleen het Engels behoort
al sinds 1986 tot de vaste lesstof op de basis
school. Verder krijgen scholen meer vrijheid in
het onderwijs. Het aantal kerndoelen, waarin
staat wat leerlingen moeten weten en kunnen als
ze van school gaan, wordt lager. Ook worden som
mige kerndoelen minder nauw omschreven.
Zorgstelsel
Het nieuwe zorgstelsel:
- De nieuwe zorgverzekeringswet gaat in. Het zie
kenfonds en particuliere verzekeringen verdwij
nen. Iedereen moet verplicht een basisverzekering
afsluiten en kan voor een aanvullende verzeke
ring kiezen. Wie wil, kan ook een eigen risico in
zijn verzekering opnemen.
- De no-claim van 255 euro geldt voor iedereen.
De regeling betekent dat patiënten geld van de
zorgverzekeraar terugkrijgen, als ze in een jaar
tijd minder dan 255 euro aan zorgkosten maken.
Elke ziekenhuis- of medicijnfactuur wordt daar
van afgetrokken. Een bezoek aan de huisarts telt
niet mee.
- Iedereen is vrij om over te stappen naar een an
dere zorgverzekeraar. Dat geldt ook voor de men
sen die nu nog via hun werk een collectieve verze
kering hebben. Iedereen moet voor 1 maart aange
ven of hij bij zijn verzekeraar blijft. Tot de over
stap betaalt hij gewoon zijn premie aan de oude
verzekeraar. Wie na 1 mei niet verzekerd is, loopt
het risico een boete te krijgen. Een overstap geldt
met terugwerkende kracht tot 1 januari 2006.
- Wie overstapt, hoeft zich niet druk te maken
over de doktersrekening uit januari of februari.
De oude en de nieuwe verzekeraar verrekenen der
gelijke kosten zelf met elkaar en vallen klanten er
niet mee lastig.
- De Tweede Kamer wil ook dat de oude en nieu
we verzekeraar het verschil in premies met elkaar
verrekenen. Veel zorgverzekeraars zien dat niet
zitten. Zij willen als nieuwe verzekeraar gewoon
rekeningen kunnen sturen en als oude verzeke
raar geld terugstorten. Zij hebben wel beloofd dat
laatste binnen tien dagen na opzegging te doen.
Andere zorg
Overige veranderingen op zorggebied:
- Ziekenhuizen mogen in theorie vanaf 1 januari
2006 een verzoek indienen om winst te mogen ma
ken. Het kabinet moet daar dan over besluiten.
De verwachting is dat dergelijke verzoeken nog
wel een aantal jaren zullen uitblijven. De Wet toe
lating zorginstellingen (Wtzi) geeft ziekenhuizen
en andere instellingen ook meer vrijheid om te
bouwen, te verbouwen of hun capaciteit uit te
breiden.
- Als minister Hoogervorst van Volksgezondheid
gelijk heeft, dan worden de problemen met dure
behandelingen in ziekenhuizen opgelost. De nieu
we regeling voor dure geneesmiddelen, die de ver
goeding reguleert van bijvoorbeeld het borstkan-
kermiddel trastuzumab, zou ertoe moeten leiden
dat iedereen die daar recht op heeft, de behande
ling ook krijgt. Ziekenhuizen vinden echter dat er
meer geld voor uitgetrokken moet worden en dat
toelating van nieuwe medicijnen nog sneller gere
geld kan worden dan Hoogervorst wil.
- De spookrekeningen van ziekenhuizen verande
ren volgend jaar. Als alles goed gaat, dan worden
korte bezoeken per 1 februari daardoor weer goed
koper. Andere problemen met het nieuwe financie
ringssysteem, het zogenoemde dbc-systeem, moe
ten op 1 juni opgelost zijn.
- Na de ziekenhuizen moeten in 2006 ook een aan
tal andere zorginstellingen als revalidatiecentra,
epilepsiecentra en astmacentra volgend jaar over
stappen op het nieuwe financieringssysteem
dbc's.
De geestelijke gezondheidszorg moet er volgend
jaar eerst mee oefenen.
- Iedereen moet zich vanaf 1 januari met een wet
tig identiteitsdocument bij een ziekenhuis of poli
kliniek kunnen legitimeren.
- Wie naar de fysiotherapeut wil, heeft geen ver-
wijsbrief van de huisarts meer nodig.
Ruimte
Veranderingen op het gebied van ruimte:
- Voor boeren en tuinders is 2006 het jaar van de
nieuwe, strengere mestregels. Zij mogen minder
dierlijke mest op de landerijen uitrijden en zullen
een deel hiervan tegen hogere kosten moeten af
voeren. Nederland heeft in Brussel wel de felbe
geerde versoepeling, de zogenoemde derogatie,
van de mestnormen gekregen. Die soepelere norm
geldt voor de graslanden, ongeveer de helft, of 1
miljoen hectare, van de landbouwgronden. Vooral
de melkveehouderij profiteert hiervan omdat de
koeien ondanks de strengere regels toch buiten
kunnen blijven lopen.
- Producenten van levensmiddelen en diervoeder
krijgen per 1 januari te maken met de nieuwe (Eu
ropese) hygiëneregels. Dit betekent onder meer
dat niet alleen de verwerkers van voedsel maar
ook de primaire sector - akkerbouwers, tuinders,
veehouders, vissers - onder de voedsel veiligheids
regels vallen. Ook moeten alle bedrijven die iets
met voedsel of diervoeder te maken hebben, zich
laten registreren.
Verkeer
Veranderingen op het gebied van mobiliteit:
- De Nederlandse Spoorwegen verhogen per 1 ja
nuari de tarieven voor de treinkaartjes met gemid
deld 3 procent. Strippenkaarten worden 2,6 pro
cent duurder.
- Vanaf 1 januari gelden strengere regels voor al
cohol in het verkeer. Voor brom- en snorfietsers
tot 24 jaar en voor iedereen die zijn auto- of mo
torrijbewijs korter dan vijf jaar heeft, geldt een
limiet van 0,2 promille. Dat was 0,5 promille. In
de praktijk betekent dat dat die groep (jonge) au
tomobilisten wordt 'drooggelegd'; een biertje is al
genoeg om de grens te overschrijden.
- Taxichauffeurs die na 1 januari zonder een geldi
ge chauffeurspas de weg op gaan voor een ritje,
wacht een bekeuring van 170 euro. Het taxibe
drijf kan rekenen op 260 euro boete. Taxichauf
feurs moeten een wettelijk verplicht examen heb
ben gehaald voor zo'n pas. Met het examen moet
hun kwaliteit zijn verbeterd. De politie en de In
spectie Verkeer en Waterstaat (IVW) zullen streng
controleren. Ongeldige passen worden ingeno
men.
Justitie
Overzicht nieuwe wetgeving justitie:
- Politie en justitie krijgen vanaf 1 januari meer
mogelijkheden om persoonsgegevens op te vragen
bij maatschappelijke instellingen en bedrijven.
Zulke gegevens spelen bij de opsporing van mis
drijven een belangrijke rol.
Een opsporingsambtenaar kan 'identificerende'
gegevens vorderen. Het gaat niet alleen om ie
mands naam, adres, woonplaats, geboortedatum
of geslacht, maar ook om klantnummers, num
mers van een polis of een bankrekeningnummer.
- Discriminatie van mensen wegens een lichamelij
ke, psychische of verstandelijke handicap wordt
strafbaar. Het aanzetten tot haat of geweld tegen
gehandicapten kan eveneens tot vervolging lei
den. Bedrijven of diensten moeten zorgen dat ze
toegankelijk zijn voor gehandicapten, tenzij ze
een goede reden hebben. Zo niet, dan riskeren ze
een strafrechtelijke vervolging.
- De verjaring wordt afgeschaft bij misdrijven
waarop maximaal een levenslange gevangenis
straf staat. Dat betekent dat verdachten altijd ver
volgd kunnen worden als hun misdaad ooit wordt
opgelost. Het gaat dan om de ernstigste zaken, zo
als moord. Voor misdrijven waarop maximaal een
gevangenisstraf van meer dan tien jaar staat, gaat
de verjaringstermijn omhoog van vijftien naar
twintig jaar.
- Gedetineerden worden voortaan al na een eerste
veroordeling naar een gevangenis overgeplaatst.
Tot nu toe bleven zij in een huis van bewaring als
zij in beroep gingen. Een gevangenis kwam pas
aan bod als hun straf onherroepelijk was gewor
den. Door de maatregel krijgen de gedetineerden
meer mogelijkheden voor resocialisatie. Ook de
celcapaciteit kan flexibeler worden ingezet.
Werk
Sociale Zaken en Werkgelegenheid in 2006:
- Het WAO-stelsel wordt per 1 januari vervangen
door de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermo
gen (WIA). Het belangrijkste verschil is dat de na
druk komt te liggen op wat mensen nog wel kun
nen in plaats van hun arbeidsongeschiktheid. Al
leen mensen die voor 80 procent of meer worden
afgekeurd, krijgen een volledige uitkering. Wie
nog deels kan werken, moet zo veel mogelijk aan
de slag blijven en krijgt daarbij een aanvulling op
het loon.
- Belastingvriendelijk sparen voor vut en prepen
sioen is er niet meer bij voor werknemers die met
ingang van 2006 jonger zijn dan 56 jaar. Met het
oog op de vergrijzende beroepsbevolking moeten
meer mensen volgens het kabinet langer aan het
werk.
- Werknemers krijgen per 1 januari wel de moge
lijkheid om belastingvriendelijk te sparen voor
extra verlofdagen via de nieuwe levenslooprege
ling. Hierdoor moet het voor mensen makkelijker
worden om arbeid en zorgtaken thuis te combine
ren.
- Kinderopvang wordt voor veel gezinnen goedko
per. Door extra subsidie komen vooral meer hoge
re inkomens in aanmerking voor steun. De boven
grens voor steun in de kosten voor kinderopvang
wordt in 2006 gelegd op een gezamenlijk inkomen
van een huishouden van ruim 96.000 euro bruto.
Dat is nu nog circa 74.000 euro.
- Werkgevers hebben vanaf 2006 voor de afdracht
van premies en belastingen niet meer te maken
met verschillende loketten: die bij de Belasting
dienst en bij uitkeringsinstantie TJWV. Voortaan
moeten zowel belastingen als premies voor werk
nemersverzekeringen, zoals WW en WAO/WIA,
worden afgedragen aan de fiscus. ANP
archieffoto Lex de Meester
Het zorgstelsel gaat flink op de schop.
