ijpkema brengt Asian tot leven
Klokken voor de kosten
Strandhuisjes in Vleeshal
vol mini-tentoonstellingen
zaterdag 24 december 2005
Extra korting
leden CZAY
ior Martijn de Koning
IMELDINGE - De Coöpera
tieve Zuidelijke Aan- en Ver-
ïoopvereniging (CZAV) sluist
juim 2,6 miljoen euro terug
naar haar leden. Bijna de helft
daarvan wordt gevormd door
een calamiteitenkorting. De
CZAV geeft die vanwege de lage
fopbrengstprijzen van de meeste
(landbouwproducten.
De calamiteitenkorting geldt
>r alle sectoren: akkerbouw,
•houderij, fruitteelt en tuin-
iuw. Andere kortingen en na-
italingen vormen de rest van
het bedrag.
De CZAV boekte afgelopen
Boekjaar, dat liep van 1 oktober
ftot en met 30 september, een po-
itief resultaat van bijna 2,5 mil-
>n euro. Vorig jaar was dat 2,8
iljoen.
[et personeelsbestand liep met
&1 terug naar 380. De directie
Schrijft dat vooral toe aan de om
houw van bemande naar onbe-
finande vestigingen van de
jünkstations van Agri Sneltank.
In het jaarverslag toont de
ÏCZAV zich tevreden over doch-
her Agrimarkt. Hoewel de omzet
;van de supermarktketen met 1
Biljoen euro afnam tot 47,5 mil
joen, steeg zowel het marktaan
deel als het aantal klanten.
(Voor de toekomst ziet de direc
tie een nieuwe en toenemende
il voor de vereniging wegge
ld. Ze wil daarbij vooral reke-
ïg houden met een verder te-
tredende overheid, een wijzi-
jing van het bouwplan en de mo-
'lijkheden die nieuwe teelten
rieden.
Op de jaarlijkse ledenvergade
ring zal de directie deze visie
toelichten. De bijeenkomst
vindt plaats op 10 februari in de
Eeelandhallen te Goes.
Concert
KRUININGEN - DaniëUe van
[Laar (dwarsfluit) en Peter Wil
deman (orgel) geven op zaterdag
I januari een nieuwjaarsconcert
fin de Nederlands Hervormde
(kerk in Kruiningen. Het duo
laat hoogtepunten van hun cd's
'horen. Er zijn klassieke onderde
len, Israëlische liederen en mu-
Kiek voor kinderen.
Bet concert begint om 20.00
nur.
Voorwaardelijke straf Sluissenaar
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter I. Wol-
tring heeft gisteren een 42-jarige inwoner van Sluis voor
bedreiging van zijn echtgenote veroordeeld tot een
maand voorwaardelijke gevangenisstraf. Bij de man speel
de zijn alcoholgebruik een rol. Zo verstoorde hij op 1
april in Sluis de bruiloft van zijn schoonzuster door zijn
vrouw met de dood te bedreigen en haar een samoerai
zwaard te tonen.
„Jij komt er vanavond niet in, want ik ga je vermoorden",
had hij gezegd. Volgens de verdachte voelde hij zich mach
teloos en was hij dronken. Op 19 juni ging het weer mis.
„Ik wilde mijn dochter zien."
De Sluissenaar had zijn vrouw bedreigd met 'je bent je le
ven niet meer zeker'. Uit het rapport van de reclassering
kwam naar voren dat de verdachte zijn alcoholprobleem
bagatelliseert en dat het hem aan motivatie ontbreekt.
Zelf zei hij minder alcohol te drinken. Hij is inmiddels
van zijn vrouw gescheiden en heeft in Sluis een andere
woning.
De politierechter tilde vooral zwaar aan het incident op 1
april. „U heeft die avond de bruiloft voor uw vrouw en de
gasten verpest."
Boete voor bedreigen buurvrouw
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter I. Wol-
tring heeft gisteren een 36-jarige vrouw uit Axel veroor
deeld tot 220 euro boete voor het bedreigen van haar buur
vrouw. De spanningen liepen 4 maart dit jaar in Axel
hoog op toen een ex-vriend van verdachte bij de buur
vrouw op bezoek was. Ze had gedreigd de buurvrouw in
elkaar te slaan. Volgens haar had het slachtoffer alles uit
haar duim gezogen, maar een getuige had de dreigemen
ten gehoord.
Drankrijder komt goed weg
MIDDELBURG - Een 27-jarige drankrijder uit Koe
wacht kwam gisteren in Middelburg goed weg. Politie
rechter I. Woltring veroordeelde de Koewachtenaar
slechts tot 360 euro boete. En de politierechter verlengde
de proeftijd van een halfjaar voorwaardelijke rijontzeg
ging met een jaar.
De man zat nog in zijn proeftijd, maar de politierechter
stelde zich coulant op. „Hartstikke bedankt", zei de man
herhaaldelijk. De verdachte was 15 april dit jaar in Ter-
neuzen betrapt met een alcoholgehalte van 380 micro
gram, bijna twee keer de maximum toegestane hoeveel
heid alcohol. De politierechter hield rekening met de
kwetsbare positie van de verdachte, die schulden heeft en
een baan zoekt.
Lekke banden door meidoornhaag
SLUIS - De meidoornhaag langs de Hazegrasstraat en de
Retranchementstraat tussen de Belgische badplaats Knok-
ke en Retranchement wordt verwijderd. Al enkele maan
den lopen fietsers een grote kans op een lekke band dooi
de stekels van de haag. De meidoornstruiken zijn destijds
geplant op verzoek van de natuurverenigingen. Een haag
tussen de rijweg en het tweeënhalve kilometer lange fiets
pad is een vorm van beveiliging, staat esthetisch en is na
tuurvriendelijk. Er was echter niet gerekend op zoveel lek
ke banden. De kosten voor de gemeente Knokke-Heist
worden geraamd op 75.000 euro.
kunst
Elk strandhuisje dient als expositieruimte voor leden van de Zeeuwse Kunstkring, foto Lex de Meester
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Het is, on
danks de kerstdagen, een beetje
zomer in De Vleeshal in Middel
burg. De rij strandhuisjes die in
de ruimte staan opgesteld, roe
pen in elk geval onvermijdelijk
de sfeer van zon, zee en strand
op. Elk huisje dient als exposi
tieruimte voor leden van de
Zeeuwse Kunstkring.
MX-7, luidt de titel van de expo
sitie. Het cijfer geeft aan dat het
de zevende keer is dat de winter-
toonstelling van de kunstkring
in haar huidige vorm wordt ge
houden, als opvolger van wat
voordien de Kerstsalon heette.
De letters symboliseren het stre
ven om te komen tot een mix,
van kunstenaars, disciplines en
stijlen.
Daarin is de kunstkring op
nieuw geslaagd. De strandhuis
jes, neergezet in een gebogen
lijn, vormen al bijna een kunst
werk op zich. Van elk huisje is
de linker deur gesloten en staat
de rechter open. Dat geeft een
mooi regelmatig patroon, maai
de gedeeltelijke afsluiting zorgt
er ook voor dat de mini-tentoon
stellingen niet meteen zichtbaar
zijn en dus dat belangstellenden
worden gestimuleerd een kijkje
te nemen in de kleine ruimtes,
die de intimiteit van een kijk
doos hebben. Van buitenaf ge
zien vormen de huisjes een een
heid, daarbinnen is de verschei
denheid groot.
Eén werk staat buiten de huis
jes: een groot en intrigerend
beeld van Rijnhard Schregar-
dus, helemaal achteraan, dat de
bezoeker lijkt uit te nodigen om
in het bescheiden onderkomen
de andere beelden en schilde
rijen van de maker te komen be
kijken.
Nieuw werk
Alle elf deelnemende kunste
naars presenteren nieuw werk.
Hoewel daar geen afspraken
over zijn gemaakt, is het opval
lend dat veel van hen met het
thema zee en strand aan de slag
zijn gegaan. Ans Couwenberg,
nieuw bij de kring, maakte bij
voorbeeld benen van ijzerdraad
die in het schelpenzand stap
pen. In een ander huisje toont ze
schilderijen van kussende paar
tjes op het strand: intimiteit in
het openbaar.
Saskia Eggink werd naar eigen
zeggen zo sterk geïnspireerd
door het strandhuisje, dat ze er
een uitgebreide installatie voor
maakte, met onder meer een kof
fer, kussens en een handdoek, al
lemaal voorzien van een visaf-
beelding, en met veel grafiek
van vissen en schelpen aan de
muur.
Wie in het huisje van Bea Ver
heul kijkt, ziet vooral de zee.
weergegeven op langwerpige
doeken die in de ruimte hangen
Ertussendoor varen bootjes die
van papier zijn gevouwen. De
techniek van opgehangen doe
ken wordt ook gebruikt door
Els van Baarle, al laat zij vooral
de kleuren van Zuidwest-Neder
land vanuit de lucht zien.
Ander werk staat meer op zich
zelf, zoals het beeldhouwwerk
van Jan Kettelerij, Cobi Boone
en Renee Mink, de opvallende
bijdrage van Marja de Lange en
de abstracte schilderijen van
Leen van Duivendijk.
Miems van Citters brengt een
krachtige ode aan het hout. on
der meer door een omgevallen
zilverspar zo te bewerken dat
een bijzonder lijnenspel ont
staat.
Expositie. MX-7, werk van elf kun
stenaars van de Zeeuwse Kunst
kring. t/m 6 januari m De Vlees
hal, Markt 1. Middelburg Ge
openddagelijks 11-17 uur. eerste
kerstdag en 1 januari 12-17 uur.
Zeeuw ontwerpt in Hollywood computeranimaties voor grote filmproducties
ior Rolf Bosboom
ü'RGH-HAAMSTEDE - Wie
de bioscoop de moeite neemt
ik de aftiteling van grote film-
iducties te bekijken, zoals mo-
lenteel bij The Chronicles of
larnia, maakt goede kans de
lam van een Zeeuw tegen te ko-
'inen: Hans Rijpkema. Hij houdt
zich, vanuit Los Angeles, al ja-
tenlang bezig met special ef
fects, die de werkelijkheid van
pe film in toenemende mate een
idje helpen.
ins Rijpkema (1968) groeide
fep in Burgh-Haamstede, waar
li) nog steeds een of twee keer
per jaar terugkeert. Hij ging
[naar de Professor Zeeman in
Éierikzee, studeerde daarna in-
Iforinatica in Twente en werkte
nadien enkele jaren bij SCAN,
Richting Computer Animatie,
R Groningen, waar hij eerder
een stageplek had.
|A1 van jongs af aan vond ik te-
lenen heel leuk", zegt Rijpke-
[jna. „Ik herinner me dat we in
eerste klas van de lagere
ïool een dier moesten teke-
[en. Ik was de enige die de ach-
loten in de juiste hoek, anato-
isch correct dus, tekende. La-
CK V-prijzen
voor 't Beest en
ter interesseerde me ik erg voor
computers. Het leek me aardig
om die beide hobby's te combi
neren in computeranimatie."
In Groningen hield hij zich ech
ter vooral bezig met treinbeveili-
gingssytemen. „Dat heeft wei
nig meer te maken met compu
teranimatie." Rijpkema besloot
daarom in 1996 zijn kans te wa
gen bij de Rhythm Hues Stu
dios in Los Angeles, een van de
vijf grote bedrijven op dit ge
bied, die bij vrijwel elke Hol-
lywood-film worden betrokken.
„Ik dacht niet dat ze zaten te
wachten op iemand uit Neder
land, dat het te hoog gegrepen
was, maar werd er toch aangeno
men", blikt hij terug. In de loop
der jaren is Rhythm Hues fors
gegroeid, omdat filmmakers ook
steeds meer gebruik maken van
computeranimatie. „We hebben
nu 650 mensen. Toen ik er be
gon, was het nog veel kleiner."
Bijdrage
De eerste speelfilm waaraan hij
een bijdrage leverde was Speed
2 van - toevallig - Nederlander
Jan de Bont. Daarin wordt bij
voorbeeld met een harpoen van
af een speedboot op een water
vliegtuig geschoten. „Die moet
Scène uit de film The Chronicles of Namia, met een computeranima
tie van Rijpkema.
het vliegtuig precies op het goe
de moment raken. Dat is heel
moeilijk te filmen, dus wordt
het met de computer gedaan."
Inmiddels is Rijpkema's naam
verbonden aan een indrukwek
kende rij producties, zoals de
eerste Harry Potter-film. Hol
low Man, Babe 2. Mousehunt en
Scooby Doo. Deze week ging
The Chronicles of Narnia: The
Lion, the Witch and the Ward
robe in Nederland in première,
waarbij hij ook nauw betrokken
is geweest. De rol van Rijpkema
concentreert zich vooral in de
beginfase. Hij ontwikkelt de
software die zijn collega's latei-
gebruiken om de animaties
daadwerkelijk te maken.
In het geval van Namia ging het
vooral om de bewegingen van
de wijze leeuw Asian, die hij tot
in detail bestudeerde. „Je kijkt
hoe alle spieren precies bewe
gen als hij een stap zet, hoe het
haar van zijn vacht meedeint,
hoe de wind erdoorheen waait."
Het was zeer arbeidsintensief
om de leeuw compleet in soft
ware te vangen. „Veel hadden
we al, maar dit ging nog wel een
stap verder. Er zit echt ongeloof
lijk veel beweging in zo'n
beest."
Ook op veel andere punten is de
film digitaal geanimeerd. Een
huzarenstuk is de veldslag tus
sen twee enorme legers. Wie de
oorspronkelijke opnames be
kijkt, ziet bijvoorbeeld een en
kel paard door het landschap
draven. In de bioscoopversie
wordt die omringd door een in
drukwekkende menigte, met de
computer tot leven gewekt.
Nieuwe films zijn in diverse sta
dia van voorbereiding, zoals Su
perman, Garfield en Charlotte's
Web. De animaties daarin wor
den keer op keer verfijnder, le
vensechter.
„Er wordt steeds meer van ons
verwacht, al kunnen we niet al
les. Het is bijvoorbeeld nog al
tijd heel lastig om een mens in
actie helemaal na te bootsen.
Maar het blijft boeiend om
steeds moeilijkere en grotere
dingen te doen. De uitdaging
wordt steeds groter."
Voorstelling
Kortsluiting
gaat land in
Goese Lyceum
GOES - Podium 't Beest in Goes
krijgt dit jaar de CKV Topper
Award. Deze prijs wordt jaar
lijks per provincie toegekend
aan de culturele instelling die
heli het best heeft gemanifes
teerd op het gebied van CKV,
het culturele programma in het
voortgezet onderwijs.
De jury prijst vooral het geva
ceerde aanbod van het Goese
jjjodium. ..'t Beest vindt het be-
Bjogrijk dat jongeren een activi
st ondernemen die buiten hun
j&ichtsveld ligt, om hun ogen
-ft openen", zo staat in het ju-
■rapport. De prijs wordt 13 ja-
Man uitgereikt.
Ei' worden ook prijzen toege
kend aan scholen die het voor
tgaande studiejaar de beschikba
re CKV-bonnen het best hebben
Besteed. In Zeeland komt die
eer deze keer het Goese Lyceum
De in Burgh-Haamstede opgegroeide Hans Rijpkema ontwikkelt computersoftware voor animaties in
Hollywood-films.
MIDDELBURG - De voorstel
ling Kortsluiting van de Vereni
ging Middelburgs Theater is op
genomen in het Theatercircuit.
Dat betekent dat het stuk in de
eerste helft van volgend jaar te
zien is in diverse theaters ver
spreid over het land. Data en lo
caties zijn nog niet bekend.
Onder regie van Dini den Butter
is de voorstelling dit najaar een
groot aantal keren opgevoerd in
het Minitheater in Middelburg
en oogstte daarbij lof en volle za
len. Het stuk, geschreven door
Haye van der Heijden, gaat over
een man met beginnende demen
tie. Spelers zijn Kees Baijens,
Anke Tanihatu, Escha Tanihatu
en Roelie van de Velde.
Theatercircuit heeft als doel
amateurtheater voor een breed
publiek zichtbaar te maken.
Een selectiecommissie bepaalt
jaarlijks welke voorstellingen
zich buiten hun regio mogen pre
senteren.
door Raymond de Frel
Kom, winkelwagentje halen en inla
den maar. Lichtsnoertje voor op de
vensterbank, knipperend sleetje voor
op de schouw en nou vooruit, we zetten
de coniferen in de voortuin deze kerstpe
riode ook gewoon vol in het licht. Gezel
lig toch, al die flikkerende lampjes? Net
als in Amerika!
Het kan veel mensen in kersttijd niet
gek genoeg. Zei je vorig jaar nog dat de
buurvrouw een gaatje in haar hoofd
had met haar knotsgekke lichtkronkels
in en rond haar huis, nu heb je toch ook
zelf maar een paar versieringen aange
bracht. Omdat het zo mooi staat. Of om
dat je eigenlijk de enige in de straat was
die in deze donkere dagen de kerstgezel
ligheid nog niet met uiterlijk vertoon
tot uitdrukking had gebracht.. Stel je
voor dat de rest van de buurt je daarom
voor 'saai' gaat verslijten? Dat kan toch
niet? Versieren dus!
En dus kom je er vooral 's avonds niet
Kerstverlichting
meer onder uit: lichtjes, heel veel licht
jes. „Eigenlijk zouden ze de straatver
lichting uit moeten doen. Dan kwam al
les nog veel beter tot zijn recht", zegt
William Picavet uit Heikant, die zijn
huis heeft aangekleed met tal van licht
snoeren, -bollen en -kegels.
Niet zo duur
Maar wat kost die weelde van licht nou
eigenlijk? De sfeerartikelen zijn, uitzon
deringen buiten beschouwing gelaten,
niet eens zo gek duur. Volgens Milieu
Centraal komen de extra kosten echter
vooral pas na het kerstmaal en het vuur
werk om de hoek kijken. Het hangt er
natuurlijk vanaf hoe je ermee omgaat,
maar kerstverlichting kan een flinke
extra kostenpost zijn op de energienota...
Zuinige gebruikers - gemiddeld veertig
lampjes in de kerstboom, een verlichte
kerstster en een slinger van veertig
De versierde tuin van de familie Van Winkelhof in Sas van Gent.
lampjes - kunnen na drie weken ge
bruik rekenen op vijf euro extra op de
rekening. Tenminste, als de lampjes
maximaal tien uur per dag branden.
Maar wie flink uitpakt, en dat zijn dus
steeds meer mensen, moet een heel an
der bedrag incalculeren. Neem drie we
ken stroom voor een lichtslang van twin
tig meter, vier snoeren van veertig lamp
jes (leuk voor het dak, kozijnen en ven
sterbanken!), een stuk of wat sfeervolle
tierelantijntjes en een paar kerststerren
en wat zegt de rekening volgens Milieu
Centraal? Tjing, tjing, 75 euro extra, als
tublieft. Dat is bijna een verdubbeling
van de jaarlijkse verlichtingskosten
van een gemiddeld gezin.
In laatstgenoemd voorbeeld verbruiken
de lampjes samen 728 Watt per uur. Mi
riam Verheyden uit Sas van Gent kijkt
helemaal niet meer van dat soort cijfers
op. „Vorig jaar heb ik van 15 december
tot 6 januari zestienhonderd kilowatt
verbruikt. De energierekening rees echt
de pan uit", zegt ze. Dat is voor haar
echter geen reden om de lichtjes dit jaar
in de doos te laten liggen. „Wel heb ik
nu tijdklokken op de verlichting gezet.
Om half zeven 's ochtends springt het
aan, om negen uur gaat het weer uit.
Vervolgens knippert alles om half vijf 's
middags weer aan, tot één uur 's nachts.
En dat krijg ik nu dus van de buurt te
horen. Die vinden het jammer dat het 's
nachts zo donker is. Anderen zeggen
dat dit Amerikaanse taferelen zijn. Nou
en? Ieder zijn smaak. En ik houd nou
eenmaal ontzettend van kerst."
Betekenis
Waar de meeste mensen puur voor de
gezelligheid hun huis in een lichtzee
dompelen, schuilt er achter Verheydens
versieringen een diepere betekenis. „Ik
wil op deze manier alle donkerte en pro
blemen van dit jaar weg schijnen, zodat
we in het licht het nieuwe jaar ingaan.
Ik doe dit nu voor de vijfde keer. Elk
jaar komt er weer iets bij. Zo heb ik nu
gezien dat ik toch nog twee donkere hoe
ken heb aan de gevel. Die gaan we vol
gend jaar dus ook aanpakken."
Het kan Verheyden dus nog steeds niet
gek genoeg, al houdt ze haar rekening
foto Camile Schelstraete
dus wel in de gaten. Voor William Pica-
vet is dat niet nodig, zegt hij. ,,Wij heb
ben ook tijdschakelaars, maar boven
dien laten we onze gewone verlichting
nu nagenoeg uit. De tuinverlichting
hoeft niet aan en ook de schemerlam
pen laten we even voor wat ze zijn. En
weet je, de buren pakken het over, hè.
Bij de één wat meer dan bij de ander,
maar da's logisch. Iedereen blijft na
tuurlijk baas over zijn eigen portemon
nee."
Renate van Winkelhof uit Sas van Gent
heeft haar huis en tuin voor het tweede
jaar verlicht. Niks beetje bij beetje, met
een vol gas, alles erop en eraan. „Mijn
huis en tuin lenen zich er ook perfect
voor. Waarom ik dit doe? Ik vind het
een mooi gezicht, het brengt gezellig
heid en warmte en ook de buurt geniet
ervan. Het kan toch niet symbolischer:
kerst is toch het feest van het licht? En
ach, ik betaal echt niet veel meer voor
stroom, hoor. Nu verbruik ik twee we
ken heel heftig, maar straks ga ik zes
weken op vakantie. Dat heft elkaar
mooi op, nietwaar?"
