PZC
Vroeger dacht je niet na
bij een klimrek, maar nu...
Een eindeloze repetitie
zji ui an LiLujuiMia tua
I r1 f j r1
Urn
zaterdag 24 december 2005
Dat ze de volgende eeuw ingaat zoals ze is. Dat
ze niet wordt geleefd door anderen of leeft naar
de verwachtingen van anderen. Het waren de
wensen van Anthony van den Berg en Marleen
Leijdekker voor hun dochter, twee weken na de
geboorte. Kim is inmiddels een grote meid. Ze is al bijna 7.
Ze is precies zoals ze is. Zoals haar ouders wilden.
Anthony: „De geboorte van Kim is nog steeds het mooiste
wat in mijn leven is gebeurd. Vanaf het moment dat Kim
er was, ging ik niet meer onbezorgd door het leven. Dat is
me zo opgevallen. Je verliest al je naïviteit."
Marleen: „Je bent veel emotioneler. Je kunt niets over kin
deren zien, of je denkt aan Kim."
Anthony: „Als ik op televisie kinderen in het Sofia Kinder
ziekenhuis zie, voelt het alsof mijn kind daar ligt."
Marleen: „Je wilt haar constant beschermen. Als ik met
Kim door de stad loop, kan ik het met hebben als ik ie
mand zie fietsen op het voetpad. Zou je niet eens gaan lo
pen, roep ik dan."
Anthony: „Zo iemand zou je het liefst van zijn fiets willen
trekken. Bang dat hij je kind raakt."
Marleen: „Net als met klimrekken. Vroeger dacht je er niet
bij na. Nu ben je bang dat ze valt. Op de fiets blijf ik tegen
Kim zeggen: kijk uit, pas op. Terwijl je dat beter niet kunt
doen."
Anthony: „Ik denk soms: het is goed als het een keer ge
beurt, dat ze valt. Maar toch..."
Anthony en Marleen zijn al een paar jaar uit elkaar, toch
vullen ze elkaar nog steeds goed aan. Lijken een stel als je
met ze praat. Dat is het geheim: ze zijn nog steeds eikaars
beste vrienden. Vieren verjaardagen samen en gaan nog sa
men - wel met de nieuwe partners erbij - op vakantie Kim
is de ene helft van de week bij haar vader, de andere helft
bij haar moeder. Ze doen het samen. Zoals Marleen zegt:
zo close zie je het niet vaak.
Natuurlijk was het in het begin wel eens lastig, ook voor
fotografie Ruden Riemens
16 januari 1999
Kim. Marleen: „Kim zei soms: maar jullie vinden elkaar
toch aardig? En nu, als ze ziet dat mijn buurman gaat ver
huizen, dat papa dan naast ons kan komen wonen. Want
natuurlijk wilde ze eerst dat we nog bij elkaar waren. Ze
hield lang hoop."
Over de opvoeding zijn Anthony en Marleen het best eens.
Zijn ze streng? Kim grijpt haar kans zich in het gesprek te
mengen. „Nee." Dat kan kloppen, verklapt Marleen. „We
voeden haar vrij op. Mensen kijken op als ik zeg dat ik
Kim soms bij mij in slaap laat vallen. Zij vindt dat fijn. Ze
vertelt dan dingen, waar ze overdag niet aan toekomt."
Anthony gelooft niet dat je een baby kunt verwennen. „Ik
wil Kim geen regels opleggen, waarvan ik zelf het nut niet
snap. Per se om zeven uur in bed liggen, om maar iets te
noemen. Ik verplicht haar ook niet om haar bordje leeg te
eten. Kim heeft een tijdje slecht gegeten. Dat komt wel
goed, dachten wij altijd. En dat is ook gebeurd."
Omdat Anthony en Marleen in hun vriendenkring het eni
ge stel met kinderen was, ging Kim ook mee naar gro-
te-mensen-dingen. Naar restaurants. Vond ze geweldig.
„Ze is heel flexibel", vertelt haar moeder. „Ze leerde alles
ook heel snel. Liep met tien maanden, praatte toen ze an
derhalf was. Ze heeft nooit gebrabbeld. Het was gelijk:
pakken, boeken, poes. Ze is heel wijs."
Bewust stuurt Anthony haar nooit weg als volwassenen
een serieus gesprek voeren. Alleen gaat de tv wel eens uit
als er nare dingen op te zien zijn. Geweld vindt hij niet no
dig. „Zo'n nieuwe Harry Potter-film gaat zij niet zien. En
als het in Big Brother over 'es ee iks' gaat, gaat die ook uit.
Maar meestal gaat ze dan toch aan tafel wat zitten knutse
len. Wat ze wel leuk vindt, is het Jeugdjournaal."
„En openhartoperaties", lacht Marleen. „Dan blijft ze kij
ken."
Iets heel anders: de maatschappij. Want die is danig veran
derd in de tijd dat Kim groot groeide. „Soms denk ik: waar
groeit ze toch in op. Het lijkt anders dan mijn eigen kinder
tijd. Die familiedrama's aan de lopende band, meisjes van
13 die eruitzien of ze volwassen zijn. Ik speelde toen nog
met Barbies."
Anthony kent ze uit zijn cadeauwinkel. „Dan laten ze een
handtekening van hun moeder zien en willen ze dat ik een
neuspiercing zet. Ik weet zeker dat Kim dat niet mag als ze
13 is."
Marleen: „Ik vraag me wel eens af hoe je zoiets tegen
houdt. Ik denk dat het een kwestie van de goede vrienden
groep is Ik weet nu ook pas wat mijn moeder bedoelde als
ik na het eten niet meer buiten mocht spelen. Waarom ze
me verbood hoge hakken te dragen. Destijds vond ik dat
belachelijk. Nu ben ik blij dat ze dat heeft gezegd.
Onlangs reisde Anthony met een karavaan voor het goede
doel door Afrika. Terwijl hij daar arme gezinnen zag over
leven. belden zijn dochter en stiefkinderen op of hij de Sin
terklaascadeaus niet wilde vergeten. „Dat heeft wel wat
losgemaakt. Waar maken wij ons druk om, denk ik voor
taan. Die reis heeft ook iets anders losgemaakt. Ik heb
mijn gezin heel erg gemist Ik denk niet dat ik nog eens
zo'n reis zou maken. Sinds Kim is alles anders. Dat had ik
vroeger nooit van mezelf kunnen denken."
Wendy van den Hurk
Er is gewikt, gewogen. De naam van het kind zal
zijn:
een teken; een klank; een verwijzing?
Zo is een schijnbaar blanco blad beschreven.
De keus is met de grootste zorg gemaakt. En voortaan is
zorg het sleutelwoord. Het kind is onbelast en moet dat zo
lang mogelijk blijven
Er zal, hebben de ouders besloten, geborgenheid zijn.
Hoopvol zijn ze, de mensen die het nieuwe leven wensten
en die het nu gaan begeleiden. Ze willen geloven in de toe
komst en doen dat dan ook. Al hun liefde zullen ze geven
om hun kind te laten groeien en als het even kan zal dat
zijn in een betere wereld
Dan blijkt, niet.eens zo lang na de komst van het kind, dat
er geen schone lei is. Bij zorgvuldige beschouwing van af
stand worden sporen uit het verleden zichtbaar. De genen
laten zich gelden. Er zijn kenmerken meegegeven en niet
allemaal mooie. Er is een print waarin eigenschappen zijn
vastgelegd; ook ongewenste.
De ouders nemen dat voor lief en slaan aan het opvoeden.
Ze koesteren de gedachte dat de warmte, veiligheid en
aardse goederen die ze bieden het menselijk tekort onge
daan kunnen maken.
Het kind wordt bijkans gesmoord in goede bedoelingen,
die dikwijls worden omgezet in materiële zaken. Er wor
den verzekeringen gesloten voor later, voor als het kind
nog net zo gemaal is als het zich nu toont. De speelgoed
kist wordt tot over de rand gevuld, knuffels nemen drie
kwart van het ledikantje in beslag en machines die geluid
en beeld produceren worden het kind ter hand gesteld. Ze
zijn er, al die zinloze doch begerenswaardige zaken en dus
zullen ze worden aangeschaft. Het kind mag niets tekort
komen en wordt bedolven onder goederen die snel ver
gaan, waardoor er ruimte komt voor iets nieuws, hetgeen
altijd beter is.
Er komen, in de prille jaren, helpers in de ring. De deskun-
dologen van het consultatiebureau jagen de ouders hoog
de boom in met tabellen vol maten, gewichten alsmede ge
dragingen waaraan geen kind een boodschap heeft. De
noeste inzet van de adviseurs krijgt een vervolg op school
waar dingen worden onderwezen die niemand wil weten
en waar de creativiteit wordt vermoord. „Leuke tekening
Lotte, maar zo ziet een huis er toch niet echt uit. Kijk maar
naar het voorbeeld en probeer het nog eens." „Goed ge
kleid Meivin, dat is een echte olifant. Jij hebt het vormpje
goed gebruikt."
Eindredactie Jan van Damme, vormgeving Felix Binicewicz
Volgen de jaren van hormonale stormen waarin groei en
pijn veelal samengaan. Smart die wordt veroorzaakt door
onder meer: geweld en geilheid op de televisie en het inter
net, moord en doodslag op straat, bedrog, democratisch uit
gebroken oorlogen op het wereldtoneel, brandende torens,
ruzies tussen ouders, minachting van alles wat van verre
komt, fundamentalisme dat ieder denken doodt, ontrouw,
leugen.
Er zijn middelen om de benauwenis te ontgaan: alcoholi
sche dranken in vele soorten en maten, rookwaren met en
zonder geestverruimende werking, vet vreten uit de muur,
diverse poeders die licht in de duisternis brengen, muziek
zonder melodie of harmonie, vergetelheid en blijheid uit
potjes.
Dan is het tijd voor een wonderlijk fenomeen. De meeste
meisjes en jongens doorstaan de turbulente tijden, weten
de aanvallen vanuit de grote, bedorven wereld af te slaan
en bereiken een moment in hun bestaan, waarop ze de
chaos de baas worden. Ze zijn daarbij geholpen door óók
nog doorgegeven loepzuivere genen, een opvoeding waarin
heel wat werd aangemodderd, maar toch het goede werd
beoogd, en een enkele leraar die meer om mensen gaf dan
om leerstof en prestaties.
De jongens en meisjes komen elkaar tegen en zien iets
unieks in elkaar. Na wat vallen en opstaan besluiten ze het
leven te gaan delen.
Om na verloop van tijd op de gedachte te komen dat hun
verbond werkelijk bezegeld zou zijn als ze samen een kind
zouden hebbén
Als dat verwacht wordt, volgt het wikken en het wegen
over de naam:
een teken een klank, een verwijzing?
De keus wordt met de grootste zorg gemaakt. Zorg is voor
taan het sleutelwoord.
Zo gaan de generaties voort in eindeloze repetitie. Gedre
ven door een eigenschap waarover geen andere diersoort
beschikt: hoop.
A.J. Snel
