De baby's van zes jaar terug
Schuren langs de realiteit
WINNAARS
PZC
22
@ctie
Winnaars Collectie boek 11
Hugo Claus
""rits—I
Voor
abonnees
slechts
15 toppers uit de Nederlandse literatuur
COLLECTIE
Hugo Claus
postkantoor
ir&lj
vrijdag 23 december 2005
Lezersredacteur A. J. Snel is
bereikbaar per post op het
adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Stationspark 28,
Postbus 31,
4460 AA Goes.
Telefonisch 0113 - 315660.
E-mail.Lezersredacteur@pzc.nl
Het forum waarop lezers zich
kunnen uiten over actuele
zaken is bereikbaar via
internet: www.pzc.nl.
De boodschapper is als regel
niet de bedenker of de afzender
van de boodschap. Lezers zien
dat nogal eens anders en menen
dat zienswijzen die in de krant
worden afgedrukt parallel lo
pen aan de opvattingen van de
redacteur die ze noteerde.
Peter Reinders uit Kats schreef
me van de week over de aankon
diging van een televisieprogram
ma rond onder anderen Gordon.
'Lachen, gieren, brullen in Ti-
rol' stond er boven.
Reinders: „Als ik in het artikel
de mening van Gordon over Oos
tenrijk lees (...'Ik heb een hekel
aan dat land...en de mensen
daar zijn racisten' weet ik,
dat die man helemaal niets van
Europa begrepen heeft. En we
tend dat hij als bekende Neder
lander een voorbeeldfunctie
heeft, baart me dat zorgen."
Dom
Reinders vraag zich af of we die
aankondiging publiceerden om
dat we het met Gordon eens zijn
dan wel omdat we zijn uitspra
ken dom vinden.
Zover komt de redactie in veel
gevallen helemaal niet. De aan
kondiging wordt niet van com
mentaar voorzien; de ene lezer
zal op basis ervan besluiten
naar het televisieprogramma te
kijken, de andere kan de bericht
geving zien als een waarschu
wing en besteedt zijn tijd aan
iets anders.
door A.J. Snel
De redactie van deze krant heeft toe
gegeven aan de neiging een tradi
tie in stand te houden. Zoals elk jaar
verschijnt er een speciale kerstbijlage.
Morgen vinden de lezers bij hun krant
een kerstnummer waarin kinderen cen
traal staan.
Tussen de voorbereiding en de verschij
ning van zo'n bijlage ligt een traject. Zo
als in meer branches het geval is, wordt
bij de media al over de kerstdagen nage
dacht in een periode dat de mossen nog
van het dak vallen van de warmte.
Kort na de zomervakanties heeft een bij—
lagenoverleg plaats, dat kan worden bij
gewoond door iedere redacteur die daar
belangstelling voor heeft en die ideeën
wil aandragen, wil meedenken en -pra
ten. Daar worden eerste gedachten ge
opperd over de inhoud van onder meer
de kerstbijlage. Meestal volgt er een
tweede vergadering om suggesties ver
der te laten uitkristalliseren. Als regel
resulteert zo'n tweede overleg in de keu
ze voor een thema dat door een kleine
groep redacteuren wordt uitgewerkt.
Zo zijn in de afgelopen jaren rond kerst
bijlagen van de Provinciale Zeeuwse
Courant verschenen op basis van globa
le of nauwer omschreven begrippen.
Voorbeelden: de redactie vervaardigde
een kerstnummer over het thema
'Licht' waarin mensen aan het woord
werden gelaten die vanuit hun vak of
achtergrond over 'licht' spraken. Een
architect, een fotograaf, de kapitein
van een veerboot, een geestelijke.
Andere kant
Vaak wordt een thema gekozen dat op
niet al te voor de hand liggende manie
ren kan worden uitgewerkt. Zo maakte
de PZC enkele jaren geleden een kerst
bijlage met als leidraad 'De andere
kant'. Daarin kwam onder meer een
man aan het woord die zich, terwijl in
het onderwijs steen en been werd ge
klaagd, liet omscholen tot leraar. En
een boer die gedwongen was zijn be
drijf op te geven om tot de ontdekking
te komen dat hij in een ambtelijke baan
heel veel vreugde kon beleven. De om
slag die hij maakte, bleek lang zo onaan
genaam niet uit te pakken als hij had ge
vreesd.
'Relaties' was het trefwoord in het kerst
nummer van zes jaar geleden, toen de
wereld nog een week de tijd had om de
oude eeuw vaarwel te zeggen. Een
De redactie van de PZC houdt een traditie in stand
breed thema over de verhouding tussen
een arts en een patiënt, de melkboer en
diens klant, die hem dagelijks van kof
fie voorzag, een grootvader en een klein
zoon, een kunstenaar en zijn galeriehou
der, een verhuurder van een vakantie
woning en zijn steeds weerkerende
huurder.
Kinderen
In 1999 bracht de Provinciale Zeeuwse
Courant een serie over kinderen die de
volgende eeuw zouden gaan bevolken.
Elke maand stond er in de bijlage Re
portage een foto die Ruden Riemens
had gemaakt van een baby. Daarbij
werd een korte tekst afgedrukt waarin
de ouders van het kind uitlegden waar
om ze de naam hadden gekozen die ze
hun kind hadden gegeven en wat ze aan
wensen hadden. Hoe zouden ze willen
dat hun kind in de wereld zou staan en
hoe zou die wereld er moeten uitzien?
De baby's van toen zijn nu zes jaar. Ru-
den Riemens fotografeerde ze opnieuw
en leden van de redactie praatten nog
eens met de ouders, terugkijkend naar
de wensen en verwachtingen die er in
1999 waren.
Eén ouderpaar wilde om persoonlijke
redenen niet aan de hernieuwde kennis
making meedoen, de andere vaders en
moeders deden dat wél, ook als ze het
niet makkelijk hadden gehad in die zes
jaren.
Tussen de eeuwwisseling en nu liggen
roerige jaren met schokkende gebeurte
nissen: de terroristische aanslag op
Twin Towers, oorlog in Irak en oorlo
gen elders, de moord op Pim Fortuyn,
de moord op Theo van Gogh. Wie zes
jaar geleden met een blik op de pasgebo
renen sprak over een vredige wereld, is
bedrogen uitgekomen.
Dat zou men denken. Zeker journalis
ten, die dagelijks nieuws vergaren en se-
foto Willem Mieras
lecteren, ontkomen dikwijls niet aan
een bitter oordeel over de aarde en die
erop leven. Daar is sprake van een zeke
re beroepsdeformatie.
Verhelderend
Het is voor mensen die ambachtelijk
met media bezig zijn, net als voor lezers
die de hectiek der dagen ervaren, verhel
derend op gezette tijden tot zich te la
ten doordringen dat er een wereld is die
normaal niet in het nieuws komt, omdat
er, zo op het oog. niets uitzonderlijks ge
beurt.
Het beeld dat oprijst uit de kerstbijlage
die morgen verschijnt, toont hoe alle tu
mult wel wordt gehoord maar hoe tege
lijkertijd mensen hun eigen, veilige we
reld trachten te creëren. Nieuws is het
niet. Maar het is verademend kennis te
nemen van de alledaagse pogingen van
mensen om harmonie in hun bestaan te
houden.
Aardige berichten van uiteenlopende aard en uit diverse plaatsen-
Middelburg, Assenede en Rijswijk. Meldingen die zijn te voorzien
van trefwoorden als 'hoffelijkheid', 'tevredenheid' en 'gezelligheid'
Wendy uit Middelburg kwam met dit goede nieuws; „In Middelburg
woont tenminste één heel erg eerlijk iemand. Ik was vanochtend
mijn autosleutel kwijt en na een half uur mijn huis overhoop te heb-
ben gehaald, gaf ik het op en liep naar mijn auto op de Balans. En 1
wie schetste mijn verbazing? Op de motorkap van mijn Polo lag een j
briefje met daarop in mannenhandschrift geschreven 'De volgende
keer beter opletten!' en daarachter een knipoog getekend. Eronder
tussen de ruitenwissers, lag mijn autosleutel."
Zangeres
Uit Assenede gewerd mij een uitgebreide recensie over een optre
den van de Belgische zangeres Sabrina die, naar ingewijden weten
het geluk mag smaken Eddy Wally als beschermheer te hebben. Sa
brina trad onlangs voor verstandelijk minder begaafden op in het
dorpscentrum in Kloosterzande. Het aardige van de beoordeling
van het concert is dat ze voor een goed deel gegeven werd door de
toonkunstenares zelf. Uit de recensie spreekt een zekere nedeng-
heid uit ten opzichte van haar publiek maar de zangeres beschikt
ook een gezonde portie zelfbewustzijn en openhartigheid Sabrina
dankt in haar brief de organisatoren van de kerstviering waarvoor
de toehoorders werden aangevoerd 'met drie autocars'.
Ze schrijft verder onder meer: „Ik zou mijn publiek willen danken
voor hun aanwezigheid op mijn optredens, want zonder hen wasik
ook niets, niemendal! Deze groep mensen heeft toch een spe
ciaal plaatsje in mijn hart, hun vriendschap is echtEn dit waste
zien tijdens mijn optreden, vanwege de begeleiders mochten ze niet
op het podium komen maar begin maar eens deze mensen daar van
af te houden, bovendien heb ik daar geen problemen mee. het is
trouwens zo dat één der aanwezigen in een huilbui uitbarstte om
dat ik niet vlug genoeg was om hem een kus te geven. Ik was hun Sa
brina, en dat was ik graag." Onvergetelijk, het heeft mij ander
maal bevestigd dat men met zeer weinig iemand kan gelukkig ma
ken; een handdruk, een kus. En dat kost toch zo weinig. Dank, dui
zend maal dank." Geen wonder dat de zangeres van de organisatie
hoorde, dat zij werd gezien als een 'ambiancemaakster bij uitstek'
Hoeksteen
Dan meldde het ANP dat uit onderzoek is gebleken dat familie de
hoeksteen blijft, ook tijdens de kerstviering. Vijfentachtig procent
van de Nederlanders viert kerst dit jaar met familie. De meesten
zien er naar uit, vooral vanwege de gezelligheid. Negentien procent
klaagt over het verplichte karakter van de gezelligheid. Naar valt If
hopen zullen degenen die zich licht bekneld voelen, dat niet laten
merken aan die grote, gezellige meerderheid. Naar evenzeer valt te
hopen weten de dames en heren die weinig waardering hebben vow
hun schoonmoeder zich te gedragen. Het zijn er nogal wat, de hou
ders van een anti-schoonmoeder-certificaat.
Lezersredacteur A.J. Snel ontvangt graag goed nieuws van lezers
om door te geven aan andere lezers. Hoe hij bereikbaar is, staat in
het colofon linksboven in Redactie Reactie.
Een van de redenen waarom kinderen zo dom lijken, is
dat ze zo vaak volwassenen napraten.
Gerd de Ley
WINNAARS
COLLECTIE
De PZC geeft, in samenwerking met de andere kran
ten van het Wegener-concem, sinds kort ook literaire
boeken uit. Vijftien weken lang verschijnt elke week
een klassiek te noemen boek uit de Nederlandstalige
literatuur.
De boeken komen uit in de serie 'Winnaars Collectie',
omdat het gaat om schrijvers die een belangrijke lite
raire prijs hebben gewonnen
Tegen een aantrekkelijke prijs zijn de boeken te
verkrijgen bij Bruna en andere boekhandels, post
kantoren en -agentschappen en Free Record
Shops. Abonnees van de krant betalen 4,95 euro,
niet-abonnees 7,50 euro.
Vanaf morgen is het twaalfde deel in de reeks ver
krijgbaar: 'Advocaat van de hanen' van A.F.Th,
van der Heijden.
Zie ook www.winnaarscollectie.nl
door Peter van Vlerken
Niet meer dan een kran
tenknipseltje over de
dood in een Amsterdamse po
litiecel van kraker en junkie
Hans Kok in 1984 had
A.F.Th, van der Heijden, uit
vinder van het literaire pro
gramma 'Leven in de breed
te', nodig om naar aanleiding
van deze geruchtmakende
zaak de vuistdikke roman Ad
vocaat van de hanen (1990)
te schrijven. De gebeurtenis
sen rondom Hans Kok sloten
naadloos aan bij die van Al-
bert Egberts, eveneens heroi-
neverslaafde en hoofdper
soon in Van der Heijdens ro
mancyclus 'De tandeloze
tijd'.
Toch is niet de naar Hans
Kok gemodelleerde Kiliaan
Noppen degene om wie het
draait in deze roman. Dat is
mr. Ernst Quispel, raadsheer
van de met hanenkam getooi
de 'dr. Nop'. En om er nog
een voorbeeld van te geven hoe dicht Van der
Heijden in deze en andere romans langs de
werkelijkheid schuurt: Quispel doet sterk den
ken aan de destijds in opspraak geraakte ad
vocaat Baruch Moszkowicz, zoon van Max.
Quispel lijkt zijn zaakjes goed voor elkaar te
hebben, maar dat is slechts schijn. Eens per
jaar zet deze zogeheten 'kwartaaldrinker' het
op een zuipen en tuimelt de notabele burger
man euforisch van de luxe van het establis-
ment in het vuil van de goot, alwaar ook Al-
bert Egberts met zijn vriendenkring zich op
houdt. Zo vervlecht Van der Heijden deze ro
man op weergaloze wijze met zijn semi-auto-
biografische onderneming De tandeloze tijd.
Anders dan de andere boeken uit die cyclus is
Advocaat van de hanen zonder meer span
nend te noemen. Want wat was precies de toe
dracht waaronder Kiliaan Noppen de dood
vond in zijn cel9 Eveneens op een thrillerach
tige wijze laat Van der Heijden zien hoe het
met Quispel steeds verder bergafwaarts gaat.
Op het dieptepunt van zijn alcoholische roes
raakt hij zo verstrikt in het web van politie,
bestuurders, advocatuur, en vooral punkers
en krakers dat hij in een hel op aarde be
landt.
Een van de sprekendste hoofdstukken is dat
van 'De getatoeëerde baby', waarin Quispel
en zijn vrouw Zwanet met wie hij een behoor-
A.F.Th. van der Heijden werd op 15 ok
tober 1951 geboren in de Poemastraat in
de Geldropse wijk Tivoli, die tegenwoor
dig bij Eindhoven hoort. Hij groeide op
in Hulst, Geldropvolgde de HBS op
het St. Joriscollege in Eindhoven, stu
deerde enige tijd filosofie in Nijmegen
en Amsterdam, waar hij sindsdien
woont. Daar schreef hij zijn 'oerboek'
over zijn jeugdjaren dat later zou uit
groeien tot de succesvolle romancyclus
'De tandeloze tijd'. Hij begon met publi
ceren onder het pseudoniem Patrizio Ca-
naponi, tegenwoordig beperkt hij zich
tot de initialen AFTh.
Zijn romans werden vaak bekroond. Zo
ontving hij de Bordewijkprijs, de Multa-
tuliprijs, De Gouden Uil en de Generale
Bank Literatuurprijs.
lijk overspelige relatie heeft, hun korte tijd
ontvoerde kind terugvinden, een ervanng tus
sen delirium en nachtmerrie in.
Niet als roman - het is het zoveelste knappe
staaltje van de machtig fabulerende en mytho
logiserende duivelskunstenaar Van der Heij
den - maar als slotdeel van zijn romancyclus
is het toch wat onbevredigend. Want hoe
loopt het nou af met Albert Egberts? Mis
schien komen we dat ooit nog te weten, maar
voorlopig is de schrijver druk met zijn nieu
we literaire mega-project: 'Homo Duplex'.
Ander werk
Een gondel in de Herengracht
(1978, verhalen)
De draaideur
(1979, roman)
De slag om de Blauwbrug
(1983, proloog romancyclus
De tandeloze tijd).
Vallende ouders (1983, deel 1
De tandeloze tijd).
De gevarendriehoek
(1985, deel 2 De tandeloze
tijd).
De sandwich (1986)
Het leven uit een dag (1988).
Weerborstels (1992, Boeken
weekgeschenk.
Asbestemming (1994).
Het Hof der Barmhartigheid
(1996, deel 3 De tandeloze
tijd, eerste boek).
Onder het plaveisel het moe
ras (1996. deel 3 De tandeloze
tijd, tweede boek).
De Movo Tapes
(2003, proloog romancyclus
Homo Duplex).
««ESC:
KNIP DE
VOORDEEL
BON I
www.winnaarscollectie.nl
Normale winkelprijs 7,50 pst
(zolang de voorraad strekt)
I5 gelauwerde Nederlandse schrijvers Allen winnaars van prestigieuze literaire
onderscheidingen Een prachtige collectie boeken in harde kaft gebonden en
voorzien van een fraaie stofomslag. Met zorg samengesteld door de boekenredactie van
o.a de PZC en alleen voor abonnees te koop met een éénmalige korting op elke titel U vindt
uw voordeelbon 3x per week op de voorpagina van deze krant. Knip de bon uit
en lever 'm in bij één van de filialen van Bruna. Free Record Shop of op het Postkantoor
U ontvangt dan het boek van de week met 2,55 korting (normale prijs
7.50) Iedere zaterdag verschijnt er een nieuw Winnaars' boek in de verkoop (zolang de
voorraad strekt) LI kunt de collectie ook per post ontvangen 2,50 verzendkosten per boek)
Als u zich intekent op de hele collectie ontvangt u het laatste boek gratis
Kijk ook op ww,winn?arswltectte-nl.
samengesteld door de
boekenredactie van uw krant
De geruchten
Hugo Claus (Brugge, 1929) is vooral een groot dichter. Maar hij
heeft zich ook bewezen als schilder, roman- en toneelschrijver
en regisseur. Hij won vele prijzen, waaronder de Constantijn
Huijgensprijs en de Prijs der Nederlandse Letteren. Als schilder was hij betrokken
bij Cobra; als schrijver bij de Vijftigers. Claus valt echter niet in een stroming te
vangen. Hij beweegt zich rusteloos en gedreven tussen de klassieke mythe en fel
realisme. Zijn bekendste roman 'Het verdriet van België' is een bewogen familie
kroniek, die een raak en ironisch beeld geeft van het leven in België. 'De geruch
ten' (1996) verscheen toen België in een crisis zat na de Dutroux-moorden. Het is
een broeierige roman, waarin een oud-koloniaal door zijn roddelende dorpsge
noten wordt uitgekotst. Voor deze roman kreeg Claus in 1997 de Librisprijs.
Winnaar nr. 12: A.F.Th van der heijden
vanaf zaterdag 24 december verkrijgbaar
1
2
3.
4.
5.
6.
7.
8
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Remco Campert i Hei leven is vurrukku
Thomas Rosenboom t De mensen thu
Jan Wolkers i De doodshoofdvlinder
Tessa de LOO I De me.sjes van de suiker*
Geert Mak i Het «adspaiers
Cees Nooteboom i Oe verliefde gevang
Simon Vestdijk I Op afbetaling
Jan Cremer !k, Jan Cremer
Gerrit Kouwenaar ifc .-..n geer. voidaa
F. 6ordewijk i Noorderlicht
Hugo Claus i De geruchten
A.F.Th, van der Heijden I Advocaat w
K. Schippers I Eerste indrukken
Willem Brakman l Een winterreis
Gerard Reve I Werther Nieland
o.a. verkrijgbaar bij
het alfabet van Zeeland