Friesland wordt klein-Australië
PZC
Nazaten van ontsnapt buideldier leggen het loodje in het verkeer
recept
Kalkoenbouten,
zoals in Jerez de la Frontera
«3Kwt Vrede
puzzel
a
O
O
Heer Bommel en de Denktank ©Toonder Studio's
Casper Hobbes
woensdag 21 december 2005
weer
Zeeland: Koude Kerst?
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
lichte sneeuw
melige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
melige regen
zware regen
Een hogedrukgebied boven Frankrijk met een uitloper naar de
Alpen brengt daar rustig, en in de bergen fraai wintersportwee'
In Italië, Spanje en Portugal is het vrij zonnig. Langs deCostas
en op de Algarve wordt het nog 14 tot 18 graden. In Zwdoosi-
Europa is het afgekoeld, op deTurkse hoogvlakte komt hethv
amper boven nul. Op de Balkan en in grote delen van Midden-
Europa heerst licht winters weer met wat sneeuw en maxima
rond het vriespunt. In Polen blijft het de hele dag vriezen enne
koudst is het in grote delen van Finland en Noord-Zweden,me
strenge vorst. Vooral in Noorwegen en Zweden valt er sneeuw
Op de Britse eilanden is het zacht met veel wolkenvelden en wa
regen of motregen.
B C D 10
Oplossing van gisteren:
Anagram:
1leer-heler-Helder
2. baas-blaas-Aalbes
3. gier-groei-Roerig
4ader-vader-Draver
5. heel-helen-Helena
6. gala-egaal-Aanleg
7. nier-trein-Noriet
8. ïets-stier-Driesc
9. sten-mets-Intens
10. beer-beker-Gebrek
HARDHANDIG
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Opvang; 5. getrapt; 7. tiran; 9.
kunne; 10. trekker.
Verticaal: 1. Zomeren; 2. oversteek; 3. knip; 6.
koket; 8. raar.
Brieven: Bob
■j Puzzelland.com
I n het zuiden van Spanje wordt niet al-
lleen sherry gemaakt maar men vindt er
ook veel fokkerijen voor verschillende
soorten gevogelte. Voor de bereiding van
dit recept is een grote braadzak nodig of
twee kleinere.
Hoofdgerecht voor 6 personen:
6 kleine kalkoenbouten; zout; witte
peper; 1 mespunt chilipoeder; 120
gram boter; 4 eetl. olijfolie; 4 - 6 gro
te knoflooktenen, in plakjes; 4 dl ge
vogeltefond, uit potje; 4 dl sherry, bij
voorkeur oloroso; 4 theel. cognac; 1
1/2 eetl. allesbinder; 1 eetl. verse tijm
blaadjes; 6 takjes verse tijm voor de
garnering.
Maak de bouten droog en wrijf ze in met
een mengsel van zout, peper en chilipoe
der. Verhit een grote braadpan. Laat 40
Hans Belterman
gram boter en de olie heet worden. Tem
per de warmtebron en fruit de knoflook-
plakjes tot ze goudbruin zien. Schep ze uit
de pan. Braad de kalkoenbouten in 10 mi
nuten rondom goudbruin in de hete knof-
lookolie. Leg de bouten in een passende
ovenvaste schaal. Roer 1 deciliter sherry
door de braadboter/olie. Schenk het over
de bouten. Schuif de schaal in een pas
sende braadzak. Sluit de zak en maak er
bovenop met de punt van een mesje enke
le gaatjes in. Plaats de zak met de schaal
en de kalkoenbouten op het rooster dat
iets onder het midden in de koude oven
is geplaatst. Schakel de ovenwarmte in
tot 175 graden. Reken vanaf het moment
dat die temperatuur is bereikt op een
oventijd van 70 minuten. Breng intussen
in een pannetje de fond, 2 deciliter sherry
en 2 theel. cognac aan de kook. Laat alles
zolang zachtjes koken tot er circa 3 decili
ter is overgebleven. Neem na de aangege
ven tijd de schaal met de kalkoenbouten
uit de oven. Houd de bouten warm door
ze in aluminiumfolie te verpakken.
Schenk het braadvocht door een zeefje
bij de ingedampte fond. Breng alles aan
de kook. Voeg de rest van de sherry en
cognac er aan toe. Wacht tot alles weer
aan de kook is gekomen. Roer allesbinder
er door.
Verdeel 80 gram ijskoude boter in zes
stukjes. Klop ze, een voor een, door de
saus. Blijf dan nog 20 - 30 seconden klop
pen en roeren. Proef de saus en voeg
zout en peper naar smaak toe.
Presentatie: leg de kalkoenbouten op
voorverwarmde borden. Schenk een deel
van de saus er over. Bestrooi de bouten
met tijmblaadjes en schik er takjes verse
tijm als garnering bij.
die gemaakt hebben. Ik besloot
het spoor te volgen en even latei-
stond ik oog in oog met een wali-
bi. Dat zie je met elke dag."
Kennelijk gedijen de van oor
sprong Australische dieren goed
in het Friese landschap, maar
waar komen ze vandaan?
Het antwoord is te vinden bij
Bob Dippel (70) uit Makkinga.
„Vijf jaar geleden besloten we
vier wallabie's aan te schaffen,
gewoon voor de lol. Op een dag
hebben een paar buurtkinderen
het hek op een klein kiertje la
ten staan en weg waren ze. Drie
van de vier heb ik weer gevan
gen. De ontsnapte walibi die we
niet meer konden achterhalen
moet een zwanger vrouwtje ge
weest zijn, die later bevrucht is
door haar zoon."
Val
In de enorme tuin van Dippel
staat nog steeds een kangoeroe-
val. De beesten trappen er niet
in. Vanuit de bossen komen ze
wel af en toe de tuin in, vertelt
Dippel. En verhip, even later
staan een bruine en een witte
wallabie nieuwsgierig met hun
voorpootjes voor het lichaam
vanuit de bosrand toe te kijken.
Tot vijf meter zijn ze benader
baar, daarna huppen ze ervan
door, de Friese bush weer in.
Verzorgster Gea Karssemeijer
van Dierenpark Emmen heeft
wel eens vaker van loslopende
Het was een prachtig weekend. De kinderen
spelen tussen de winterse buien door in de
tuin. Twee oude fruitkisten op een kant geven
hun de illusie van een eigen stulp, hun clubhuis.
Ze slepen met hout en stenen en bouwen hun ei
gen veilige wereld. Daarna drinken ze met rode
wangetjes warme chocolademelk.
In de schemer scheren twee uilen in geluidloze
glijvlucht over mijn hoofd. Eén van de twee
geeft nog een avondvoorstelling. Hij strijkt op
een paar meter afstand neer in de kale takken
van een oude boom. Het is een ransuil. Zijn oor
pluimpjes en ronde kop wippen waakzaam op
en neer. Als een kat met vleugels speurt hij naar
prooi.
De keren dat ik oog in oog stond met een uil kan
ik mij nog haarscherp herinneren. Hun geluid en
bewegingen zijn betoverend. Kortom een vredi-
Marleen Blommaert
ge schoonheid in de Zeeuwse polder maakt zich
van iedereen meester. Maar zoals mijn moeder
al zei: „Geen lieke zo schoon of d'r komt wel een
end aan." Zo komt ook aan deze verwondering
en schoonheid een abrupt einde.
De steen des aanstoots is in dit geval de kerst
boom. Manlief heeft beloofd in het weekend de
kerstboom in huis te halen. De zondagmiddag
loopt echter boomloos in de zondagavond over.
Onze jongste dochter heeft echter haar zinnen
op de kerstboom gezet.
Ze is net als haar vader gezegend met een sterke
wil. Bovendien is zij aanhanger van het 'af
spraak is afspraak'-principe. De woordenwisse
ling ontaardt in een conflict dat eindigt met het
naar boven sturen van de boze dame.
Na enige tijd keert de rust in ons huis terug. Ze
is uitgeraasd en ik vang het volgende gesprek
met God op.
„God is hier niet blij mee. Echt niet. Kerstmis is
een tijd van vrede en niet van ruzie maken. En
God is helemaal met blij als je je niet aan je af
spraken houdt."
Gods toorn zal haar agnostische vader treffen.
Daar is ze van overtuigd. Hij hoort haar echter
niet. Zo gaat het meestal met agnosten, ze horen
het woord Gods niet.
Daarnaast is het een man. Die zijn op strategi
sche momenten doof of in het gunstigste geval
hardhorend. Zelf noemen ze dat gefocust of ge
concentreerd zijn. Zo creëren zij een rustige
overzichtelijke wereld, een paradijs. Sinds het
begin der tijden is het echter de vrouw die het
paradijs verstoort en zo ook hier. Ik geef de
boodschap door. Hij zucht. Hij kent mi] en hij
kent haar. Ik wil dat hij dit met haar regelt en
zij wil een kerstboom, want beloofd is beloofd.
Ik laat de twee titanen alleen. Als ik na een
kwartiertje terug in de kamer kom, zit ze opge
kruld tegen hem aan. Ik denk dat de ongelovigen
het pleit hebben verloren. Zij weet nog niet dat
je overwinningen niet al te nadrukkelijk moet
vieren voor het oog van de verliezer. Triomfante
lijk vertelt ze van haar zege: „Mama, papa gaat
vanavond de kerstboom zetten." Gelukkig is
paps een groot verliezer met een groot hart. Zo
zijn we op zondagavond nog tot laat bezig met
het optuigen van een enorme kerstboom.
Ik wens iedereen een zalig en vooral vredig kerst
feest toe, met of zonder boom.
Zoek de zescijferige code met behulp
van de onderstaande aanwijzingen.
De cijfers kunnen variëren van 0 t/m
6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in
de code voor.
door Jean-Paul Taffijn
Klein-Australië. Die bijnaam
zou het gebied tussen de
Friese dorpen Oosterwolde en
Makkinga niet misstaan. In een
maand tijd werden er twee wal
labie's, kleine kangoeroes, dood
gereden. In de bossen loopt een
handjevol van deze buideldie
ren rond. Allemaal nazaten van
één exemplaar dat vijf jaar gele
den ontsnapte.
Vraag het aan de wandelaars in
de bossen bij Makkinga. Alle
maal hebben ze wel eens een
kangoeroe zien lopen. „De eer
ste keer reed ik naar huis na een
feestje. Ik dacht dat ik er één te
veel op had toen ik dat beest
langs de kant van de weg zag zit
ten", vertelt Joop Tiemens uit
Appelscha.
Boswachter Kees van Son is ver
antwoordelijk voor het gebied,
het district Stellingwoude. „Een
paar jaar geleden al zag ik mys
terieuze sporen in de sneeuw. Al
leen heel grote, langwerpige po
ten en een dikke staart konden
wallabie's gehoord. „Dat komt
af en toe voor. Meestal is het er
dan één die ontsnapt is bij een
fokker. Van hele groepen in het
wild heb ik nog niet gehoord.
Het is wel goed mogelijk dat één
wallabie een hele groep veroor
zaakt, want incest komt veel
voor. Dat verklaart ook die wit
te wallabie, een albino. Dat is
vaak een teken van inteelt."
GPD
Ontsnapte kangoeroes vormen een gevaar voor Friese weggebruikers. Overigens is al eerder gebleken
dat de buideldieren zich in Nederland goed weten te redden. Twee jaar geleden trof een kangoeroe-eige
naar uit het Twentse Bornerbroek het dat jachtopzieners zijn dier konden vangen. Het was twee jaar
de hort op geweest. foto Frans Nikkels/GPD
Streep op elke regel de letters weg,
die samen het woord vormen dat over
eenkomt met de omschrijving. De res
terende letters vormen van boven naar
beneden en van links naar rechts een
citaat.
I. Insect; 2. deel van een gebouw; 3.
steekvlieg; 4. gevaarte; 5. gewichtig;
6. deel van een uurwerk; 7. teder; 8.
vloerkleed; 9. praalgraf; 10. kaartspel;
II. vis; 12. volksoverlevering; 13.
halfgod; 14. serviesgoed.
1
V
M
L
E
I.
E
N
G
2
L
M
O
U
O
U
R
P
3
D
T
A
G
E
V
A
S
4
K
A
O
L
A
O
R
S
5
T
Z
E
W
A
V
A
R
6
W
E
IJ
R
Z
E
L
R
7
z
A
I
C
E
Z
H
T
G
A
l
K
~A~
N
S
L
E
S
I
8
E
T
A
N
P
IJ
A
T
9
T
L
O
M
S
B
E
M
10
T
A
E
R
O
N
K
T
L
A
A
L
A
P
I
I
P
11
B
E
A
V
A
R
E
S
D
T
D
S
T
12
E
S
L
A
W
G
I
E
Voeg telkens een letter toe aan de
gegeven letters en maak zo 9 juiste
woorden van 4 letters. De toegevoeg
de letters dienen samen op de hori-
13
S
L
A
W
T
I
E
R
14
N
B
N
O
E
R
D
N
HORIZONTAAL:
1. Zo moet een hotel (niet) zijn (7);
5. Vrijetijdsdrankje (4); 6.
Waardeloze modder (4); 8. Er zijn
er die hem moeten aanhalen (9); 9.
Windvrij zoel (3); 10. Praat in
opdracht in deze hoofdstad (5); 11.
Teveel roemen gaat irriteren (7).
VERTICAAL:
1. Eenvoudig verdwenen (9); 2.
Rustig! Het is een heilige (2); 3. Op
afstand de verbinding leggen is
verraderlijk gedrag (9); 4. De snel
heid waarmee u wartaal uitslaat
(7); 5. Voertuig voor nuchtere jon
gens (7); 7. Vogel die zo te horen
een vedette was (6).
Vooruitzichten
weer
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
max.
8°
8°
7°
6°
min.
6°
6°
5°
3°
wind
W 3
W 4
W 4
IM4
Zon
Maan
vandaag
op 8.47
onder 163$[
op 22.29
onder 12.14
Nautisch bericht
Matige zuidwestenwind, kracht 4. Vanochtend lokaal mist en
slecht zicht. Watertemperatuur rond 7 graden.
Waterstanden
woensdag
Hoog
water
Laag water
21 december
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur en
Vlissingen
5.19
187
17.46
192
11.46
172
23.45 13!
Terneuzen
5.42
211
18.05
216
12.10
180
Cadzand
4.55
175
17,14
179
11.19
169
23.25 18
Roompot Buiten
5.26
139
17.55
147
11.44
134
23.55
Roompot Binnen
6.26
122
18.45
126
0.04
89
12.35 18
Zierikzee
6.35
141
19.10
150
0.25
105
12.55 Ij
Krammersl. West
6.46
153
19.16
159
0.25
109
13.06 14
Hansweert
6.10
226
18.36
232
0.00
165
12.32 IM
Stavenisse/Yers.
6.40
147
19.10
152
0.26
106
12.56 «I
donderdag
Hoog
water
La
ag water
22 december
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur cit
Vlissingen
6.00
175
18.31
177
12.36
164
Terneuzen
6.22
198
18.50
200
0.15
142
12.44 18
Cadzand
5.36
162
18.05
164
12.05
160
Roompot Buiten
6.10
131
18.45
136
12.40
129
Roompot Binnen
6.56
117
19.25
119
0.56
87
13.26 18
Zierikzee
7.10
134
1945
141
1.05
101
13.3510
Krammersl. West
7.20
147
19.56
151
1.05
105
13.46 14
Hansweert
6.50
214
19.16
217
0.36
156
13.10
Stavenisse/Yers.
7.21
140
19.56
143
1.11
103
13.35 IS
(Advertentie)
Op dat ogenblik werd de deur van de rechtszaal geopend,
en heer Bommel trad vastberaden voorwaarts. Hij werd ech
ter staande gehouden door zijn advocaat.
„U mag wel mee naar binnen", sprak deze. ,Maar u moet op
de publieke tribune gaan zitten en u heel rustig houden. De
ze rechter is nogal streng op het punt van orde en regel."
„Natuurlijk", zei heer Ollie fier. „Dat ben ik ook. Dat is de
reden dat ik hier ben, als u begrijpt wat ik bedoel."
Hij volgde zijn raadsman naar binnen en niet lang daarna
werd de zitting geopend.
„Hedenmorgen heeft zich een nieuwe bewijslast opgesta
peld", verklaarde rechter Morrel. „Daarvan moeten par
tijen kennis nemen, voordat ze te mijner kennis worden ge
bracht. Na kort beraad heb ik dan ook besloten de zaak te
verdagen tot een nader te bepalen datum."
Heer Bommel rees opzwellend overeind en fluisterde hees:
„Verdagen? Wat betekent dat? Ben ik soms nog niet genoeg
verdaagd?"
„Ssst!" siste meester Zwcderkoorn. „Het betekent alleen
maar een klein uitstel. Blijft u toch kalm."
Maar zijn geruststellende woorden misten jammer genoeg
hun uitwerking.
Tot en met vrijdag zien we boven Door. Margot Ribben
Frankrijk een krachtig hogedruk
gebied. Met een west- tot noordwestelijke stroming trekken van
tijd tot tijd zwakke storingen naar onze regio met soms een beetj»
regen. Meestentijds is het droog met een afwisseling van wolken'
velden en zon. Door aanvoer van zachte lucht blijft het kwik
's nachts netjes in de plus. Overdag wordt het 6 tot 8 graden. In he
kerstweekeinde verplaatst het hogedrukgebied zich naar het zee
gebied tussen Schotland en IJsland en kantelt daarna naar
Scandinavië.Tussen deze hogedrukcel en lagedrukgebieden die
via Scandinavië naar Rusland zakken, draait de stroming naar
noord tot noordoost en wordt er koudere lucht aangevoerd.
Of het tijdens de kerstdagen in onze regio ergens wit wordt, is de
vraag. Voorlopig verandert er nog maar weinig. Vandaag zien wol
ken, misschien ook wat zon en vanochtend lokaal mist. Vanmiddag
wordt de bewolking dikker en kan er wat lichte regen of motregen
vallen. Er waait een matige
zuidwestenwind en het wordt
7 of 8 graden. Komende nacht
gaat het nog wat harder rege- Later regen J j f
nen en wordt het niet kouder ZW3 ff
dan 5 a 6 graden Morgen j_
klaart het vanuit het noordwes- '-J1! A
ten op en is er in de middag F5° 1
ruimte voor de zon. Vrijdag r* - p
neemt de bewolking weer toe
en kan er wat lichte regen val- 7° 1. I
len. Op beide dagen is het 'il5' ,i A
zacht met maxima rond 8 gra- ZW3I j
den. Zaterdag verloopt ook vrij 7' -
zacht. Vanaf zondag stroomt f"6°"
koudere lucht onze regio bin- - -
nen met op eerste Kerstdag „_zw3 j^-;
neerslag in de vloeibare vorm
en Op tweede Kerstdag mis- Minimumtemptrjtuur *oor dêkomendenicht
schien een paar sneeuwbuien. .tm.«chtiNa voo«
deze
koude. vutte
smuff1& valt
e0ven0p ons en
eevpjest onze
inóev1anpen!
HET \5 5NEEUW
EN JE KUNT EK
MAAK 0ETEK
AANWENNEN,
WANTHETVALT
EUCEWINTEK.
ÓALAXOIP
te had ons
niet vefteld
dat de as
van de aafde
s6huin staat
ten opziehte
van de
zon.
NE5ULAK/
door Bill Watterson
te eent een
oneetfouweafe
leidepj.
wit eisen
dat te de
planeet
weef-
in 0fde
maakt1
JE HEfJT
EK 00K
we heeeen
50 eladefen
eetaald v00f-
deze planeet!
te heet ons
af&ezet1
NIET NAAK
ÓEVKAAÓ^.
- at4
jfc - M
VERWACHTING VOOR WOENSDAGMIDDAG 2'
Europa: Afkoeling