PZC
dammer
bridge
i i
a 4
a A A
i
zaterdag 17 december 2005 W 5
Het ledental van de schaak
clubs loopt de laatste jaren
gestaag terug. Het is niet hele
maal duidelijk wat de reden is,
maar het lijkt voor de hand te
liggen dat de computer- en vide
ospelletjes de boosdoeners zijn.
Vooral de jeugd is er gek op. He
laas laten ook ouderen de
schaakverenigingen vaker links
liggen. Dat is geen ramp, maar
voor de echte schaakliefhebbers
is het een zorgelijke situatie.
Het is ook ijdele hoop te den
ken, dat het slechts een tijdelij
ke neergang is. Playstation,
Xbox en hoe die flitsende speel
tjes mogen heten, hebben de we
reld veroverd en zijn niet meer
weg te denken.
Als je je wilt amuseren, waarom
zou je dan naar een saaie schaak
club gaan? Urenlang in stilte te
genover iemand zitten en af en
toe een houten poppetje op een
houten bord verzetten, dat kan
toch niet leuk en gezellig zijn?
Elke serieuze schaker weet dat
het om heel wat anders gaat.
Het spelen van een schaakpartij
is het meten van je intelligentie,
kennis en uithoudingsvermogen
met die van een ander. Het is
een uitdaging en het geeft een
kick!
Maar er is meer. Het schaken
heeft ook een kunstzinnige
kant. Als de schaker een onver
wachte en mooie zet heeft be
dacht en uitvoert, heeft hij een
beetje het gevoel een kunste
naar te zijn. Elke keer weer is
een schaakpartij een spannend
avontuur. Naast het schaken
dat jezelf doet, is er de enorme li
teratuur over het spel. Je hoeft
natuurlijk niet naar een schaak
club te gaan, om daar kennis
van te nemen, maar het geeft
wel het gevoel deel uit te maken
van een wereldwijde gemeen
schap van gelijkgezinden.
De magistrale partijen van al
die grote schakers uit heden en
verleden geven een geluksge
voel, zoals ook kunst kan doen.
En dan spréken we nog niet
over de fantastische werkstuk
ken van de componisten van pro
blemen en eindspelstudies.
'Schaken is mooi genoeg, om je
leven aan te verknoeien', heeft
Hans Ree eens geschreven. Zo is
het maar net. Eigenlijk zou je
medelijden moeten hebben met
al die mensen, die het schaak
spel niet kennen.
Voor mensen die het huis niet
uit kunnen of willen is er ook
nog het correspondentieschaak,
een wereldwijd verspreide
schaakvorm, waar ontelbaar
veel schakers plezier aan bele
ven. Velen zullen het niet weten,
maar er bestaat ook een wereld
kampioenschap corresponden
tieschaak voor vrouwen.
Winnaar in het 6e toernooi om
het wereldkampioenschap werd
de Italiaanse Alessandra Rieg-
ler. Het toernooi duurde onge
veer drie jaar! Tegen het einde
van het toernooi werden de zet
ten per e-mail verstuurd om op
tijd klaar te zijn!
De volgende partij is interessant
om het boeiende en zeldzame
eindspel.
Anna Jurczynska - Alessandra
Riegler. 6e wereldkampioen
schap.
I.e4 c5 2.Pf3 d6 344 cxd4
4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 g6 6.Le3 Lg7
7.f3 0-0 8.Dd2 Pc6 9.Lc4 Ld7
10.Lb3 Da5 11.0-0-0 Tfc8
k
4>
12.Kbl Pe5 13.g4 b5 14.h4 Pc4
15.Lxc4 bxc4 16.h5 Tab8
17.Kal Tb7 18.hxg6 fxg6 19.Tbl
Tcb8 20.Pde2 I,xg4ü 21.fxg4
Pxe4 22.Dd5+ Dxd5 23.Pxd5
Txb2 24.Pd4 Txbl+ 25.Txbl
Txbl+ 26.Kxbl Kf7 27.Pc6 Ke6
28.Pf4+ Kd7 29.Pb8+ Kc8
30.Pc6 Pc3+ 31.Kei Pxa2+
32.Kd2 Kd7 33.Pxa7 Pc3 34.Kel
e5 35.Pe2 Pe4 36.Pb5 d5 37.Lcl
Lf8 38.Pgl Lb4+ 39.Kfl Kc6
40.Pa3 c3! 41.Ke2 h5 42.Pf3 Ld6
43.gxh5 gxh5 44.Ph4 Le7 45.Pf5
Lf6 46.Kf3 Lg5 47.Lxg5 Pxg5+
48.Ke2 Kc5 49.Pbl d4 50.Kf2 e4
51.Pg3 h4 52.Pe2 Kc4 53.Pa3+
Kb4 54.Pbl Pf3 55.Pcl Pd2
56.Pa2+ Kc4 57.Pa3+ Kc5
58.Kg2 Kb6 59.Kh3 Ka5Ü
zie diagram 1
Een wit paard wordt nu gevan
gen en de zwarte pionnen zijn
niet meer te stuiten. Wit geeft
het op. Een lange partij, maar
nog geen zeeslang van 114 zet
ten, zoals in een vorige rubx-iek.
Een lezer uit Lewedorp schreef
naar aanleiding daarvan dat de
term zeeslang voor een lange
partij onterecht gebruikt is. Het
Diagram 2
zou moeten zijn walvis of oli
fant, want 'met een zeeslang
wordt bedoeld wanneer een ko
ning zo in het nauw wordt ge
bracht, dat hij enkel gedwongen
zetten doen kan en als het ware
gelijk een zeeslang over het
bord kronkelt!
Een interessante opvatting. In
de schaakterminologie is een
zeer lange partij echter toch een
zeeslang. Ik vind het ook een
mooiere en beeldender term dan
olifant of walvis!
De wereldkampioenen bij de
vrouwen wai'en achtereenvol-
gens Rubtsova (ook wereldkam-
pioene bij het gewone schaak),
Jakovleva, Kristol, Belavenetz,
Kristol (nog eens) en Riegler.
Het zijn namen die bij het gros
van de schakers onbekend zijn.
Wellicht met uitzondering van
Rubsova.
Misschien wel de sterkste we
reldkampioene was Luba. Kris
tol uit Israël. Van haar een ka
rakteristieke partij.
Olga Rubsova - Luba Kristol. 3e
WK finale, 1978
l.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 e5 4.Pc3 d6
5.e4 Le7 6.g3 0-0 7.Lg2 Pe8
8.Pge2 Pd7 9.0-0 a6 10.a4 b6
ll.Le3 Tb8 12.f4 Pc7 13.Dd3
Lf6 14.f5 Lg5 15.Lf2 h5 16.h4
Lh6 17.Le3 Lxe3+ 18.Dxe3 b5
19.cxb5 axb5 20.b3 Pf6 21.Lf3
I,a6 22.axb5 Lxb5 23.Ta3 Ta8
24.Tfal Txa3 25.Txa3 Db8
26.Pel Db7 27.Df2 La6 28.Ta4
Tb8 29.Da2 Dc8 30.Kg2 Tb4
31.Txb4 cxb4 32.Pdl Pb5
33.Pd3 Pc3 34.Dc2 Lxd3
35.Dxd3 Pxdl 36.Lxdl Del
37.Dc2 De3 38.Lf3 Kh7 39.Dc4
Pg4ü
zie diagram 2
Tot nu toe was de partij niet bijs
ter interessant, maar nu staat
een fraaie zetdwangstelling op
het bord. Wit is in alle varianten
verloren. De dame-eindspelen,
die ontstaan na ruil van het
paard zijn hopeloos.
40.Dc2
Twee varianten: A. 40.Lxg4
hxg4 41.Dxb4 Df3+ 42.Kh2
Df2+ 43.Khl Dfl+ 44.Kh2 Dh3+
45.Kgl Dxg3+ enz. B. 40.De2
Dxb3 41.Lxg4 hxg4 42.Dxg4
Dc2+ 43.Kh3 b3 44.Dh5+ Kg8
45.Dg5 b2 46.f6 Dc8+ 47.Kg2 g6
48.Dh6 Df8 en wint.
40...Dc3 41.Da2 Dd3 42.Db2 Pf6
13.Da2 Pxe4 44.De2 Dxe2+
45.Lxe2 g6 46.fxg6+ Kxg6
47.Lb5 Pc5 48.Lc4 f5 49.Kf3
Pe4 0-1
Opvallend is dat bij het vrou-
wencorrespondentieschaak veel
vaker positionele, strategische
partijen lijken voor te komen
dan bij de mannen. Karpov en
Capablanca zijn populairder
dan Shirov of Topalov. Zou
daar een biologische reden voor
zijn?
Cor Jansen
De acht Zeeuwse deelne
mers aan het Europees
kampioenschap voor veteranen
hadden het zwaar, zeer zwaar.
Afgezien van Kees Rijk, die plus
één scoorde en als twaalfde ein
digde, haalde niemand zijn ge
middelde in Zoutelande.
De eerste indruk na het naspe
len van de partijen is dat de
Zeeuwen vaak te veel ontzag
hadden voor hun tegenstanders
en daardoor hun partij minder
scherp opzetten dan ze gewend
zijn. Er waren natuurlijk uitzon
deringen, zoals de spannende re
misepartij van Evert Wiskerke
tegen de Rus Rats in de eerste
ronde en de partij waarin Peter
Schunselaar titelhouder Frank
Teer op het randje van een ne
derlaag bracht.
In het merendeel van de winst
partijen van de Zeeuwse spelers
was het slachtoffer een andere
Zeeuw of een van de zwakkere
Nederlandse deelnemers.
Slechts in twee gevallen slaagde
een dammer uit onze provincie
er in een buitenlandse speler te
verschalken. Die partijen wil ik
u in deze rubriek laten zien. Ik
begin met de verrassende over
winning van de Westkappelaar
Jo Houmes op de Rus Yuri Lebe-
dev. Een ware heldendaad, die
later in het toernooi nog meer
glans kreeg toen Lebedev eerst
Ed Holstvoogd en vervolgens
Aart Walraven versloeg.
Jo Houmes - Yuri Lebedev:
1.33-28 17-21 2.39-33 21-26
3.44-39 11-17 4.34-30 20-25
5.50-44 25x34 6.39x30 17-21
7.44-39 7-11 8.40-34 15-20
M
O
O
O
O
1
H
O
O
u
O
O
0
r
Diagram 1
9.30-25 18-23 10.34-29 23x34
11.39x30 20-24 12.31-27 12-18
13.37-31 26x37 14.42x31 18-23
15.47-42 21-26 16.41-37!
Gespeeld om de wending 33-29
24x22 27x29 mogelijk te maken.
Laten slaan kon natuurlijk ook,
maar dan zou de tempovoor-
sprong van wit erg groot wor
den en zoals u weet kan dit in
het klassieke spel een nadelige
uitwerking hebben.
14-20 17.25x14 9x20 18.30-25
4-9 19.25x14 9x20 20.49-44
omdat zwart de controle over de
rechterkant van het bord dreigt
te veroveren verdient de ruil
33-29 hier of op een van de vol
gende zetten de voorkeur.
10-15 21.44-40 8-12 22.43-39?!
Maakt de mil 33-29 voorgoed
onmogelijk, zodat zwart nu het
beste van het spel heeft.
2-8! 23.48-43
Om op rechts verder te kunnen,
moet wit helaas zijn kroonschijf
opspelen.
20-25 24.40-34 5-10 25.34-30
25x34 26.39x30 11-17?
Waarschijnlijk heeft de Rus
overzien dat wit nu 33-29! kan
spelen. Zwart is dan gedwongen
tot 24x22 27x29 omdat op
23x25 een simpele damzet volgt.
In plaats van 11-17 had Lebe-
devdus beter 10-14 kunnen spe
len.
27.27-21 16x27 28.31x11 6x17
29.36-31 10-14 30.46-41 13-18
31.31-27 8-13 32.30-25 1-7
33.41-36 7-11 34.43-39 3-8
35.45-40 11-16 36.36-31?!
Een riskante zet, waar de zwart-
speler echter niet van kan profi
teren. Beter was gewoon 40-34,
waarop zwart moet kiezen tus
sen 17-21 en de ruil 17-22 28x17
12x21. Beide voortzettingen le
veren normaal gesproken niet
meer dan een punt op.
17-21 37.40-34
zie diagram 1
12-17? Zwart kon hier een winst
poging wagen met 23-29! 34x23
18x29, waarna wit ten onder
dreigt te gaan aan de opsluiting
van zijn lange vleugel. Een enke
le variant t§r illustratie: 35-30
24x35 33x24 19x30 25x34 13-19
38-33 8-13 33-29 15-20 39-33
12-18 42-38 20-25 28-22 14-20
33-28 19-24 38-33 24-30 en wit
kan het opgeven.
38.34-30 17-22 39.28x17 21x12
40.33-28 12-17 41.38-33 23-29
42.42-38 18-23 43.28-22 17x28
44.33x22 29-34 45.22-17 34x43
46.38x49 24-29?
Na 13-18! geef ik wit weinig
kans meer, omdat hij twee schij
ven moet offeren om op dam te
komen.
47.27-22!
Zo krijgt wit weer een beetje
lucht. Op 16-21 volgt nu 31-27
en 22-17.
14-20 48.25x14 19x10 49.31-27!
Wit vlecht een combinatie in de
stand, waar zwart het slachtof
fer van wordt.
15-20??
Lebedev hoopte natuurlijk op
30-24??, waarop zwart plakt
met 26-31 24x4 31x42 4x18
23x21 met winst. Er volgde ech
ter vernietigend 50.37-31!! en
zwart gaf het op. De tweede par
tij stamt uit de vijfde ronde.
Aart Walraven profiteert van
het onverantwoorde openings-
spel van Grigoriy Solodoecho,
een speler uit Oekraïne, die te
genwoordig in Amerika woont.
Aart Walraven - Grigoriy Solo
doecho:
1.34-29 20-25 2.40-34 14-20
3.45-40 20-24 4.29x20 25x14
5.35-30 18-23 6.50-45 12-18
7.30-25 7-12 8.34-30 1-7 9.40-35
15-20 10.44-40 17-22 11.31-26
20-24?!
Een levensgevaarlijke zet.
12.32-28! 23x32 13.37x17 11x22
14.41-37
De gelijktijdige bezetting van
de velden 22 en 24 bezorgt
zwart nu veel problemen. Tot
overmaat van ramp is 18-23 ver
hinderd door 25-20 14x34
40x27.
7-11 15.39-34 22-28?!
Gewoon 10-15 ziet er iets dege
lijker uit.
16.33x22 18x27 17.38-33!
Wit opent de aanval op schijf
24 10-15 18.26-21! 27-31
Ook 27-32 37x28 16x27 is het
overwegen waard. Na 42-38 kan
zwart immers 12-18 spelen om
dat op 28-22 de wending 24-29!
volgt.
19.36x27 4-10?
Blijkbaar durft zwart 11-17 nog
niet aan omdat hij 33-28 en
28-23 vreest. Ten onrechte,
Diagrai
want na die afwikkeling is de
zwarte schijf op veld 28 onaan
tastbaar.
20.37-31! 12-18 21.31-26 18-22
22.27x18 16x27 23.34-29?
Nauwkeuriger is 43-38! 13x22
34-29 Zwart mag dan niet
15-20 spelen wegens 29-23!
19x39 30x19 14x23 25x14 en
hoe zwart ook slaat, altijd volgt
40-34 met een winnende dam.
13x22 24.29x20 15x24 25.43-38
zie diagram 2
10-15 26.40-34 8-13 27.34-29!
15-20
Ook na 5-10 29x20 15x24 45-40
redt zwart het waarschijnlijk
niet meer, maar na de tekstzet is
hij kansloos. 28.45-40! 5-10
Of 2-8 29-23 19x39 30x8 2x13
40-34 39x30
32.35x15 en wit breekt snel
door op rechts.
29.29-23 19x39 30.30x8 2x13
31.40-34 39x30 32.35x4 13-18
33.4x13 18x9 34.46-41 en met
een schijf meer gaf wit zijn voor
deel niet meer uit handen.
Daaf Kasse
Alle berichten die over het
wereldkampioenschap
bridge in Nederlandse kranten
zijn geplaatst, zijn door Ed Fran
ken uitgeknipt en in een bundel
samengebracht met de naam
Knipselkrant.
Als rode draad door de knipsels,
zijn de bevindingen van een sup
porter opgenomen: compleet
met spellen waarin goed of
slecht werd gespeeld. De suppor
ter-emoties komen hierin duide
lijk naar voren en dat maakt het
lezen van de Knipselkrant ple
zierig.
Een willekeurige greep uit het
supportersverslag: Het Team
Oranje moest tegen Portugal en
daar kwam dit spel op tafel:
zie diagram 1
De Portugese zuidspeler opende
met 2SA. Zijn partner bood 3SA
hetgeen betekende: ik heb wel
zin in slem. Met 4K1 vroeg zuid
in welke kleur? 4Sch was het
antwoord, dat betekende ruiten.
4SA bood zuid (als je niks over
hebt is dit hoog genoeg). Hierna
paste iedereen.
Simon de Wijs startte met schop
pentwee die via de drie en de
tien!van Bauke Muller door de
leider met het aas werd geno-
Diagrai
men. Daar zou de Portugees
spijt van krijgen. Hij dacht de
ruitens zullen wel lopen en dan
heb ik verdikkeme slem gemist.
Toen de ruitens niet liepen kon
den de Nederlanders een ruiten
slag en drie schoppenslagen op
rapen. Een down.
Aan de andere tafel opende Jan
Jansma de zuidhand met ISA
allerlei soorten handen. Loek
Verhees bod 2 Rui en nu gaf
Jansma zijn kracht aan met
2SA. Verhees deed niet moeilijk
en bood 6SA.
De Portugese westspeler wilde
zijn schoppendekking sparen en
kwam uit met harten. Jansma
nam in zuid om een entree in de
dummy te sparen voor het geval
de ruitens niet zouden lopen.
Een uiterst voorzichtige speel
wijze die zijn vruchten af zou
werpen.
Hij sloeg ruitenaas en -heer en
gaf een ruitenslag aan west. Die
vervolgde met klaveren die via
de boer en de heer met het aas
genomen werd. Jansma las het
spel perfect. Hij incasseerde
schoppenaas, ging naar harten
vrouw en speelde de ruitenkleur
af. Kijk wat er met oost gebeur
de
zie diagram 2
Op ruitennegen kon oost niet be
kennen en zat hij in een drie-
kleurendwang. Ruitenacht beze-
Diagram 3
gelde oosts lot helemaal. Mooi
gespeeld van Jansma. Hij ver
diende 990 punten en samen
met de 50 van de andere tafel
goed voor 14 imps.
De euforie van de oranjesuppor
ter is nog niet ten einde. De ver
schillende categorieën zowel de
Ópen Teams, de wouwen en de
senioren spelen allemaal dezelf
de spellen. Bij de senioren maak
ten de Nederlandse mannen op
dit spel ook een slem, maar in
een andere speelsoort.
Jaap Trouwborst en Nico Dore-
mans speelden dit spel als NZ te
gen Marokko en het bieden ging
als volgt:
Doremans opende de zuidhand
met 2SA waarop Trouwborst
4Sch bij bood. Een transfer die
betekende, ik heb wel sleminte
resse in ruiten.
5K1 bood Doremans waarmee
hij zei: ok, ga je gang maar.
Trouwborst: 5Rui nou ja, zo
veel heb ik nou ook weer niet;
beslis jij maar. Dan maar 6Rui
besloot Doremans en daarmee
was het bieden afgelopen.
De hartenstart van oost nam
Trouwborst in de hand met de
vrouw en ruitenaas en -heer ont
hulden het zitsel in die kleur.
Hij was niet ontmoedigd en ging
stevig aan het werk.
Hij sneed in klaveren, gooide op
de tophartens een klaveren af
om met klaverenaas en een kla-
verenintroever te vervolgen.
Een schoppen ging naar het aas
en een harten werd getroefd,
waarna deze kaarten nog over
waren:
zie diagram 3
Trouwborst ging met schoppen
vrouw van slag en de laatste
twee slagen werden hem ge
bracht. Mooi gespeeld.
Omdat de Marokkanen aan de
andere tafel uit slem bleven, ver
dienden de Nederlandse senio
ren 10 imps op dit spel.
Ruud van den Bergh
In deze mengelmoes van letters zijn al de genoemde woorden verstopt. Ze
zijn te lezen van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar bene
den of omgekeerd of schuin.
Sommige letters worden dubbel gebruikt. Streep alle woorden door. De reste
rende letters vormen dan regel voor regel van boven naar beneden nog een
woord.
Stuur dit woord op een briefkaart naar:
Puzzelredactie PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
e-mail: redactie@pzc.nl
Uw briefkaart of e-mail moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn.
Arre
Kelderratten
Sahara
Bandleider
Klare
Tachoschijven
Boterbloem
Kroeghouder
Talentvol
Center
Lepelreiger
Vaak
Degenereren
Lezing
Verkort
Douceurtje
Noren
Zijkant
Dwaalspoor
Playbacken
IJselijk
Gejubel
Postagent
Huidarts
Repen
Intussen
Rush
N
N
M
E
O
L
B
R
E
T
O
B
A
E
O
T
N
E
G
A
T
S
O
P
G
R
P
R
N
E
S
S
U
T
N
1
N
O
A
E
E
L
E
B
U
J
E
G
1
R
N
H
R
N
N
T
N
A
K
IJ
Z
E
E
V
A
S
E
E
E
A
R
R
E
D
T
E
R
S
T
R
G
V
R
R
L
U
T
N
E
R
L
R
E
H
1
IJ
E
O
A
E
D
O
O
V
A
T
S
T
E
H
R
K
1
O
V
E
K
D
N
U
R
G
R
C
E
P
T
R
K
IJ
1
E
R
E
E
A
L
S
N
K
E
A
L
U
C
O
D
B
D
L
E
O
E
D
A
E
H
R
L
Y
N
A
L
R
P
H
G
V
S
K
E
A
A
A
A
T
1
N
E
C
E
IJ
K
L
B
W
T
E
R
A
L
K
L
A
D
P
G
D
O
U
C
E
U
R
T
J
E
T
Puzzelland.com
Vermeld uw naam, adres en woonplaats. De PZC stelt de volgende prijzen be
schikbaar: eerste prijs een Iris-cheque van €25,=. Tweede, derde en vierde
prijs een Iris-cheque van €12,50. De oplossing en de namen van de prijswin
naars vindt u in de PZC-bijlage Wonen van volgende week.
Oplossing cryptogram van vorige week
De prijswinnaar van de Iris-cheque van €25,= is: P. Van Geffen-Boeije, Zaam-
slag. De Iris-cheques van €12,50 gaan naar: C.M. van Koeveringe, Kapelle, F
Osthoff, Noordgouwe en J. Provoost, Domburg.
De prijzen worden zo spoedig mogelijk toegezonden.
Horizontaal:
4. Pijnscheut; 6. koppelstuk; 9. deelresultaat; 10. sigaar; 11. stroming; 12. baai;
13. opknippen; 16. plussen; 17. goklust; 18. opgeschoten; 20. onroerend.
Verticaal:
1. Kijkoperaties; 2. een sluitend geheel; 3. steuntroep; 5. supertrio; 7. admi
raal; 8. stinknest; 14. pinkster; 15. pillen; 19. pony.
In 2003 zijn over de gehele we
reld bijna 12.000 zegels en vel
letjes uitgegeven (de cijfers over
2004 zijn nog niet bekend), en
daarmee heeft de daling die in
2001 werd ingezet zich (geluk
kig) voortgezet. Waren het in
2000 nog 17.544 uitgiften (het
topjaar sinds 1984), in 2001 wa
ren het 13.879, in 2002 12.532 en
in 2003 11.911 (bron: Michel
Rundschau).
In totaal hebben in 2003 246
landen/postadministraties
zegels/velletjes uitgebracht. Als
je die 11.911 deelt door 246 ligt
het gemiddelde per land op 48.4
zegels. Maar zo werkt het na
tuurlijk niet, want je mag IJs
land, Estland, of Liechtenstein
natuurlijk niet over één kam
scheren met de Verenigde Sta
ten of Frankrijk. Desalniette
min zit Nederland, net als in
2002, weer hoog in de boom.
Ook nu heeft ons land een
plaats verworven op de lijst van
25 landen die honderd of meer
zegels hebben uitgegeven. Ne
derland staat daarop met 108
zegels/velletjes op de twintigste
plaats. Spanje op plaats 15 met
130 uitgiften, Portugal op 17
(124), de VS op 18 (123),
Groot-Brittannië op 19 (110),
dan Nederland (108),
Nieuw-Zeeland op 21 (107),
Frankrijk op 23 (105), en als
laatste Australië op de 25e
plaats (101).
Als we de lijst verder afgaan, al
thans wat de EU- en de emigra-
tielanden betreft, zien we het
volgende beeld: 27. België (95),
41. Ierland (81), 45. Griekenland
(78), 46. Man (77), 47. Polen (75),
52. San Marino (71), 56. Canada
(69), 60. Malta (67), 64. Jersey
(65), 65. Duitsland (64), 66. Ita
lië (62), 74. Zweden (55), 79.
Hongarije (52), 80. Oostenrijk
(50), 88. Guernsey (47), 95. Zwit
serland (45), 96. Vaticaanstad
(44), 98. Noorwegen (43), 100.
Gibraltar (41), 105. Slovenië
(39), 109. Tsjechië (38), 115.
Kroatië (37), 116. Faroer (37),
117. Monaco (36), 124. IJsland
(33), 127. Finland (32), 131. De
nemarken (31), 140. Liechten
stein (29), 141. Luxemburg (29),
146. Estland (28)> 147. Letland
(28), 148. Slowakije (28), 154. Li
touwen (27), 159. Cyprus (26),
176. Aldemey (20),'l78. Groen
land (20) en 201. Aland (15).
Opgeteld hebben de genoemde
landen in 2003 ruim 1700
zegels/velletjes uitgegeven. Ook
voor 2004 en 2005 zullen de cij
fers niet veel lager uitvallen.
Het zal duidelijk zijn dat het on
mogelijk is al die uitgiften te me
moreren. Het aantal emissies
legt dan ook beperkingen op: uit
gebreid Nederland en de omrin
gende landen, maar verder op
vallende thematiek en motief.
Italië herdacht 9 november het
overlijden vijftig jaar geleden
van de staatsman Alcide De Gas-
peri (1881-1954), een van de va
ders van de Europese Gemeen
schap, met een 0,62 €-portretze-
gel; het feit dat Italië vijftig jaar
geleden lid werd van de Verenig
de Naties werd 23 november ge
markeerd met een 0,70 €-zegel
waarop '50' en het VN-em-
bleem; op 26 november versche
nen zegels met paus Johannes
Paulus II 0,45) en paus Bene-
dictus XVI 0,65). Monaco pre
senteerde 19 november de eerste
permanente zegels met de beelte
nis van prins Albert II. Drie
stuks zonder waarde-aandui-
ding in de kleuren groen (0,48
rood (0,53 en blauw (0,75
Op dezelfde dag verscheen
een herdenkingsvelletje (met
een 4,00 €-zegel) met het portret
van Rainier III (1923-2005).
Hero Wit
