Uit eten en film kijken in de bios
PZC
Het dier treedt steeds op voorgrond
Zangles leidt tot optreden
17
zaterdag 17 december 2005
né van Stee
Met een lekkernij van chocolade,
chips, popcorn of een ijsje red
den bioscopen het niet meer. Om meer
fclanten te trekken en vast te houden,
bieden ze tegenwoordig ook een diner
0[ cursussen aan. Eigenaar R. van
Sleen van de bioscooponderneming
ilerral met vestigingen in plaatsen als
Hulst (De Koning van Engeland), Zut-
nben, Delft en Brielle hoopt op die ma
aier het tij te keren.
Tot 2003 zat de groei er nog goed in.
Daarna is de kaartverkoop teruggelo
pen. Het wordt steeds lastiger bezoe
ken! binnen de poorten te krijgen.
Door extra service aan te bieden, wil
len we de neerwaartse trend ombui
gen", vertelt Van Steen,
b de vorige week geopende Merral-
bioscoop in Zutphen is het mogelijk
om een menu inclusief bioscoopkaart-
te kopen. Ook kan het 'avondje uit
ónder één dak' worden uitgebreid met
een salsaworkshop. Verder is het er
mogelijk een potje te biljarten of een
brantje te lezen aan de leestafel.
Merral-theaters werkt met twee ver
schillende bioscoopconcepten: het
klassieke systeem met pauzes en
tover, en een servicesysteem met bedie
ning aan de stoel. Zo kan ook in de Ko
ning van Engeland in Hulst tijdens de
film iets te eten worden besteld. Dit
concept was al ingevoerd door de vori-
«eeigenaren, het echtpaar Cattoir. Na
»n druk op de knop is het mogelijk
om bittergarnituur, andere snacks of
een drankje te bestellen.
De mensen worden in de filmzaal be
diend. Ze hoeven dus eigenlijk niets
meer te doen. In de pauze dringen bij
het buffet is er dan ook niet meer bij.
Het werkt perfect, ook omdat in de
films in de servicezaal in principe
geen pauze meer nodig is", vertelt be
drijfsleider Ronny Delsink van de Ko
ning van Engeland.
In bioscoop De Koning van Engeland in Hulst kun je tijdens de voorstelling eten en drinken bestellen.
Niet iedereen is echter enthousiast
over servicezalen. Als eigenaar van
twee bioscopen in Utrecht gruwelt re
gisseur en filmmaker Jos Stelling bij
de gedachte aan etende bioscoopgan-
gers in de filmzaal. Hij vergelijkt film
kijken met een religieuze ervaring.
„Eten in de kerk doen mensen toch
ook niet", klinkt het bijna verontwaar-
digd.
Toch speelt Stelling in op een totaal
concept. Zo heeft zijn Louis Hartloo-
per Complex (LHC) een uitgebreide
keuken. Ook is het er mogelijk cursus
sen, zoals het maken van een filmre'"
censie, te volgen of mee te doen aan de
nabespreking van een film. Het LHC
is dit jaar door Vrij Nederland uitge
roepen tot beste bioscoop van Neder
land.
Nakaarten
Cine City in Vlissingen, het grootste
bioscoopcomplex van Zeeland, heeft
bewust niet gekozen voor servicezalen
omdat het bedrijf niet wil dat er perso
neel in de zalen rondloopt. Maar een
jaar na de opening in 1998 kwam ech
ter wel het Cine Café. „En dat voor
ziet in een behoefte. Niet alleen om er
te eten, maar ook om gezellig na te
kaarten", vertelt bedrijfsleider Sven
Hardeman van Cine City. Net als Van
Steen merkt hij dat de laatste jaren
meer inspanningen moeten worden
verricht om volk over de vloer te krij
gen. „Daarom zijn wij net als andere
bioscopen in het land begonnen met
de benadering van specifieke doelgroe
pen. Zo zijn er bijvoorbeeld maande
lijks seniorenmiddagen, een ladies-
night of een voorpremière voor kinde
ren. Ook is er iedere twee weken een
film in het kader van het filmfestival
Film by The Sea", legt Hardeman uit.
Hij voegt er aan toe dat de bioscopen
ook afhankelijk zijn van andere facto
ren. Zo leveren kaskrakers geheid
meer bezoekers op, maar zweert hij bo
vendien bij natte zomers die voor
extra aanloop zorgen.
Merral opent eind volgend jaar een
bioscoop aan de Veemarkt in Temeu-
zen. Er komen in ieder geval vier servi
cezalen, maar de eigenaren broeden
ook op een restaurant dat niet alleen
voor bioscoopbezoekers toegankelijk
is. Toekomstig bedrijfsleider Ronny
Delsink: „De details moeten we nog in
vullen, maar we streven net als in Zut
phen naar een gezellige avondje uit in
de bioscoop. Het is niet de bedoeling
er een al te chique toestand van te ma
ken. We moeten er voor waken dat de
drempel tussen de bioscoop en het res
taurant met te hoog wordt en mensen
daardoor worden afgeschrikt om bin
nen te stappen."
Geld voor kennisproject akkers
DEN HAAG - Het ministerie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit en vijftien agrarische organisaties ste
ken de komende vier jaar acht miljoen euro in het project
Kennis op de akker.
Bedoeling is kwaliteit en rendement van de pi-oductie van
aardappelen, suiker, graan en groenten te verbeteren
door onderzoeksresultaten snel toe te passen in de land
bouw.
Aan de overeenkomst wordt onder meer meegewerkt dooi
de Koninklijke Maatschap De Wilhelminapolder, de Coö
peratieve Zuidelijke Aan- en Verkoop vereniging (CZAV)
uit Wemeldinge, de Nederlandse Aardappel en Telersorga
nisatie (Nedato) en de suikerfabrikanten CSM Suiker en
Cosun. Het project begint op 1 januari.
218 grassrootsprojecten op scholen
MIDDELBURG - Zeeuwse basisscholen hebben massaal
het zogenoemde grassrootsproject omarmd. 218 Scholen
hebben zich bij Scoop gemeld om mee te doen aan dit cul
tuurproject.
Ze krijgen tot eind dit jaar de kans om 500 euro te verdie
nen als ze de computer inzetten bij een culturele activi
teit. Alles was mogelijk als het maar nieuw was voor de
school.
Scoop mocht aanvankelijk 160 projecten toelaten. Er kwa
men echter 58 extra aanvragen binnen. Die kunnen ook
meedoen zodat Grassroots Zeeland de regio is met de
meeste gehonoreerde projecten.
Fonteintjes stimuleren drinken
TERNEUZEN - Het Vlaams-Brabantse initiatief om
drinkwaterfonteintjes op scholen te plaatsen is bedoeld
om kinderen voldoende te laten drinken. Dat zegt het Ter-
neuzense raadslid J. Jonkman (PvdA). In die gemeente ij
vert raadslid G. van Boom (TOP-Gemeentebelangen) voor
plaatsing van fonteintjes op scholen. Tegelijkertijd moe
ten frisdrankautomaten worden geweerd. Dat zou niet al
leen gezonder zijn en tandbederf tegengaan, maar ook de
afvalberg aanzienlijk reduceren.
Die motivatie is volgens Jonkman niet geheel juist en on
volledig. „Een onderzoek van de gezondheidsdienst op
scholen in Vlaams-Brabant heeft aangetoond dat de leer
lingen veel te weinig drinken als zij wekelijks zo'n dertig
uur op school zitten. Als gevolg hiervan zijn zelfs nierpro
blemen vastgesteld. Juist om die reden wordt meer drin
ken en het plaatsen van fonteintjes gestimuleerd", aldus
Jonkman.
D&T wil opheldering umts-masten
SLUIS - De fractie Dorpsbelangen Toerisme (D&T)
heeft het college van burgemeester en wethouders van
Sluis om opheldering gevraagd over het beleid van
umts-masten binnen de gemeente.
Dit naar aanleiding van de discussie over de plaatsing
van een umts-mast op een flat in Terneuzen. D&T wil we
ten of het college op de hoogte is van de schadelijke effec
ten, of er al masten geplaatst zijn en of er vergunningen
zijn aangevraagd.
Mocht blijken dat de gemeente onvoldoende bekend is
met de gevolgen van het plaatsen van umts-masten, dan
eist D&T van het college dat het plaatsing van zendmas
ten tegengaat.
lunst
Itatralie van de bever uit Het prinsenkind.
foto Peter Nicolai
fcor Anita Tournois
NB-«Mijn werk komt hier
wkelijk prachtig tot zijn
Kit," Martijn van der Linden
^duidelijk in zijn nopjes met de
Ier in Sluis als eerste
Gpositieruimte op zijn geboor-
'Wond. De in Oostburg gebo-
- tónderboekenillustrator ex-
wrt er onder meer zijn kleur-
schilderijen van fabelachti-
t dieren uit het prentenboek
"^prinsenkind.
is het eerste boek van de
®dvan het auteurskoppel Ma-
[k-eRinck en Martijn van der
«den. ook in het dagelijkse le-
Partners. Basis vormden de
fcftsen en vervolgens schilde
er, van diverse diersoorten,
favoriete onderwerp van
der Linden. „In aanvang
het vooral krijgers, maar
Maranke tekst bij de beel-
_^<*gde, veranderde hun uit
ing, kregen de dieren ande-
^danigheden en zo ont-
^toons boek."
wtstralmg van bijvoorbeeld
gnv°gel, kat, hagedis, mara-
aap, bever, konijn, reiger,
7|aan' muis of stier is realis-
maar koninklijk; de
schoonheid van het dier staat
voorop. Gesierd met kettingen
of hoofdtooi van bijvoorbeeld
knoopjes of veertjes of voorzien
van gelaatsbeschilderingen to
nen ze menselijke trekjes en refe
reren ze aan inheemse volkeren.
Afrika
„Als kind wilde ik altijd al
graag naar Afrika - ook Rinck
koestert een diepe bewondering
voor Afrika en haar cultuur -
maar moest toen genoegen ne
men met de dierentuin. In dit
boek heb ik mijn passies kun
nen combineren. Ook ben ik
zeer gefascineerd door lichtwer
king en onscherpte als in de foto
grafie", legt de illustrator zijn
manier van werken uit.
In de zeer gedetailleerde acryl
schilderingen treedt het dier
steeds op de voorgrond. Afge
beeld tegen een diffuse, vage
achtergrond ontstaat daardoor
veel diepte in het werk. Lijntjes,
aangezet met kleurpotlood, vor
men extra accenten.
De tekst van Het prinsenkind
heeft een zeker filosofisch gehal
te en is daardoor ook een boek
voor volwassenen. De inhoud
wordt bepaald door het thema
'onderweg zijn', of wat zich aan
dient op het levenspad; een gege
ven dat het auteurskoppel in ho
ge mate boeit. De dieren in het
verhaal zijn op weg naar een bij
zonder kind, een kikkerprins, en
druk doende met het verzame
len en vinden van een geschikt
of bijzonder geschenk. Men her
kent associaties met andere
sprookjes. De inhoud neigt ech
ter ook naar een modern kerst
verhaal.
Dat het boek enorm aanslaat,
blijkt uit het feit dat het al ver
taald is in het Engels, Frans en
Duits, met verkochte rechten
aan landen als Amerika, China,
Korea en Japan en mogelijke
plannen voor een Zeeuwse verta
ling. Het schrijverspaar is ge
adopteerd door boekhandel Het
paard van Troje in Goes, waar
aan zijn Zeeuwse achtergrond -
Van der Linden groeide op in
Oostburg en Heinkenszand - ze
ker inherent is.
Paplepel
Als kind kreeg hij de liefde voor
het kinderboek met de paplepel
ingegoten (vader en moeder zijn
beiden werkzaam in het voortge
zet onderwijs) en wilde hij het
liefst tekenaar worden of iets
met dieren doen. Hij tekende
veel en zo goed, dat hij regelma
tig prijzen won. Zijn studie aan
de Willem de Kooning Acade
mie in Rotterdam, richting illus
tratie, rondde hij af in 2001.
Al tijdens zijn studie kreeg hij
zijn eerste opdracht: een omslag
voor Vals beschuldigd van Joyce
Pool.
Het was de start van illustraties
voor inmiddels een vijftigtal
boekomslagen zoals voor Ge
kaapt van Thea Beekman of Des
noods met geweld van Jan de
Zanger, waar een zelfportret de
voorkant siert.
Binnenillustraties in de vorm
van tekeningen maakte hij voor
Dikkertje Dap in Het grote An
nie M. G. Schmidt-voorleesboek
en Leerling van de kraai van
Nancy Farmer, evenals voor het
boek Cheffie is de baas van Kaat
Vrancken, dat in 2005 de Zilve
ren Griffel won.
Een vervolg op Het prinsenkind,
uitgegeven in 2004. is in voorbe
reiding en wordt in februari ge
presenteerd op de kinderboeken
beurs in Bologna.
Expositie Schilderijen van Mar
tijn van der Linden, l/m 15 januari
in de Raadskelder van het Belfort
in Sluis. Geopend: dagelijks behal
ve do. en vr.. 14-17 uur
Veiling levert
recordbedrag op
voor theekistje
MIDDELBURG - Het bijzonde
re theekistje dat donderdag
avond bij het Zeeuwse Veiling
huis in Middelburg onder de ha
mer kwam, heeft 30.000 euro op
gebracht. Het veilinghuis noemt
het 'een absoluut record voor
een dergelijk kistje', dat veel
aandacht trok van gerenom
meerde antiquairs.
Het palissander- en vurenhou
ten theekistje bevat drie zilve
ren flacons, die in 1762 zijn ge
maakt door Jan Comelis van He-
mert in Middelburg. Richtprijs
voor het zeldzame object was
10 000 euro. Eerder deze week
werden onder meer enkele schil
derijen van de Veerse kunste
naar W.F.A.I. Vaarzon Morel ge
veild. Deze brachten tussen de
30.000 en 40.000 euro op.
Leo Silvius
mengt muziek
en keramiek
MIDDELBURG - Leo Silvius
houdt morgen in Middelburg
een eendaagse expositie van zijn
keramiek. Deze wordt gehouden
op het adres Grootmede 103,
van 11.00 tot 18.00 uur.
Silvius, die in Vlissingen woont,
noemt zijn tentoonstelling Muzi
kaal keramiek, omdat uit sommi
ge objecten rioolimprovisaties
voortkomen. De kunstenaar is,
behalve keramist ook violist bij
Het Brabants Orkest in Eindho
ven. Tijdens de expositie zal hij
regelmatig improviseren op
riool.
Voorstelling
voor kinderen
in Drukkerij
MIDDELBURG - Sanne de Bak
ker en Heieen Verleur voeren
morgen Het engeltje en het dui
veltje op in De Drukkerij in Mid
delburg. Deze voorstelling is be
stemd voor kinderen van zes tot
twaalf jaar. Aanvang: 15.00 uur
Het verhaal gaat over een duivel
tje dat het vredige leventje van
de bosbewoners komt verstoren.
Die proberen op hun beurt het
duiveltje te verjagen.
Sanne de Bakker schreef het ver
haal, Heieen Verleur is verant
woordelijk voor de pianomu
ziek. De complete voorstelling
hebben ze zelf verzorgd, inclu
sief het decor.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Saxofonist
Jan Net klopte letterlijk bij
haar thuis aan met de vraag of
ze een keer wilde meezingen.
Toetsenist Sjaak Lammers bena
derde haar via internet om te in
formeren naar mogelijke samen
werking. Jazz-zangeres Ellis Ja
ne woont pas anderhalf jaar in
Zeeland, maar de regionale mu
ziekwereld heeft haar al snel we
ten te vinden.
Ze groeide, als dochter van de
Hilversumse balletdocente en
choreografe Joke Hoff, op in een
theateromgeving. Zij koos voor
de zang en speelde in een aantal
musicals mee. Er is ook een eer
ste cd van haar verschenen,
New York. Verder geeft ze zang
les en doet ze regelmatig studio
werk.
Een andere baan voor haar echt
genoot bracht een verhuizing
van het Gooi naar Zeeland met
zich mee, waar ze inmiddels een
nieuwe lespraktijk heeft opge
bouwd en in diverse gezelschap
pen actief is, zoals de big band
van de Zeeuwse Muziekschool.
„Voor de jazz is de verhuizing
juist heel handig geweest, want
ik heb veel werk", zegt ze. „Hier
ben ik een van de weinige jazz
zangeressen, terwijl je in het
Gooi verdrinkt in de massa. In
Zeeland weten ze je veel sneller
te vinden."
Ellis Jane had ook een belang
rijk aandeel in diverse zomer
voorstellingen die dit jaar wer
den opgevoerd ter gelegenheid
van 600 jaar Goes; delen daar
van gaan in de week tussen
kerst en nieuwjaar vier keer op
herhaling in de Zeelandhallen.
„Dan praat je bij elkaar toch
over 10.000 mensen."
Minimusical
In Hilversum had ze de traditie
opgebouwd om regelmatig op te
treden met haar leerlingen,
waarbij ze theater en muziek
combineert tot een soort mini-
musical. Die gewoonte wil Ellis
Jane in Zeeland voortzetten.
Vanavond is de eerste afleve
ring, in het Minitheater in Mid
delburg, onder de titel Can't
buy me love. Acht leerlingen
doen eraan mee: rijf mannen en
drie vrouwen. Het verhaal is een
'zelfgeschreven scriptje'. „De
mannen zitten in een café wat
negatief te praten over vrou
wen. De drie vrouwen komen
binnen en haken steeds in op
wat de mannen zeggen. Gaande-
Zangeres Ellis Jane: „Hier ben ik een van de weinige jazz
zangeressen, terwijl je in het Gooi verdrinkt in de massa."
foto Anda van Riet
weg komen de beide standpun
ten dichter bij elkaar."
Alle acht deelnemers hebben
een solonummer, terwijl ook de
mannen en de vrouwen gezamen
lijk zingen. De liedjes zijn stuk
voor stuk afkomstig van The
Beatles. „Ik heb ze op de per
soon uitgekozen. Het is dus echt
typecasting geweest. We eindi
gen, al is dat een beetje een cli
ché, met All you need is love,
dat door de hele groep wordt ge
zongen."
Na de pauze treedt Ellis Jane
zelf op, waarbij Sjaak Lammers
haar op de piano begeleidt.
„Dat is leuk om te doen, maar ei
genlijk niet verstandig. Ik heb
mijn handen vol aan de organi
satie, maar moet me ook zien te
concentreren. En ik wil wel
goed voor de dag komen, want
ik ben tenslotte de juf."
Dat ze het toch doet, komt door
het repertoire. „Ik heb in de
loop der tijd een aantal num
mers verzameld die ik ooit eens
zou willen zingen. Het gaat om
werk van Jacques Brei, Bertolt
Brecht en Billie Holiday. Dat
zijn drie mensen van wie ik vind
dat ze heel mooie dingen heb
ben gedaan en die toch totaal
verschillend zijn. Ik had echter
nog nooit een begeleider gevon
den die de muziek kon spelen.
Sjaak bleek dat wel te kunnen.
Ik dacht: die kans moet ik grij
pen."
Van het optreden met leerlingen
wil ze een jaarlijks terugkerend
evenement maken, met mogelijk
een kleinere variant halverwege
het jaar. „Elke volgende keer
moet het dan wel weer wat be
ter zijn, want als je op les zit,
wil je dat ook."
Concert: Ellis Jane leerlingen,
vanavond in het Minitheater, Ver-
werijstraat 53, Middelburg Aan
vang- 20.30 uur
