Wantrouwen zit diep in Sydney
PZC
Unilever slijt Omo en Knorr
in Braziliaanse sloppenwijk
PZC
Pamuk niet eerste
Turkse schrijver die
voor rechter staat
Belgegevens
Uva na,
Kinderen van Libanese immigranten voelen zich ernstig achtergesteld
15 december 1955
donderdag 15 december 2005
door René Groeneveld
Feiz Mohamad groeide als
kind van Libanese ouders
op in het Australische Sydney.
Spoedig leerde hij de duistere
kanten kennen van het bestaan
in het bepaald niet welvarende
zuidwesten van de stad. Hij
raakte al op jeugdige leeftijd
aan de drank, de drugs en in de
problemen. „Ik was met veel
kwalijke zaken bezig", reali
seert hij zich nu. „Ik was bang
om te sterven of in de gevange
nis te belanden. Dat zou zeker
de volgende fase in mijn leven
zijn geweest."
Mohamad ontsnapte maar ter
nauwernood aan het criminele
bestaan. Hij omarmde een con
servatieve stroming van de is
lam en richtte het Global Isla
mic Youth Centre op in de zuide
lijke wijk Liverpool van Syd
ney. Daar preekt hij op onge
bruikelijke en harde wijze voor
straatkinderen uit de islamiti
sche gemeenschap. Hoewel Mo
hamad wel een kleine schare vol
gelingen kent, blijkt het overgro
te deel van de tweede generatie
Libanezen in Sydney nog niet
klaar voor een spirituele bezin
ning.
Veel van de jonge Australiërs
van Libanese afkomst maken
deel uit van de straatcultuur en
lijken gevangen te zitten in een
web van geweld en criminali
teit. Het probleem is al jaren be
kend, maar is door de rellen in
Sydney de afgelopen dagen dui
delijker dan ooit onder de aan
dacht gebracht.
Volgens directeur James Jupp
van het Centrum van Immigra
tie en Multiculturele Studies
van de de Nationale Universi
teit van Australië zijn veel kin
deren van Libanese immigran
ten in hun ontwikkeling achter
gebleven bij kinderen van immi
granten uit bijvoorbeeld Grie
kenland, Vietnam of China.
..Hun scholing ligt over het alge
meen een stuk lager, waardoor
hun kansen op werk aanzienlijk
kleiner zijn dan van anderen
Het is het klassieke scenario
van een getto. De jongeren voe
Politiemensen houden mensen tegen die het spoorwegstation Cronulla in Sydney willen binnendringen om mensen met een niet-blanke
huidskleur te lijf te gaan. foto Paul Miller/EPA
len zich achtergesteld omdat het
hun minder goed gaat. Ze vin
den dat ze niet worden behan
deld als Australiërs en dat ze
worden gediscrimineerd", ver
klaart Jupp.
Burgeroorlog
De meeste Libanese immigran
ten arriveerden in Australië aan
het eind van de jaren zeventig
van de vorige eeuw, ten tijde
van de burgeroorlog in Libanon.
De toenmalige regering in Can
berra van Malcolm Fraser toon
de zich ruimhartig tegenover
asielzoekers uit dit land, waar
door meer dan 20.000 Libane
zen in Australië belandden. De
ze ongeveer twee jaar durende
immigratiegolf viel samen met
een hoge werkloosheid in Au
stralië De nieuwkomers konden
daarom nauwelijks aan een
baan komen en een nieuw leven
opbouwen.
Gevolg was dat in de jaren tach
tig en negentig de werkloosheid
onder Libanese immigranten ge
middeld vijf keer hoger lag dan
onder andere bevolkingsgroe
pen. Hierdoor groeide een hele
generatie jongeren op in de mar
ges van de samenleving, in met
name steden als Sydney en Mel
bourne. Op dit moment wonen
er in Sydney zo'n 142.000 men
sen die Arabisch spreken. Niet
duidelijk is hoeveel van hen van
Libanese afkomst zijn.
Te veel vrije tijd
In het zuidwesten van Sydney
zijn de problemen het grootst.
Kinderen met te veel vrije tijd
voelen zich slachtoffer van de si
tuatie en verenigen zich in
straatgroepjes. Fadi Rahman,
hoofd van een islamitisch onder
zoeksinstituut in de stad, bena
drukt dat ook de ouders van de
ze kinderen vaak niet de oplei
ding en capaciteiten hebben om
te doorzien waar hun kinderen
mee bezig zijn en in te grijpen.
„Dat maakt het makkelijk voor
een jongen om zich thuis met lie
gen en bedriegen staande te hou
den", meent Rahman.
Rahman benadrukt dat de jonge
Libanezen zich overigens niet
spiegelen aan de Australische of
islamitische cultuur, maar aan
de Afro-Amerikaanse rapcul
tuur. „Je ziet het aan de opge
voerde auto's, de grote glinste
rende sieraden, de manier van
spreken en de kapsels. Als je
met deze jongeren spreekt, merk
je dat ze vooral bezig zijn met
rap en zaken uit de Amerikaan
se samenleving."
De jongeren hebben weinig op
met de Australische cultuur en
hun geïsoleerde positie lijkt in
de afgelopen jaren alleen maar
te zijn versterkt. Dat heeft on
der meer te maken met de aan
slagen van extremistische mos
lims in New York en Bali. „De
recente rellen zijn daar ook
door veroorzaakt", zegt de 19-ja-
rige Ismail van Libanese af
komst. Hij werd enkele dagen
geleden afgeranseld. „Ik liep in
de menigte en mensen riepen
'kijk uit, hij heeft een bom. Hij
blaast zichzelf op'. Maar ik ben
helemaal geen terrorist. Daar
heb ik niets mee te maken."
Vrees
De Libanese jongeren voelen
zich door de rellen weer een
stapje verder in de hoek ge
drukt, weet Fadi Rahman. „De
tv-beelden van Libanese jonge
ren die met hun gezicht op
straat liggen, terwijl de politie
ze onder schot houdt, worden
niet snel vergeten. Het leek Los
Angeles wel (de Amerikaanse
stad waar jaren geleden grote
rassenrellen uitbraken-red.)."
Alle betrokken partijen kijken
bezorgd uit naar het komend
weekeinde. Er circuleren tal van
sms-berichten die er op duiden
dat Sydney nieuwe rellen te
wachten staat. De moeders van
Libanese jongens, die een be
langrijke rol spelen in de Liba
nese gemeenschap, is gevraagd
om hun zonen tijdelijk op een
'liefdevolle manier op te slui
ten. „Laten we onze jongeren
met klem vragen om kalm te blij
ven, af te koelen en af te zien
van verder geweld", aldus Sil-
ma Ihram, hoofd van het Noor
Al Houda Islamitisch College in
Sydney. GPD
De Turkse schrijver Orhan Pa
muk won onlangs de Franse
Prix Médicis en de Vredesprijs
van de Duitse Boekhandel. In ei
gen land moet de internationaal
vermaarde schrijver morgen
voor de rechter verschijnen. Hij
riskeert een gevangenisstraf we
gens 'belediging van de Turkse
natie
door Fidan Ekiz
Orhan Pamuk (52) gold in ei
gen land als een held tot hij
in een interview met een Zwit
sers tijdschrift sprak over de
moord op dertigduizend Koer
den en een miljoen in Turkije le
vende Armeniërs. Hij zei het
niet letterlijk, maar suggereer
de dat de Turkse staat zich aan
het begin van de vorige eeuw
had schuldig gemaakt aan geno
cide. Die uitspraken kunnen
hem op drie jaar celstraf komen
te staan.
Turkije heeft de massaslachting
op de Armeniërs altijd met klem
ontkend. Pamuks uitlatingen
maken hem in de ogen van natio
nalistische Turken tot een land
verrader. Maar liberale lezers,
schrijvers, intellectuelen, kun
stenaars en journalisten hebben
zich achter hem geschaard. Vol
gens hen hebben in Turkije al te
veel schrijvers moeten boeten
'voor hun bijdrage aan de demo
cratisering van het islamitische
land'.
Verbannen
Voorbeelden zijn er volop. Na-
zim Hikmet bijvoorbeeld, een
van de belangrijkste Turkse
dichters. Zijn werk is wereld
wijd vertaald, maar in eigen
land werd Hikmet pas beroemd
na diens dood. Hij zat 17 jaar ge
vangen, voordat hij werd ver
bannen. In 1938 werd de 'Turk
se Pablo Neruda' veroordeeld
tot 28 jaar gevangenisstraf we
gens zijn communistische sym
pathieën en politieke gedichten.
In 1950 kwam hij vervroegd vrij
en vluchtte naar de Moskou. In
1959 is hem wegens 'landver
raad' het Turkse staatsburger
schap ontnomen. In 1963 stierf
Hikmet aan een hartinfarct in
Moskou, waar hij nu nog begra
ven ligt. Al jaren proberen be
wonderaars zijn stoffelijke res
ten naar Turkije te halen Door
een petitie met miljoenen hand
tekeningen in te dienen lukte
het om Hikmet te rehabiliteren.
Dat gebeurde met grote tegen
zin van politiek rechts, waar de
schrijver nog altijd als staatsge
vaarlijk wordt beschouwd.
Een andere auteur die lang ge
vangen zat is Aziz Nesin. Hij
durfde het als eerste aan om De
Duivelsverzen van Salman Rush
die in het Turks te vertalen.
Aziz wordt gehaat door
streng-religieuze Turken, we
gens zijn kritische boeken over
de islam In juli 199-3 bestorm
den islamitische fanatici in de
stad Sivas een hotel waar Nesin
verbleef, met de bedoeling hem
te lynchen. Het gebouw werd in
brand gestoken. Nesin ontsnap
te, maar 37 andere intellectue
len kwamen om. Achteraf is Ne
sin door de openbare aanklager
beschuldigd van 'provocerend
gedrag' Hij gold als de aanstich
ter van de massamoord en be
landde in de cel.
In 1995 overleed Nesin, twee
jaar na de dood van zijn vriend
en collega Rifat Ilgaz, een ande
re grote naam in de Turkse lite
ratuur. Ilgaz, die ook leraar was
op een basisschool, werd in
1942 uit zijn ambt gezet, omdat
hij met zijn boek Leslokaal het
beruchte artikel 142 overtrad.
Dat bepaalde dat iedere uiting
van Koerdisch zelfbewustzijn
'separatisme' was, een vergrijp
tegen de eenheid van de staat. Il
gaz zat 5,5 jaar vast en werd na
de staatsgreep in 1980 wederom
opgepakt. Nog op 70-jarige leef
tijd belandde hij op het politie
bureau voor verhoor, daarna
stopte hij met schrijven. Zijn
dichtbundels zijn nu populair
der dan ooit.
'We waarderen een geëngageer
de schrijver pas na zijn dood',
schreef de massakrant Hürriyet,
naar aanleiding van het proces
dat Pamuk te wachten staat. Zij
werden verguisd en zaten opge
sloten, maar juist de grootste
schrijvers hielden van hun va
derland, benadrukken seculiere
Turken. Dit blijkt ook uit de
laatste wil van dichter Hikmet.
37 dagen voor zijn dood in Mos
kou schreef hij: 'Kameraden, als
ik met leef om de dag te zien -
ik bedoel indien ik sterf voor de
vrijheid komt - haal me weg en
begraaf me op een dorpsbegraaf
plaats in Anatolië'.GPD
In West-Europa zijn consumen
ten in de supermarkt steeds
moeilijker te strikken voor een
A-merk. Het Brits-Nederlandse
Unilever (o.a. Dove, Omo,
Knorr) zoekt de gouden bergen
inmiddels in andere delen van
de wereld. Omo wast door en
door schoon, ook in een Brazili
aanse sloppenwijk.
door Achille Prick
Het is bijna onwerkelijk. Te
midden van alle ellende in
de grootste sloppenwijk van Sao
Paulo, Heliópolis, waar een hou
ten hut een huis is, staat een keu
rig blauw geverfd gebouwtje.
Op de gevel prijkt het logo van
Omo en binnen staan 36 stralen
de wasmachines en een tiental
drogers. Omo-fabrikant Unile
ver heeft de wasserij neergezet
en de buurt kan er gratis te
recht. Het enige dat de bewo
ners zelf moeten meenemen is
waspoeder, en vuile kleren na
tuurlijk.
„We hebben twee jaar lang on
derhandeld met het buurtcomi-
té voordat we dit konden doen",
zegt Jenine Dodge, projectleid
ster van Unilever. „Eerst wilden
we weten waar de mensen be
hoefte aan hadden. Vervolgens
moet je iedereen mee krijgen, an
ders nemen straatbendes de
boel over. Daarom wordt het
project ook gerund door twee
buurtbewoners. Na anderhalf
jaar is de wasserij nog steeds
'bende-vrij', daar zijn we heel
trots op."
Beloftes
Unilever ligt al jaren onder
vuur van beleggers omdat het
zijn beloftes niet nakomt. Groei
verwachtingen zijn niet waarge
maakt, want de merkenreus is
vastgelopen in verzadigde mark
ten als West-Europa en lijdt on
der de hevige supermarktoorlo
gen. Patrick Cescau, opvolger
van topman Antony Burgmans,
probeert het geloof in het con
cern terug te krijgen en richt de
blik naar het zuiden en het oos
ten.
„De verwachte bevolkings- en
inkomensgroei in die landen is
gigantisch", stelt Cescau. „Onze
verkopen groeien daar twee tot
drie keer zo hard als in westerse
markten. Met shampoo en crè
mes komt al bijna de helft van
In Heliópolis, de grootste sloppenwijk van Sao Paulo, staat een keu
rig blauwgeverfd gebouwtje, waar producten van Unilever worden
verkocht. foto GPD/Unilever
onze totale omzet uit die mark
ten. In absolute getallen is er in
Azië en Afrika in 2010 meer be
steedbaar inkomen dan in Euro
pa."
Waar Unilever in het Westen
met duurdere A-merken de bo
venkant van de markt bedient,
is dat model in de groeimarkten
onbruikbaar. „Dat heeft geen
zin als iemand maar een paar
dollar per maand te besteden
heeft", zegt Harish Manwani,
binnen de raad van bestuur ver
antwoordelijk voor Azië en Afri
ka. „Wij werken van onder op:
wat heeft de consument nodig,
wat kan hij daarvoor betalen,
wat kunnen we daarvoor ma
ken."
Zakjes
Het leidde tot goedkopere va
rianten van de bij ons bekende
A-merken en vooral ook tot klei
nere verpakkingen. „Een liter
soep of een kilo waspoeder kun
nen ze niet betalen. Waspoeder
doen we in zakjes van twee dol
larcent, genoeg voor één was
beurt. In Nigeria verkopen we el
ke minuut 10.000 bouillonblok-
Met de strijd tegen terrorisme als exen
komt Big Brother weer ietsje dichtert
Het Europees Parlement stemde ml
in met de opslag van telefoon- en intemeteonaj
nicatie. De inhoud van de uitwisseling wordt
bewaard, wel wie met wie communiceert.
Belgegevens worden al jaren met succes in straia
ken gebruikt. Dat berust op min of meertoevalb
beschikbaarheid. Het nieuwe is, dat telecombedri
ven belgegevens móeten opslaan. Het besluit*!
lastig, omdat de voors en tegens zich niet laten;'
wegen. Het nut van de maatregel kan immers a
achteraf blijken, maar de verdere aantastingu
de privacy staat nu al vast. De redenering, dat^
geen kwaad in de zin heeft niets hoeft te vreza
gaat niet op. Juist het goede deel van de commia
catie tussen mensen verdient bescherming.
Belgegevens helpen justitie. In Nederland werd
2000 al een automobiliste veroordeeld, omdat;
een dodelijk ongeval veroorzaakte terwijl ze zat
bellen. Getuige haar gsm-registratie. Belgegeve
helpen ook de pers. De Britse voetballer Feit
nand moest ooit met de billen bloot over eenk
tenechtelijke affaire nadat journalisten in zijntö
foongegevens doken. Belgegevens helpen ooku
strijd tegen terrorisme. De Spaanse politie kon
daders opsporen van de aanslagen in Madnd
maart 2004. Dit soort voorbeelden geeft aan.c
telecommunicatie nu al bijna publiek domein is
Wie echt kwaad in de zin heeft, zal zich wel
keer bedenken alvorens dat via telefonie of i®
net te organiseren. Of het moeten terroristen z
die zich helemaal blindstaren op hun actie, en a
over de gevolgen ervan niet bekommeren. Het!
ropees Parlement is kennelijk gezwicht voor heft
gument dat deze categorie zich mogelijk nog;
via inzicht in het dataverkeer laat bestrijden.
De Europarlementariërs zijn in meerderheid';
nig overtuigd. Dat bewijst het halfzachte kani
van hun besluit. Landen mogen zelf de duur;
de opslag kiezen. Ze bepalen zelf, of mislukt?
verkeerde verbindingen ook worden geregistes
Ze mogen zelfs de invoering uitstellen tot 2008:
dan zijn er nog de kosten. De opslag vergt hort
den miljoenen euro's. Dit geld komt via de ia
ven of via de fiscus - na compensatie van
combedrijven door de overheid - uit de portee
nee van de burger. De discussie woedt nog vol*
Met of zonder extra geld, we moeten onze ené;
steken in een meer gerichte jacht op terror!
Dat is beter dan een half jaar Europees gestfj
met een foute uitkomst.
jes voor drie dollarcent per
stuk. Maar we hebben voor elk
inkomen een passend product.
Iemand die met het bouillon
blokje is begonnen, kan met zijn
inkomensstijging doorgroeien
naar de Knorr-variant van twee
dollar."
Wat verdien je aan een zakje
waspoeder van twee cent? Man
wani: „Dat is het voordeel van
een concern als Unilever, wij
hebben schaalgrootte. Ik verze
ker u dat we op een product van
twee of drie cent bijna dezelfde
rendementen behalen als op on
ze topproducten in de westerse
markten."
Nieuwe klanten
Manwani is trots op het project
Shakti in India. „We benaderen
werklozen op het platteland om
met een doos Unilever-produc-
ten van deur tot deur te gaan.
Daar ligt een potentie van 71
miljoen nieuwe klanten. Het is
een groot succes, ook vanuit so
ciaal-maatschappelijk oogpunt.
Mensen bouwen iets op en we le
ren ze met geld om te gaan."
In de Omo-wasserij in Sao Pau
lo valt op dat op de meeste was
machines een doosje Omo staat.
Terwijl dat voor de vrouwen die
de was doen vrijwel onbetaal
baar is. „Nee, ze zijn echt niet
verplicht om Omo te kopen",
lacht Jenine Dodge. „In de was
serij wordt ook geen waspoeder
verkocht. Veel dames voelen
zich echter een beetje verplicht
om met Omo te wassen. Al we
ten we dat er in die Omo-dozen
vaak helemaal geen Omo zit. Op
de een of andere manier komen
ze aan een lege doos en vullen ze
hem met het allergoedkoopste
wasmiddel dat er is."
Lange termijn
Het zijn lange termijn investe
ringen voor Unilever. Of zoals
en Knorr-manager het zei: „Moe
ten we het geld volgen of het
aantal groeiende monden? De
monden natuurlijk, daar zit de
toekomstige groei."
In het derde kwartaal van dit
jaar behaalde het Unilever-con-
cem vooral groei in Azië en Afri
ka: Omzet (verschil met derde
kwartaal 2004): Europa - 4,094
miljoen euro (- 4,1 procent)
Noord- en Zuid-Amerika -
3,410 miljoen 10,3 procent)
Azië en Afrika: 2,720 miljoen
12,1 procent). GPD
AANVARING - Een Brits
schip is voor de kust van Ame
land gezonken. Het schip was
in dichte mist in aanvaring ge
komen met een boot uit Italië.
De 35 opvarenden werden
door een passerend schip ge
red.
VALS GELD - De Nederland-
sche Bank waarschuwt voor
valse bankbiljetten van tien
gulden. De valse biljetten zijn
gedrukt op gladder en iets dik
ker papier. Ook de kleur wijkt
enigszins af. Wie een vals bil
jet ontvangt, wordt gevraagd
contact op te nemen met de po
litie.
NOODLANDING - Een hè
kopter van Sabena, die op
lijn Rotterdam-Antweipa
Brussel vloog, heeft een
landing gemaakt op een aÜ
in Klundert. De twee ïnzitti
den kwamen met de sell
vrij. De oorzaak van de pan
bleek een motorstoring,
LENSTRA - Onder aanvoer;
van een weergaloze Abe Le
stra heeft het NederlaM
bondsvoetbalteam de Da
afdelingskampioen Rol W'i
met 4-1 verslagen. De 35-ji
ge Fries was in de Rotterda
se Kuip in zijn eentje eena
stante plaag voor de Duitse»
Hoofdredactie:
A. I Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315660
Fax, (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel (0118)493000
Fax (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax.(0113)315669
E-mall redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mall: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (01111454651
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vri|dag
gedurende de openingstilden
zaterdags tot 12 00 uur
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving accept?-:
per maand: 20.55 n.vt
per kwartaal: 59,75 f &.00
per jaar: €229.20 t 233.30
Voor toezending per post geldt sm
toeslag
E-mail: lezersservice@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maandvof'
einde van de betaalperiode
PZC. ta.v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
maandag t/m vri|dag 1.25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6*
Bankrelaties:
ABN AMRO 47 70 65,597
Postbank 35 93 00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uils""
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NVen^»1
de Regelen voor het Advertentie*»»1
Overlijdensadvertentie»:
maandag t/m vri|dag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax:(076)5312340
Rubrieksadvertenties (klelntjesl:
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onrosrsnop*
Tel: (076)5312277
Fax (076)5312274
Internet: www.pzc nl/adverteten
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel vi
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een be
(ebonnementen)administratie en om u te (laten) informeren ovi
ducren van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener c
de derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt i
zersservice. Postbus 31,4460 AA Goes.
ai Wegener-colW1
,d dat wordt getmuK*®
lor u relevante dsnPF^
,or ons zorgvukH^f:
schriftelijk melde"
Behoorttot 'Sl' WeGeNeR
