PZC
Starters gaan bij bosjes onderuit
Werven halen meer orders binnen
Uithollen naar het pensioen
Zeeuwse kust
is opnieuw
minder in trek
leeuws project moet nieuwe zelfstandigen beter ondernemen leren
uchtvaart
gnaleert
pgaande lijn
Respect voor vuur
en vloeibaar metaal
..it: 0113-315649
SS'cticSpzc.nl
£,31,4460 AA ?oes
'"SwiX'ieel.nd: 0113.315520,
"1Vlaanderen: 0114-372770;
gStBMsasoo.
londerdag 15 december 2005
fHenkPostma
hddELBURG - Steeds meer
m gaan zelfstandig aan de
als ondernemer, maar het
ze vaak niet het hoofd bo-
i water te houden. Schrikba-
J vaak gooien ze het bijltje
bij neer. De Zeeuwse Kamer
Koophandel maakt zich
pat ernstig zorgen over. Een
i fojectgroep gaat proberen het
jle keren.
jjjks beginnen ruim 1500
teuwen een eigen bedrijfje,
jaivan lijden er 600 schip-
tuk, bijna 400 al in het eerste
ar De Kamer van Koophandel
idtdat af uit landelijke cijfers,
je sporen aardig met de prak-
kavanngen in het Zeeuwse,
de indruk van woordvoerder
bc Volleman.
.Kamer van Koophandel riep
deren het project Start/ Door-
irtinhet leven. Dit 'voor Ne
tland uniek' samenwerkings-
iiand moet bevorderen dat
-jfctende ondernemers in Zee-
ji beter beslagen ten ijs ko-
Deelnemers zijn instanties
ueacht worden zich daar al
■ja mee bezig te houden: in-
Btiecentrum Syntens, de
:>!en voor hoger en middel-
irberoepsonderwijs, het On-
nanersklankbord. midden-
kleinbedrijf (MKB), het
bws Participatiefonds en
linde laatste plaats de Ka-
•van Koophandel zelf.
kereenkomst
fcgenwoordigers van die in-
sngen ondertekenden gister-
iiag een overeenkomst waar-
ize beloven beter met elkaar
te werken, zodat
Hjstartende ondernemers ge-
-EXÈVE - Luchtvaartmaat-
ippijen herstellen zich lang
ui van de economische neer
lig van de afgelopen jaren en
hoge olieprijs. Steeds meer
(voerders zijn in staat winst
hoeken.
herstel is echter fragiel,
!tde internationale organisa-
voorluchtvaartmaatschappij-
IATA. De winstgevendheid
jft beneden peil. De sterke
sagiersgroei van de afgelo-
twee jaar vlakt af en een
sdinge crisis, zoals een uit-
fci van een grieppandemie,
de sector weer de rode cij-
i a duwen
se luchtvaart-
ippijen boeken dit jaar
iwrlies van 6 miljard dollar,
'it Brian Pearce, hoofd
ische zaken bij de IATA.
is minder dan het verlies
raim 7 miljard dollar waar
itie eerder dit jaar
vanuit ging. „De laatste
?den van dit jaar is olie
^foper geworden", zei Pear-
psteren in Genève.
volgend jaar voorziet de
»m een verlies van 4,2 mil-
dollar. maar voor 2007
<pthi] dat de vervoerders een
it boeken van 6,2 miljard
Ptf- Daarmee zou een einde
aan jaren van verliesge-
tid. De opleving vindt ove-
alleen plaats in Europa
hit ANP
makkelijker toegang krijgen tot
adviseurs met specifieke deskun
digheden. Het project roept
daarnaast een 'Startersplein' in
het leven: een speciaal loket en
een website waar beginnende on
dernemers terecht kunnen met
al hun vragen.
Ook wordt informatie gegeven
tijdens beurzen en evenemen
ten. Er zijn workshops en cur
sussen in de maak, waarmee
startende ondernemers hun
voordeel kunnen doen. En er
wordt een 'startersvoucher' geïn
troduceerd: een 'veredeld bon
nenboekje' dat de drempel ver
laagt naar het inroepen van
hulp en het inwinnen van advie
zen.
Gemakkelijker
Het is de afgelopen jaren steeds
gemakkelijker geworden als zelf
standige aan de slag te gaan. De
overheid schrapt namelijk
steeds meer vestigingseisen. Uit
keringsgerechtigden wordt het
binnenkort nog gemakkelijker
gemaakt een eigen bedrijfje te
beginnen. Met als gevolg dat
steeds meer mensen naar de Ka
mer van Koophandel snellen om
zich als ondernemer te laten in
schrijven. Menigeen blijkt daar
voor niet in de wieg gelegd, of
mist de kennis die nodig is voor
goed ondernemerschap. Begin
nende ondernemers lopen vaak
al snel tegen wetten en regels
waarvan ze het bestaan niet wis
ten. Vaak blijkt dat ze er niet, of
slechts met grote moeite aan
kunnen voldoen. Ze missen de
vereiste kwalificaties, of hebben
eenvoudigweg het geld niet om
vereiste voorzieningen te tref
fen.
Slechte voorbereiding
„De belangrijkste oorzaak van
falend ondernemerschap is de
slechte voorbereiding", zegt
KvK-woordvoerder Volleman.
„Nogal wat starters nemen niet
de moeite eerst een goed onder
nemersplan te maken. Ze begin
nen out of the blue.Ze kunnen
daardoor voor onaangename ver
rassingen komen te staan. Volle
man somt de meest voorkomen
de struikelblokken op: te weinig
startgeld; te hoge verwachtin
gen; onderschatting van de hoe
veelheid werk; een te duur be
drijfspand; te weinig oog voor
klanten die niet of te laat beta
len; een te grote afhankelijkheid
van één opdrachtgever.
De Kamer van Koophandel laat
uitzoeken welke van al die oor
zaken de startende ondernemers
in Zeeland het meest parten spe
len. Medio 2006 zullen de resul
taten bekend zijn.
Een mal wordt volgegoten bij Precisiewerk Zierikzee.
door Inge Heuff
ZIERIKZEE - Voorzichtig giet Peter
van der Velde het vloeibare metaal in
de vorm. Zijn collega Peter de Ruiter
plaatst even voorzichtig de gevulde
vorm tegen de steun. Met de afstandsbe
diening opent Van der Velde de oven zo
dat De Ruiter een nieuwe vorm uit de
oven kan pakken. En het gietproces her
haalt zich.
Als er iets is wat je bij de fijngieterij
van Precisiewerk in Zierikzee leert, dan
is het wel respect voor vuur en vloei
baar metaal. Met drie ovens en even zo
veel smeltinstallaties is het voorzichtig
werken. „Het eerste wat je hier leert, is
dat alles wat je aanpakt heet kan zijn",
zegt Van der Velde. Ondertussen schept
hij metalen korrels in een van de smelt
kroezen. Een vonkenregen spat rond.
„Er zit blijkbaar wat vocht tussen de
korrels", is het commentaar. Als de
kroes vol vloeibaar metaal zit, zet hij
een donkere bril op en doet hitteweren-
de handschoenen aan. Vervolgens
brengt hij met een inductiestaaf de tem
peratuur in de kroes tot boven de 1600
graden. Met twee stokken schraapt hij
vervolgens de slakken (verontreiniging)
uit de kroes.
Intussen heeft hij De Ruiter gebeld. Die
verschijnt met een lange brandwerende
jas en handschoenen. De hoofdbedek
king heeft een donker glasplaatje waar
door hij kan kijken; een boerka is er
niets bij. Als Van der Velde de oven op
afstand opent, kan De Ruiter met een
foto Marijke Folkertsma
tang een van de 'bomen' pakken uit de
roodgloeiende oven die ruim 1000 gra
den meet. De oven sluit zich en de vorm
wordt volgegoten. Precisiewerk is een
fijngieterij die met de verloren was me
thode werkt. Elke boom bestaat uit een
giettrechter waarop de kleine modellen
zijn bevestigd. Voordat hij in de gieterij
komt, heeft de boom een proces doorlo
pen waarbij de was gesmolten is en er
keramische mallen zijn ontstaan. Door
de mallen vol te gieten met vloeibaar
metaal ontstaat het gewenste product.
door Ron Meershoek
ZOETERMEER - De Nederland
se werven hebben dit jaar voor
1,5 miljard euro aan orders bin
nengekregen voor de bouw van
in totaal circa 130 zeeschepen.
In 2004 was dat 1,2 miljard eu
ro. Dat heeft voorzitter M. Bus
ker van de Vereniging Neder
landse Scheepsbouw Industrie
(VNSI) gisteren bekendge
maakt.
De kleine scheepsbouw, onder
meer binnenvaartschepen en sle
pers, is dit jaar goed voor orders
met een totale omvang van circa
450 miljoen euro tegen 317 mil
joen euro in 2004. Ook de bouw
van grote jachten zit in de lift
met een orderportefeuille van
circa 350 miljoen euro tegen 300
miljoen vorig jaar. De omzet
aan reparaties aan zeeschepen
stijgt dit jaar met 20 miljoen eu
ro naar 250 miljoen euro.
De VNSI waagt zich niet aan
prognoses voor 2006 omdat nog
niet duidelijk is of Nederland
zich schaart onder de landen die
gebruikmaken van de Europese
innovatieregeling. Die staat toe
dat nationale overheden binnen
de Europese Unie de bouw van
vernieuwende schepen subsidië-
yatmoet ik dan gaan doen?",
I vroeg de stakende Amsterdamse
Mweerman. „Parkeermeters contro-
fca. Schoffelen?" De brandweerlic-
- hebben gestaakt omdat ze niet af
- ™van "ittreding op 55 jaar, met
fhtig procent van hun salaris tot aan
111 pensioen. Ik kan me goed voorstel-
II dat ze dat niet zomaar willen opge
klaarde regeling die hen wordt
■geboden is bepaald niet slecht: na
®we een lichtere functie binnen de
veer, of een functie bij de ge-
ttnle' °f er wordt werk buiten de ge-
^ntegezocht en als dat allemaal niet
n kunnen ze uiteindelijk toch
«net ontslag. Het lijkt mij een voor-
ge regeling, een goed model voor
°P ruime schaal moet worden gere
ten soepele overgang van de car-
opnaar het pensioen.
iBeribeh
Ie aansluiting tussen carriere-
top en volledige pensionering is een ma
nier om strijdige eisen met elkaar te
verzoenen. Als we na ons 65e langer
doorleven, wordt de pensioenperiode
langer en dus duurder. Dat pleit voor
langer doorwerken. Maar we kunnen
niet onbekommerd de laatste werkfase
uitrekken. Dat houden de meeste werk
nemers simpelweg niet vol.
Ons normale carrièrepatroon is klim
men tot de hoogst bereikbare positie en
vervolgens die meestal zware functie
vasthouden tot je met pensioen gaat.
Gewoon de pensioendatum opschuiven
zou betekenen dat je langer in je top
functie blijft zitten. Maar dat wringt
met de eisen die banen tegenwoordig
stellen. De tijd dat je aan je top goed
kunt blijven presteren is korter gewor
den. Overal wordt de concurrentie
scherper. De omgeving waarin gewerkt
wordt verandert sneller dan vroeger en
er is dus voortdurend grote inspanning
nodig om bij te blijven. Nieuwe produc
ten, nieuwe technieken, nieuwe werk
methoden en organisatiestijlen vragen
voortdurend om aanpassing van de
werknemer. Wie ouder wordt, kan dat
niet altijd bijbenen. En ook de wil om
dat bij te blijven benen wordt vaak min
der. We zijn zo rijk en welvarend ge
worden dat we van het leven willen ge
nieten. Genieten van het leven na en
naast het werk, maar ook genieten van
het werk zelf. Betrokken blijven, je vak
uitoefenen, maar met minder stress. Ve
len die vroeg met pensioen gaan zoeken
toch weer iets dat op werk lijkt, dat
hen uitdaagt, boeit en bezighoudt.
De plotselinge 'val' van werken op de
top van je kunnen naar het ordenen
van de vakantiefoto's past niet meer bij
deze omstandigheden. Een overgang
per glijbaan past beter. En dat geldt
niet alleen voor topfuncties in het be
drijfsleven. Het geldt evenzeer voor
functies bij de overheid, en net zo goed
voor functies onderin de organisatie als
bovenin. De argumenten die ik net gaf,
gelden namelijk overal.
De vraag is natuurlijk hoe we die nieu
we situatie gaan bereiken. De brand
weerlieden waren het er duidelijk niet
meteen mee eens. De uitdaging is om
anders over het fenomeen 'loopbaan' te
gaan denken. Terugtreden naar een po
sitie die beter bij de nieuwe levensfase
past moet niet als degradatie worden
ervaren, maar juist als een betere aan
sluiting tussen wensen en mogelijkhe
den. Het moet normaal worden dat de
carrièrelijn niet alleen de klim naar de
hoogvlakte is, maar daarna onder de
top wat meer ontspannen kan worden
voortgezet. Dat gebeurt niet door de
pensioenleeftijd gewoon op te schuiven
Overheid verdient dik aan tunnel
VLISSINGEN - Het Rijk en de provincie Zeeland moeten
genoegen nemen met minder rendement van de Wester-
scheldetunnel. De overheden verdienen dik aan de tolbe-
talende Zeeuwen.
Dat zei voorzitter B. Maljaars gisteren tijdens de jaarlijk
se kerstreceptie van de Nederlandsche Maatschappij voor
Nijverheid en Handel departement Zeeland. Rijk en pro
vincie eisen een minimale rente van 7,5 procent op hun in
gebrachte vermogen. Maar de rente waarvoor de Neder
landse bank leent bedraagt 2,5 procent en is de laatste ja
ren lager geweest, aldus Maljaars. Met het rentetarief kan
ook het toltarief omlaag. Dan blijft geld over om opzij te
leggen voor de tunnel bij Sluiskil, zegt Maljaars. Hij
vindt dat de Westerscheldetunnel in overheidshanden
moet blijven. Ook moet die op termijn weer tolvrij wor
den gemaakt.
Huizenprijs iets lager
APELDOORN - De gemiddelde koopprijs van een woning
is van oktober op november gedaald met 0,4 procent tot
224.856 euro. Dat blijkt uit cijfers die het Kadaster giste
ren heeft gepubliceerd. Tegenover november vorig jaar
zijn de prijzen wel gestegen, met 6,4 procent.
Van elk afzonderlijk woningtype stegen de prijzen in no
vember wel vergeleken met de maand ervoor. Uitzonde
ring is de prijs van een appartement, die zakte met bijna
1,5 procent. Dat drukte het algemene gemiddelde. ANP
Passagiersrechten niet nageleefd
BRUSSEL - De Europese Commissie gaat vier landen
voor het Europese hof slepen die de passagiersrechten
niet naleven.
Sinds februari dit jaar hebben reizigers recht op compen
satie als een vliegtuig vertraging oploopt of vluchten vol
ledig geannuleerd worden. Oostenrijk, België, Luxem
burg en Zweden hebben hun wetgeving echter niet op or
de, waardoor passagiers geen gebruik kunnen maken van
de regeling. GPD
Fortis sponsort Turks voetbal
DEN HAAG - Fortis werkt aan zijn naamsbekendheid in
Turkije en hoe kan dat beter dan via volkssport nummer
één. De Belgisch-Nederlandse bankverzekeraar sponsort
daarom de komende twee jaar het toernooi om de Turkse
nationale voetbalbeker.
Fortis kocht in april voor één miljard euro de Disbank, de
zevende particuliere bank in Turkije. Twee weken gele
den vond de naamsverandering plaats. Tegelijk begon een
grote reclamecampagne. „Daarin past de sponsoring van
de Turkse voetbalbeker," aldus een woordvoerster. GPD
ren. Voor de Nederlandse wer
ven zou het neerkomen op een
bedrag van 30 miljoen euro per
jaar. Duitsland, Frankrijk en
Spanje kennen deze regeling al.
Volgens de VNSI kan Nederland
niet op gelijke basis concurre
ren als de regeling hier niet
wordt ingevoerd. ANP
van 65 naar 67. Arbeidscontracten zou
den standaard een einddatum moeten
hebben ruim vóór de pensioendatum,
bijvoorbeeld op de zestigste verjaar
dag. En op dat moment moet worden
onderhandeld over het vervolg. Soms
kan de functie worden voortgezet.
Soms volgt aanpassing binnen de orga
nisatie, zoals een andere functie, korter
werken of wat dan ook. En soms een
functie elders. Van belang is dat de lei
schoon is als die onderhandelingen be
ginnen en de oude rechten niet meer
vanzelfsprekend geldig zijn. Voor werk
gevers betekent dit dat het pensioen
pakket wordt uitgebreid: niet alleen
een goed pensioen-inkomen, maar ook
een goede plaatsingszorg in de nazo
mer van de loopbaan. Voor werkne
mers betekent het een nieuwe mogelijk
heid wensen te realiseren.
Joop Hartog
door Jeffrey Kutterink
GOES - De Zeeuwse eilanden
en de kuststreek hebben dit
jaar aanzienlijk minder Ne
derlandse vakantiegangers ge
trokken dan voorgaande ja
ren. Al blijven de kust en de
delta populaire binnenlandse
vakantiebestemmingen.
Dat bbjkt uit het Continu Va
kantie Onderzoek, een initia
tief van de Nederlandse toeris
tenorganisaties. In de bad
plaatsen werden acht procent
minder vakanties geboekt, op
de Zeeuwse en Zuid-Holland
se eilanden twintig procent
minder. Het bezoek aan de
Waddeneilanden nam wel
toe, met elf procent.
Volgens het Continu Vakan
tie Onderzoek daalde het aan
tal in het binnenland doorge
brachte vakanties met zo'n
vier procent. Ook werden er
een half procent minder bui
tenlandse vakanties geboekt.
De dalende koopkracht, op
lopende werkloosheid en te
genvallend zomerweer in Ne
derland worden als belang
rijkste oorzaken aangewezen
voor de daling.
Favoriet
Bij de Nederlandse bestem
mingen bleven kust en delta
ondanks de terugloop, samen
met de Veluwe, bovenaan de
lijst staan van meest favoriete
binnenlandse vakantiebestem
ming. Bij de buitenlandse be
stemmingen groeide de be
langstelling voor Turkije ex
plosief: het aantal daar ge
boekte vakanties door Neder
landers nam met twintig pro
cent toe.
België blijft zakken in de
ranglijst: dit jaar gingen er ne
gen procent minder Nederlan
ders op vakantie. In geld uit
gedrukt werd er zo'n ander
half a twee procent minder be
steed aan vakanties. In totaal
werd er zo'n 12,7 miljard eu
ro aan gespendeerd, waarvan
zo'n 2,5 miljard in eigen land.
De resultaten van het Conti
nu Vakantie Onderzoek on
derschrijven de bevindingen
van het Bureau voor Toeris
me Zeeland. Uit de laatste cij
fers bleek dat de populairteit
van Zeeland vakantieland
blijft dalen. Steeds minder
mensen vieren hun vakantie
in Zeeland. Bovendien verblij
ven ze er ook korter, consta
teerde het bureau. Daarmee
zet de trend van de afgelopen
jaren zich door. Dat betekent
dat toeristisch Zeeland nu op
het mveau van 1998 zit.
Het Bureau Toerisme Zee
land beschikt nog niet over
de exacte cijfers over het hele
jaar. Het krijgt die naar eigen
zeggen in het begin van vol
gend jaar.
Maar het Continu Vakantie
Onderzoek onderstreept het
beeld dat het bureau Toeris
me Zeeland al wel heeft.
Praten
Dat beeld ontlokte voorzitter
P. Feijtel van Toeristisch On
dernemend Zeeland (TOZ),
de uitspraak dat de tijd van
praten voorbij is.
Ondernemers moeten de hand
in eigen boezem steken, niet
alleen maar wijzen naar de
overheid, het pure eigen be
lang laten varen en gezamen
lijk optrekken, luidde zijn
conclusie in een gesprek met
de PZC. Alleen dat kan het
Zeeuwse toerisme uit de da
lende cijfers halen.
De belangenvereniging van
het toeristisch bedrijfsleven
legde in juli 2004 nog een am
bitieus plan op de tafel van
toenmalig gedeputeerde G. de
Kok (PvdA, economie). In 'Ac
tie voor recreatie en toerisme
in Zeeland' stond dat Zee
land-vakantieland in vijf jaar
tijd 700.000 extra toeristen
wil trekken. Daarvoor moest
het aantal vakantiehuizen
met bijna de helft worden uit
gebreid. En de hoeveelheid
kampeerplaatsen moest met
10 procent stijgen.
Van een mislukking wil Feij
tel niet weten. Het plan duurt
langer dan verwacht, maar de
praktijk is weerbarstiger dan
die aanvankelijk leek.