Prens blijft trouw aan Walcheren Gebarentaal voor op reis PZC PZC Bed staat symbool voor veiligste plek Huidarts gaat aan de slag als hoogleraar Experimentele Dermatologie in Rotterdam Vingerafdruk verklapt ziektes 12 december 1955 maandag 12 december 2005 door Claudia Sondervan VLISSINGEN - Professor Errol Prens (48) laat Vlissingen voorlopig niet los. De Bricllcnaar werkt sinds 1989 in Zie kenhuis Walcheren als huidarts, maar sinds kort nog maar één dag in de week. Zijn overige dagen wijdt hij als hoogleraar Experimentele Dermatolo gie in hel Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Hij leidt er jonge dermato logen op en zoekt vooral naar het waar om van huidziekten. Die vraag is tot nu toe nog veel te wei nig gesteld, vindt Prens. ..Tijdens mijn specialisatie merkte ik al dat er precies werd uitgelegd wat het was en hoe dat te behandelen was. Maar over de oor zaak kon niemand me vertellen. Dat on derzoek komt pas de laatste 25 jaar goed op gang." Dermatologie heeft de belangstelling van specialisten in spe. „Vooral onder vrouwen. Veel nieuwe artsen zijn tegen woordig vrouw, maar in dermatologie is dat nog hoger. We hebben niet zulke zware diensten. Maar wel zware polis", wijst hij naar een stapel van zo'n veer tig dossiers op zijn bureau, In elk map je schuilt een patiënt die hij op zijn we kelijkse praktijkdag in Vlissingen ge zien heeft. Die ene dag in de week blijft Prens' toetssteen. „Het is nooit moeilijk, met prettige patiënten, een prettige werk sfeer en een mooie route om te rijden langs de kust." Zelfmoord Onderzoeksgeld voor dermatologie is moeilijk te vinden, weet Prens. „De chronische ziekten krijgen de laatste tijd iets meer aandacht. Maar in Neder land heeft dermatologie niet de priori teit bij onderzoek. Je gaat immers niet dood aan huidziekten. Maar 10 procent van de mensen met psoriasis denkt op enig moment aan zelfmoord. Mensen met atopisch eczeem worden helemaal gek van de jeuk." ..Een chronische huidziekte leidt vaak tot relatieproblemen. Mensen trekken zich terug uit het publieke leven', ver eenzamen. Driekwart durft niet naar het strand." Terwijl huidziekten aan de orde van de dag zijn: huidkanker door overmatig zonnen, de groei aan allergieën, het groeiend aantal hoogbejaarden en chro nisch zieken dat kampt met slecht gene zende doorligwonden. De populariteit van rimpelremmende en andere uiterlijke behandelingen doet zijn vak ookgeen goed, stelt Prens. „Het zorgt ervoor dat zorgverzekeraars de behandelingen snel in het vakje 'cosmetisch' stoppen." En daarmee is het uitsluitend commercieel te bedrij ven en te financieren. Toch gebeuren er mooie dingen in de onderzoekswereld, verhaalt Prens. Zo als het werk aan een immunotherapie die de verminkingen bij huidkanker be perkt, omdat chirurgisch ingrijpen vaak ernstige sporen achterlaat. En een onderzoek naar de werking van stamcellen in gekweekte huid, waar mee doorligwonden na genezing een ste viger huid ontwikkelen zodat die met snel weer beschadigd raakt. „Iedereen denkt bij stamcellen altijd aan de Hol- lywoodscenario's van nagemaakte men sen Maar dit is ook een toekomstige toepassing." Cultuur Geld vinden om onderzoek te beginnen en gaande te houden is een van zijn ta ken als professor. Niet de benijdbaar- ste, geeft hij toe. „Er bestaat hier ook geen cultuur voor. In de Verenigde Staten gebeurt het lob byen om fondsen haast professioneel. Ik moet het doen in mijn vrije tijd", houdt hij de handen op. „Ik ben vanmorgen in het ziekenhuis begonnen om half acht en het wordt ze ker half acht 's avonds eer ik hier klaar ben." De geneesmiddelenfabrikanten zijn een andere bron van financiering, maar wel een waar door artsen en weten schappers met enige argwaan naar wordt gekeken uit vrees voor beïnvloe ding om commerciële doeleinden. Prens niet. „Als dat op een integere wij ze kan met een eigen vraagstelling en vrijheid van bevindingen, waarom niet? Mensen moeten uitgaan van hun integriteit. Dat doe ik althans wel." Het is wel oppassen met commercie, vooral in de wereld van de huidproble men. erkent Prens. „Iedereen probeert een graantje mee te pikken van de ellende van een ander. Neem nou dat Dode Zeezout, dat zo goed zou helpen tegen huidziekten. Dat belast het milieu enorm en de werking ervan is nooit aangetoond. De heilzame werking van kuren aan de Dode Zee zit 'm in de werking van het uv-licht van de zon en niet in het zout." Dermatoloog Errol Prens: „De verdeling van geld over de ziekenhuizen in Neder land zou nieer rekening moeten houden met het soort patiënten in een regio." foto Lex de Meester Toch spoelen mensen er in hun badka mers tonnen van door de riolering, want het wordt zo aangeprezen." „Dat maakt geneesmiddelen ook zo ex treem duur. Alles moet gecontroleerd worden op werkzaamheid. Soms duurt het wel vijftien jaar eer er patent op verleend wordt en het naar de patiënt kan. En dan heeft de fabrikant vijf jaar het alleenrecht om alle investeringen te rug te verdienen. We moeten met de overheid in discussie om de ontwikkel- fase en het beschermingsrecht beter in balans te krijgen. Bij een lange onder- zoekduur moet een patent ook twintig jaar kunnen gelden. Nu heeft iedereen enorme haast om zo veel mogelijk te verdienen in korte tijd." De regelge ving jaagt de prijzen zo hoog op, vindt Prens. „Er is een geneesmiddel voor psoriasis dat kost 14.000 euro per jaar per pa tiënt." Dermatologie heeft beperkt te maken met het conflict tussen geld en genees middel dat in ziekenhuizen woedt. „Er is één middel op de lijst, voor pa tiënten met chronische gewrichtsontste kingen die verband houden met psoria sis. Zij krijgen dat tijdens een opname met een infuus. Wij onderhandelen jaar lijks met de ziekenhuisdirectie hoeveel patiënten we daar jaarlijks mee kun nen behandelen. Daar moeten we goed naar kijken. Maar als een patiënt dat middel moet hebben, dan moet hij het ook krijgen." Juk De verdeling van geld over de zieken huizen in Nederland zou meer rekening moeten houden met het soort patiënten in een regio, vind Prens. Nu gaat een groot deel naar rato van in woners. Ziekenhuizen in dichtbevolkte streken ontvangen meer dan in regio's waar minder mensen wonen. Het is het traditionele juk van Zeeland. „Zelfs factoren als vergrijzing van de bevolking worden niet goed meegeno men. Er wordt uitgegaan van de gemid delde vergrijzing, maar er wordt slecht erkend dat Walcheren 10 tot 15 procent meer vergrijzing kent dan elders. Dat zorgt ervoor dat kosten niet verdubbe len, maar kwadratisch stijgen. Almere heeft een hele jonge bevolking, maar telt meer dermatologen dan Walcheren. Dat is een bron van ergernis." Politiek Moet Prens dan niet liever actief wor den in de politiek dan in het universi teitswezen? Lachend: „Ik probeer als hoogleraar ook 'Den Haag' te bereiken. En daar luisteren ze eerder naar de pro fessor uit Rotterdam dan naar dokter Prens uit Vlissingen." TORONTO - Vingerafdrukken kunnen mogelijk iets gen over toekomstige ziektes. Bij mensen met diabet^ er een groter verschil tussen het aantal 'ribbeltjes' oofj pink en duim dan bij mensen zonder diabetes. Dit heeft H. Kahn (Centers for Disease Control and In vention, Atlanta) gemeld tijdens een congres in Toim op basis van metingen bij 569 mensen geboren uit gerschappen tijdens de Hongerwinter (1944-1945) Zo de ribbels op de vingers als de alvleesklier (betrokken', het ontstaan van diabetes) worden aangelegd in de tiende week van de zwangerschap. GPD Mri-screening borstkanker effect! ROTTERDAM - Screening op borstkanker met bei van mri (in plaats van de gebruikelijke röntgenfoto i kosteneffectief bij vrouwen bij wie borstkanker vaak! de familie voorkomt en vrouwen met een aangetoonde felijke aanleg voor borstkanker. De mri-screeningzouV der hen de sterfte aan borstkanker kunnen halveren Dit concludeert R. Rijnsburger (Erasmus MC, Rotten^ in het proefschrift waarop zij op 1 december is gepK- veerd. Bij vrouwen zonder verhoogd risico op borri ker is het gebruik van mri te duur in verhouding toto venswinst die het oplevert. GPD Cafeïne versterkt werkgeheugen INNSBRUCK - Cafeïne laat het kortetermijngeheia het 'werkgeheugen' van de hersenen, beter werken heeft F. Koppelstaetter (universiteit Innsbruck) ge^ tijdens een congres op grond van proeven bij vijftienr willigers. Hun kortetermijngeheugen bleek na het drinken van? sterke kop koffie (100 milligram cafeïne) actieveren proefpersonen ware beter in staat een serie letters ka tijd te onthouden dan zonder cafeïne. GPD Alzheimer of diabetes type 3 PROVIDENCE - De ziekte van Alzheimer heet in deb komst misschien wel diabetes type 3: als in de hers® (van proefdieren) kunstmatig de aanmaak van insuline insulinereceptoren - eiwitten waaraan insuline fe voordat het zijn werk kan doen - wordt geblokkeerd, ontstaan in de hersenen allerlei afwijkingen die ook a vonden worden in hersenen van mensen (en proefdiej met de ziekte van Alzheimer. Dit schrijft N. Lester-Coll (Brown Medical School, Pr dence) in het vakblad Journal of Alzheimer's Di Ook in de hersenen van mensen met Alzheimer blije aanmaak van insuline verminderd. GPD Zweethanden zijn te verhelpen HORNU - Mensen met ernstige zweethanden (hypafcc sis) kunnen relatief eenvoudig van hun kwaal worféu geholpen. Door het inspuiten in de hand van een ai dat de geleiding van zenuwprikkels naar de zweetkfe in de handen onderbreekt, zijn de zweethanden voo.^ verleden tijd. Dit stelde H. Brat (Centre Hospitalier Homu-FranKa Hornu) tijdens een congres op grond van ervamgei: vijftig patiënten. GPD door Paul van Dijk Het bed is de plaats waar de grootste gebeurtenis sen van het menselijk leven plaatsvinden. Het is de plek waar je geboren wordt Het bed is de gewenste plek om te sterven. Het is ook een favo riete locatie voor seks. Voor zieken is het een permanente verblijfplaats. In bed kun je ook lezen, ruzie maken, huilen en televisie kij ken. Het is tevens mogelijk om vanuit je bed gasten te ontvangen zoals John Len- non en Yoko Ono deden. Het bed is echter bovenal een plek om te slapen. De Universiteit van Amster dam houdt deze maand een symposium over 'bed en cul tuur'. In een artikel daarover spreekt cultureel antropo loog Van der Geest zijn verba zing uit over het gebrek aan literatuur over dit onder werp. Terwijl een derde van ons leven zich afspeelt in bed. is er vrijwel niets be kend over de betekenis van het bed in onze samenleving. De intimiteit van de slaapka mer zorgt er waarschijnlijk voor dat wetenschappers wei nig kans krijgen de slaap plaats te bestuderen. Iemand je bed aanbieden doe je niet zomaar Het bed met iemand delen al helemaal niet. De huisarts heeft echter ex clusieve rechten om de in tiemste plaats in het huis te betreden Bij visites aan men sen die te ziek zijn om naar de praktijk te komen worden wij meestal ontvangen in de slaapkamer. Wij zijn getuige van dierbare foto's op de nachtkastjes en spreuken aan de muur. Huisartsen weten of een echtpaar in één bed slaapt, gescheiden in twee bedden naast elkaar of in aparte ruimtes vanwege het snurken of relatieproblemen. Wij zien dat mensen bij het ouder worden hun echtelijk bed verruilen voor twee apar te bedden. Aanvankelijk te gen elkaar geplaatst en naar mate de leeftijd vordert ver der uit elkaar. Bij een terminale patiënt zien wij dit proces zich in ver sneld tempo afspelen. Naar mate de patiënt dichter de dood nadert neemt de slaapaf- stancl van de partner toe. Eerst slaapt men in hetzelfde bed. Vervolgens plaatst men een bed tegen het echtelijk bed. In een latere fase wordt het bed op afstand gezet en uiteindelijk verblijft de pa tiënt alleen in de slaapkamer. Als wij spreken over een ziek bed, dan hebben wij het niet over een bepaald type bed maar over de toestand waar in de zieke verkeert. En blijk baar is het zo dat iemand die ziek is zich vanzelfsprekend in bed bevindt. Het bed van iemand in zieke toestand kan thuis staan, maar ook in het ziekenhuis. Thuis wordt de langdurig zie ke of terminale patiënt nogal eens verplaatst van de slaap kamer naar de woonkamer De intimiteit en privacy wordt dan ingeruild voor na bijheid en minder isolement. Uiteraard is het verlies aan privacy nog veel groter wan neer het ziekbed zich afspeelt in het ziekenhuis. Het bed waarop de zieke ligt bevindt zich daar in een publieke ruimte waar iedereen in en uit kan lopen. Patiënten krij gen nummers, kledingstuk ken worden gemerkt, elke scheet wordt opgemerkt en iedere traan wordt gezien. Het bed biedt gastvrijheid aan de zieke maar ook aan de dood. Van der Geest schrijft: „Sterven in het eigen bed om ringd door familieleden en dierbaren wordt wereldwijd gezien als een goede dood." De voorkeur voor die plek komt voort uit het besef dat het bed wordt geassocieerd met de veiligste plek. Het bed is symbool voor het veilige thuis. GPD Paul van Dijk is hutsarts Elke dove kan verhalen over on begrip en miscommunicatie. Me nigeen reageert paniekerig in een contact met een dove. De do ven Joni Oyserman (32) en Ma- thilde de Geus (25) vonden de tijd rijp om daar iets aan te doen. Zij schreven een hand zaam woordenboek gebarentaal dat sinds het begin van deze maand als Prisma miniwoorden- boek in de winkel ligt. door Agnes van Brussel DEN HAAG - Alsof zij aapjes kwamen kijken, stelt Mathilde de Geus, zo ging het personeel in het ziekenhuis met haar om toen zij daar onlangs terecht kwam voor een verstuikte enkel. „O bent u doof, ik haal wel ie mand anders", zei de eerste ver pleegkundige. Ook de tweede was snel verdwenen, nadat zij al leen maar een vraag had ge steld: „Kunt u mij wel begrij pen?" De vijfde persoon was een arts gewapend met papier en pen. „Alsof ik achterlijk ben", zucht De Geus, „terwijl ik alles kan behalve horen." De Geus is net als Joni Oyserman universi tair geschoold, spreekt heel nor maal Nederlands en is een be gaafd liplezer. Desondanks maakt zij dit soort dingen mee. „Laatst stond er een jongen ach ter mij bij de bushalte. Hij wilde me iets zeggen, maar ik reageer de niet. Ben je doof of zo, beet hij me toe nadat ik me omge draaid had. Toen ik dat bevestig de schrok hij zich dood." Hij zei: „Je praat dus alleen met je handen." Zij antwoordde: „Maar, ik praat nu toch." Omslag Oyserman en De Geus zijn er niet gefrustreerd van geraakt. „Natuurlijk was het soms moei lijk als dove, vooral in de puber teit, maar als je een jaar of 24 bent komt er een omslag. Je le ven wordt stabieler en gaande weg accepteer je dat je doof bent. Dit boek is beslist niet voortgekomen uit frustratie!" Het idee kwam van Oyserman. Haar ouders kregen een geba rentaalwoordenboek toegezon den uit Nieuw-Zeeland met Nieuw-Zeelandse gebarentaal. Zij realiseerde zich dat zoiets in de Nederlandse boekwinkel niet te krijgen is. Er zijn wel boeken en cd-rom's met gebarentaal, maar die komen van zorg- en on derwijsinstellingen en liggen 'Bedankt' in gebarentaal. niet zo bij de boekhandel om de hoek voor iedereen voor het grij pen. Samen benaderden zij uit gevers en kregen positieve reac ties. Zij kozen voor Spectrum vanwege de aansluiting bij de se rie Prisma miniwoordenboeken. „Een klein boekje voor weimg geld en wat belangrijk is: het staat straks gewoon tussen de andere talen." Gebarentalen be staan al heel lang. Wij weten dat de oude Grieken een geba rentaal kenden, maar misschien zijn zij nog veel ouder. Toch is het pas van de laatste twintig jaar dat gebarentaal in Neder land weer alle aandacht krijgt. Op een internationaal congres over dovenonderwijs in 1880 in Milaan besloten de beleidsma kers dat dove kinderen niet lan ger les mochten krijgen in geba rentaal. Dat zou hun spraak- en lipleesontwikkeling tegenhou den. Ruim een eeuw heeft het ge duurd voordat gebarentaal weer werd toegestaan op de scholen. Ook de ouders van Oyserman kregen destijds nog te horen dat zij vooral niet moesten gebaren met de kleine Joni. In de jaren zestig bleek uit on derzoek dat dit 'oralisme' op de dovenscholen geen beste resulta ten boekte. Slechts twintig van foto GPD 'Sorry' in gebarentaal. de schoolverlaters kreeg het be grijpend lezen onder de knie. Zowel in Amerika als in Neder land werd wetenschappelijk on derzoek gedaan naar gebaren taal. Daaruit bleek dat gebaren taal geen pantomime is, maar een echte taal met een eigen grammatica. Ook bleek dat dove kinderen die van jongs af aan ge barentaal leren, beter in staat zijn het Nederlands als tweede taal te leren. Met de hernieuwde aandacht voor gebarentaal ont stond een emancipatiegolf van doven. Er kwam een hbo-oplei- ding tot tolk Nederlandse geba rentaal en daarmee een nieuwe beroepsgroep, die de wereld toe gankelijker maakte voor doven. Oogcontact Het Prisma miniwoordenboek gebarentaal bevat 122 gebaren en een inleiding die bedoeld is om meer begrip te krijgen voor dove mensen. Oyserman en De Geus hebben niet de illusie dat elke Nederlander gebarentaal zal leren. „Eigenlijk is een open houding nog belangrijker." In hun inleiding geven zij een aan tal tips. Oogcontact is vooral be langrijk en een beetje rustig en duidelijk praten. Geen hand voor je mond of sigaret in je BRAAKMAN - Voor vele hec taren agrarische grond in de Braakmanpolder is nog geen pachter gevonden. Belangstel ling van boeren uit herverkave- lingsgebieden is er wel. Maar door de eis, dat een boer die in de Braakman een bedrijf wil beginnen ongeveer evenveel grond in de ruilverkaveling moet inbrengen, vallen kleine agrariërs buiten de boot. Het kleinste perceel in de Braak man dat werd uitgegeven, om vat zeventien hectare. ROKEN - Er zijn steeds sterk ere aanwijzingen dat er een verband bestaat tussen zwaar roken en hartziekten I blijkt uit onderzoek door Wereldgezondheidsorganisa tie. Er sterven veel meer me! sen aan hartziekten dan at kanker. WERELDRECORD - De derlandse zwemsters hebbe bij internationale zwemws strijden in Londen twee 1 reldrecords gebroken. Mr Kok zwom de 100 yard slag fenomenaal. De estafr? ploeg met Jopie van Aipce Doortje de Leeuw, Atie fe bij en Cokkie Gastelaars r, het snelst op de 4 x wisselslag. foto GPD mond en goed licht. Laat een do ve niet verschrikt achter door opeens weg te lopen als er ie mand roept of als de telefoon of bel gaat. Leg dan even uit waar om je wegloopt. Als het niet lukt met praten, dan biedt een stukje papier met pen of een computer uitkomst. De gebaren in het woordenboek zijn thematisch gerangschikt, een beetje vergelijkbaar met een woordenboekje voor op reis. Het is bedoeld voor iedereen die wat elementaire gebaren wil leren. Wie meer wil zal echt een cursus moeten volgen. Net als op reis zullen doven het erg waarderen als mensen hen in hun taal wil len benaderen. Het is niet moei lijk om een paar gebaren te le ren en ook het alfabet is snel te leren en heel praktisch omdat je daarmee namen en moeilijke woorden kunt spellen. Gebarentaal is niet alleen de aangewezen taal voor de commu nicatie met doven. Ook tussen horenden komt het van pas om op afstand door een raam, van uit een auto of in een rumoerige omgeving iets duidelijk te ma ken. GPD Prisma miniwoordenboek Neder landse gebarentaal, ISBN 9027423032, 7,95 euro. Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl acceptgiro J. Snel Lezersredacteur: f Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax:(0113)315609 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. 10113)315670 Fax (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail* redtem@pzc.nl Tel: (0114)372776 Fax (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (01111454651 Fax (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren Goes, Zierikzee en hulst: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving per maand: 20,55 per kwartaal: 59,75 per jaar: 229.20 Voor toezending per post geldleen toeslag E-mail lezersservice@pzcnl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voort/ einde van de betaalperiode. PZC, t a v lezersservice. Postbus 31. 4460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag 1.80 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93 00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden utsrcn overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en de Regelen voor het Advertennentsr Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel (076)5312550 Fax (076)5312340 Personeelsadvertenties: Tel (076)5312240 Fax (076)5312340 Rubrieksadverte nties (kleintjes] Tel. (076)5312104 Fax. (076)5312340 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel, (0113)315520 Fax.(0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerends» Tel: (076)5312277 Fax (076)5312274 et Wegener-concsmk®. id dat wordt gebru^^" Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een best; (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over vuu, u ,o.=. I|r. ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvujdigfy^, 11, 4460 AA Goes. Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4