PZC
Vrolijke chaos
in Gambia
VakantieStunt
Vakanties ai vanaf 99,
www.vakantiestunt.nl
Ontwikkelingsland
mdatM bijlagen: 0U3-31568°
www-pacnl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 314460 AA Goes
Advertentie-exploitatie:
Noord-en Midden-Zeeland: 0113-315520
7peuws-Vlaanderen: 0114-372770
Nationaal: 020-4562500
zaterdag 10 december 2005
Reizen
ADVERTENTIE
Als vakantiebestemming is
Afrika's ster stijgende. Het
oosten en zuiden zijn al
populair,maar ook het
westen krijgt steeds meer
Nederlanders op bezoek.
Gambia heeft het toerisme
tot een van 's lands
toekomstige pijlers
gebombardeerd. Je kunt er
op het strand liggen maar
wij kozen voor een
rondreis waarbij we en
passant ook Senegal
aandeden.
Hnnr OFRARD CHFLI
Het venijn zit in de staart.
Een dag voor vertrek krij
gen we dan toch knette
rende ruzie. Waar wij de
onbeschoftheid vandaan halen om
zonder toestemming een foto te ma
ken van Fort Bullen, een weinig spec
taculair restant van de Engelse over
heersing in Barra.
Gids Momar, de hele week de rust zel
ve, ontploft. Termen als grondwet en
democratische rechten schieten als
kogels langs de oude kanonnen. Onze
tegenspeler druipt kankerend af. Z'n
poging om wat te verdienen aan het
fotograferen van een publiek monu
ment is gestrand.
Foto's maken ligt in dit land gevoelig.
Zeker van personen en dus vragen
wij steeds vooraf of het mag. Opval
lend vaak niet, of er moet een hand
vol dalasi's tegenover staan. Waar wij
geen zin in hebben. Iets eten, drin
ken, souveniertje, oké, maar geen
geld voor een foto. Geen prent van
die man op de markt achter z'n pinda
molentje, maar weer wel van die
houtskoolverkoopster met kind, die
het vervolgens uitschatert wanneer
ze zichzelf op het beeldschermpje te
rugziet. 'No problems in The Gam
bia!'.
Wandelende geldboom
Toerisme in Gambia. Belangrijk voor
de economie, temeer daar er niet zo
veel alternatieven zijn. Maar de Gam-
bianen zullen zich dan wel nog een
beetje moeten aanpassen. Vriende
lijk zijn ze, gastvrij zeker, behulp
zaam ook, maar iedere toerist wordt
als een wandelende geldboom gezien
en de godganse dag op z'n huid geze
ten. Dat begint op den duur behoor
lijk te irriteren. Al vijf jaar geleden
werd er bij de regering op aangedron
gen daar iets aan te doen. Tevergeefs.
Maar liever vasthoudende souvenir
verkopers dan jongens die achter je
aan rennen en hun hand ophouden.
'Tien dollar voor een voetbal voor on
ze club, sir". Of seks aanbieden, maar
die richten hun pijlen op westers
vrouwelijk schoon. Een fenomeen
dat vooral op het strand heerst waar
wij tijdens onze rondreis door Gam
bia en Senegal niet zo vaak komen.
Een rondreis die begint in hoofdstad
Banjul in het bescheiden nationaal
museum. Voor het gebouw de Kanku-
rang, de gemaskerde duivelsuitjager,
die in actie komt bij de besnijdenis
van jongens (meisjes ondergaan dat
lot overigens ook). Later zien we de
Kankurang in het echt. Springend en
zwaaiend rond kleine kereltjes, ge
knield op de grond, hoofd tussen de
benen. Onvoorwaardelijke gehoor
zaamheid wordt hen bijgebracht en
respect voor de voorvaderen.
Krokodillenvijver
Ooit een krokodil onder z'n oksels ge
kieteld? Opvallend zacht vlees. Het
Beest spert zijn bek open maar blijft
roerloos liggen. Ook z'n collega's inte
resseren zich geen moer voor al dat
pubhek dat tussen hen door loopt. Of
ze worden zo vet gemest dat ze geen
- trek hebben, of ze zijn gedrogeerd.
Gids Momar moet er om lachen, de
dieren zijn zo van nature. In de heili
ge krokodillenvijver Kachilkally in Ba-
kau liggen er zo'n vijftig. De gehar
naste krakers schijnen tam te zijn,
dus stappen we de kuil in en aaien ze
zoals thuis de hond. Aan deze plas
Toerist wordt stevig
op de huid gezeten
worden mysterieuze krachten toege
dicht. Al sinds mensenheugenis was
sen onvruchtbare vrouwen zich met
het water in een poging zwanger te ra
ken.
Bakau ligt aan de 'smiling' kant van
Gambia, een kilometerslang uitge
strekt kustgebied met stranden, ho
tels, bars en restaurants. Vlakbij het
stadje ligt het kruispunt met 's lands
enige verkeerslichten. Onze chauf
feur vindt het maar niks. Zoals hij af
wijkend gedrag van medeautomobi
listen ook niet echt op prijs stelt. 'No
stress in The Gambia?'
Dat wordt lachen in het drukke Bar
re, waar we op de voorlaatste dag de -
in Nederland gebouwde - pont terug
nemen naar Banjul. Een knotsgekke,
vriendelijke chaos, waar Afrika pa
tent op heeft. Een bonte verzameling
van mens en dier in allerhande kleu
ren en geuren, dat zich allemaal tege
lijk richting pont perst. Ertussendoor
trachten lokale venters hun waren te
slijten en proberen autoriteiten enige
orde te scheppen.
Primitieve luxe
Het eerste bed buiten Banjul besla
pen we in Tendeba Camp, logement
met tientallen stenen huisjes, de
meeste voorzien van ietwat geda
teerd sanitair, op een heerlijk rustige
plek langs de Gambia-rivier aan de
ene en het Kiang West National Park
aan de andere kant. Prima uitvalsba
sis voor jeepsafari's naar apen, antilo
pen en wilde zwijnen en tochten met
de piroque, de fraai beschilderde vis
sersboot. Ons bootje duikt hier en
daar achter de dichte mangrovebos-
sen diep de kreken in. Waar wij een
magnifiek slikkenlandschap ervaren
en daarachter boabab-, talo-, palm- en
kapokbomen. We spotten onder
meer pelikanen, visarenden, reigers,
strandlopers, ijsvogels, kolibries,
slijkspringers en varanen.
Een kuilige weg, met opvallend veel
gekantelde vrachtwagens, leidt ons
de volgende dag naar Georgetown,
voormalige handelsplaats voor sla
senegai
ven. Met beschamende restanten, zo
als de slavenkelder, slavenpakhuizen
en de 'running tree'. Een slaaf die
zo'n boom wist te bereiken voordat ie
door Engelse kogels werd getroffen,
was vrij. Per boot, soms begeleid door
krokodillen en nijlpaarden, gaan we
naar Kuntaur en toeren via de oude
steencirkels bij Wassu naar het ultra-
drukke grensstadje Farafenni. Met de
formaliteiten loopt het soepel en wor
den wij een ervaring rijker als de
chauffeur vraagt of wij het chassis
nummer op willen schrijven. Rijbe
wijzen kun je kopen, daar hoefje niet
voor te kunnen schrijven, toch? Geld
wisselaars sjouwen met dikke sta
pels, kinderen offreren fruit, jongens
blikjes westers fris en vrouwen wij
zen ons op hun overheerlijke nootjes.
Hier in Senegal loopt iedereen met ba-
quettes, heet de politie Gendarmerie
en nu eens geen Japanners als taxi
maar Renaults en Peugeots.
Houtskoolverkoopster met kind, die het uitschatert wan
neer ze zichzelf op het beeldschermpje terugziet
The Gambia ('The' hoort offi
cieel bij de naam) is een ont
wikkelingsland. Echte hon
ger wordt er niet geleden,
maar de levensomstandighe
den zijn, zeker in het binnen
land, uiterst primitief. Ge
zondheidszorg is minimaal,
menig Gambiaan heeft nog
nooit een tandarts gezien, af
val slingert overal rond en
mens en dier leven broeder
lijk samen. Nog steeds realise
ren toeristen zich dat onvol
doende en sommigen raken
er behoorlijk ontdaan van
wanneer ze daarmee worden
geconfronteerd. Een goede
voorbereiding is dan ook aan
te raden.
Officieel bedraagt het mini
mumloon 1500 dalasi per
maand (zo'n 45 euro), maar
een kamermeisje in een hotel
springt een gat in de lucht
met 1000 dalasi en een gedi
plomeerd gids of chauffeur
met 2000. Niet zo verwonder
lijk dat overal voortdurend
om fooien wordt gevraagd:
een tip van 50 dalasi (1,5 eu
ro) komt overeen met een
dag werken.
(Kinder)sekstoerisme is ook
in Gambia een negatief uit
vloeisel van toenemend bui
tenlands bezoek. Het zijn
niet alleen meisjes die zich
aanbieden, ook veel jongens
laten zich door westerse da
mes gebruiken.
Info: www.ecpat.nl
Een paar kilometer zuidelijker ma
ken wij een excursie naar het reser
vaat Fathala. Waar een vriendelijke
ranger zich in het zweet werkt om
ons giraffen, wilde zwijnen, antilo
pen, buffels, apen en ander wild te la
ten zien. En staan we plots oog-in-oog
met twee luie neushoorns.
Voor de kust ligt een omvangrijk del
ta- en lagunegebied. Met talrijke ei
landjes die je kunt bezoeken. Wij va
ren naar Sipo waar je er niet aan ont
komt als eerste madame Toure, de
85-jarige koningin van het eilandje,
te begroeten.
Het Begint een populair stekkie te
worden en er is inmiddels een vast
welkomstritueel vastgesteld. Wij de
len geschenken uit waaronder een
echte ronde Goudse. Die wordt in
dank aanvaard, ter plekke gekeurd
en goed bevonden.
We krijgen drie dikke zoenen en mo
gen het dorp bezoeken.
HDeze reportage kwam tot stand op basis van een
8-daagse rondreis door Gambia en Senegal die on
der meer wordt aangeboden door Olympia Vakan
tiereizen Prijsindicatie, vanaf 938 p.p. all in,
excl. servicepakket, drankjes, fooien e d www.olvm-
pia.nl Voor meerdere aanbieders kijk onder meer op
http://qambia.paqina.nl, http://seneqal.paqina.nl of
informeer bij het reisbureau,
Gambia (hoofdstad Banjul) ligt op zo'n 6 uur vliegen van
Amsterdam en beslaat met meer dan een brede strook
langs de gelijknamige rivier Het is het kleinste staatje
van Afrika en kent slechts één buurland. Senegal. Tot
1989 waren beide landen verenigd in een confederatie,
sindsdien gaan ze weer hun eigen weg
Blijf je voor een korte vakantie dan heb je geen visum no
dig. Wel inentingen en anti-malariatabletten www.lcr.nl
Pinnen is onmogelijk en betalen met creditcards slechts in
enkele gevallen en bovendien wordt meestal een forse toe
slag berekend Euro's kun je overal inwisselen - en wor
den hier en daar zelfs als betaalmiddel geaccepteerd, voor
1 euro krijg je zo'n 34-36 dalasi Mobieltjes werken met
overal. Spreektaal is Engels, 80% van de bevolking is mos
lim Het regenseizoen loopt van juni t/m oktober, in onze
winter is het in West-Afrika gemiddeld zo'n 27 graden
Reisgidsen van onder meer Domimcus, Elmar, Trotter en
Lonely Planet (E) Zie ook Gambia/Senegal in de landen-
reeks van KfT/Novib.
www.visittheqambia.qm
Bordspel in kerstvakantie
Voor de feestdagen zijn bord
spellen dit jaar niet aan te sle
pen. Gezelligheid binnenshuis
wordt belangrijk tijdens deze
donkere dagen. Vooral de Kolo
nisten van Catan gaan over de
toonbank. Welk bordspel speelt
u het liefst in de kerstvakantie?
Stem mee in de Graadmeter.
Ga naar de website van deze
krant en klik op de rubriek
Reizen.
Caribische winterzon
Alside kou in ons kikkerlandje door
mefg en been gaat is er niets lekker
der dan de zon opzoeken. En volgens
de laatste graadmeter doet u dat het
liefste op Curasao.
De uitslag:
Curasao 37%
Thailand 18%
<3> Spanje 14%
Q Portugal 13%
Sri Lanka 10%
Turkije 8%
Vraag antwoord
Kan ik ondanks inentingen en tabletten toch nog ziek
tes oplopen op reis?
Directëtifen arts David Overbosch van het Ha
venziekenhuis Rotterdam: 'De meest gangbare
vaccinaties werken erg goed. De meeste inen
tingen zijn bijna 100 procent effectief. Toch
zijn er ziektes die niet met deze zekerheid be
streden kunnen worden. Zo heeft de vaccinatie
tegen tyfus maar een effectiviteit van ongeveer
60 procent, terwijl dit een zeer ernstige ziekte
is. De mensen die wel zijn ingeënt kunnen het
dus toch krijgen, maar zullen minder ernstig
ziek worden.'
Arnoud Aalbersberg van Tropenzorg: 'Malaria
is een gecompliceerde ziekte om te bestrijden.
Er zijn verschillende vormen van deze ziekte
en dus ook verschillende tabletten. Wij advise
ren om naast de malariatabletten ook antimug-
genmiddelen te gebruiken, zoals geïmpregneer
de muskietennetten en antimuggenspray. Het
is echt zaak dat men geen muggenbeten krijgt
in risicogebieden.'
Heeft u ook een vraag? Mail naar
redactie®weqenermultimedia.nl Voor meer vra
gen en antwoorden: ga naar de website van de
ze krant en klik op de rubriek Reizen.
Reis in 5 clicks
De donkerste dagen van het jaar zijn aangebro
ken. Het is koud geworden. Om het warm-te
krijgen gaan mensen steeds vaker naar de win
terzon. Lekker een weekje of twee ertussenuit.
Echt lekker warm in de zon liggen lukt alleen
als dit continent verlaten wordt.
Hoe meer zon, hoe verder weg. En hoe duurder
het al snel wordt. In Noord-Afrika is Tunesië
een goede optie. En dat hoeft dan ook niet zo
gek veel te kosten. Voor iets minder dan 200 eu
ro zit u daar een week lang in een viersterren
hotel. Met een graadje of 28 wordt het pas echt
lekker in Brazilië: vanaf 289 euro.
Misschien nog wel meer zon is er op de Caribi
sche eilanden. Het gaat dan wel iets meer kos
ten.
Tunesië: www.vakantiestunt.nl/
Brazilië: www.vakantiediscounter.nl/
vakanties/brazilie/
Curasao: www.qocuracao.nl
Isla Margarita: www.isla-marqarita.nl
Dominikaanse Republiek:
www.lastminute.nl/aanbiedinq