Plak de lamp
tegen de muur
Behang is nu verplaatsbaar
Vuurwater tussen de bloempotten
Draadloos
Fröbelen
Energie
Fauteuil
Servies
Stopcontacten en stroom
kabels zijn storende ele
menten in huis. Dat moet
anders kunnen, vond desig
ner Jos Kranen uit Pannin-
gen. Hij bedacht Flexlight,
een flexibel lampensysteem,
dat je tegen de muur plakt
met klittenband.
Ergernis en verwondering
staan vaak aan de wieg van
opmerkelijke vondsten en uitvin
dingen. Ook bij Jos Kranen, 28
jaar en net afgestudeerd aan de
Design Academy in Eindhoven.
„Ik was aan het verhuizen en
wilde mijn nieuwe huis inrich
ten, maar ergerde me rot dat ik
niet zelf kon beslissen waar ik
licht wou hebben. De stopcon
tacten en tv- en telefoonaanslui
tingen lagen al vast. Aannemers
en projectontwikkelaars maken
uit waar het licht moet komen."
Zin om leidingen om te leggen
had hij niet, dus moest een ande
re oplossing worden gevonden.
„Mijn oplossing moest ook esthe
tisch zijn en iets toevoegen aan
mijn woonruimte." Na enkele
levengevaarlijke experimenten
met blootliggende leidingen èn
rare stroomstoten ontdekte hij
de ongekende mogelijkheden
van de printplaat. „Dat is een
soort legoplaat van epoxyboard
van 1,6 mm dikte, waarop een
koperlaagje van 2 micron zit.
Hier kun je perfect en zonder ge
vaar stroom door geleiden. Bo
vendien kun je verschillende
soorten patronen maken met de
ze printplaat, die je overal in je
huis tegen de muur kunt bevesti
gen." In led-lampjes vond hij de
ideale lichtbron voor zijn flexi
bel lichtsysteem. „Ledjes zijn
erg klein, maar geven zeer veel
licht. Ze gaan veel langer mee
dan een normale lamp en kosten
weinig stroom. Ideaal dus voor
mijnsysteem." Stopcontacten
heeft Kranen nog steeds nodig,
en ook een adapter. „Maar je
hebt nog maar een klein stukje
kabel nodig dat naar het Flex
light systeem loopt. Geen gehan
nes meer met draden die onder
een bank of achter de cv-radia-
tors weggemoffeld moeten wor
den", legt Kranen enthousiast
uit.
Kranen kreeg enthousiaste reac
ties. Het systeem werd geselec
teerd voor de designbeurs van
Milaan. „Alessandro Mendini,
de Italiaanse architect van het
museum in Groningen, kwam
naar me toe en zei dat hij mijn
ontwerp erg ingenieus vond",
zegt hij glimmend van trots.
Bouwpakket
Maar ook bij consumenten viel
zijn ontwerp in de smaak. Hij
heeft er daarom een soort bouw
pakket van gemaakt. „Dat be
staat uit drie lange rechte stuk
ken printplaat, een kroonluch
ter met tien lampjes, die tót 1,80
meter hoogte reikt, maar je kunt
het ontwerp ook horizontaal te
gen de muur aanbrengen." De
printplaat plak je met klitten
band tegen de muur. Niet met
dubbelzijdige tape,want als je
dat wilt weghalen beschadig je
vaak de muur, zegt Kranen.
Was ergernis de oorsprong van
zijn Flexlight, verwondering gaf
de aanzet tot twee andere op
merkelijke ontwerpen: water
lampen in een bloemvaas en han
gend kampvuur. „Met een
vriend zat ik eens te kijken hoe
ontzettend lelijk die 'bloemenva-
zen met schemerlampjes erop'
toch waren. Daar moet iets
leuks mee te doen zijn, zeiden
we tegen elkaar." De 'bloemen-
vaas' werd op een verrassende
manier aangepakt.„We halen
de lampenfunctie naar de voor
grond en duwen de bloemfunc-
tie naar achteren.
Zodra de lampen als een soort
bloemen in de vaas worden ge
zet, geven ze licht. Je krijgt dus
een elektrische bloem in een
vaas." Hoezo, water en elektra
geeft toch knallen? „Via het
principe van de overloopschake
ling van een wasmachine heb je
hier geen last van." Onder in de
veertig centimeter lange lamp
zit een kastje met drie batterij
tjes en twee contactpuntjes.
„Als die contactpuntjes het wa
ter raken, gaan ze branden. Het
design maakt dat het weer net
geen kitsch is."
Ook de in zijn ogen kitscherige
kristallen kroonluchters, die
vaak aan plafonds van oude hui
zen hangen, kregen een creatie
ve 'twist'. „De oervorm van de
kroonluchter is het kampvuur
met volop flakkerende houtblok-
kenTDaar ben ik mee aan de
gang gegaan.
Op een metalen geraamte in de
vorm van een kroonluchter wor
den houtblokken gespiest of ge
schoven. Vervolgens steek je de
houtblokken aan en trek je de
houtblokkenkroonluchter om
hoog aan een ketting. „Hij is zo
gemaakt dat je de kroonluchter
qua hoogte kunt verstellen.
Vier, vijf uur kun je genieten
van zo'n hangend kampvuur in
je tuin. Een stuk minder zoetsap
pig dan zo'n kristallen Sisi-ding
aan je plafond."
Ray Simoen
De ellende van behang is dat
het zo permanent is. Wie
er op uitgekeken is, heeft geen
andere keuze dan er rigoureus
iets nieuws overheen te plak
ken. Zou het niet mooi zijn als
er behang bestond dat je van de
mum- kunt trekken en elders
weer opnieuw kunt gebruiken?
Zonder gehannes met stoomap-
paraten en stijfsel. Wel: het be
staat.
WallCandy, heet het verplaats
baar behang. Ontwikkeld en ge
produceerd in de Verenigde Sta
ten en geïmporteerd door het be
drijfje DaDaKids, met twee eige
naren. De ene woont in de VS,
de andere in Apeldoorn, Ray
mond Lori (42). Hij had jaren-
Wallcancy is er in verschillende
maten en motiefjes. foto GPD
lang een goed beluisterd pro
gramma op Radio Noordzee.
Ook was hij de stem van SBS6.
Nu staan in de loods achter zijn
huis tientallen pakken WallCan
dy opgetast, het product dat
zijn vennoot in de VS had opge
doken. Het zijn fleurige, vrolijk
stemmende, zelfklevende decora-
tievellen, die op elk niet al te
ruw oppervlak kunnen worden
geplakt. Staal, plastic, hout,
steen - alles pakt. En het bijzon
dere, zegt Lori, is dat je het er
ook zo weer vanaf haalt. Zonder
dat er lijmresten achterblijven.
Na heel veel keren kun je de vel
len nog steeds gebruiken. Zo
kun je de wandbekleding van
een kinderkamer variëren, maar
kun je ze ook overplaatsen -n
de ene naar de andere ka rn
Zijn zoontje Laurens heef'
Grazeland-variant in zij?"
mer; een weide met boerde
graansilo, trekker eri vee. I
rens speelt ei-mee, hij schuift
met runderen en gebouwen, zo
dat de wanden van zijn zolder
kamertje nooit lang hetzelfde
zijn. Ongeveer als met de plastic
figuurtjes die je tegen autora
men kunt plakken, al gaat die
vergelijking mank, haast Lori
zich te zeggen. Die plakken niet
op een muur. Dit plakt overal
op en je haalt het er ook zo weer
af.
Marimekko
Veel mensen bestellen WallCan
dy niet alleen voor de kinderka
mers, maar ook voor kinderdag
verblijven, of voor hun eigen
slaapkamer of badkamer. Dan
gaat het vooral om de ontwer
pen van het Finse Marimekko,
dat groot werd in de jaren zeven
tig en nu andermaal de wereld
verovert met uitbundige gesti
leerde bloemen.
Maar DaDaKids is meer dan de
klevende decoratievellen, Zo is
net een contract gesloten met
het Amerikaanse bedrijf Munch-
kin, een gigant op het gebied
van babyartikelen. Alle ba
by-gadgets zijn nu wel uitgevon
den, zou je zeggen, maar Munch-
kin heeft niches ontdekt. Een
speen met antibioticahouder
voor zieke kinderen, bijvoor
beeld. Of een houder - in Spon-
gebob-design - voor die kleine
pakjes frisdrank.
Michael Amsman
WallCandy heeft verschillende
maten; de vellen met bloemen
van Marimekko bijvoorbeeld
zijn 48 bij 48 centimeter. Een
pakket van vier vellen kost
49,95 euro, een groot pakket als
Space Craft, met sterren die op
lichten in het donker, kost 99,95
euro.
Alle producten zijn te zien en te
bestellen op de website
www.dadakids.nl.
Een multifunctioneel fauteuil
tje. Dat is het nieuwe model
7020 van Scholten en Baijings
volgens meubelproducent Gel
derland. Volgens het bedrijf is
het handzame stoeltje geschikt
voor gebruik in woon-, slaap-
en televisiekamer. De volledig
gestoffeerde fauteuil past zowel
in een moderne als klassieke om
geving. 7020 is verkrijgbaar van
af 990 euro. De ontwerpers zijn
Stefan Scholten en Carole Baij
ings.
zaterdag 3 december 2005
De titel zegt het al. 130 Ideeën
Om Zelf Te Maken is een leuk
boek voor fröbelaars. De ideeën
in het boek, verschenen bij uitge
verij Tirion, zijn afkomstig uit
het woontijdschrift Ariadne At
Home. Het boek is onderver
deeld in acht categorieën als kin
derkamer, tafel en tuin. Iedere
categorie bevat een aantal tips
die gemakkelijk zelf zijn uit te
voeren. Dat beweren althans de
samenstellers. Lees vooraf wel
goed de soms wel erg beschei
den werkomschrijving achter in
het boek. ISBN 90 8574 013 4.
Prijs 15,95 euro.
Kinderen tussen de zes en
twaalf jaar verbruiken op hun
kamer jaarlijks ruim 50 euro
aan energie. Dat blijkt uit een
onderzoek van Nuon naar de om
gang van kinderen met energie.
Het verbruik hangt vooral sa
men met de apparaten die jonge-
x-en tegenwoordig op hun kamer
hebben staan. Zo heeft de helft
een televisie op de kamer staan,
bijna veertig procent heeft een
eigen computer en zo'n twintig
procent een dvd-speler. De tele
visie vex-b ruikt op jaarbasis 28
euro, de computer 8,50 euro en
de dvd-speler 2 euro.
Volgens Nuon zijn kinderen
zich er wel van bewust dat de
apparaten stroom verbruiken.
Of ze zich energiezuinig opstel
len hangt af van de ouders. Ove
rigens zegt zestig procent van
de kinderen wel eens met de
ouders over energie te praten.
Stopcontacten en stroomkabels zijn storende elementen in huis. Dat moet anders kunnen, vond desig
ner Jos Kramer uit Panningen. Hij bedacht Flexlight een flexibel lampensysteem dat je tegen de muur
plakt met klittenband. foto Vincent van Hoogen
Wat kunnen wij Nederlan
ders toch ongastvi-ij zijn;
een paar weken geleden dwaal
de ik met mijn camera over een
volkstuincomplex. Ik had wat
foto's nodig van decoratieve
groentensoorten. Nu zijn dichtst
bijzijnde volkstuintjes hier een
soort Verenigde Naties. Autoch
tonen tuiniei-en er, maar je ziet
er ook hele generaties van gast
arbeiders staan schoffelen.
Italianen, die al in de jaren zes
tig kwamen en die intussen al
bijna hélemaal in de dorpsbevol
king zijn opgelost, Turken, die
later kwamen en die nog steeds
liever kardoenen planten dan
boerenkool, en vogels van aller
lei pluimage: Irakezen, Soma-
liërs en Afghanen uit het asiel
zoekerscentrum die in limbo ver-
keren tussen verblijfsvergun
ning en uitwijzing en die in af
wachting van de dag des oor
deels hun zorgen proberen te
vergeten in de volkstuin.
Natuurlijk mag ik niet generali
seren, maar ik moet de eerste Ne
derlander nog ontmoeten die
mij daar bij die volkstuintjes
zonder achterdocht bekijkt.
Waai-schijnlijk denkt men dat ik
iets te maken heb met de belas
tingen, of met de herkeuring
voor de WAO.
Hoe hartverwarmend anders is
het onthaal als ik een Nederlan
der van Italiaanse herkomst
vraag of ik zijn artisjokken op
de foto mag zetten; hij nodigt
mij uit in zijn uit oude planken
getimmerde gereedschapshokje
en tovert zelf een fles grappa -
Italiaans vuurwater - tussen de
bloempotten vandaan.
Als ik hem vraag waarom hij op
zijn lapje grond geen spruitjes
en Eigenheimex-s teelt, dan is
zijn antwoord diplomatiek:
„Kan mijn vrouw niet klaarma
ken." Ali, een Tux-kse volkstuin
der, is net de sleutels van zijn
Opel kwijt en verontschuldigt
zich dat hij geen tijd heeft om
mij te ontvangen. Hij blijft lie
ver zoeken, maar heeft er geen
bezwaar tegen dat ik zijn in
drukwekkende kardoenenplan
tage op de foto zet. Een rijzige
meneer uit Afghanistan ont
vangt mij als ware ik de burge
meester; hij schenkt mij een kop
je mierzoete thee en presenteert
zelfs een zelfgebakken koekje.
Ik ben geboeid door de zaadjes
waarmee het koekje is be
strooid; voor het eerst in mijn
leven eet ik amaranthuszaad.
Het was mij al opgevallen dat er
hier en daar in de tuintjes een
rijtje Amaranthus caudatus
staat, maar ik had nog niet de
conclusie geti'okken dat die
plant eetbaar is en daarom op
de volkstuin wordt geteeld.
Voor mij is Amaranthus cauda
tus is een ouderwetse eenjarige
plant, met treurig neerhangende
rode bloempluimen. 'Love lies
bleeding', liefde-ligt-te-bloe-
den, heet de plant in het Engels
en hoewel de bloemkleur eerder
aan wijn doet denken dan aan
bloed word je er niet vrolijk
van. In mijn jeugd, in de jax-en
vijftig van de vorige eeuw waar
in mensen nog postelein en raap
stelen aten, zag je die dikke ro
de kattenstaarten nog weieens
in tuinen, vaak samen met
brandweerautorode salvia's,
maar sinds de vaste planten
steeds meer in de mode zijn ge
raakt kom je ze zelden meer te
gen.
Amaranthus caudatus is een
oud cultuurgewas; de Inca's teel
den het al en nadat de Spanjaar
den de plant naar Europa brach
ten is hij over de hele wereld ver-
spreid geraakt. Niet alleen kan
het zaad van de plant tot meel
worden vermalen, maar ook het
blad is eetbaar; amarant is een
groente die rauw gegeten wordt,
in salades, en die na de IJsheili-
gen in de volle grond kan wor
den gezaaid. Het jonge blad kan
meei'dere malen achtereen wor
den gesneden.
Bij ons in Holland kennen we
amaranthuszaad voornamelijk
als bestanddeel van zangzaad.
Amaranthus caudatus is niet de
enige geteelde soort; een tweede
die je in zaadcatalogi tegenkomt
is Amaranthus hypochondria-
cus. De Latijnse naam sugge
reert dat je ook van deze plant
niet vrolijk wordt, maar dat valt
mee. Om te beginnen staat de
bloempluim van Amarantus hy-
pochondriacus stevig overeind
en ten tweede is de bloemkleur
wat vrolijker rood dan die van
Amaranthus caudatus.
Romke van de Kaa Amaranthus hypochondriacus.
Hameren, hakken, boren. De
draadloze accuboorhamer GBH
36 V-LI doet volgens producent
Bosch niet onder voor vergelijk
bare apparaten met snoer. Het
zou de eei-ste boorhamer zijn die
op een accu werkt. Met een volle
kan de gebruiker volgens de fa-
biïkant tot 155 gaten boren in
beton. Het zogenaamde 36-volt
lithium-ionenaccupack kan al
tijd worden opgeladen, ook al is
de accu nog niet helemaal leeg.
De zelfontlading is volgens
Bosch laag: zelfs wanneer het
apparaat een jaar niet gebruik
is, blijft bijna de hele lading be
houden. Het vermogen zou bo
vendien niet afnemen. De GBH
36 V-LI kost 449,95 euro (met
één accu).
Het zogenaamde Bunzlau Castle
servies uit Polen is al meer dan
honderd jaar verkrijgbaar. Het
bedrijf Clip in Zeist brengt het
servies sinds kort in een eigen
tijds jasje op de Nederlandse
markt. Opvallend is dat aarde
werken sei-vies verkrijgbaar is
in meer dan tweeduizend ver
schillende, kleurrijke dessins.
Die laten zich volgens Clip ge
makkelijk combineren, zodat ie
dereen z'n eigen servies kan sa
menstellen.
Informatie: 030 - 6920202,
www.bunzlau.nl
of www.clinbv.nl