»zc
Delta verdedigt zijn bod op AYR
Delta is overspelig, maar blijft trouw
Bijna gratis openbaar vervoer
Tips om gezinsdal
kleiner te maken
27
groter bedrijf zorgt volgens directie voor meer winst en banengroei
ier dagen
erken is goed
oor economie
Jumbo verliest kort geding
Consument is positiever gestemd
Euronext gaat samenwerken
Reeks orders voor Arcadis in VS
HAL breidt bezit aan opticiens uit
profijt
donderdag 24 november 2005
Jeffrey Kutterink
[IDDELBURG - De koop van
halverwerking Rijnmond
[VB) maakt van Delta Milieu
tn stevig bedrijf. De schaal-
oordelen zorgen ook voor een
der resultaat van het gehele
nergiebedrijf- Het aantal ba
ai zal groeien. Dat heeft weer
(straling op andere bedrijven
zorgt zelfs voor de komst van
uwe.
'schrijft de directie van Del
ft een notitie aan haar aan
houders (de provincie en de
rtien Zeeuwse gemeenten). Ze
agt aan hen toestemming om
uit te brengen op de
l De notitie geeft een beeld
'waarom Delta buiten de pro-
icie en specifiek in afvalver-
rking wil investeren,
elta heeft samen met het con-
irtium Suez/Sita op 17 oktober
b zogenoemd 'niet bindend
ld'gedaan op AVR. Op basis
verschillende aanbiedingen
rft de eigenaar, de gemeente
otterdam, zes partijen geselec-
urd voor een bindend bod.
jt moet uiterlijk 13 december
beuren. Maar Delta kan dat
doen als het toestemming
Ki't van de aandeelhouders.
aderen er op 12 decem-
•over.
leine schaal
notitie stelt de directie
stdat de strategie is: zelfstan-
sheid, multi-utility (niet al-
8istroom, maar ook afval, ka-
en internet) en opererend
muit Zeeland. Een probleem is
kleine schaal van Delta.
Zelfstandigheid betekent niet
we altijd alles alleen doen,
aar juist interessante coalities
juinen, gericht op de langeter-
ijnbelangen van de stakehol-
iss (alle betrokken belangheb-
aien -red.)", schrijft de direc-
ila ziet drie taken voor zich-
if weggelegd: het beheren en
ierhouden van de netten voor
jsiriciteit, gas, water en ka-
iTweede taak is het leveren
8 huishoudens van stroom,
IISTERDAM - Hoogopgeleide
kiezen er steeds vaker
or beiden vier dagen per week
werken. Die keuze is goed
de economie. Werknemers
ileen vierdaagse gaan produc
er om met hun tijd.
blijkt uit onderzoek van de
Diversiteit Tilburg en de ba-
website Carp. Volgens de
ie is een 32-urige werkweek
astig voor zowel de economie
>dehuishoudens. De producti-
leit van de werknemer gaat
omhoog, mits het
ïk goed is georganiseerd. Het
fcoek is verricht bij Haagse
ïeentelijke diensten,
st '4/4-model' pakt econo-
sh gezien ook beter uit dan
bekende '5/3-model', waar-
i de man vijf dagen werkt en
vrouw drie. „Na de vierde
valt de arbeidsproductivi-
van fulltimers sterk terug,
wijl productiviteit juist een
ote sprong maakt als je van
ienaar vieri gaat," zegt onder
ier Marcel Kerkhofs. „Als
het voor elkaar krijgen dat
■1 meer mannen vier dagen
ian werken, zodat hun part-
lis ook naar vier kunnen op
huiven, valt er grote economi
se winst te behalen."
een werkweek van minder
11 vier dagen daalt de produc-
'deit echter, onder andere
°rdat de overdracht van het
dt dan minder efficiënt ver-
ept GPD
gas, water, kabel diensten en in
ternet. En de derde taak is bedie
nen van de zakelijke markt; zo
als (industrie)water en energie.
Juist op die zakelijke markt lig
gen de toekomstmogelijkheden
van Delta, schetst de directie.
En dan met name op het gebied
van energie, milieu en water.
Delta kan de komende jaren een
miljard euro investeren in die
speerpunten om het bedrijf
winstgevend te kunnen laten
groeien.
Delta investeert in energiepro
ductie: Sloecentrale, het conti
nueren van de kerncentrale en
de bouw van een kippenmestcen-
trale in Moerdijk. Daarnaast
steekt Delta geld in duurzame
energie, zoals zonne-energie. Op
het gebied van water wil Delta
de positie van Evides uitbou
wen. Maar milieu behoeft op al
le punten versterking, aldus de
directie. Om veranderingen in
wet- en regelgeving en onzeker
heden beter te kunnen opvan
gen is schaalvergroting noodza
kelijk.
Vergroeid
Delta milieu is een combinatie
van vier milieubedrijven die in
de afgelopen jaren met elkaar
vergroeid zijn. Het is het zesde
afvalverwerkingsbedrijf in Ne
derland en vooral actief in: recy
cling, behandeling, verbran
ding, compostering en storten
van afval.
AVR is actief in: inzameling, re
cycling, bewerking, verbran
ding, storten, gevaarlijk af
valverwerking en industriële
reiniging. AVR had in 2004 een
omzet van 492 miljoen euro in
Nederland en 15 miljoen euro in
het buitenland. Er werkten 2095
mensen op 31 december 2004.
AVR is de huidige marktleider
in afvalverbranding in Neder
land met een marktaandeel van
ongeveer 37 procent. Delta wil
samen met de Suez groep een
bod doen op AVR. Als de provin
cie en de gemeenten akkoord
gaan met het uitbrengen van het
bod en als het consortium door
Rotterdam wordt uitgekozen,
wordt Delta milieu onderge
bracht bij een nieuw bedrijf.
Daardoor nemen risico's voor
het bedrijf af en de bestaansze
kerheid toe, aldus de direc-
tie.Als de deal doorgaat, ont
staat een bedrijf dat marktlei
der wordt in de afvalketen in Ne
derland (naast de tweede positie
op de watermarkt die Delta al
heeft met Evides). Dat is van
groot belang voor Delta, maar
ook voor Zeeland, schrijft de di
rectie van Delta.
Het hoofdkantoor van de nieu
we onderneming komt niet in
Zeeland (gezien de relatief grote
inbi'eng van de andere partijen).
Wel streeft Delta er naar een
van de vijf businessunits in Zee
land te vestigen.
Meebeslissen
Verder heeft Delta zodanige zeg
genschap dat ze kan meebeslis
sen over toekomstige investerin
gen. „Direct eraan gekoppeld is
hoogwaardige werkgelegenheid
die weer uitstraling heeft naar
andere Zeeuwse bedrijven of
juist nieuwe bedrijven aan
trekt." Naast deze forse stap in
de milieusector heeft Delta vol
gens de directie nog voldoende
geld om te investeren in energie
productie en wateractiviteiten.
Dat is van belang voor de conti
nuïteit van Delta op lange ter
mijn.
Gedeputeerde Staten bespreken
het voorstel van de directie vol
gende week dinsdag. Daarna
stuurt ze een voorstel naar Pro
vinciale Staten die er op 9 de
cember een besluit over zullen
nemen.
Dat besluit zal worden uitgedra
gen tijdens de aandeelhouders
vergadering van Delta op 12 de
cember.
Het hart van de installatie van de in juli van dit jaar ingebruikgenomen oliemolen in Delfzijl, waar uit koolzaad brandstof wordt gewonnen.
MIDDELBURG - Zeeuws
en zelfstandig is de strate
gie van energiebedrijf Del
ta. Maar steeds meer inves
teert het bedrijf buiten Zee
land. Het energiebedrijf
moet wel om overeind te
blijven. Ondanks het wijzi
gen van de koers, lijken de
Zeeuwse belangen nog
steeds voorop te staan.
door Jeffrey Kutterink
Delta wil flink investeren in
twee projecten buiten Zeeland.
Zo steekt de onderneming tien
miljoen euro in een biodieselfa-
briek in Delfzijl. En samen met
het Frans/Belgische energiebe
drijf Suez dingt het Zeeuwse
energiebedrijf mee naar de over
name van afvalverwerker AVR
in Rotterdam. Naar vei'luidt be
draagt de vraagprijs tussen de 1
en 1,4 miljard euro. Een aantal
maanden geleden meldde de
PZC dat Delta een kippenmest-
centrale bouwt in Moerdijk. Ver
der is Delta eigenaar van stort
plaats de Derde Merwedehaven
in Dordrecht en investeert er re
gelmatig in verbetering en on
derhoud.
De uitgaven buiten Zeeland lij
ken op gespannen voet te staan
met de strategie van Zeeuws en
zelfstandig. Maar de directie
heeft de strategie aangescherpt,
zo heeft directeur David Luteijn
eerder ook laten weten.
Delta is in Zeeland het meest be
kend van het leveren van gas,
elektriciteit en water aan consu
menten. De problemen met het
versturen van nota's hebben dat
beeld ook versterkt en al hele
maal geen goed gedaan. Nog
steeds leeft de gedachte dat Del
ta van de Zeeuwen is. Die zijn
er immers jarenlang klant ge
weest.
Delta erkent dat en stelt tegelij
kertijd dat zij niet heeft ge
vraagd om een vrije markt,
waarin consumenten en bedrij
ven kunnen kiezen waar ze
stroom en gas afnemen. Het is
Rijksbeleid waar Delta zich te
gen heeft uitgesproken. Maar de
rijksoverheid zette de liberalise
ring van de energiemarkt door.
Dat dwingt Delta om commer
ciëler te gaan denken. Met het
analyse
verkopen van gas, stroom en wa
ter houdt het de broek niet op,
heeft Luteijn al vaker gezegd.
Meer dan de 200.000 klanten die
Delta nu heeft, zal ze niet snel
krijgen, tenzij het inwoneraan
tal van Zeeland fors groeit. En
dat ligt niet in de lijn der ver
wachting.
Om te voorkomen dat klanten
massaal naar andere leveran
ciers lopen, moet het energiebe
drijf zich ook niet uit de markt
prijzen. De marges op de consu
mentenmarkt zijn flinterdun.
Daarmee rijst tevens de vraag of
Delta wel zou moeten groeien.
Hoewel de economie van de
groei wel vaker ter discussie
staat, heeft Delta geen keuze.
Het is eenvoudigweg een kwes
tie van eten of gegeten worden.
De aandeelhouders (provincie
en de dertien Zeeuwse gemeen
ten) verheugen zich bovendien
elk jaar op een groeiend divi
dend. Daarmee vloeit het geld
van de Zeeuwen overigens ook
weer terug, want gemeenten en
provincie besteden dat geld
weer aan algemene doelen. Bo
vendien heeft Delta geld nodig
om de netten (stroom, gas en ka
bel) te onderhouden.
Delta moet dus groeien om te
zorgen dat het geld verdient en
dat het niet wordt opgegeten.
Dan verdwijnen het bedrijf en
de werkgelegenheid uit Zee
land. Het is dus logisch dat Del
ta zoekt naar mogelijkheden
|P een doordeweekse dag stappen
Wwee dames te Veenendaal een bus
;Ze giechelen als meiden van veer-
°P het schoolplein. Allebei leggen
fn tamelijk fors reisbiljet neer voor
'chauffeur. Hij moet het stempelen,
'chauffeur had het niet eerder ge-
Hij is pas kort in dienst bij de bus-
schappij uit Noord-Brabant die
!"duwe heeft opgekocht.
is ingewikkeld voor reizigers, voor
oor zwervers die af en toe een
'cchbus nemen. Gisteren heette de
•Connexion, vandaag staat er BBA
'f'Arriva. Het heeft iets van land-
W De overheid doet buslijnen in de
"Wing. Wie het meeste biedt, mag
nlden. Zo kwam de Brabantse BBA
Bnde Veluwe die volgens een kaartje
op internet (www.deVeluwe.nl) ligt tus
sen Amersfoort, Zwolle, Deventer, Arn
hem en Ouwehands Dierenpark.
Vorige week was het goor weer en
stond er meteen een recordlengte aan
files. Een mooie dag voor een PvdA-Ka-
merlid om te pleiten voor gratis open
baar vervoer. Om mensen uit hun auto
te krijgen. Het is de tweede keer dit
jaar dat iemand zegt dat het verdwij
nen van de files zit in gratis openbaar
vervoer. Het staat ook in het program
ma van televisiemisdaadman De Vries,
die wil regeren.
Maar gratis openbaar vervoer, nou ja
zo goed als gratis, bestaat al. De vrou
wen in Veenendaal hadden het al lang
ontdekt. Ze legden het uit aan de chauf
feur. Zo komt buspersoneel nog eens
wat te weten.
Het Brabantse busbedrijf veroverde de
Veluwe en vond in de inboedel wat
rompslompigheden van de vorige bus
maatschappijen. Zo was er al jaren een
bijna geheim buskaartje voor toeristen.
Het werd uitgedeeld aan de gasten van
bungalowparken en campings die er
een dagje uit wilden. De eigenaar van
zo'n vakantiepark kocht de reisbiljet
ten voor een zacht prijsje van de ver
voersmaatschappij die graag wat men
sen mee wou nemen op de eeuwig lege
stoelen in de bus op stille lijnen in de
zomer.
De BBA pakte het sinds de zomer an
ders aan. De Veluwe Reispas is voor
taan op een aantal adressen op en rond
de Veluwe te koop voor iedereen. Bij
voorbeeld bij Veluwse WV-kantoren.
Een dagreispas kost 3 euro en er mogen
twee kinderen (tot 12 jaar) gratis met
de pashouder mee.
Maar wat moet je op de Veluwe? De gie
chelende vrouwen uit Veenendaal had
den er niets te zoeken, ze gebruikten de
reispas om een jurk te gaan kopen in
Arnhem. Nog nooit was reizen ze zo
goedkoop. De pas is ook geldig op stads-
lijnen van Arnhem en wie dat wil kan
er een rit Amersfoort, Arnhem, Zwolle
mee maken. Harderwijkje pikken ook
nog? Het hoeft geen dagje uit te zijn.
Het loont om een stapeltje van deze pas
sen te kopen voor gewone ritten heen
en weer tussen twee steden. Het reist in
bijna alle gevallen stukken goedkoper
dan op een strippenkaart. De Veenen-
daalse vrouwen hadden een voorraad
reispasjes aangelegd. Dat kost wat
moeite. Op de kaart staat dat per per
soon per verkooppunt maar twee rei-
spassen tegelijk verkocht mogen wor
den. Je moet er elke dag even twee ha-
DEN BOSCH - Jumbo heeft het kort geding verloren dat
de supermarktketen drie weken geleden aanspande tegen
concurrent Laurus. Inzet was de reclameslogan 'Onze 8 el
ke dag-garanties' die Laurus voert. Jumbo vindt die veel
te veel lijken op haar kreet 'Jumbo's 7 dagelijkse zekerhe-^
den'.
De vice-president van de rechtbank, mr. J. Rullmann
vindt dat de slogan enigszins associaties oproept met de
zeven weekdagen, maar dat van slaafse nabootsing geen
sprake is. Ook de lay-out en kleuren die Laurus gebruikt
in onder meer haar folders, zijn volgens Rullmann anders.
Jumbo noemde de uitspraak 'teleurstellend'. GPD
DEN HAAG - Het consumentenvertrouwen is voor de
tweede achtereenvolgende maand gestegen. De Nederlan
der heeft iets meer fiducie in de economische ontwikkelin
gen en de consument is bereid zijn portemonnee weer te
trekken.
Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (CBS) gisterochtend publiceerde. Volgens het CBS
is de groep pessimisten onder consumenten nog steeds gro
ter dan optimisten. Opvallend is dat ondernemers in no
vember negatiever zijn geworden, terwijl hun vertrouwen
in voorgaande maanden juist toenam. Producenten vre
zen voor hun toekomstige productie en 17 procent is zelfs
van plan het personeelsbestand te verkleinen, terwijl
slechts 7 procent personeel denkt aan te nemen. GPD
AMSTERDAM - Euronext wil samenwerken met de effec
tenbeurs van Taiwan. Dat liet het beursbedrijf gisteren
weten. Binnenkort wordt daarover een formele overeen
komst getekend.
De samenwerking houdt in dat de beursbedrijven bekij
ken waar 'gezamenlijk geprofiteerd kan worden van
marktontwikkelingen', meldde Euronext. ANP
AMSTERDAM - Ingenieursbedrijf Arcadis heeft in de
Verenigde Staten opdrachten gekregen met een gezamen
lijke waarde van 72 miljoen dollar. Dat liet de onderne
ming uit Arnhem gisteren weten. Het gaat om activiteiten
op het gebied van wegen, watermanagement en tunnels.
De werkzaamheden worden uitgevoerd in de Amerikaan
se staat Georgia, waar Arcadis assisteert bij de aanleg
van een weg. Het project kost in totaal ongeveer 3,5 mil
jard dollar. ANP
AMSTERDAM - Investeringsmaatschappij HAL Holding
breidt zijn bezit aan opticiëns uit met de overname van de
Hongaarse keten F-0 Optika-Foto. Het bedrijf telt 130
winkels in Hongarije, Polen en Tsjechië.
HAL meldde gisteren te verwachten de overname eind
van dit jaar of begin volgend jaar af te zullen ronden. F-0
Optika-Foto is onderdeel van het Hongaarse beursgeno
teerde investeerder Fotex. De onderneming heeft 720
werknemers en boekte vorig jaar een omzet van 34 mil
joen euro. ANP/RTR
foto Dennis Beek/ANP
voor schaalvergroting. Er zijn
twee opties: uitbreiding van het
netwerk of investeren in de mi
lieutak. Geld steken in de net
ten ligt echter niet voor de
hand. Want Delta heeft niets
aan een losliggend netwerk dat
niet aansluit op het Zeeuwse.
De keuze om te investeren in de
milieutak ligt dan ook voor de
hand. Dat geldt ook voor de
overweging om buiten Zeeland
te investeren om het totale be
drijf zo sterk te maken dat het
nog voet in Zeeuwse klei kan
houden. Een bod op de AVR, sa
men met Suez, moet ook in dat
licht worden bezien. Delta moet
ook in Zeeland blijven investe
ren, zoals in de Sloecentrale.
Maar van Delta mag niet wor
den verwacht dat ze blindelings
geld steekt in elk Zeeuws ener
gieproject, Voor het bedrijf is in
vesteren buiten Zeeland een
noodzaak om die Zeeuwse zelf
standigheid te kunnen behou
den.
len, of je fietst een paar verkooppunten
langs. Weinig moeite voor groot voor
deel.
Volgens de klantenservice van BBA in
Tilburg is de reispas op een niet op te
sommen groot aantal adressen ('hotels
en zo') te koop. Maar volgens een
woordvoerder in Apeldoorn is het niet
de bedoeling dat gewone busreizigers
er gebruik van maken. Het is om men
sen de bus in te lokken voor een ritje
naar een attractie. Het is om het vreem
delingen op de Veluwe makkelijk te ma
ken. Maar hoe voorkomt hij dan dat ik
de pas ga gebruiken om tussen Amers
foort en Arnhem te reizen voor mijn
werk? „Dat kunnen we niet voorko
men", zegt de BBA. Dus landelijk invoe
ren die pas! Vindt u niet, geachte afge
vaardigde?
Wouter Klootwijk
door Brenda van Dam
Minder inkomen en méér
uitgaven. Zo ziet het fi
nanciële plaatje er vaak uit,
zodra er kinderen komen.
De Nederlandse Gezinsraad
spreekt van 'het gezinsdal'.
Stellen richten de combinatie
werk en zorg voor kinderen
verschillend in, met alle inko
mensgevolgen van dien. Het
gezinsdal is dan ook niet
voor iedereen gelijk, zo leert
uit onderzoek van de Neder
landse Gezinsraad (NGR). De
meeste paren kiezen voor een
situatie waarbij één partner
minder werkt. Verdient die
ongeveer de helft van het in
komen van de partner, dan
gaat het gezin er zo'n 19 pro
cent in koopkracht op achter
uit. Verdient de parttimer in
het gezin minder dan eender
de dan de kostwinner, dan is
de teruggang 35 procent.
Een kleine groep blijft ook
na de geboorte van een kind
ongeveer evenveel verdienen.
Dan blijft het verlies beperkt
tot zo'n 13 procent. Steeds
minder stellen (slechts tien
procent) kiezen voor het kost
winnersmodel. Deze groep
moet met het minste inkomen
rondkomen. Over het alge
meen geldt: hoe dichter de in
komens van de partners bij
elkaar liggen, des te geringer
het koopkrachtverlies.
Hoe is het dal te beperken?
„Om te beginnen zouden zij
zich financieel kunnen voor
bereiden op het krijgen van
een kind", zegt NGR-direc-
teurErna Hooghiemstra. „De
meeste stellen kennen elkaar
gemiddeld zeven jaar eer ze
aan kinderen beginnen. Dan
werken ze doorgaans beiden
en zijn er meestal nog geen
hoge vaste lasten. Een prima
periode om geld opzij te zet
ten om een gezinsdal op te
kunnen vangen. Toch ge
beurt dat lang niet altijd",
zegt Hooghiemstra. „Stellen
sparen voor een huis, maar
niet vaak voor een kind. Ze
hebben geen idee wat een
kind of kinderopvang kost.
Daar zouden zij zich vooraf
ook in kunnen verdiepen.
Deelnemen aan de Levens
loopregeling kan een oplos
sing zijn. Vanaf 2006 kunnen
werknemers geld opzij zetten
en sparen voor verlof, wat bij l
het gezinsdal van pas kan ko
men.
„In theorie is het een mooie
oplossing", vindt Hooghiem
stra. „Vooral voor stellen met
een flink inkomen die beiden
veel werken en dat ook na de
komst van kinderen blijven
doen. Voor mensen met lage
inkomens is het minder ge
schikt, want er is vaak wei
nig ruimte om te sparen."
Lagere inkomens
Méér uren werken en daarbij
goede afspraken over de taak
verdeling thuis, is wellicht de
meest economische oplos
sing. Zulke besluiten worden
echter zelden rationeel geno-
men. Hooghiemstra: „Vaak
denken mensen dat het finan
cieel het gunstigst is als dege
ne met het hoogste salaris vol
tijds blijft werken en de an
der in deeltijd. Toch is dat
lang niet altijd waar." Dat
komt door ons fiscale stelsel
(wie meer verdient, betaalt
meer belasting). Een verde
ling waarbij beide partners
in deeltijd werken kan fis
caal vaak voordeliger uitpak
ken. Wie de gevolgen van een
andere werkverdeling wil be
rekenen, kan daarvoor op in
ternet bijvoorbeeld de Werk
verdeler raadplegen, van het
ministerie van SZW en het
Nibud. De Werkverdeler laat
zien wat er financieel ge
beurt als partners méér of
juist minder gaan werken.
Mensen met lagere inkomens
zien vaak niets in meer wer
ken. „Dan brengen we al het
geld naar de opvang", wordt
er gedacht. Maar juist voor
hen is de Wet kinderopvang
aantrekkelijk. Deze gaat er
van uit dat ouders, werkge
vers en overheid bijdragen
aan de kosten van kinderop
vang. De overheidsbijdrage -
kinderopvangtoeslag - is in
komensafhankelijk en dat is
gunstig bij lage inkomens.
Maar velen weten dat niet en
er wordt dus niet altijd ge
bruik van gemaakt. GPD
Meer informatie op: http://-.
www.ngr.nl Kinderopvangtoe-
slag: h ttp://wwwtoeslagennl
http://www.minszw.nl Werkver-
deler, kosten van kinderen:
http://www.nibud.nl
