>zc
Geen ander oogmerk
dan de kunst te dienen
Reynier de
Muynck op
Goese gronden
l^ctie bijlagen: Oil 3-315680
(pK.nl
Ls 31,4460 AA Goes
«tentie-exploitatie:
j en |\/|jdden-Zeeland: 0113-315520;
|%|aanderen: 0114-372770;
gil: 020-4562500.
ensdag 23 november 2005
Chabot, Bril en Giphart in het theater
aatst wist hij even niet
wat hem overkwam. De
scheppingsdrang die Rey-
nier de Muynck uit Goes al zijn he
le leven drijft, was ineens verdwe
nen. „Dat had ik nooit eerder mee
gemaakt. Ik ben juist gewend dat
ik te veel ideeën heb." De impasse
was slechts van korte duur, de ar
tistieke stroom voert hem al weer
naar nieuwe wateren. Twee bewon
deraars van zijn werk namen het
initiatief tot een boek over het im
posante oeuvre van een markant,
authentiek en eigenzinnig kunste
naar. De presentatie ervan, komen
de vrijdag, luidt tevens een over
zichtstentoonstelling in.
Ie Muynck in zijn atelier
foto Ben Seelt
Met de Kunstuitleen in het alge
meen heeft Reynier de Muynck
een moeizame relatie. „Ik kom er met
mijn werk gewoon niet binnen. Din
gen die niet zo modern zijn, daar zijn
ze als de dood voor", zegt hij, met een
stem waarin zowel onbegrip als berus
ting doorklinkt. „In het algemeen
merk je in de kunstwereld een minach
ting voor het gewone publiek. Ik was
laatst op een expositie in Londen, drie
keer zo groot als de Grote Markt in
Goes. Ik heb er slechts drie leuke din
gen gezien. De rest was allemaal kle
ren van de keizer. Bij veel moderne
kunst denk ik: zet het bij de vuilnis
bak en niemand herkent het nog als
kunst."
Dat het boek over zijn oeuvre wordt
gepresenteerd bij de Kunstuitleen in
Goes en dat zijn werk er - net als vo
rig jaar - wordt geëxposeerd, lijkt dan
ook een wrang toeval of een welover
wogen provocatie, maar heeft uitslui
tend te maken met zijn goede ver
standhouding met de beheerster al
daar. Het is een van de weinige keren
dat zijn schilderijen buiten zijn ate
lier worden getoond, want bij een gale
rie zit hij al enige tijd niet meer. „Fijn
schildergaleries zijn meer geïnteres
seerd in kleine schilderijen. Galeries
met grotere doeken zoeken het juist
meer in het lossere werk." Daarmee
valt De Muynck, een fijnschilder die
veelal op groot formaat werkt en die
zich toch al aan alle trends onttrekt,
tussen wal en schip, zonder daar overi
gens al te zwaar aan te tillen.
Het initiatief voor het boek, Op Goese
Gronden getiteld, komt van Yamina
Abdoun en Henk de Kraa, die beiden
regelmatig werk kopen van De
Muynck. „Mijn vrouw zei ook vaak: je
moet eens een boek over je werk ma
ken. Maar dat is niets voor mij, want
ik ben alleen schilder." Henk de Kraa
ving dat op. Toen hij medio 2004 af
scheid nam van energiebedrijf Delta
ontmoette hij Abdoun, directielid bij
Roompot Vakanties in Kamperland.
„Wij gaan samen een boek maken
over Reynier", zei hij tegen haar. Ze
hielden woord.
„Vorig jaar december zaten ze hier in
eens met z'n allen. Ze wilden allemaal
spullen en oude foto's van me heb
ben", zegt De Muynck. „Maar ik vind
het fantastisch dat ze het hebben ge
daan. Je wordt op deze manier ook ge-
Driade. 2003, olieverf op gips/linnen
dwongen om serieus na te denken
over je leven en je werk en nog dieper
in je geheugen te graven." Op basis
van drie gesprekken en archiefmate
riaal schreven Frank Deij en Hans de
Coninck de teksten. Hij is er tevreden
over, al heeft hij nog wel veranderin
gen gesuggereerd. „Ze hadden een ver
haal gemaakt met echt een begin en
een eind. Daardoor had ik het gevoel
dat ze me bijna hadden doodgeschre
ven. Bovendien noemden ze me een
Don Quichotte. Daar was ik het niet
helemaal mee eens."
De Muynck vecht niet tegen windmo
lens. Hij levert alleen zijn eigen artis
tieke strijd, trouw aan zijn innerlijk.
Dat die instelling hem regelmatig
haaks doet staan op wat gangbaar is,
dat hij geregeld indruist tegen de bur
gerlijke moraal en wat bon ton wordt
geacht, is vooral een bijkomstigheid
en nauwelijks opzet. 'Rebellie die er
geen een is', noemen Deij en De Co
ninck het in hun boek. Tijdens het
schilderen heeft hij geen ander oog
merk dan de kunst te dienen en zijn
scheppingsdrift te volgen. Het is naïvi
teit in de beste betekenis van het
woord.
Vooruitstrevend
De kunst heeft hem altijd omgeven.
De Muynck (Middelburg, 1952) groei
de op in Goes. Zijn ouders, die een op
tiekzaak hadden in de stad, waren mo
dern, vooruitstrevend en verkeerden
in artistieke kringen. Aan de muur
hingen onder meer schilderijen van
'naekende wuven'. De kunstverzame
ling van zijn grootvader, die hij zelf
niet heeft gekend, werd een grote in
spiratiebron voor de jonge Reynier.
Hij leerde zichzelf schilderen en
werkt sindsdien, bijna dwangmatig,
Draperieën, 1992, olieverf/acryl op linnen
overal en altijd. In april 1971 was zijn
eerste tentoonstelling, in Les Deux
Chapeaux in Kortgene.
De auteurs van Op Goese Gronden
markeren de belangrijkste momenten
in zijn loopbaan, zoals de tijd onder
invloed van de oosterse mystiek en
psychedelica waarin hij zichzelf Ra-
manandra noemt, een meer aardse fa
se vanaf 1984 waarin zijn professione
le carrière begint en hij vooral grote
draperieën schildert en 2002, het jaar
Aartsengelen, 2004, olieverf op linnen
waarin bij De Muynck lymfeklierkan
ker werd ontdekt en hij moet vechten
voor zijn leven, maar tegelijk de strijd
tegen de kwaadaardige cellen op mi
croniveau verbeeldt, indringend maar
ook bijna abstract. Hij overwon zijn
ziekte, al maakt hij zich nu opnieuw
zorgen, sinds recent bleek dat zijn
bloed opnieuw niet goed is. Onderzoe
ken moeten uitwijzen of zijn angst ge
grond is.
De vele foto's van zijn schilderijen ver
tellen wat woorden onvoldoende kun
nen overbrengen: het monumentale
werk, naar de realiteit getekend maar
tegelijkertijd telkens opnieuw een vol
strekt eigen wereld oproepend die ver
èfstaat van het hier en nu, met verwij
zingen naar talloze culturen en reli
gies. Het vakmanschap is onmisken
baar, zozeer dat bijvoorbeeld een be
zoek aan theater De Wegwijzer in
Nieuw- en Sint Joosland alleen al een
genot is vanwege de prachtige pla
fondschildering van De Muynck.
Zijn nieuwsgierigheid houdt hem
gaande. „Ik heb nooit een beeld van
het eindresultaat als ik aan een schil
derij begin, vaak alleen een detail.
Het geheel zie ik pas als ik klaar ben.
Ik wil het voor me zien, dus moet ik
het eerst maken. Ik switch ook vaak
van onderwerp, omdat ik me anders
ga vervelen."
Ontvanger
Na zijn ziekte schilderde hij sterk rea
listisch, met veel naakten. „Van dat
fotografische element ben ik inmid
dels weer afgestapt. Ik ben alleen nog
uit mijn hoofd aan het schilderen en
wil me niet meer door allerlei grote
krachten van buitenaf laten sturen. Ik
kreeg het gevoel dat ik vooral ontvan
ger was geworden van informatie en
ideeën die van alle kanten op me af
kwamen."
In zijn atelier haalt hij zijn jongste
werk tevoorschijn. Opvallend is de te
rugkeer naar het lichtblauw uit zijn
draperieënperiode. De vormen van dis
tels en tamarindepeulen zijn de basis
voor indrukwekkende schilderijen,
met uiterste precisie weergegeven, in
clusief het spel van licht en schaduw
dat hij zo goed beheerst, maar tegelij
kertijd ook vloeiend en natuurlijk.
„Als je te lang peutert, gaat het
dood", zegt De Muynck. „Voor mijn
gevoel ben ik losser, vrijer geworden.
Wat ik vooral mooi vind, is dat je niet
kunt zien of het een omgeving onder
water is of in de lucht. Ik maak alle
maal gewichtloze werelden."
Rolf Bosboom
Boek: 'Op Goese Gronden. Reynier de
Muynck', door Frank Deij en Hans de Co
ninck, 104 blz., 29,50. Er is ook een luxe
uitgave in een gesigneerde en genummerde
doos, met miniwerk van De Muynck als
bladwijzer, 149,50. Het boek loordt vrij
dag 25 november om 17.00 uur gepresen
teerd bij Kunstuitleen De Bevelanden, in
cultuurhuis Westwal 45 in Goes. Wie de bij
eenkomst wil bijwonen, kan zich aanmel
den via ivww.boekreynier.nl.
Exposities: overzichtstentoonstelling van
zaterdag 26 november tot en met zaterdag
10 december op tweede verdieping van het
cultuurhuisnieuw werk tot half januari
2006 in de tentoonstellingsruimte van
Kunstuitleen De Bevelanden. Geopend:
woensdag t/m zaterdag (en eerste zondag
van de maand), 13.00-17.00 uur.
De ateliergalerie van Reynier de Muynck is
elke donderdag van 14.00 tot 21.00 uur ge
opend, 's-Heer Hendrikskinderendijk 21,
Goes.