Ophangsysteem vervangt de boor
Leliebloemige tulp is altijd elegant
Alle aandacht voor het kunstwerk
W3
Yksi
Website glas
Schalen
i
Borek Sipek
Expositie
zaterdag 19 november 2005
De recentste collectie van ont
werpersgroep Yksi is tot 15 fe
bruari te zien in de Eindhovense
galerie Yksi. Nieuw is de Yksit
meubellijn die bestaat uit een
aantal schakelbare elementen.
Onder de in totaal 25 producten
bevinden zich een fauteuil, een
tafelkleed, aantal vazen en kar
petten. De collectie is te zien on
der de noemer '1 Meter Sessie'.
Bijzonder is dat verschillende
ontwerpen speciaal voor de ex
positie zijn uitgevoerd in een
breedte van 1 meter. Galerie Yk
si, Havenstraat 1 in Eindhoven.
Informatie: www.yksi.nl of
040-2930440.
Glas biedt allerlei mogelijkhe
den bij de aankleding van de wo
ning. Welke? Dat is te zien op de
nieuwe website thuisinglas.nl.
Het doel van de site is om de con
sument te laten zien wat met
glas mogelijk is. En dat in de
ruimste zin van het woord. Daar
om zijn er verschillende tips te
vinden, bijvoorbeeld over gla
zen deuren en tafelbladen, maar
ook over het glas in de serre of
in het toiletraampje. Thuisin-
glas.nl is een samenwerkingsver
band tussen verschillende glas
specialisten, verspreid over het
land. Via de website kan even
tueel ook een offerte worden
aangevraagd.
Mijn journalistieke carrière
ben ik begonnen als ghost
writer - iemand die iets schrijft
voor een ander die er zijn eigen
naam onder zet. Ik schreef mijn
eerste artikel voor mijn werkge
ver, de Engelse tuinier, tuinboe-
kenschrijver en tuinjournalist
Christopher Lloyd. Hij redigeer
de mijn artikel, publiceerde het
onder zijn eigen naam en deelde
het honorarium met mij. Ik was
blij met het geld, maar er knaag
de ook iets in mij want het is
niet prettig om je eigen woorden
gedrukt te zien onder ander
mans naam. Ik zocht - en vond
gelukkig - een tijdschrift bereid
om mijn artikelen te publiceren
onder mijn eigen naam. In 1976
verscheen mijn eerste stukje in
Amateur Gardening, een Engels
tuinentijdschrift dat nog steeds
bestaat. Ik schrijf nu dus bijna
dertig jaar. Geen bloemen; geen
bezoek.
Waarom vertelt Opa Van de
Kaa dit nu allemaal? Hierom: tij
dens het opruimen van oude pa
pieren kwam ik dat eerste arti
kel weer tegen. Het ging over le
liebloemige tulpen - een onhan
dige omschrijving waar we der
tig jaar later nog steeds geen
goed alternatief voor hebben ge
vonden. Ik las het dertig jaar
oude stukje nog eens door en het
viel mij op dat de leliebloemige
tulpen die we toen plantten, nog
steeds dezelfde zijn als de varië
teiten die we nu in de tuin ge
bruiken. Kennelijk is er weinig
behoefte aan nieuwe cultivars
en zijn we tevreden met wat we
hebben. Of is het ontwikkelen
van nieuwe tulpen te duur en te
arbeidsintensief geworden. Of
zou het kunnen dat de leliebloe
mige tulpen uit de mode zijn ge
raakt, bijvoorbeeld ten koste
van de tulpen met gewimperd
bloemblad? Wat mij betreft - ik
sta nog steeds achter wat ik des
tij ds schreef: dat er geen lelijke
lieliebloemige tulpen zijn; de
bloemkleur kan je soms mis
schien niet bevallen, maar de
vorm van de bloem is altijd ele
gant. Bij de leliebloemige tulp
buigt het bloemblad naar buiten
en loopt het toe tot een scherpe
punt. Ook bij slecht weer, als
veel andere tulpen zich als lom
pe bloemkolen sluiten, behoudt
de leliebloemige tulp haar ka
rakteristieke vorm. Leliebloemi
ge tulpen bloeien laat, voor een
tulp, in april en mei en zijn daar
door wat gemakkelijker met an
dere bloeiende planten te combi
neren dan de vroeger bloeiende
soorten.
Als de vroegste tulpen bloeien is
de grond nog kaal; de eenjarige
perkplanten zijn nog niet te
koop, de vaste planten zitten
nog onder de grond en de strui
ken zijn nog bladerloos. Er zit
vaak niets anders op dan die
vroege tulpen maar met andere
bollen te combineren: rode tul-
pen.naast blauwe druifjes en ge
le narcissen. Vrolijk, dat wel,
maar je zou toch willen dat men
sen wat creatiever waren met
hun bloembollen. Maar hoe vroe
ger in het seizoen, hoe lastiger
om creatief te zijn.
Bij de later bloeiende leliebloe
mige tulpen is die moelijke pe
riode voorbij. Dan kun je de ge
le bloemen van 'West Point' tot
hun recht laten komen in een
zee van blauwe vergeet-mij-nie
ten of, als je niet van geel houdt,
de roze bloemen van 'China
Pink' combineren met rode en
witte meizoentjes - die pompoen-
bloeiende reuzenmadeliefjes die
je sinds jaar en dag met kistjes
tegelijk op de markt kunt ko
pen. De oranjebloeiende 'Balleri
na' - mijn favoriet onder de lelie
bloemige tulpen - zou ik combi
neren met gele en bruinrode
muurbloemen en de scharlaken
rode 'Dyanito' met de groengele
schermen van de vroegbloeien-
de wolfsmelk Euphorbia poly-
chroma.
Als u dit leest, heeft u nog alle
tijd om tulpen te planten; narcis
sen en sneeuwklokjes moeten
vroeg in de herfst worden ge
plant, maar tulpen kunnen ook
tussen Sinterklaas en Kerstmis
nog de grond in. Zelfs is het mo
gelijk om tulpenbollen vroeg in
het nieuwe jaar te planten,
maar dan moet de grond natuur
lijk niet stijf bevroren zijn.
Villeroy Boch heeft het con
cept Home Elements uitgebreid
met onder andere ovenschalen,
een bestek- en een gourmetset.
Home Elements verscheen twee
jaar terug op de markt. Villeroy
Boch omschrijft het als 'een
gastronomisch concept met arti
kelen die onmisbaar zijn voor
het bereiden, serveren en genie
ten van zelfgemaakte gerech
ten'. De nieuwe porseleinen
schalen zijn voorzien van Cera-
micplus. Daardoor zouden ze
volgens de producent gemakke
lijker schoon te maken zijn. Ze
zijn verkrijgbaar vanaf 9 euro.
Bij Ninaber van Eyben in Den
Haag is tot en met 26 november
een tentoonstelling te zien met
glasontwerpen van Borek Si-
pek. De in Praag geboren meu
belontwerper verhuisde in 1983
naar Amsterdam. Daar hield hij
zich bezig met het ontwerpen
van meubilair, gebruiksvoorwer
pen en glaswerk. Zijn producten
vallen vooral op door de eigen
zinnige vormgeving, zoals duide
lijk afleesbaar aan zijn glas
werk. Ninaber van Eyben,
Hoogstraat 5, Den Haag. Infor
matie: 070-3655321.
Romke van de Kaa De Leliebloemige tulp 'West Point' behoudt ook bij slecht weer haar karakteristieke vorm.
Duurzaam ontwerpen is het the
ma van de expositie Re-f-use
die tot en met 23 december is te
zien in de TU Delft. De exposi
tie is eerder te zien geweest in
acht Europese steden. Zo'n
60.000 bezoekers zagen
Re-f-use. De TU Delft heeft de
complete collectie aangeschaft
om studenten, ontwerpers en
producenten te stimuleren duur
zaam te ontwerpen. Aan de
hand van 150 ontwerpen laat de
expositie de ontwikkeling van
duurzaam design in de afgelo
pen decennia zien. De TU Delft
heeft daaraan twintig nieuwe
producten toegevoegd. De ten
toonstelling is opgezet in samen
werking met de Stichting voor
Nederlandse Vormgeving Prem-
sela. TU Delft, Landbergstraat
15 in Delft. Informatie:
www.re-f-use.com.
Het ouderwetse haakje in de muur is de simpelste oplossing voor
het ophangen van kunstwerken.
Kunst in huis is sfeerbe
palend. Maar al die
boorgaten in de muur zijn
vaak een doom in het oog.
Niet nodig, zeggen kenners.
Dankzij geavanceerde op-
hangsystemen kan de
boormachine opgeborgen
blijven.
Van eenvoudige poster tot
duur schilderij: wanddeco
raties horen bij een sfeervol inte
rieur. Lang was het gangbaar
om ze met spijkers of schroeven
op te hangen. Ten koste van de
muur, zegt Hans van den Berk
mortel, directeur van Stas, fabri
kant van kunstophangsystemen.
Ophangsystemen voor 'schilde
rijen' waren tot zo'n tien jaar ge
leden nog exclusief voor-musea.
En dus nogal kostbaar voor de
particulier. „Echte kunstliefheb
bers kochten gordijnrails waar
aan ze kunst bevestigden met be
hulp van nylon draadjes." Vol
gens Van den Berkmortel heeft
Rien Stas het museumsysteem
tien jaar geleden verder ontwik
keld tot een betaalbaar concept
voor de consument.
De directeur merkt dat hij het
belang van de ophangsystemen
tegenwoordig minder vaak
hoeft uit te leggen. De laatste
ontwikkeling is volgens hem dat
particulieren de systemen mee
nemen in de (ver)bouwplannen.
Lars Boering, manager van de
Amsterdamse vestiging van de
Stichting Kunstuitleen SBK, be
vestigt dat ophangsystemen in
soires zoals de Smart Spring,
een zelfremmende ophanghaak
die nauwkeurig is af te stellen.
Opvolger 'Zipper' is bedoeld
voor zwaardere schilderijen.
Ook handig is de Cobra-hanger
die op iedere gewenste plaats in
de rail kan worden geklikt.
Volgens de kenners is het voor
deel van een ophangsysteem dat
de wanden niet beschadigen. De
kunstwerken kunnen bovendien
eenvoudig worden verplaatst,
zonder dat er gaten in de muur
geboord hoeven te worden. Na
deel is dat de werken niet hele
maal plat tegen de muur hangen
en altijd, weliswaar minimaal,
iets te zien is van de draad. Ook
de rail blijft zichtbaar.
Toch blijft Stas met nieuwe pro
ducten komen. In het voorjaar
van 2006 komt er bijvoorbeeld
een nieuwe uitvoering van de
'combirails'. „Daarin zijn niet
alleen rails en verlichting geïnte
greerd, maar ook de stroomvoor
ziening. Juist omdat er meer
vraag is naar ophangsystemen
en de consument bereid is er
meer in te investeren, zijn nieu
we ontwikkelingen mogelijk."
Anja Sparidaans
Tips voor het ophangen van kunst:
Zorg er altijd voor dat het kunstwerk
niet onder invloed kan komen van direct
zonlicht.
Licht, vocht en extreme temperatuurwisse
lingen kunnen een kunstwerk beschadigen.
Hang ingelijste werken dus nooit boven een
verwarmingselement of aan vochtige mu
ren.
Voor de rust in het interieur is het belang
rijk dat de kunstwerken in één ruimte op
ooghoogte hangen en aan boven- of onder
kant met elkaar lijnen.
Veel kleine kunstwerkjes met een verschil
lend formaat zijn te groeperen tot één groot
geheel. Een aantal kleine werken van dezelf
de afmeting kun je naast elkaar op één rij
hangen.
Passe-partouts leiden alle aandacht naar
het kunstwerk. Handig als de achtergrond
(behang) druk is.
Met richtspots of opbouwspots wordt een
kunstwerk goed uitgelicht. De kern van het
licht moet iets boven of onder het werk zijn
gericht. Minder fraaie wanden kun je met
een kunstwerk 'corrigeren'.
Door rijen of groepjes schilderijen boven el
kaar te hangen lijkt een ruimte hoger, ter
wijl een horizontale belijning muren breder
maakt en de kamer groter laat lijken.
Een schilderij kun je beter niet precies in
het midden opgehangen. Een asymmetri
sche opstelling geeft de ruimte spanning.
•li- '- -m
middels zijn ingeburgerd. Sinds
twee jaar zijn bij de filialen van
SBK naast kunstwerken ook op
hangsystemen verkrijgbaar die
de kunstlener- zelf'karfmonte
ren. „In het begin reageerden de
klanten nog wat aarzelend,
maar inmiddels loopt de ver
koop aardig. Mensen houden
van gemaksproducten. En onze
klanten- die kunst lenen in
plaats van kopen - zijn gebaat
bij een flexibel systeem. Dat
moet je eenvoudig op elk nieuw
schilderij kunnen afstemmen
zonder dat daarvoor gereed
schap nodig is."
Alle ophangsystemen werken
volgens hetzelfde principe. De
rail .wordt boven aan de wand
en/of tegen het plafond ge
plaatst. De werken worden opge
hangen met behulp van speciaal
nylondraad of met aluminium-
staafjes die in de rail worden ge
klikt. Voor elke situatie (sys
teemplafond, gipswand) is wel
transparante kunststof draden
en staaldraad kunnen de decora
ties op een betrouwbare manier
bevestigd worden en op de ge
wenste plaats worden gehan
gen. S-vormige haken worden
over de rail gehangen. Door hun
vorm komt het kunstwerk dich
ter bij de muur te hangen. U-vor-
mige stangen zijn juist bedoeld
om decoraties snel van plaats te
kunnen wisselen. Ook accessoi
res zijn in designuitvoering ver
krijgbaar, gemaakt van messing
of rvs.
Stas heeft enkele handige acces
een ophangsysteem verkrijg
baar. Het meest geavanceerd
zijn dé ophangsystemen met
geïntegreerde verlichting.
Tendens
Twee tendensen vallen op: het
ophangsysteem wordt zo on
zichtbaar mogelijk verwerkt of
is juist een volwaardig interieur
element. Daar speelt de markt
o.p in. Zoals blijkt uit de nieuwe
designrails Van rvs die, net als
de klassieke houten rail, iets toe
voegt aan het interieur.
Voor wie de rails niet wil zien,
is er een profiel dat in iedere ge
wenste kleur geschilderd kan
worden. Of een stucrail, die vol
ledig in het stukadoorwerk weg
gewerkt kan worden. „Het is
het mooist als de rail onzicht
baar is weggewerkt in een sleuf
achter een verlaagd plafond",
vindt Hans van den Berkmortel.
„Maar dan moet er bij de
(ver)bouw al wel rekening mee
gehouden worden."
Naast rails zijn allerlei accessoi
res verkrijgbaar. Met behulp
van ophangstangen, ophangha-
ken voor diverse gewichten,
Mensen die kunst lenen zijn gebaat bij een flexibel ophang?