Scheldestraat weer stuk veiliger
BOUWMAN
Volksfeest met drank en aawerwessen
m
PZC
Lété is wel de eerste, maar niet de enige
Zeelands grootste
fiets fitness-specialist
vanaf 2 december
ook op Walcheren
Kermis in Westkapelle
Ussingse 'probleempandengecontroleerd en ontruimd
Gewonden bij
ongeluk Waarde
Explosieven in wei Koudekerke
Brandweerzorg tunnel moeilijk
Vijf windmolens bij Kamperland
Kostbare dadelpalm
overwintert in greppel
van Fort den Haak
zaterdag 19 november 2005 w
(Advertentie)
NEW CLASSIC LIFESTYLE
umw.f^tsple.zier.nl
Op de laatste dag maken de gaaischieters een rondje over de kermis. foto Ruben Oreel
door Selma Osman
WESTKAPELLE - Fotograaf Ruben
Oreel kent geen gezelligere kermis in
Zeeland dan die van Westkapelle. Daar
om heeft hij die kermis met de eeuwen
oude traditie van het gaaischieten vast
gelegd in een fotoboek. Vanaf de vrij
dag na de eerste woensdag van juli is
het één groot feest in het dorp. Het bier
vloeit rijkelijk en overal worden 'aawer-
wessen' gezongen.
„De gaaischieters maken eigenlijk de
kermis", vindt Oreel. De Vlissinger die
in het dagelijks leven voor de PZC foto
grafeert komt al meer dan 25 jaar in het
dorp. „En graag", laat hij er meteen op
volgen. „Het is een dorp op zich. Ieder
een is er recht voor zijn raap."
In Oreels boek zijn veel drinkende man
nen te zien. „Dat gaat de hele dag door.
Maar het blijft allemaal leuk, vertelt
hij. „Ik heb er tot mijn grote verbazing
geen dronken persoon gezien."
De gaaischieters hadden er geen proble
men mee dat er dit jaar een pottenkij
ker bij was. „We zijn wel wat gewend.
Er worden dikwijls foto's van het gaai
schieten genomen", vertelt 'kaptein'
Evert Wisse.
Oreel viel van de ene verbazing in de an
dere. Bijvoorbeeld op de zaterdagoch
tend als de tamboer de gaaischieters uit
bed trommelt. „Daar liepen we dan. Ge
woon midden in de nacht met een trom
mel door het dorp. Ik dacht nog: stel je
voor dat er een campinggast kwaad
wordt." Apart vond hij dat het drinken
ook al 's morgens om half vijf begint.
Om negen uur vertrokken de mannen in
colonne naar een restaurant voor de kip
met friet. En tegen vijven 's middags
kwam er opeens een emmer met zelfge-
kookte advocaat die in soepborden
werd geschept. „Dat werd tot de laatste
druppel opgelikt."
Zijn camera legde alles vast. Ook de
voorbereidingen die al in mei beginnen
in een loods. Het lood gieten, kogels ma
ken, tronken zagen; de gaaischieters
doen alles zelf. „Daar voel je de sfeer
van de kermis al. Het is er beregezellig
en er heerst een waanzinnige saamhorig
heid." Toen hij deze week voor het eerst
door het boek bladerde heeft hij op
nieuw genoten én gelachen. „Ik zie het
allemaal weer voor me."
Het is voor het eerst dat in een fotoboek
van Oreel ook een tekstpagina is opge
nomen. Jan Kaland schrijft over het
volksfeest dat niet ophoudt met de
draaimolen en de botsautootjes op het
marktplein. „Dat was nodig", vertelt
Oreel, „want alleen Westkappelaars
snappen dit boek."
De gaaischieters vinden het mooi dat de
traditie van de kermis en het gaaischie
ten in een fotoboek is vastgelegd. „Dat
is leuk voor later", zegt Wisse. De ne
gentig schutters vertoeven zelf weinig
op de kermis. „Op de laatste dag gaan
we met heel de groep in de zweef en de
hobbelende keitjes." Het rondje kermis
eindigt elk jaar op maandagavond in
het Kasteel van Batavia. Daar drinken
ze nog een potje bier en spreken af: 'Tot
volgend jaar!Het het is volgens kap
tein Wisse vrij ondenkbaar dat een
Westkappelaar tijdens de kermis op va
kantie gaat. Ook dat toont Oreel in zijn
boek. Op een foto van een website
wordt afgeteld: 'Nog 14 dagen, 17 uren,
21 minuten en 52 seconden tot De Was-
schappelse Kermis 2005
Kermis in Westkapelle, door Ruben
Oreel, uitgeverij ADZ Vlissingen, 150
kleurenfoto's, prijs 15,95 euro. Vanaf
vandaag verkrijgbaar in de boekhandel.
Oud-burgemeester Adri de Bruin van
Veere ontvangt vandaag (16.00 uur) in
het Polderhuis in Westkapelle het eer
ste exemplaar.
DOMBURG GOES
Kleding van o.a. Gaastra, Riverwoods Gant
nu tot 20% korting
Kom kijken naar onze leuke kerst-collectie
WAARDE - Een vrachtwagen
personenauto zijn gister
morgen met elkaar in botsing ge-
hen op de A58 bij Waarde.
M kwart over elf haalde de
feuurder van de personen-
,iu!o, een 42-jarige Antwerpe-
sar, een vrachtwagen in. Toen
paar de rechterbaan terug
:«ilde gaan, reed hij door onbe-
'fode oorzaak tegen de achter-
inde van een andere vrachtwa-
:p. Deze werd bestuurd door
48-jarige man uit Tilburg,
ff man uit Antwerpen raakte
lichtgewond, evenals een 29-jari-
|gebijrijder uit dezelfde plaats.
'Zijhoefden niet naar het zieken-
iuis. De vrachtwagen raakte
de achterzijde beschadigd
a de personenauto werd total
p verklaard.
Bezorgklachten:
0800-0231231
°Pmaandag t/m vrijdag ge
durende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
REDACTIE
WALCHEREN
Buitenruststraat 18
Postbus 8070
4330 EB MIDDELBURG
i Tel: 0118-493000
Fax:0118-493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Maurits Sep (chef)
Nadia Berkelder
Bdith Ramakers
Miriam van den Broek
Selma Osman
Wendy van den Hurk
Koen de Vries (sport)
centrale redactie
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA GOES
Te': (0113)315500
j Fax: (0113)315669
3 P-mail: redactie@pzc.nl
'nternet
j www.pzc.nl
P-mail: web@pzc.nl
^Atendy van den Hurk
tlSSlNGEN - De politie en de
iineente Vlissingen hebben
erk gemaakt van de buurtpro-
ptiek die dit voorjaar in de
ieldestraat naar voren
m, In de straat zijn elf pan-
rj aangepakt. De overlast, die
tb rond die woningen concen-
sirde, is vrijwel verdwenen.
}tgrote gerustheid van de on-
»memers.
verschillende keren is burge-
eester A. van Dok-van Weele
^ondernemers uit de Schelde-
foiat om de tafel gaan zitten,
jjlde straat kwamen geluiden
ilbewoners zich niet meer vei-
rvoelden. Ze hadden overlast
prondhangende dealers, hard-
jicende automobilisten en her-
[gehoppende buurtbewoners,
leen maakte bijna niemand er
leiding van bij de politie,
^burgemeester vroeg de onder-
aneis dit voortaan maar wel te
fen.En dat hebben ze gedaan,
faatvan juni tot oktober kwa-
aen meer klachten binnen dan
ahethele jaar 2004. Dat aantal
adubbelde van 15 naar 30.
,0pdeze manier is een duidelij-
s beeld ontstaan van de pro
ven", vertelt woordvoerder
LJongejan. „Na een inventari-
EUe bleek dat de overlast zich
vcd elf panden concentreerde,
legemeente heeft een probleem-
lerventieteam gevormd en de
jditie is vaker en zichtbaarder
an surveilleren."
legaal
leoverlast kwam voornamelijk
it woningen boven bedrijven,
ie door huisjesmelkers illegaal
worden verhuurd. De gemeente
sistwel wie ze waren en uit wel-
iepanden overlast kwam. Maar
jö! dat het op deze schaal ge
telde. Daarom is de illegale be-
«g als eerste aangepakt.
East werd de administratie ge-
MÉoleerd. Later ging de ge-
late op straat controleren.
?Eindseptember was dat. Bij een
aantal panden bleken de huis-
immers niet te kloppen met de
Mbvergunning of werke-
'ËjMSorns stonden nog men
sen ingeschreven, die er al lang
niet meer woonden. Van één bo
venwoning was de gebruiksver
gunning niet meer geldig, omdat
niet werd voldaan aan de twee
de vluchtroute. In nog een ander
pand werden twee 'hokjes' ille
gaal onderverhuurd. Die zijn in
middels ontruimd. De beheer
der zelf woont ook in de Schelde-
straat. Dat weten ondernemers,
zodat ze hem in het vervolg kun
nen vinden met hun klachten.
Die overlast kwam trouwens
ook van studenten van de Hoge
school Zeeland (HZ). Hoewel de
studenten zelf verantwoordelijk
zijn, is het bestuur van de HZ in
gelicht. Ook is het bestuur van
het HKPD (Huiskamerproject
voor Drugsverslaafden) inge
schakeld. Die heeft een beheer-
derstaak naar haar cliënten die
ook overlast veroorzaken. Eén
pand houdt het interventieteam
nog extra in de gaten. De over
last is nog niet verdwenen. Ver
der wil de gemeente nog iets
doen aan verkeersoverlast.
Maar tot dusver zijn ze op het
stadhuis 'zeer tevreden'. Jonge-
jan: „De ondernemers hebben in
een nieuw gesprek aangegeven
dat het een stuk rustiger is in de
straat. Ze voelen zich veiliger."
paalde werkzaamheden niet
meer konden doen. Daarvoor
hebben we een oplossing ge
zocht en gevonden in de Wet In
schakeling Werkzoekenden. Zo
kregen we toch het goede perso
neel binnen dat we nodig had
den. In 2003 is die WIW echter
afgeschaft. Daardoor zitten we
nu alsnog in de moeilijkheden."
Het idee in 1998 was dat men
sen niet met gesubsidieerde ar
beid aan het werk moesten zijn,
maar in gewone banen. Dat was
een principiële keuze, die een
trend heeft ingeluid. Had u niet
meteen moeten stoppen met een
deel van uw activiteiten?
„Zelfs achteraf gezien was het
de goede keuze. We zijn erin ge
slaagd ons bedrijf overeind te
houden. Dat de WIW zou wor
den afgeschaft, konden we niet
voorzien. Dat ligt aan dit kabi
net. In 1998 heeft de overheid
ons een doodsteek toegebracht.
En nu, met de modernisering
van de sociale werkvoorziening,
krijgen we het nekschot."
Hoe bedoelt u dat?
„Als de regering niks doet,
houdt Lété op te bestaan. Ik
schat binnen drie tot vijf jaar."
Wat moet er volgens u gebeuren
om dat te voorkomen?
„Mijn oplossing is dat we terug
keren naar de situatie van voor
1998. Dat betekent ruimer indi
ceren. Verruim de groep mensen
die een gesubsidieerde baan
heeft. Dan help je heel veel men-
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Verontwaar
digd, beschadigd, benadeeld,
schandelijk, beledigend. Direc
teur J. Burgemeester van de so
ciale werkvoorziening Lété
vindt de kritiek op zijn beleid
meer dan onterecht. „Ons imago
wordt in één keer te grabbel ge
gooid, terwijl ons niks te verwij
ten valt."
U zegt dat de oorzaken voor de
problemen niet bij Lété zelf lig
gen, maar buiten het bedrijf. On
der meer bij de overheid.
„Ja. Wij hebben bijvoorbeeld
concurrentie van lagelonenlan
den. De markten voor sommige
producten storten ook sneller in
dan wij kunnen bezuinigen.
Maar onthoud vooral het jaartal
1998. Toen zijn de problemen
met de instroom van personeel
begonnen. Mensen die een gewo
ne baan konden krijgen, moch
ten we niet meer aannemen. En
mensen die al bij ons werkten
maar ook elders konden wer
ken. moesten uitstromen."
„Dat leidde tot problemen met
de kwaliteit van de instroom.
Het gevolg zou zijn dat we be-
sen aan een baan die ze anders
niet krijgen. Wij doen dit niet
voor onszelf maar voor de men
sen die anders niet aan het werk
komen. De samenleving moet ge
woon accepteren dat dat zo is en
die mensen een menswaardig be
staan geven."
Vanuit de Middelburgse raad is
gezegd dat het niet zal lukken
om ménsen van Lété bij andere
bedrijven te detacheren. Hebben
ze daar dan gelijk in?
„Inhoudelijk hebben de raadsle
den op een aantal punten best
gelijk. Maar ze kunnen beter
met ons meedenken dan kritiek
te uiten. En de toon die ze aan
slaan, is verkeerd. Dat vinden
wij niet alleen, dat hoor ik over
al om mij heen, ook buiten het
bedrijf."
„Bovendien moeten ze niet ver
geten dat alle werkvoorzienin
gen problemen hebben. In heel
het land. Een paar niet, die heb
ben geluk gehad, bijvoorbeeld
omdat ze in een gebied zitten
waar ze gemakkelijk mensen
kunnen detacheren. In Helmond
en Uden bijvoorbeeld. Maar wat
wij nu meemaken, zullen de an
dere over een tijdje ook meema
ken. De Betho in Goes, de Zuid
hoek in Zierikzee, de Dethon in
Terneuzen. De klap valt daar
ook nog wel, alleen later dan
hier."
(Advertentie)
KOUDEKERKE - In een weiland aan de Duinstraat in
Koudekerke zijn bij graafwerkzaamheden vier explosie
ven gevonden. De granaten zijn met behulp van het Explo
sieven Opruimings Commando naar de oppervlakte ge
haald. Tijdens de werkzaamheden bleek dat er nog zes
granaten (van ongeveer 300 kilogram per stuk) onder de
grond lagen. De granaten zijn op een veilige plek opgebor
gen in afwachting van een besluit over de plaats waar de
granaten het beste tot ontploffing gebracht kunnen wor
den. Het EOC zal de granaten de komende week vernieti
gen.
HEINKENSZAND - Het wordt nog razend moeilijk de
brandweerzorg voor de Westerscheldetunnel te verbete
ren. Borsele staat niet te springen om (extra) geld uit te
trekken.
De NV Westerscheldetunnel voelt zich niet geroepen een
financiële bijdrage te leveren. De rijksoverheid zal over
de brug moeten komen, is het algemene gevoel in de Bor-
selse politiek. Zonder extra investeringen is het niet moge
lijk de vastgestelde aanrijtijd voor de brandweer bij een
ongeval in de tunnel te halen, bleek uit een donderdag ge
presenteerd onderzoek van de Borselse rekenkamer. Een
extra rijbaan naast de tunnelweg en een permanente be
zetting van de brandweerkazerne in Borssele tussen 7.00
en 19.00 uur zijn in elk geval nodig om de norm van vijf
tien minuten aanrijtijd te halen. En dan zal dat nog niet
altijd lukken.
De NV Westerscheldetunnel, de exploitant van de tunnel
waarvan de rijksoverheid en de provincie de aandeelhou
ders zijn, vindt de overheid verantwoordelijk voor de
brandweerzorg. „Er is bewust voor gekozen van de tunnel
een openbare weg te maken", stelt directeur T. Buis, „en
de brandweerzorg bij een ongeval ligt daarmee bij de
overheid, niet bij ons. Wij hebben bij de bouw fors geïn
vesteerd in de veiligheid en steken daar nog veel geld in,
bijvoorbeeld door 24-uursbewaking. Dat is duidelijk onze
taak."
KAMPERLAND - Niet zeven, maar vijf windmolens wil
Camperwind, een club van boeren en andere onderne
mers, bouwen in de Rippolder bij Kamperland. Het aan
vankelijke plan om zeven molens weg te zetten die samen
21 megawatt elektriciteit zouden opwekken, is na een aan
tal bezwaren beperkt tot twee stuks minder, samen goed
voor 15 megawatt.
De gemeente Noord-Beveland is sterk voorstander van
een windmolenparkje in het westen van de gemeente.
Daar staat al een aantal kleinere windmolens bij de Jaco-
bahaven. Het bestemmingsplan Buitengebied, dat al een
poos geleden is vastgesteld, maakte al plaats voor de uit
breiding van duurzame energieopwekking door middel
van wind. Omdat dat plan al was vastgesteld, vond de ge
meente het niet nodig om eerst een mer-procedure (mi-
leu-effectrapportage) te starten. Het draagvlak, zo was de
redenering, was immers al aangetoond in de voorberei
ding van het bestemmingsplan.
Tegen de wijziging die het bestemmingsplan vervolgens
moest ondergaan, kwamen wel bezwaren binnen.
Of alles zo vlot zal lopen, is nog maar de vraag. Enkele be
zwaarmakers vinden dat onvoldoende aan hun bedenkin
gen tegemoet is gekomen.
Het uitgraven van de grootste palm van Nederland kostte gisteren
in Vrouwenpolder veel werk. foto Lex de Meester
door Selma Osman
VROUWENPOLDER - De groot
ste palm van Nederland laat
zich niet zo maar uit de Zeeuw
se klei trekken. Dat bleek giste
ren in de subtropische tuin Fort
den Haak in Vrouwenpolder. De
kostbare dadelpalm overwintert
in een greppel. Pas na ruim
drieënhalf uur wrikken en gra
ven lag de boom op zijn plek.
Een beetje vorst kan de 140 jaar
oude en twaalf meter hoge palm
wel verdragen. Eigenaar G. Tals-
ma is vooral bevreesd voor
storm. „Als deze palm zijn blad
kwijtraakt, ben je drie jaar ver
der voor je weer zo'n kruin
hebt." Van de andere palmen in
zijn tuin kan het blad samenge
bonden worden. Ze staan ook
een stuk beschutter dan de reus
die dichter bij zee staat. Daar
om wil Talsma zijn Phoenix ca-
nariensis met houten bak en al
in een greppel met folie leggen.
Zolang de temperatuur niet fors
onder nul komt hoeft hij niet te
worden toegedekt. „Een palm
boom moet constant uv-stralen
op het blad hebben."
Dezelfde 70-tonskraan die de
boom in april in de tuin plantte,
is besteld om hem uit de grond
te trekken. De boom is er met
een gewicht van 3500 kilo inge
gaan. Vrijdag blijkt het gewicht
verdubbeld te zijn. De bak waar
in de palm is geplant staat vol
water. De kraan kan niet harder
trekken uit vrees dat de stam
breekt of de sapstroom wordt af
geknepen. Talsma en zijn mede
werkers proberen met spaden
en een minikraan de boom uit te
graven. „Hij moet gewoon plat",
vindt Talsma. Als hij een tent
om de boom heen moet bouwen,
slaapt hij bij storm niet rustig.
Bovendien ziet het er ook niet
fraai uit.
Graafmachine
Uiteindelijk moet er een graaf
machine besteld worden om de
kluit los te maken. W. Uilen
broek, die de tuin heeft aange
legd, is opgelucht. Het was zijn
idee om de palm in te kuilen,
net zoals de boeren met hun ge
wassen doen. Voordat de palm
in april werd geplant, lag hij al
vier maanden in de sleuf.
„Het blijft improviseren als je
een subtropische tuin hebt.
Maar dit experiment lukt."
