Neurenberg toonde nazi-monster Innen alimentatie drijft veel moeders tot wanhoop PZC ruv Louis Sévèke speelde volgens de regels Vrede is inzet van verkiezing Sri Lanka LBIO kan beslag laten leggen op vrijwel alles Processen tegen Hitiers kopstukken begonnen zestig jaar geleden 17 november 1955 door Wierd Puk De beroemdste rechtszaal uit de moderne geschiedenis draagt het nummer 600. In Saai 600 van het Justiticgebouw van Neurenberg werd vlak na de Tweede Wereldoorlog de na zi-top berecht, althans: wat daar nog van over was. Hermann Göring, Rudolf Hess, Albert Speer, Arthur Seyss-In- quart, Hitlers stadhouder in Ne derland: zij zijn te herkennen op die beroemde foto's van de 22 nazi-leiders in de beklaagden banken in Saai 600 in het Paleis van Justitie in Neurenberg. Van 20 november 1945 tot 1 oktober 1946 duurden de processen. Voor tien vooraanstaande kop stukken van het Derde Rijk ein digde het tribunaal met de dood door de strop. Rijksmaarschalk Göring, die met zijn grove hu mor zelfs de stijve Russische ondervragers aan het lachen kreeg, pleegde zelfmoord met een cyaankali-pil. Gewoonheid De Duitse communist Markus Wolf (82), de latere chef van de buitenlandse spionagedienst van de DDR, die de oorlog in Moskou had doorgebracht, was erbij. Als 22-jarige joufnalist, op een Russisch identiteitsbe wijs. „Dat was een truc want als Duits journalist was het voor mij veel moeilijker geweest om erbij te kunnen zijn." Wolf ver baasde zich over de gewoonheid van de mannen die de wereld in het verderf hadden gestort. „Weliswaar probeerde Göring nóg de baas te spelen, maar doordat hij zo was afgevallen omdat hij geen drugs meer kreeg, hing zijn unform zonder alle ordes slap langs zijn lijf. Tij dens het kruisverhoor bond hij snel in. Ook Wilhelm Keitel, de baas van de Wehrmacht, die er op de journaalbeelden bij de overgave in Berlijn-Karlshorst nog zo pompeus had uitgezien met zijn maarschalkstaf, leek nu meer op een bleke, oude post bode." Wolf, zo oud als hij is, geeft dezer dagen lezingen over De zaal waarin de Neurenberger processen plaatsvonden, zondag 20 november precies zestig jaar geleden. Rechts zaten de beklaagden, voor hen hun advocaten, in het midden van de zaal zaten de aanklagers, met achter hen de pers; links zetelden de rechters. foto EPA de processen. Hij is niet de enige van de - weinige - nog in leven zijnde getuigen, die herinnerin gen ophaalt. Ook zestig jaar la ter is het legendarische proces een bron van verhalen. Het moeten merkwaardige en ook opwindende maanden zijn geweest. Amerikaanse legendes als John Steinbeck, Ernest He mingway en John Dos Passos lie pen in het verwoeste Neuren berg rond als verslaggevers. Evenals Willy Brandt, de latere bondskanselier, die voor Noorse media berichtte en de beroemde Sovjet-schrijver Ilja Ehrenburg. Zij deelden de slaapkamers en de wastafels in het historische slot van de familie Faber-Cas- tell, de pennenfabikrant, waar de internationale pers was on dergebracht. „We begrepen alle maal dat dit een proces zonder weerga zou worden", aldus Wolf. „Iedereen was er." Amerikanen, Russen, Fransen en Britten vertegenwoordigden de internationale gemeenschap in het proces tegen Hitiers knechten. Het is te danken aan de Amerikaanse hoofdaankla ger Robert H. Jackson en diens staf van geharde New Yorkse ju risten dat het tribunaal voor beeldig verliep, meent histori cus dr. Eckart Dietzfelbinger van het Dokumentationszen- trum Reichsparteitaggelande in Neurenberg. „Churchill had de nazi-top het liefst geëxecuteerd en de Russen wilden een showproces als in de jaren '30 in de Sovjet-Unie. Jacksons bewijsvoering was strikt en nauwkeurig. Voor het eerst begreep de wereld welke gruwelen er in die vijf jaar had den plaatsgevonden." Siegerjustiz Niet dat de Duitse bevolking iets wilde weten van de moord op de joden, de concentratiekam pen en al die andere oorlogsmis daden. Dietzfelbinger: „De reac tie hier was Siegerjustiz, de overwinnaars halen hun wraak. Wat natuurlijk pertinente onzin is. De solidariteit met de ver volgde nazi's was groot. Voor de mensen hier in Beieren, ook voor mijn ouders, waren de Ame rikanen de vijand." De Amerikanen kozen, tegen de zin van de Sovjets die het proces in Berlijn wilden laten plaatsvin den, voor het Beierse Neuren berg. Dat lag in de Amerikaanse bezettingszone. Het Paleis van Justitie aan de Fürtherstrasse had de bombardementen tame lijk ongeschonden doorstaan. Met haar tachtig zalen en 530 kantoren bood het Paleis vol doende plaats voor de duizend procesmedewerkers. Het ge bouw stond ondergronds in ver binding met een cellencomplex. Neurenberg had daarnaast sym bolische betekenis: op het para deterrein, waar nu het documen tatiecentrum is ondergebracht, hield Hitier zijn megalomane partijdagen. Bovendien waren in Neurenberg de beruchte ras senwetten geformuleerd. „Het heeft lang geduurd voordat de stad een manier vond om met haar historische schuld om te gaan", zegt Dietzfelbinger. De processen van Neurenberg zijn volkenrechtelijk van grote invloed geweest. Hier werden voor het eerst de leiders van een staat persoonlijk aansprakelijk gesteld voor de misdaden ge pleegd tijdens hun regime. Nog altijd spreken juristen over de principes van Neurenberg. Dietzfelbinger: „Neurenberg is de basis van het Joegoslavië-tri- bunaal en van het Internationa le Strafhof in Den Haag. Ook de Verklaring van de Rechten van de Mens en de internationale verdragen die genocide defi niëren, hebben hun oorsprong in de px-ocessen van Neuren- berg." Vesting Tijdens de procesmaanden 'leek het Paleis van Justitie op een vesting. Wie zijn hoofd uit het raam van een voorbijrijdende tram stak, werd op een waar schuwingsschot getrakteerd. Nog jaarlijks komen zo'n dertienduizend nieuwsgierigen naar Neurenberg om een kijkje te nemen in Saai 600. Het pu bliek kan er alleen in het week einde worden rondgeleid omdat in de zaal nog altijd rechtszittin gen worden gehouden. Hierin komt verandering. Zaal 600 moet een herinneringsoord wor den, werd onlangs bekend ge maakt. Onder het dak van het justitiegebouw, waar tijdens het tribunaal het publiek zat, wordt een permanente tentoonstelling ingericht. GPD De dinsdagavond op straat dood geschoten 'kraker-Louis Sévèke (41) was een volhardende acti vist met een grote dossierken nis. Trouw gekleed in donker jack met palestijnensjaal won hij tal van processen. Hij kreeg het voor elkaar dat de Nijmeeg se politie bij iedere ontruiming alvast slippers en veganistische maaltijden klaarzette in het cel lencomplex. door Martijn van Beek Iedere kraker en activist in Nij megen moet zijn nummer ge had hebben. Louis Sévèke trad namens lien op in tal van proces sen. En vaak met succes. Zijn dossierkennis en doorzet tingsvermogen maakten dat rechters hem vaak gelijk gaven in zijn links-principiële stand punten. Al gingen er soms jaren overheen: zo oordeelde de Raad van State in 2004 dat oud-korps- beheerder en burgemeester van Nijmegen Ed d'Hondt in 2000 ten onrechte politiedocumenten geheim had gehouden. Het be trof informatie over milieuacti visten die protesteerden tegen de aanleg van de Betuwelijn. Sévèke deed ontelbaar veel van dit soort zaken. Zo hielp hij men sen om inzage te krijgen in hun eigen BVD-dossiers, hij kreeg het voor elkaar dat de gemeente Nijmegen de gebiedsverbo- den-verordening moest aanpas sen en de politie zette voo^i slippers en veganistische Z tijden klaar in het cellenc0Cl plex als er weer eens eenkM pand ontruimd moest worden Louis Sévèke in de keuken van het voormalige kraakpand Gro te Broek in Nijmegen. Sévèke bood steun en advies vanuit bureautjes"^ men als Onderzoeksburo Inlic; tingen- en Veiligheidsdiensten Werkgroep Klachten Politic treden en Steunpunt I^C PID. Steevast droeg hij eenspL kerbroek, zwarte trui, pafe tijnensjaal en donker jack. D- laatste jaren was hij h iets gezet geworden. In 1986 kraakte hij met studie vrienden zijn eerste pand, D{ kraakbeweging was toen $L het hoogtepunt heen, maart* leefde volgens hem eind jara negentig een kleine oplevm 'Een tegenreactie op de ve. rechtsing van de samenlevi^ dacht hij. „De'nieuwe krakj zijn andere mensen in eenanct- re tijd, maar met dezelfde idea" len", zei hij in een interview 2004 met De Gelderlander, Lange tijd woonde Sévèkefc* Grote Broek in de Van Brok, huysenstraat, het oudste en kendste kraakpand van Nij^ gen. In 1998 publiceerde hij cd boek Operatie Homerusoverdi ontmaskering van BVD-agent die undercover ia dj kraakbeweging had geopereerd onder meer om te achterhala wie wie was in de Grote Broei Operatie Homerus leest als ee: minutieuze 'tegenoperatié Toen de gemeente Nijmegen ia 2002 de Grote Broek wildeko, pen en legaliseren, was Sévèi die toen zelf al niet meer in hel pand woonde, de organisator^ de achtergrond en dé gesprit, partner voor de gemeenteendi woningcorporatie. Op het moment dat hij werdvsr moord was Sévèke betrokks bij meerdere lopende zaken, ft afgelopen weken had hij mens cliënten tweemaal aangii te gedaan tegen i De ene beschuligde een age van meineed, de ander zi hij na zijn arrestatie was mis handeld. Ook hielp hij krab die hun woning moesten ver ten omdat de gemeente het pari te brandgevaarlijk vond. GPD door Merle Tip De presidentsverkiezingen vandaag op Sri Lanka worden een nek-aan-nek ra ce tussen twee kandidaten. Zowel premier Mahinda Ra- japakse als oppositieleider, ex-premier en investeerder Ranil Wickremesinghe zijn favoriet. Beiden beloven de Sri Lankaanse economie een flinke impuls te geven en voor eens en voor altijd vrede te sluiten met de Tamil Tij gers. Het tropische eiland ten zui den van India kampt nog steeds met de verwoestingen van de tsunami van 26 decem ber vorig jaar. De wederop bouw wil maar niet vlotten door bureaucratie en corrup tie. Van de miljarden aan interna tionale hulp is slechts een deel op de juiste plaats te recht gekomen. De tsunami verwoestte tweederde van de kustlijn van het eiland; zo'n 40.000 mensen kwamen om het leven. Een veelvoud aan mensen werd in materieel op zicht zwaar gedupeerd. Oorlog De Sri Lankaanse economie draait slecht en bovendien kampt de bevolking met de ge volgen van de al meer dan twintig jaar durende oorlog met de Tamil Tijgers (LTTE), die strijden voor zelfbestuur in het noordoosten van het land. In de strijd om de stemmen van de 13,3 miljoen kiezers heeft de linkse premier Ma hinda Rajapakse de banden aangehaald met marxisten en nationalisten in het land. Deskundigen denken dat hij met zijn economische plan nen het land wil afsluiten voor buitenlandse investerin gen. Om de economie uit het slop te halen belooft Wickre mesinghe juist vrije markteco nomie en meer buitenlandse investeringen. „Het wordt een strijd tussen nationalisme en internationa lisme, en tussen modernise ring en traditie", aldus Jehan Perera, directeur van de onaf hankelijke vredesadviesgroep de Nationale Vredes Raad. Rajapakse belooft ook een eind te maken aan de strijd van de Tamil Tijgers. Ook de rechtse oppositie leider Wickramasinghe kon digt dat aan, en hij heeft er er varing mee. In 2002, toen hij premier was, sloot hij een staakt-het-vuren tussen re geringsleger en verzetsgroep. De vrede was getekend, maar gewelddadigheden tussen Singalezen en Tamils bleven bestaan. De burgeroorlog heeft inmiddels al aan zo'n 64.000 mensen het leven ge kost en woedt sluimerend voort. Rustig De verkiezingsstrijd is deze keer, zeker in vergelijking tot campagnes in voorgaande ja ren, vrij rustig verlopen. Er waren nauwelijks gewelddadi ge incidenten. De Tamil Tij gers zeggen zich deze keer niet te bemoeien met de ver kiezingen. Bij de vorige presi dentsverkiezingen, in 1999, pleegden zij een zelfmoord aanslag, waarbij de toenmali ge kandidaat en huidige presi dent Chandrika Kumaratun- ga een oog verloor. Zij zou door de aanslag sympathie- stemmen hebben gekregen, ten koste van Wickremesing he, die zich ook toen al kandi daat had gesteld. Kleine groe peringen binnen de Tamil Tij gers hebben echter gedreigd met een boycot in het noord oosten van het land. Dat zou de meer gematigde Wickreme singhe stemmen kunnen kos ten. Veel kiezers op Sri Lanka zijn de verkiezingsstrijd al beu. De kandidaten hebben de afgelopen dagen tegen el kaar op lopen bieden: subsi dies op essentiële behoeften als kunstmest en melk, meer banen. En ze beloven grote economische groei. „Er wordt van alles geroepen, maar we geloven niet dat daar iets van terecht komt", zegt Samu Dilum Sanjeewani (39), die nog steeds in een tent in een tsunamikamp bij de stad Galle woont, samen met haar twee dochters en haar zus. „We hebben veel verkiezin gen, maar niemand maakt zijn beloften waar. We willen vrede, maar boven alles wil len we een huis." GPD door Jacqueline Steenwijk De 46-jarige alleenstaande moeder Regina Verschuur probeert al zes jaar de alimenta tie te innen voor haar twee jong ste kinderen. Maar nu geeft ze het op. Hij wint. „Hoeveel gege vens ik ook inlever, hoeveel rechtszaken ik ook win; dat geld krijg ik toch niet", zegt ze verbit terd. Al jaren leeft het gezin in armoe de en vooral stress. De jongste zoon van vijftien heeft een nieu we winterjas nodig. „Ik kan het niet betalen. Te triest voor woor den. Ieder jaar wordt het alimen tatiebedrag dat ik zou moeten ontvangen, opnieuw bevestigd. Het staat leuk op papier; bijna 560 euro per maand. Maar wat heb ik eraan, als ik het geld niet krijg." Het eerste jaar na de scheiding ging het nog goed. „Ik werkte parttime. Met de alimen tatie erbij konden we het goed redden." Tot haar ex-man een nieuwe vriendin kreeg en de be talingen stopten. Ze schakelde het Landelijke Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) in om de alimentatie voor haar te gaan innen. Tevergeefs. Haar ex-man was niet te trace ren; hij verhuisde te vaak. Zijn inkomen was onbekend. De man woonde in het buitenland. Om daar alimentatie te innen, moet het LBIO de autoriteiten van het desbetreffende land aan schrijven en dat kost tijd, luidde telkens hef antwoord. „Jaar in jaar uit heb ik alle informatie over zijn woningen, zijn zaken en zijn bezittingen die ik via mijn zoon hoorde, dooi'gegeven. Maar het heeft geen zin. Knetter gek werd ik ervan." Verschuur is een van de vele al leenstaande moeders die tever geefs proberen de kinderalimen tatie te innen. „Hij viert feest en wij hebben niets te eten", schrijft Natasja op een discussie site. Een andere vrouw vraagt zich af hoe ver ze moet gaan om haar ex-partner te dwingen te betalen. „Ik kan toch moeilijk als een spion achter hem aan gaan om uit te zoeken waar hij werkt?" Kat en muis Bij niet welwillende ex-part- ners wordt het innen van de kin deralimentatie al snel een kat- en muisspel, waarbij het LBIO erachter aan loopt. Soms lukt het. Andere keren gaat het fout. De ex-partner is te slim. Of het LBIO te traag, zo blijkt uit rap porten van de Nationale Om budsman. Begin dit jaar behandelde de Ombudsman nog een klacht van een vrouw die al sinds 1991 de alimentatie voor haar drie kinde ren probeerde te innen. Tot 1999 was haar man niet traceer baar. Daarna bleek zijn salaris te laag te zijn. Enkele maanden later was de man weer verdwe nen. Hij had ontslag genomen. Volgens de Ombudsman heeft het LBIO stelselmatig te lang ge wacht met het opsporen van de ze man. Niet zelden zat er meer dan een jaar tussen. Te lang, stelt de Ombudsman, bij een no toire wanbetaler. Directeur De Bakker van het LBIO erkent dat zijn bureau wel eens fouten maakt. Maar het is zeker in dit soort gevallen erg lastig om mensen die niet Het Landelijk Bureau Inning Onder houdsbijdragen (LBIO) is in 1995 opge richt om gedupeerde ouders te helpen bij het innen van de kinderalimentatie. Het bu reau werkt in opdracht van de ministeries van Justitie en van Volksgezondheid, Wel zijn en Sport. Bij echtscheiding zijn partners verplicht ali mentatie voor hun ex-partner te betalen als die financieel niet in staat is voor zichzelf te zorgen. Daarnaast hebben ouders een finan ciële zorgplicht voor hun kinderen tot die 21 jaar zijn. Jaarlijks scheiden ruim dertig duizend echtparen in Nederland. Bij circa 19.000 gezinnen is er sprake van kinderen. In tien- tot twaalfduizend gevallen stelt de rechter een alimentatiebedrag vast. De ove rige zevenduizend gezinnen krijgen of geen alimenatie toegewezen omdat de vertrekken- AFSCHEID - Frankrijk heeft gisteren in Le Havre de laatste eer bewezen aan de zaterdag plotseling overleden Renée Co- ty, echtgenote van de Franse president. Coty overleed op 69-jarige leeftijd aan een hart aanval. MOORD - De dode vrouw die dinsdagochtend in het Kanaal van Gent naar Temeuzen bij Sluiskil is gevonden blijkt te zijn vermoord. Het zou gaan om een ongeveer 45-jarige wouw uit Arnhem die twee we ken geleden naar Sas van Gent kwam en samen met een straat muzikant haar intrek nam in een woonwagen. De vrouw zon maandagavond nog in café in Sluiskil zijn gezien. Hel ont zielde lichaam werd door smid Hector Dupuy gevonden aan de Westzijde van het kanaal, De politie onderzoekt de zaak. GROND - Uit onderzoek ni de waterhuishouding in Zee land is gebleken dat achtdui zend hectare cultuurgrond lijdt aan verdroging. De Com missie Waterbeheersing a Ontzilting, die verantwoorde lijk is voor het onderzoek, gi nu verder met het bestuderen van de ligging en omvang va» zoetwaterzakken. Regina Verschuur: „Bijna 560 euro per maand staat leuk op papier. Maar wat heb ik eraan, als ik het geld niet krijg." foto Harmen de Jong/GPD willen betalen aan te pakken. Wie meerdere keren per jaar ver huist en zich nergens opnieuw in laat schrijven, is al snel on vindbaar voor het LBIO. Wie niet wit werkt en ook geen uitke ring krijgt, is niet te traceren via de belastingdienst. Sommige ex-partners nemen doelbewust ontslag zodra het LBIO beslag laat leggen op hun inkomen. Anderen laten hun zaak bewust failliet gaan om hun inkomen omlaag te bren gen. Een rechter zal op basis van dat nieuwe inkomen de hoogte van de alimentatie verla gen. Soms tot nul. De enige weg die dan nog openstaat voor de verzorgende ouders is een zoek tocht naar het 'echte' inkomen van hun ex. GPD de partner een te laag inkomen heeft, of de partners regelen het onderling. Ouders mo gen de bijdrage ook op nul zetten, bijvoor beeld in ruil voor het behouden van de ouderlijke woning. Het LBIO kan beslag la ten leggen op loon, vermogen en andere be zittingen. Het bureau werkt gratis voor ge dupeerde ouders. De kosten voor de inzet van het bureau en deurwaarders worden verhaald op de wanbetaler. GPD Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax:(0113)315609 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Statïonspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax. (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax: (0111 (454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren Goes, Zierikzee en hulst: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tol 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 20,55 n.v.t per kwartaal: 59,75 62,00 per jaar: €229.20 233,30 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maandvoorM einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 31, 4460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,80 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35,93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgcvoen- overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens - ,r hei Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (076)5312550 Fax. (076)5312340 Personeelsadvertenties: Tel: (076)5312240 Fax:(076)5312340 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (076)5312104 Fax. (076)5312340 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend got* Tel: (076)5312277 Fax:(076)5312274 Internet: www.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-ct aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt g (abonnemenien)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten W ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvujdlg de derden, Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u d' zersservice. Postbus 314460 AA Goes. it schriftelijk molden bij P&lr Behoort tot ♦.ii* WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4