Zorgen om mantelzorgers
itreng zijn voor Uzelf en hard werken
JrllE**
Geplooide landschappen van
Cooijmans trekken aandacht
17
js twee jaar
,el voor handel
harddrugs
Straf geëist tegen veelpleger
EPZ mag biomassa meestoken
Sociaal plan voor Advanta
Kabbelaarsweg dicht
kunst
Vrijbuiter en
Beest herstellen
festival in ere
Discussieavond
Bewaerschole
Overbelasting
vrijdag 11 november 2005
IDDELBURG - Het Openbaar
jnisterie heeft gisteren voor de
bank in Middelburg we-
drugshandel twee jaar cel,
jurvan drie maanden voor-
aardelijk. geëist tegen een
i-jarige man uit Vlissingen.
zaak kwam aan het rollen na-
i de man in verband werd ge
acht met een poging tot afper-
De verdachte leende op 28
mi van dit jaar zijn auto uit
meen vriend, Met behulp van
e auto werd nog dezelfde dag
B poging gedaan om iemand
„bedrag van 40.000 euro af te
jjen De slachtoffers deden
ngifte bij de politie, maar die
>f alleen de auto aan die in
iddelburg onbewaakt was ach-
gelaten.
politie wachtte tot iemand
mi op kwam halen. Dat was de
-jarige Vlissinger die gisteren
irnover de rechtbank beweer-
dat hij nergens vanaf wist. In
nauto was een vuurwapen ge-
inden. ook daar zei hij niets
|n te weten. „Ik had wel het
rmoeden dat die vriend mijn
ito nodig had voor iets dat het
glicht met kon verdragen", al-
de verdachte. „Maar van die
lersing wist ik niets."
jr het uitlenen van zijn auto
d de Vlissinger een paar hon-
■rd euro gekregen, plus een
ikketje drugs ter waarde van
euro. De politie had tijdens
huiszoeking een pakketje
gs gevonden, volgens de ver-
hte was dat het pakketje dat
die ochtend voor zijn auto
d gekregen. Volgens getuigen
is het zijn voorraad om te dea-
De verdachte gaf toe dat hij
ph van 2002 tot 2005 schuldig
d gemaakt aan het handelen
Officier van justitie G.
isterveld sprak de man vrij
n medeplichtigheid aan de po-
tot afpersing. „Het heeft er
schijn van. maar ik kan het
bewijzen", aldus de offi-
De eis bleef beperkt tot het
alen en voorhanden hebben
ddrugs. Raadsman A.
|1 pleitte voor een straf in over
stemming met geringe drugs-
indel
rechtbank doet 23 november
(spraak in deze zaak.
Middelburg - In Zeeland is gisteren voor de eerste keer
een ISD-maatregel geëist tegen een veelpleger. Het ging
om een 47-jarige Vlissinger: de man hoorde een opname
van twee jaar in een Inrichting voor Stelselmatige Daders
(ISD) tegen zich eisen. Dat houdt in dat hij tijdens zijn de
tentie tal van cursussen moet volgen op het gebied van so
ciale vaardigheid en delictpreventie om recidive te voor
komen. „Deze man is ambtshalve bekend bij het hele poli
tiekorps van Walcheren. Hij leeft al jaren op de rand van
de samenleving", aldus officier van justitie G. Oosterveld.
De verdachte is de afgelopen vijf jaar tien keer veroor
deeld. De ISD-maatregel is bedoeld om de samenleving te
beschermen tegen zogenoemde draaideurcriminelen. In
het rapport van de reclassering wordt de Vlissinger als
een zeer actieve veelpleger bestempeld. In februari had
hij geweigerd een politiebevel op te volgen en had hij een
agente beledigd. In juli kwam daar een autokraak bij.
Voor die delicten moest hij gisteren voorkomen.
De rechtbank doet 23 november uitspraak in deze zaak.
MIDDELBURG - Het dagelijks provinciebestuur verleent
aan EPZ een vergunning om in de kolencentrale in Borsse-
le per jaar 600.000 ton biomassa mee te stoken. Ook mag
het bedrijf vijf windmolens in bedrijf hebben.
De stroom die ermee wordt opgewekt, mag EPZ verkopen
als duurzaam opgewekte energie. De vergunning is gege
ven om de uitstoot van het milieuschadelijke kooldioxide
te verminderen. Door het gebruik van biomassa bespaart
EPZ 300.000 ton kolen per jaar. De nieuwe vergunning is
een vervolg op een uitspraak van de Raad van State vorig
jaar september. Toen werd een eerdere vergunning vernie
tigd omdat er onvoldoende rekening gehouden werd met
de nieuwe Europese wetgeving. In de nieuwe vergunning
is dit aangepast.
KAPELLE - De directie van Advanta Seeds in Kapelle en
de vakbonden zijn het eens geworden over een sociaal
plan. Dat plan is gistermiddag in meerderheid door de le
den van FNV Bondgenoten, CNV Bedrijvenbond, de Unie
en RMU aanvaard.
De maisverwerkingstak van Advanta verdwijnt uit Zee
land en wordt in Frankrijk geconcentreerd. Daarmee zijn
ongeveer negentig banen gemoeid. Bij de reorganisatie
mogen volgens het sociaal plan niet meer dan 95 fulltime
arbeidsplaatsen verloren gaan. Mensen die hun baan ver
liezen krijgen afhankelijk van hun leeftijd en gewerkte
dienstjaren een aantal maandsalarissen uitgekeerd. Dat
bedrag wordt vermenigvuldigd met een factor 1,4. Verder
wordt geprobeerd mensen zoveel mogelijk van werk naar
werk te begeleiden. Bestuurder C. Qoban van FNV Bond
genoten noemt het 'een goed sociaal plan'.
RENESSE - De Kabbelaarsweg wordt van 14 tot en met
18 oktober afgesloten voor verkeer in verband met werk
zaamheden. Het kruispunt wordt in opdracht van de pro
vincie aangepast en veiliger gemaakt. Het verkeer wordt
omgeleid via de Zeedistelweg, Van Kloosterweg, Zeeaster-
weg en de Hoogenboomlaan. Fietsers kunnen naast deze
omleidingsroute ook gebruikmaken van de Hogezoom.
krtigjaar schrijverschap Johanna Kruit in beeld
or Rolf Bosboom
IDDELBURG - „Uw werk
ll voor mij in de categorie
lar 'wel iets in zit'", schreef
ns Warren in mei 1973 aan Jo-
Dna Kruit, die schoorvoetend
ar eerste gedichten aan hem
voorgelegd. Hij moedigde
ar aan te blijven schrijven,
hebt werkelijk het vonkjé.
al U vooral verder, maar
mg zijn voor Uzelf en hard
rken."
lanna Kruit ging verder, was
voor zichzelf en wérkte
'd. Ze debuteerde in januari
'5 in het tijdschrift Wending
werd een bekende schrijfster
boeken voor zowel volwasse-
kinderen. Ter gelegen-
d van dertig jaar schrijver-
én het feit dat ze volgende
and 65 jaar wordt, wijdt de
emvse Bibliotheek in Middel-
rg onder de titel De omtrek
een antwoord een uitgebrei-
expositie aan haar werk. De-
W'ordt vanmiddag geopend
Wim Hofman, met wie de
rijfster vaak heeft samenge
werkt. De aansporende brief
van Warren is te lezen op de ten
toonstelling, die veel materiaal
bevat uit Kruits eigen archief.
„Toen ik wist dat deze tentoon
stelling kwam, ben ik op zolder
in allerlei oude mappen gaan
grasduinen. Daar kwam ik on
der meer heel veel corresponden
tie van vroeger tegen."
Het bracht haar op het idee
haar literaire archief veilig te
stellen door het onder te bren
gen bij de Zeeuwse Bibliotheek.
De schrijfster, die geboren is in
Zoutelande maar sinds 1962 in
Biggekerke woont, draagt het ar
chief vanmiddag bij de opening
van de expositie symbolisch
over aan Marlies Jongejan, waar
nemend directeur van de biblio
theek.
Briefwisseling
Er is veel interessant materiaal
te zien op de tentoonstelling, zo
als de - literair gearrangeerde -
briefwisseling met Adriaan Viru-
ly begin jaren tachtig. Die had
moeten leiden tot een brieven
boek, maar is na de dood van Vi-
ruly in 1986 'blijven sluimeren
in een map'. Ook wordt meer al
ledaagse correspondentie ge
toond met Jan Elburg, Paul de
Wispelaere. Roel Houwink, Ivo
de Wijs, J.C. van Schagen, Ger-
rit Kou wen aar en Herman de
Coninck.
Vrijwel niets ontbreekt op de ex
positie: een vitrine met al haar
kinderboeken, een vitrine met
haar poëzie voor volwassenen,
haar geboortekaartje, een uitge
breide verzameling privéfoto's,
een reeks ansichtkaarten van
Zoutelande, literaire tijdschrif
ten (veelal inmiddels opgehe
ven) waarin ze ooit publiceerde,
opschrijfboekjes, de natuurdag-
boeken die ze tien jaar lang
heeft bijgehouden, diverse gete
kende reisdagboeken, een les
pakket dat naar aanleiding van
haar boek Brieven aan een prins
is gemaakt en zelfs de gecrashte
harde schijf van haar computer
waarop haar totale oeuvre tot
en met 2002 stond. „Maar geluk
kig had ik een back-up."
Er zijn talrijke bijzondere voor
werpen, zoals een schaal ge
maakt door Mirjam van Sluijs
waarin Kruits gedicht 'Paal
hoofd' is verwerkt, een glas
waarop een van haar haiku's
(die ze dagelijks schrijft) is
geëtst, de oorkonde van de Vlag
en Wimpel die ze in 1996 ont
ving voor Zoals wind om het
huis, diverse bibliofiele uitga
ven, een kussensloop voorzien
van haar poëzie, de eerste num
mers van het tijdschrift Slib
waarbij ze halverwege de jaren
zeventig deel uitmaakte van de
redactie, de verbeeldingen die
Els Wijland, Giel Louws en An
ne Breel maakten van de gedich
ten van Kruit, toen zij de kerst
salon van de Zeeuwse Kunst
kring opende.
Video's
Verder worden er twee video's
vertoond: die korte, eigenzin
nige film die Jos de Putter op
verzoek van Film by the Sea
maakte op basis van Kruits ge
dicht 'Stoomgemaal Oosterschel-
de' en de reportage die Omroep
Zeeland eerder dit jaar produ
ceerde bij de verschijning van
haar boek Zomer in Zoutelande.
In de tentoonstelling wordt ook
stilgestaan bij de rampspoed die
janna Kruit stelde
latzie, is het toch
ter gelegenheid van haar dertigjarig jubileum als schrijfster haar literaire archief tentoon: „Nu ik het allemaal zo bij
wel heel bijzonder." foto Ruben Oreel
Kruit trof in maart 1995, toen er
brand uitbrak in haar werkka
mer en manuscripten, boeken en
veel ander onvervangbaar mate
riaal verloren ging. Foto's tonen
de aangerichte schade. „De
brandweer heeft gedaan wat ze
kon, en deed dat heel goed,
maar de rotzooi opruimen is
toch wel een hoofdstuk apart",
schreef ze er enigszins mismoe
dig bij. Te zien is ook een brief
van collega-schrijver Jan Eijkel-
boom, die haar direct een hart
onder de riem stak.
De expositie toont waar het
vonkje dat Hans Warren al sig
naleerde gedurende dertig jaar
toe heeft geleid. Het overzicht
vervult de schrijfster met trots.
„De kick van vroeger als er iets
van mij verscheen is een beetje
weg, omdat ik altijd wel bezig
ben met iets nieuws. Thuis stal
je al het materiaal ook niet uit.
Maar nu ik het allemaal zo bij el
kaar zie, is het toch wel heel bij
zonder."
Expositie: 'De omtrek van een ant
woord. Johanna Kruit - dertig jaar
in beeld', t/m 17 december in de
Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg.
Johanna Kruit viert haar verjaar
dag voor kinderen op woensdag 23
november van 14.30 tot 16.00 uur
op de jeugdafdeling van de biblio
theek.
Op dinsdag 29 november is er een
literaire avond met de schrijfster,
om 20.00 uur in de aula van de bi
bliotheek.
GOES - Het Vrijbuiterfestival
in Goes is in ere hersteld, ter ge
legenheid van het 22,5-jarig be
staan van het gelijknamige café.
Het festival wordt morgen van
af 18.00 uur gehouden.
Het muziekfestijn is samen met
't Beest opgezet. Daar staan ze
ker vier bands op het podium:
Stijlfreakz uit Zierikzee (mix
van metal en hiphop), de Schou-
wen-Duivelandse rockband
Headmode, The Hollow Men
(rock) en Skitsoy uit België, de
band van Franky De Smet-Van-
damme (voorheen Channel Ze
ro). De Brabantse metalband
Fuelblooded staat onder voorbe
houd aangekondigd.
Ondergaande Zon 1 en 2 van Huub Cooijmans in De Honte.
foto Camile Schelstraete
door Anita Tournois
TERNEUZEN - Kleuren en
structuren domineren de wer
ken van Huub Cooijmans. Zijn
merendeel geplooide landschap
pen zijn momenteel te bezichti
gen in de expositieruimte route
31 van ziekenhuis De Honte. Ab
stract en sober van vormgeving,
maar vervaardigd in een geheel
eigen stijl, trekken ze aandacht
en vragen om nader bekeken te
worden.
Van oorsprong is Cooijmans ar
chitect, maar hij heeft altijd al
geschilderd. Toen hij stopte met
zijn architectenbureau, kon hij
meer tijd besteden aan wat eerst
een hobby was, maar al spoedig
uitgroeide tot een dagelijkse pas
sie en diverse tentoonstellingen.
De kunstenaar - zeLf noemt hij
zich semi-professioneel, maar
als bezoeker zal men vaststellen
dat deze vlag de lading niet dekt
- is autodidact en schildert met
de denktrant en werkwijze van
een architect.
Voorstudies
Toch vormen gebouwen, bouw
stijlen of steden niet zijn voor
naamste inspiratiebron maar
het landschap; vooral dat van
Zuid-Frankrijk (Dróme), waar
hij vaak langere tijd verblijft.
Van bijvoorbeeld stukken uit
dit landschap worden eerst
nauwkeurige voorstudies ge
maakt en dan verwerkt op doek
om ze zo als tastbare herinnerin
gen te bewaren: landschappelij
ke elementen samengebald tot
abstracte vormen.
Een zeker lijnenplan en cirkels,
hoeken en vlakken maken zijn
architectonische achtergrond
zichtbaar. Reliëf wordt verkre
gen door het plooien en vouwen
van doek of stof, waarna het op
gespannen is op frame met een
zekere diepte waardoor deze
werken iets massiefs uitstralen.
Hierop wordt uitbundig acryl
verf aangebracht in talloze la
gen, lekker dik en vaak glan
zend, net of lakverf gebruikt is.
In een symfonie aan kleuren,
met warme en diepe tinten zoals
in Tapijt van kleuren 1 en 2.
Maar ook ingetogen van sfeer,
in ton sur ton, in bijvoorbeeld
Zeegezicht 1 en 2 - enkele wer
ken waarin herkenbare elemen
ten als paalhoofden te zien zijn
- of Strand 1 en 2, in naturel tin
ten en verwerkt met echte
schelpdelen.
Titels als Geplooide composities
of Structuren in het landschap
spreken voor zich en worden ge
kenmerkt door golfbewegingen.
Een ander kenmerk is het herha
len van vierkanten, in, op of
naast elkaar gebruikt. Evenals
het herhalen van een favoriet
thema in twee-, drie- en soms
zelfs vierluiken.
Het is eigenzinnig werk, dat qua
werkwijze nog tal van mogelijk
heden biedt voor de toekomst en
qua kunststroming niet direct er
gens kan worden ingedeeld.
Naast schilderijen zijn enkele
objecten van zijn hand tentoon
gesteld in vitrines. Houten
boomstamdelen, verwerkt met
touw en spijkers of pa-
pier-maché, beschilderd in
zwart, wit, rood en grijs met ac
centen van goudverf. Een soort
fantasiewereld, geïnspireerd
door vormen van insecten.
Expositie: werk van Huub Cooij
mans, t/m eind november in zieken
huis De Honte, expositieruimte
route 31, Terneuzen. Geopend tij
dens kantooruren.
BURGH-HAAMSTEDE - In de
Bewaerschole in Burgh-Haam-
stede wordt morgen tussen
17.00 en 19.30 uur een discus
sie-bijeenkomst gehouden over
interventies van kunstenaars in
de openbare ruimte.
Deze bijeenkomst is de eerste
van een serie van drie gesprek
ken in het kader van de tentoon
stelling 'Om de bus te laten stop
pen steek een hand op' van
Kamiel Verschuren en Lauran
Schijvens. Deze expositie is
weer onderdeel van het exposi
tieproject 'Spouw' in de Bewaer
schole. De presentatie van Ver
schuren en Schijvens loopt tot
eind januari.
Tijdens de eerste discussiebij
eenkomst staat de invloed van
de kunstenaar binnen de ruimte
lijke ordening centraal. De vol
gende gespreksavonden staan
gepland op de zaterdagen 26 no
vember en 3 december. Er zal
dan discussie worden gevoerd
over De Bewaerschole als kunst
motel en de herinrichtingsplan
nen voor de rotonde in Westen-
schouwen
Ook mantelzorgers hebben echter zorg
nodig. Zij kunnen ook in de problemen
komen, als de zorg die ze verlenen te
zwaar wordt. Gezondheidsproblemen,
spanningen en overspannen raken, zijn
risico's die dan op de loer liggen.
De stichting coördinatiepunt vrijwillige
thuiszorg Zeeland en LOT (de vereni
ging van mantelzorgers) hielden giste
ren in De Stenge in Heinkenszand de
Zeeuwse dag van de mantelzorg. Onge
veer honderdvijftig mantelzorgers uit
Bij wijze van ontspanning konden de deelnemers aan de dag van de mantelzorg kennismaken met Reiki, een systeem van hand
oplegging, waarbij je levenskracht (Ki) kunt doorgeven aan jezelf en anderen. foto Willem Mieras
heel Zeeland zijn daar op afgekomen.
Sylvia Tuinder, directeur van de stich
ting, vertelt dat de bijeenkomst in Hein
kenszand bedoeld is om de mantelzor
gers er eens een dagje uit te laten zijn.
Omdat dat voor veel mantelzorgers
moeilijk is - ze moeten vaak voor ie
mand zorgen - heeft de stichting ge
zorgd dat er vrijwilligers zijn die voor
een dagje de taken over kunnen nemen.
Het initiatief is bedoeld als een duwtje
in de rug, zodat mantelzorgers doorkrij
gen dat ze er af en toe best eens een
keertje tussenuit kunnen. Als het op
zo'n moment nodig is, kunnen ze weer
een beroep doen op een vrijwiliger.
Tuinder: „Er is voor mantelzorgers
vaak een hoge drempel om eens een dag
je weg te gaan. Nu gaat het nog om een
dag waarop ze met andere mantelzor
gers contacten kunnen leggen, informa
tie op kunnen doen en zich een beetje
kunnen ontspannen. Misschien dat ze
dan een volgende keer eens echt iets
voor zichzelf doen, bijvoorbeeld een
dagje winkelen. Ze hebben nu in ieder
geval de eerste stap gezet."
Om het nog wat gemakkelijker te ma
ken had de organisatie ook voor een
aantal bussen gezorgd om de mantelzor
gers op te halen en weer thuis te bren
gen.
Volgens Tuinder kan mantelzorg je zo
maar overkomen. Van de ene op de an
dere dag kun je mantelzorger zijn. In
het begin is het nog makkelijk, maar na
een jaar is het voor velen al een hele be
lasting
Belasting
Directeur Arie Ouwerkerk, van
LOT/Xzorg, Vereniging van Mantelzor
gers, gaf in een toespraak aan dat die be
lasting in de toekomst nog wel eens veel
groter zou kunnen worden. „Nederland
telt 750.000 mantelzorgers. Van hen
hebben er 200.000 problemen door over
belasting", gaf Ouwerkerk gisteren in
Heinkenszand aan.
De professionele ondersteuning waarop
nu nog een beroep kan worden gedaan,
brokkelt af. Ook de invoering van de
Wet maatschappelijke ondersteuning in
2006, kan een oorzaak zijn van toene
mende druk op de mantelzorgers. Hij
gaf de aanwezige mantelzorgers aan
dat zijn vereniging zich in wil zetten
om dat zo veel mogelijk tegen te gaan,
maar eigenlijk is het gewoon een finan
cieel verhaal, voegde hij er aan toe.
Becijferd is dat 80 miljoen euro nodig is
voor specfieke steun aan de mantelzor
gers. Doch er is slechts 22 miljoen euro
beschikbaar.Ouwerkerk vindt ook dat
mantelzorgers een beroep moeten kun
nen doen op zogenaamde respijthulp,
voor minstens vier uur per week. Ook
een onkostenvergoeding voor mantelzor
gers moet bespreekbaar zijn, vindt Ou
werkerk. Het sociaal cultureel planbu
reau heeft uitgerekend dat een mantel
zorger per jaar 1000 euro aan onkosten
kwijt is. Dat geld staat los van de kos
ten die de patiënt maakt.
Volgens Ouwerkerk komt mantelzorg
juist voor bij mensen met relatief lage
inkomens, omdat de hogere inkomens
de zorg gewoon inkopen. Dus een onkos
tenvergoeding is volgens hem dan ook
best op zijn plaats.
Prijzen
De dag van de mantelzorg werd ook
aangegrepen om drie Zeeuwse zorgpro-
jecten in het zonnetje te zetten. Die vie
len vorige week in de prijzen bij het CZ
fonds. De hoofdprijs van 2500 euro ging
naar een eetproject op Schouwen-Dui-
veland. Het project is bedoeld voor
ouders van kinderen met anorexia en
boulimia nervosa. Met behulp van sta
giaires van de Hogeschool Zeeland
wordt een steunpunt op Schouwen-Dui-
veland opgezet, voor training en infor
matie.
De andere projecten waren gericht op
jongeren uit andere culturen, met als
doel in die culturen ook de mantelzorg
onder de aandacht te brengen en een
project dat zich richt op jonge mantel
zorgers. Onder de 25 projecten die bij
het CZ-fonds waren ingediend waren
deze drie Zeeuwse projecten. Die vielen
alle in de prijzen.
Zeeland kent 45.000 mantelzorgers.
Dat zijn de mensen die min of meer
bekend zijn bij de organisaties die zich
met mantelzorg bezighouden. In werke
lijkheid zijn er veel meer mantelzorgers
in de Zeeuwse samenleving. Mensen die
thuis voor hun partner, een familielid
een buurman of -vrouw zorgen, zonder
dat daar instanties aan te pas komen.
Zij zijn van lieverlee in die situatie ge
rold en vinden het niet meer dan nor
maal dat ze dat doen.