Parijs lijkt voorlopig nog ver weg
PZC
Amerikanen vechten in Irak
tegen een onzichtbare vijand
PZC
Rechtspraak
Winkeldiefstal is
amper te bestrijden
In Nederland broeit het ook, maar Franse toestanden lijken niet aannemelijk
1
8 november 1955
;gSï. -
m
■ms-
dinsdag 8 november 2005
door Eelco van der Linden
en Jacqueline Steenwijk
Parijs brandt. Volgens sommi
ge Marokkaanse jongeren
broeit het ook hier en is het niet
de vraag óf, maar wannéér ook
in Nederland zulke rellen ont
staan. Maar anderen vinden dat
ze het in Nederland veel beter
hebben. „Wij hebben nog zicht
op een beter leven."
Ze hangen meestal met een
groepje van acht man op straat
in de Utrechtse wijk Kanalenei
land. „Kijk naar ons. Wij heb
ben niets te doen. Geen werk,
geen buurthuis en hier op straat
mogen we van de politie ook
niet staan. Dat maakt me boos",
zegt de 22-jarige Marokkaan
Rashid.
Als je het hém vraagt, komen er
ook in Nederland rellen. „Het is
er nog niet. Maar het komt er
wel aan. Beetje bij beetje wordt
het leven slechter voor ons. We
worden overal buitengesloten,
gediscrimineerd en stelselmatig
door de politie lastiggevallen.
Er is een heleboel boosheid en
dat gaat uit de hand lopen",
waarschuwt hij.
De enige Surinaamse jongen in
het groepje vindt dat hij hier
geen rechten heeft. „Als je er
gens kritiek op levert, dan doen
ze alsof ze je horen, maar daar
na houdt het op. Als je niet meer
gehoord wordt, dan blijft er nog
maar een middel over: geweld.
En dat is precies wat ze in
Frankrijk nu aan het doen zijn."
Even verderop in het winkelcen
trum staat de 21-jarige Youssef
met zijn vrienden een broodje te
eten. „Nederland is niet met
Frankrijk te vergelijken. Daar
leven velen in getto's. Ze wor
den niet gehoord. Dat speelt
hier nog niet. Maar het gaat wel
steeds meer die kant op. Buiten
landers worden steevast buiten
de groep gezet. En dat roept
agressie op."
Ook de 16-jarige Shadan en zijn
vrienden sluiten massale rellen
in Nederland niet uit. „Hier
heeft het alleen een andere oor
zaak. Wij hebben het op zich
goed hier. Maar jongeren voelen
zich wel steeds meer bedreigd.
Zowel buitenlandse als Neder
landse. Er hoeft maar een aanlei
ding te zijn en één groepje be
gint. De rest loopt er dan achter
aan", zegt hij.
De sfeer in Nederland is ver
slechterd, klinkt ook in andere
Nederlandse steden met veel al
lochtone jongeren. „Er is meer
discriminatie", zegt de 17-jarige
Marokkaanse scholier Faysal
Cherti in de Amsterdamse wijk
Slotervaart, ooit het thuis van
Mohammed B. „Meer vingerwij
zen, meer wij-zij-denken. Met
dank aan meneer Balkenende."
Zijn vriend Paul Lezaire („Ik
ben een halve Arubaan.") acht
escalatie heel wel mogelijk. „Er
hoeft maar een ongeluk te gebeu
ren en patsl Er is veel teleurstel
ling over hoe het hier gaat."
Maar er klinken ook andere
stemmen. „Er zijn hier nog goe
de huizen, je kunt naar school,
er is studiefinanciering, een
OV-jaarkaart: de situatie hier is
niet te vergelijken met die in Pa
rijs", zegt de 18-jarige Meltem.
Ze is met zes vriendinnen van
Marokkaanse en Turkse af
komst op weg naar het Instituut
Walraven, waar ze een oplei
ding krijgen om in de zorg aan
de slag te kunnen. „Wij hebben
nog zicht op een beter leven en
dat kunnen de meesten in Parijs
niet zeggen", zegt de Turkse
Ozege.
Grimmig
Verderop houdt een groepje
achttienjarige Marokkanen de
wacht voor een Turkse bakkerij.
De sfeer is grimmig. „Goed dat
er eindelijk eens op een juut is
geschoten, ik vind het prachtig
wat daar gebeurt", schreeuwt er
een. Ook hier blijkt de onvrede
groot, maar de jongeren weten
eigenlijk niet wat er in Parijs
speelt en er heerst zeker geen so
lidariteit. „Man, we zitten hier
in Amsterdam, wat kan mij het
nou verrotten wat ze daar
doen", roept een jongen.
„Ze zijn er echt niet mee bezig",
zegt Redouan Dafi, een Marok
kaanse welzijnswerker in deze
buurt. „Het kan ook hier gebeu
ren - de dingen hebben door
gaans hun eigen dynamiek -
maar er wordt niet naar toe ge
werkt. We hebben onze eigen
problemen, Parijs is van een to
taal andere orde."
Niet ver van de Turkse bakkerij
staat de 17-jarige Elmadam
voor zich uit te staren in de drui
lerige regen. Hij is Marokkaan,
sinds twee jaar in Nederland en
bezoekt scholengemeenschap
'Esprit'.
„Mijn familie woont in Frank
rijk, in Lille. Ik hoor dat het er
slechter en slechter gaat." Kan
het in Nederland ook die kant
uit gaan? Elmadam schrikt.
„Nee, Nederland is gezellig."
Op Marokkaanse en islamiti
sche internetfora zoals ma-
roc.nl, moslim.nl, elqalem.nl
worden de rellen in Parijs van
neutraal commentaar voorzien.
Vooralsnog ziet niemand het
vuur naar Nederland overslaan.
Zo worden vooral de verschillen
tussen de Nederlandse steden en
de getto's van Parijs benadrukt.
Ene MaRiah beschrijft op ma-
roc.nl bijvoorbeeld de voorste
den van Marseille, waar ze ooit
was. Al Sawt vult aan dat die
voorsteden in niets op de Am
sterdamse Bijlmer lijken.
Weer iemand anders: „Die Fran
se achterbuurten zijn inderdaad
ongelofelijk armoedig en sme
rig. Vuil ligt meters hoog opge
stapeld en de woningen zien er
niet uit. Ik kan me voorstellen
dat je in dat soort wijken, als de
politie niet bepaald je vriend is,
makkelijk over te halen bent om
te gaan rellen."
Restrictief beleid
Volgens Mohamed el Aissati,
voorzitter van maroc.nl en Mo
hammed Jabri, columnist bij
elqalem.nl, is de situatie in Pa
rijs niet met die in Nederland te
vergelijken. „De sociaal-econo-
nomische situatie van veel jonge
ren in Frankrijk is veel slechter
dan die van jongeren in Neder
land", aldus El Aissati. „Maar
als de regering dit restrictieve
beleid doorzet, kan het hier ook
misgaan."
Ook Jabri vindt dat de Neder
landse regering veel meer zou
moeten doen tegen de uitslui
ting van Marokkaanse jongeren
op de arbeidsmarkt. Toch ziet
hij rellen zoals in Frankrijk hier
niet snel gebeuren. „Daarvoor
zijn de moslims in Nederland
veel te decadent." GPD
Slechts twee jaar lang heeft NederlandJl
ryrechtspraak gekend: tijdens de Fransei)l
zetting van 1811 tot 1813. De Fransen ha;,1
den hun hielen nog niet gelicht of de rechtJ
draaiden de spelregels snel weer terug. PottenS2
kers zijn in de rechterlijke keuken niet gewenst!
zeker geen leken die zich niet door de letter vanat
wet maar door hun emoties laten leiden. 1
Bijna twee eeuwen later is de positie van de Ned#
landse rechter binnen het rechtssysteem nog al|j$
onaangetast. Zo nu en dan gooit een politieke pi?
tij een balletje op om de rechtspraak transbarJ
ter te maken, maar tot een daadwerkelijk grotdi
bemoeienis van de burger heeft dit nooit mogentël
den. De LPF doet nu opnieuw een poging en stift
voor, de juryrechtspraak in ere te herstellen en c
kenrechters te introduceren. Maar het is een ml
vatting te denken dat dit instrumenten zouq
zijn om het vertrouwen in de rechtsstaat te hersti
len, zoals LPF-Kamerlid Eerdmans betoogt. 1
noemt een aantal voorbeelden van dwalingen Ji
als die rond Kees B., die ten onrechte werdverol
deeld vanwege de Schiedammer parkmoord. Er
jury of lekenrechter had echter precies dezelif
fout kunnen maken.
Vervolgens doet de door electoraal verlies danig4
paniekeerde LPF een beroep op de onderbuik ii
het kiezersvolk door vast te stellen dat 'men'l
straffen te laag vindt. Een jury zou daarin verantij1
ring moeten brengen. Ook dat is geen argwncf
door wetswijziging kan de Kamer immers nu al?
strafmaat van elk gewenst misdrijf opvoeren.
rechter heeft zich daar maar aan te houden, n
Tot slot is het niet verwonderlijk dat de LPF voii
herinvoering van het schavot op het marktplëinP
grote rechtszaken moeten rechtstreeks worden
gezonden via televisie en internet en slachtoffer
nabestaanden en de verdediging moeten zelf geil
gen kunnen oproepen. Dergelijke showproces»!
zijn bijvoorbeeld in de VS geen garantie voorst
deugdelijke rechtsgang gebleken en hebben erjl
dat land allerminst toe bijgedragen dat hetvl
trouwen in de rechtsstaat groot is.
Wel klopt de constatering dat het rechtsprocesij
Nederland onvoldoende doorzichtig is. Maar ff
komt niet alleen doordat de rechters hun keute
deur graag gesloten houden. De wetgever kan: t
rechter bijvoorbeeld verplichten zijn vonnissen1^
gebreider te motiveren dan hij nu doet.
Daarvoor hebben we geen jury nodig, maar een:
tiatief van het kabinet of - als dat uitblijft - van!
Tweede Kamer.
door Dylan de Gruijl
De strijd tegen winkelcri-
minaliteit blijft moei
zaam verlopen. Investeringen
in detectiepoortjes, camera's
en bewakers helpen nauwe
lijks en successen zijn
schaars. De detailhandel lijdt
jaarlijks honderden miljoe
nen euro's schade. Vandaag
maken de winkeliers en over
heid harde afspraken over
een betere aanpak.
Een paar jaar geleden had
Hoog Catharijne nog iets weg
van een wildwest. Zwervers
zopen en spoten voor de win
kels, er werd gejat als de ra
ven en de politie was haar ge
zag kwijt. „De criminaliteit
was echt heel hoog", zegt Mar
cel, filiaalleider van de Hema.
Na jaren van gigantische in
vesteringen en politie-inzet is
Hoog Catharijne sinds enige
tijd weer veilig. Het aantal
winkeldiefstallen is gehal
veerd en drugsoverlast met
een kwart gedaald. Winke
liers juichen, maar houden
ook hun hart vast. Blijft dit
wel zo? Winkelcriminaliteit is
nu eenmaal weerbarstig.
Laatst was het weer raak in
de Hema. Brak een man op
klaarlichte dag met een
schroevendraaier een kassala
de open. „Gewoon een blanke
man van een jaar of veertig.
Hij is later opgepakt. Dieven
zijn echt niet alleen Marok
kaanse jongens. Je komt ze
overal tegen."
Moeizaam
De strijd tegen winkelcrimi
naliteit is moeizaam. Spora
disch valt een succes te mel
den, zoals het project in Hoog
Catharijne dat onlangs de
prestigieuze Hein Roethof-
prijs ontving, maar landelijk
blijft het behelpen. Investerin
gen in detectiepoortjes, came
ra's, bewakingsdiensten en
opleidingen voor medewer
kers, ze lijken nauwelijks te
helpen. Al jaren achtereen lij
den ondernemers honderden
miljoenen euro's schade. „Het
blijft een 'ratrace'", erkent
Pieter Walraven, secretaris
veiligheid van het Platform
Detailhandel Nederland.
Vandaag tekenen het Plat
form en de overheid een con
venant met een reeks afspra
ken die het probleem moeten
beteugelen. De grote lijn
luidt: hard optreden tegen die
ven en betere afspraken tus
sen politie en winkeliers. Bete
re samenwerking heeft er al
voor gezorgd dat de politie
een overvalcoördinator in
dienst heeft. „Voor die tijd
wisten de politieregio's van el
kaar niet als er een bende
rondtrok. Ze wisselden die in
formatie niet uit. Te gek voor
woorden." Ook in Hoog Ca
tharijne hadden politie en
winkeliers een paar jaar te
rug weinig contact. Gebieds-
manager van het winkelcen
trum, Eelko van den Boog
aard, herinnert zich hoe mach
teloos winkeliers zich voel
den. „Ze deden geen aangifte
van diefstal meer. Had toch
geen zin, vonden ze." Het win
kelhart van Nederland was in
de greep van overlast en cri
minaliteit. De Albert Heijn,
drogisterijen en de slijterij
werden dagelijks leeggeroofd,
caissières moesten onder be
dreiging spullen gratis meege
ven en de V&D en Hema verlo
ren 2 procent van hun omzet
aan diefstal.
De sleutel tot de verbetering
bleek 'zero tolerance', met
een sociaal randje. Zo komen
notoire dieven tegenwoordig
direct voor de rechter en kun
nen ze een halfjaar achter de
tralies belanden. Tegelijk wor
den junks naar zorgcentra ge
dwongen waar ze gratis kun
nen gebruiken. „In Rotter
dam en Amsterdam treedt de
politie ook hard op, maar
daar hebben ze geen plek
waar verslaafden heen kun
nen."
Maar hoewel het resultaat in
Hoog Catharijne hoopgevend
is, winkeldiefstal valt niet uit
te roeien. Uit de Hema van fi
liaalleider Marcel wordt nog
steeds dagelijks gejat. Vooral
boxershorts, dameslingerie,
batterijen, handschoenen en
bijouterieën zijn populair bij
dieven. „Maar een dekbedo
vertrek is ook best gewild.
Als ik merk dat een bepaald
artikel veel wordt gestolen,
zet ik de bewakingscamera er
op. Veel meer kan je niet
doen. Winkeldiefstal is heel
moeilijk aan te pakken."
GPD
door Harald Doornbos
Amerikaanse militairen in
Irak vechten nauwelijks
nog tegen strijders, maar meer
en meer tegen bommen die over
al en nergens langs de weg lig
gen verstopt. „Ik wou dat we de
vijand eens zagen." Op patrouil
le met de Nationale Garde uit
Californië in het zuiden van de
Iraakse hoofdstad Bagdad.
Het is middenin de nacht als de
eenheid van drie humvee-jeeps
stilhoudt in een van Bagdads on
rustigste wijken: Al Dahwra. De
Amerikaanse militairen die uit
de voertuigen stappen, kennen
dit gebied als sector 25. En je
hoeft maar de term 'sector 25' te
laten vallen onder de militairen
van de Nationale Garde of je
krijgt opmerkingen te horen als
'aaaaargh', of 'nee, he?!' of
'don't like it'.
De reden is vrij simpel: in deze
soennietische wijk plaatsen op
standelingen constant bommen
langs de weg die tot ontploffing
worden gebracht wanneer het
Amerikaanse leger langs rijdt.
Deze IED's (Improvised Explosi
ve Device) zijn zo dodelijk dat
de afkorting inmiddels het
meest gebruikte woord is onder
de troepen. IED zus, IED zo. Ie
dereen is als de dood voor een
IED.
Maar een militair is een mili
tair. Angst is vervelend, maar
geen reden om ergens vanaf te
zien. En vanavond luidt de mis
sie: 'Zoek in sector 25 naar mo
gelijke IED's.' In de praktijk be
tekent dit dat acht militairen
uit de jeeps springen en met zak
lantaarns voor de voertuigen uit
lopen. Zij kijken links en rechts
van de weg. In de greppels er
naast. Onder vuilnis, achter ste
nen en in plastic zakken. IED's
worden overal verstopt. „Zelfs
in dode honden", zegt een sol
daat. Een paar maanden gele
den waren IED's nog met explo
sieven gevulde colablikjes.
Maar steeds vaker stuiten de
Amerikanen op geavanceerde
bommen met een tijdmechanis-
me, die een vernietigende
kracht hebben.
Risico spreiden
Iedere keer als de militairen op
iets vreemds stuiten, lopen zij
het risico een been, een hand of
zelfs hun leven te verliezen. De
ST.
JL
militairen spreiden de risico's.
Zij wisselen elkaar af als zij ver
dachte dozen, zakken of gaten
naast de weg vinden. „Deze is
voor mij", zegt luitenant Leroy
Cisneros wanneer hij een doos
bekijkt en er kort daarna een
flinke trap tegen aan geeft.
„Oké, dan neem ik deze", roept
sergeant Derell Smith waarna
hij een paar opgestapelde ste
nen omver duwt. In beide geval
len ligt er geen bom onder.
Even later vindt een andere mili
tair een verdachte zak. Niet we
tende wat het is, steekt hij zijn
hand er langzaam in. Hij vloekt:
„Verdomme, een rat." Maar lie
ver een rat dan een bom, is zijn
reactie.
Ondertussen is in de verte een
ongeveer twintig meter hoge
steekvlam zichtbaar die onmid
dellijk wordt gevolgd door een
luide explosie. Over de militaire
radio in de jeep horen wij dat er
verderop een IED is ontploft.
Het explosief is dwars door een
humvee-jeep gegaan. Twee mili
tairen zijn ernstig gewond aan
hun benen. „Je ziet de vijand
bijna nooit", zegt luitenant Cis
neros. „Dat zou het een stuk
makkelijker maken. Je hebt nu
een groot aantal bommen die
langs de weg wordt geplaatst.
Als die ontploffen, dan zijn de
daders al lang weg." Na onge
veer een uur is een halve kilome
ter stuk weg onderzocht. „Geen
IED's hier", zegt de luitenant.
Onthoofd
Later, bij een patrouille in de
gloeiende hitte, proberen de
Amerikanen informatie te krij
gen van de bevolking. Maar de
ze soennietische Irakezen hou
den hun kiezen stevig op elkaar.
„Wij horen niets van de mensen
hier", zegt sergeant Christian
Ventura. „Zij zeggen altijd weer
dat zij niets gezien hebben. Wat
natuurlijk onzin is." Zo vreemd
is het echter niet. „De lokale be
volking wordt immers door de
opstandelingen geterroriseerd",
vertelt sergeant Vy. „Mensen
CONFECTIE - De NV Zeeuw-
sche Confectie Fabrieken doet
goede zaken. Door de uitbrei
ding van het productieappa
raat in Bergen op Zoom werd
een productiedaling voorko
men, terwijl de productiviteit
steeg. Export en omzet zijn toe
genomen en ook de komende
twee maanden zijn er voldoen
de opdrachten.
BURGEMEESTER - Zierikzee
heeft gisteren de laatste eer be
wezen aan haar burgemeester
jonkheer J. Schuurbeque Boe-
ije, die vorige week donderdag
op 64-jarige leeftijd overleed.
Honderden mensen hadden
zich opgesteld langs de rot
van de uitvaartstoet. Ook hp
de rouwdienst in de Concer
zaal waren honderden bek; L
stellenden aanwezig. Scta
beque Boeije was ruim twint i
jaar burgemeester van Zierii r
EENHEID - De herenig
van Duitsland blijft het eer
doel van de drie grote Westell
se mogendheden, zo is geblq
ken tijdens de conferenties
Genève. Momenteel wordt®
werkt aan een 'Handvest va
Duitsland', dat wordt opj-
steld in overleg met
West-Duitse regering.
WW -
De Amerikaanse eenheid inspecteert de plek waar eerder een bom ontplofte. Sergeant Vy staat in de
krater, anderen patrouilleren te voet of in humvee-jeeps. foto Harald Doornbos/GPD
die verdacht worden van samen
werking met ons - al is het een
praatje - worden zonder pardon
doodgeschoten of onthoofd."
Terwijl de militairen speurend
over de weg lopen, maken de
meeste bewoners van Bagdad
zich uit de voeten wanneer zij
de Amerikanen zien. Dat vinden
de militairen niet zo erg, want
voor je het weet rijdt iemand
een bomauto op hen in. Maar
één automobilist lijkt niet zo
snugger en rijdt met behoorlijke
snelheid af op de Amerikanen.
Een paar Amerikanen beginnen
te schreeuwen dat hij moet stop
pen. Maar de man rijdt door.
Een van de militairen richt zijn
machinegeweer op het voertuig
en vuurt een waarschuwings
schot af, over het dak. De man
stopt nu onmiddellijk, maar hij
rent er vervolgens vandoor. Ie
dereen hier lijkt bang voor ieder
een. Amerikanen voor Irakezen,
Irakezen voor Amerikanen. Het
is een dodelijk kat-en-muisspel.
GPD
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mall: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax (0118)493009
E-mail; redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en hulst:
Maandag t/m vrijdag
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal: 59,75 62,00
per jaar €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorha
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag. 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70,65.597
Postbank 35 93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoe* J
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgt
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax:(076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax'(0114)372771
Business to Business/Onroerend g»--
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: www.pzc.nl/adverteren
ir-concern Ded®""!
dt gebruikt voorwg
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van f
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een besta:
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante aiensle"."T,ft
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig 9ese't?uL
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PA- j*
zersservice. Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR
