Huis verwarmen met zeewater
PZC
Casper Hobbes
Uitvinding Paul Stoelinga wordt toegepast in Scheveningse wijk
weer
versluis willeboer
Energie Milieu
puzzel
Z1Z1Z1Z1Z
Heer Bommel en de Denktank
recept
Gemberbrood
zaterdag 5 november 2005
Huizen 's winters verwarmen
met koud. zeewater. Dat idee
van ingenieur Paul Stoelinga
werd donderdag bekroond met
de titel Beste Uitvinding van
het Jaar.
door Thomas Olivier
Paul Stoelinga heelt wel iets
met de zee. Ooit studeerde
hij scheepsbouw aan de TU
Delft. Als hartstochtelijk zeiler
is hij vaak te vinden op het wa
ter. Dat heeft hem wel geïnspi
reerd bij het uitvinden van de
zeewaterwarmtecentrale.
Stoelinga's vinding is bekroond
met de titel Beste Uitvinding
van het Jaar. Tien finalisten
streden in Den Haag om de
hoofdprijs van 7500 euro. Met
de zeewaterwarmtecentrale kan
koud zeewater worden gebruikt
voor het verwarmen van huizen.
Ook in de winter, als de tempera
tuur van het water niet boven
Advertentie
Arnesteinweg 27
4338 PD Middelburg
Telefoon: 0118-629056
de vier graden celsius uitkomt.
Als het alleen in de zomer te ge
bruiken zou zijn, was het niet in
novatief, vertelde Stoelinga na
de prijsuitreiking. Maar het toe
passen van bestaande technie
ken om het systeem ook 's win
ters te kunnen gebruiken is wel
vernieuwend, oordeelde de jury.
Toch is Stoelinga er verbaasd
over dat hij met het winnende
idee kwam. „Er waren zoveel
goede ideeën. Zo'n zeewatercen
trale is leuk, maar dat ik zou
winnen..."
Hoe het werkt? Stoelinga: de
warmte van de zee wordt door
een zogenoemde warmtewisse
laar overgedragen aan een net
werk waar de huizen op zijn aan
gesloten. Kleine waterpompen
in iedere woning zorgen dat de
temperatuur binnen verder om
hoog kan. In de winter, als de
temperatuur van het zeewater
erg laag is, wordt de warmte er
aan onttrokken met een pomp.
De methode heeft volgens Stoe
linga grote voordelen voor het
milieu. De uitstoot van het mi
lieuvervuilende kooldioxide is
de helft minder dan bij verwar
ming met aardgas. Stoelinga:
„Het heeft bovendien de poten
tie om energie tegen relatief la
ge kosten voor de consument te
leveren. Zeker wanneer het op
grote schaal gebeurt. En aard
gas wordt steeds duurder."
<S>
Oül
Senter/Vovem
Zeewaterwarmtecentrale
Paul Stoelinga is er verbaasd over dat zijn vinding werd bekroond.
De Scheveningse wijk Duindorp
krijgt de primeur. Projectont
wikkelaar Ceres bouwt er bijna
achthonderd huizen die de zee
verwarming krijgen.
Het heeft wel even geduurd
voordat Stoelinga zijn uitvin
ding kon toepassen: „We zijn er
al vier jaar mee bezig. Het was
eerst een idee, een kreet. Maar
daarmee werkt het nog niet, dus
lieten we het testen. Dan zijn er
de vergunningen, die nodig zijn
om in zee te bouwen. En tot slot
foto Roland de Bruin
heb je de sceptische financiers."
De prijs van 7500 euro heeft
Stoelinga doorgegeven aan de
Stichting Noordzee. „Zo ont
trekken we warmte uit de zee,
maar geven we ook weer wat te
rug." GPD
Zojuist genoten van een zorgeloos lang week
end in de eeuwige stad Venetië. De koffie is
er beter dan waar ook ter wereld, (met uitzonde
ring van Colombia). Bij terugkomst valt vooral
die koffie in ons vaderland tegen. Gelukkig weet
je na drie dagen niet beter. En in de intercity is
er een tamelijk gelukkig makend fenomeen opge
doken: wanneer je net bedenkt dat je bij je vol
gende reis van Amsterdam naar Vlissingen een
thermoskan zelf gezette troost mee moet nemen,
vraagt een vriendelijke stem: „Wilt U misschien
een kopje koffie? Of thee? Of warme chocola?"
Verrast kijk je op. Een vriendelijke jonge vrouw
staat naast je, onder haar arm zien wij een
kraantje uitsteken. En aan de andere kant van
haar lichaam zit nog een kraantje.
„Wat is dit?", vraag ik verbaasd. „We hebben
een oplossing gevonden", zegt ze stralend. „Ik
heb tien liter warm water op mijn rug. En zo
Marjan Berk
kan ik koffie, thee en chocola maken!Wat zijn
onze Spoorwegen toch inventief. Van een ongelo
felijke originaliteit ook. Een meisje met tien li
ter warm water op haar rug en twee kraantjes
onder haar arm. Het is 2005. De eenentwintigste
eeuw is nog jong. Maar de techniek staat voor
niets. En de personeelswerving is er toch maar
in geslaagd om een frisse jonge vrouw te vangen,
die met die uitrusting door de trein wil lopen,
om haar kraantjes te openen.
Dat zie ik de Venetianen nog niet doen: een
mooie Italiaanse met twee kraantjes en een zak
warm water op haar rug op de vaporetto koffie
uit te laten venten. Maar los van de verrukkelij
ke koffie was Venetië weer net zo hartverove-
rend als ik mij herinnerde van alle zeventien vo
rige bezoeken. De stad is doortrokken van pro
fessionele gastvrijheid, die terug te voeren is op
het feit dat de Venetianen hun brood aan de toe
risten verdienen. Dat heeft ze wel afgeleerd om
onbeschoft te zijn. Of je nu een eenvoudige pizza
in een kale trattoria bestelt of op het terras van
Gritti Palace een buiten-budgettaire lunch nut
tigt: de bediening is soepel en voorkomend. En
in de horeca klinkt godlof nergens de geruststel
lende muziek, die in onze nationale eetgelegenhe-
den obligaat de veronderstelde gaten in de ge
sprekken vult. Een van de absolute hoogtepun
ten van ons korte bezoek was de voorstelling
van de komische opera La Grande-Duchesse de
Gérolstein van Jacques Offenbach. De groother
togin werd gezongen door de dramatische so-
HORIZONTAAL:
1. Morsdoekje; 4. deel van een
jas; 7. inhoudsmaat; 8. var
kensbout; 10. muzieknoot; 13.
pop van het wajangspel; 16.
voorzetsel; 17. loofboom; 18.
grote bijl; 19. batterij; 20.
maanstand; 22. dierengeluid;
23. onmens; 25. maanstand;
27. Japanse parelduikster; 29.
Chinese munt; 30. steekvlieg;
31. hoofd van moskee.
VERTICAAL:
1. Voorstelling; 2. laatstleden;
3. kledingstuk; 4. lengtemaat;
5. bijbelse stad; 6. jonge
leeuw; 9. jeugdpuistjes; 11.
kleine windmolen; 12. reporta
ge over een bepaald onder
werp; 14. wijnmaat; 15. film
prijs; 21. hetzelfde; 23. muur;
24. deel van de hand; 26. fami
lielid; 27. spil; 28. tandeloos
zoogdier; 29. muzieknoot.
25 26 I Wp7 28 I H29
10 11 12 13
HORIZONTAAL:
1. Steiger, verfbordje; 2. nachtverblijf,
herkauwer, brilslang; 3. vlaktemaat,
inhoudsmaat, zuigbuisje; 4. kaarten-
boek, muziekgezelschap; 5. balkenlich-
ter, gedorste halmen, grondsoort; 6.
naakt, soort spiering, grootmoeder; 7.
gevangenneming, vreemde munt; 8. lui-
zenei, teken, dorpsweide; 9. artiest,
onheilsgodin.
VERTICAAL:
1. Meubelstuk; 2. soort duif, mannelijk
dier; 3. insecteneter, soort schaatsen; 4.
kleur, deel van een piano; 5. koppelriem,
gravure, sint; 6. herfstbloem, boeren
plaats; 7. scheidingslijn, rivier in
Duitsland; 8. aanvankelijk, vulkaan in
Italië; 9. specerij, hoofdstad van Peru;
10. kooplust, zwak; 11. stuk stof, kwaad,
en andere; 12. landbouwwerktuig,
enkelvoudige stof; 13. mond, wandpilas-
ter.
De letters van naam en woonplaats
van deze man, vormen in een andere
volgorde de naam van zijn beroep. Wat
doet hij voor de kost?
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
-p-y-w-p-
pelsjager
-sop-sela
strelen-t
-v-gemis-
hotel-ets
-gelyk-uk
hel-koala
-lek-tipi
JOVIAAL
Cryptogram:
Horizontaal: 3. Bekaf; 6. regelwerk; 7.
wegwerker; 8. as; 9. toeren, Verticaal:
1. Genereus; 2. hagelwit; 4. kwartet;
5. groeten.
Zoekwoord: Bruidsmeisje
Puzzelland.com
Heer Bommels besluit om zich over Sickbock te gaan bekla
gen, raakte op de achtergrond toen hij zich haastig naar het
gemeentehuis begaf om het kadaster op te gaan zoeken.
Toen hij de gang in kwam zag hij op de drempel van de
betreffende ambtenaar de markies staan, die over zijn
schouder sprak: „Maak er haast mee, amice. Ik wens voor
eens en altijd de grenzen van mijn bezittingen vastgesteld
te zien."
Heer Ollie keurde de vertrekkende edelman echter geen
blik waardig en betrad vastberaden het vertrek. „Ik wil de
grenzen van mijn terrein vastgesteld zien", zei hij. „Maar
eerlijk; zodat blijkt dat de stenen van mij zijn. Iedereen pro-
WEET JE WAT KAAK 197 ELKE
PAC. U3KT HET AL50E EK NOOIT
IET9VEKANPEKT, MAAKV00K
JE HET WEET, 15
AUE5/WEK5.
ALLE"? C>AAT ÓEW00N ZIJN
6AN6ETJET0T JE JE OP EEN
PA(> KEAUSEEKT PAT JE NIET
MEEK PE1ELEPE FEK500N SENT.
MENSEN VEKANPEKEN, OF ZE
PAT NU WILLEN OP NIET!
10 KON IK VR0E6ER JOUW
ÓKAKJE5 TEN KOSTE VAN
MEZELEVEEL3ETEZHE3SEN.
Gemberbrood is geen echt brood.
Het is meer een cake, maar min
der luchtig. De samenstelling is heel
klassiek en wordt in vakkringen een
vijfje-gelijk genoemd. Die benaming
heeft te maken met de gewichtshoe-
veelheden, van alle ingrediënten pre
cies hetzelfde. Bij een ei wordt dan ook
uitgegaan van een gewicht van 50 gr. per
stuk.
Voor een cakevorm met een lengte van
ongeveer 24 cm.:
4 eieren, gesplitst;
200 gram boter;
200 gram bruine basterdsuiker;
200 gram bloem, gezeefd;
200 gram bakgember, fijngehakte ge-
Hans Belterman
confijte gember met aanhangende si
roop;
1 1/2 eetlepel gembersiroop of ho
ning.
Roer de boter tot room en voeg de suiker
eraan toe. Blijf roeren tot een volkomen
gladde massa is verkregen. Roer er eerst
de eierdooiers een voor een door. Spatel
er daarna steeds kleine hoeveelheden
bloem bij en vervolgens de fijngehakte
gember en tenminste 1,5 eetlepel gember
siroop of honing.
Klop de eiwitten stijf en schep ze op
het gemberdeeg. Spatel het eiwit zo
luchtig mogelijk door het deeg.
Beboter de cakevorm en schud er brood-
of cakekruim in zodat bodem en wand er-
De zuidwestelijke stroming blijft nog Door: Reinier van den5
wel even doorgaan met de aanvoer
van zachte lucht.Toch wordt het allemaal een stuk minder extres
in vergelijking met de afgelopen periode. Vandaag is het wachte
op een vrij actief front van een diepe oceaandepressie. Het waai
wordt beloond, want met een beetje geluk is het tot de avond
droog. De wind is overdag slechts matig, kracht 3 tot 4, en de
temperatuur stijgt naar een redelijke waarde van een graad of 12
Dat lijkt misschien laag, maar zelfs 13 graden is nog iets hogent
het gemiddelde voor begin november. In de avond volgt uiteind:
wel de regen van de storing. Ook vannacht regent het nog af en
toe, terwijl er boven de Zeeuwse wateren tijdelijk een krachtiget
harde zuidwester komt te staan. Vanzelfsprekend blijft het zachtij
zo'n zuidwester, de temperatuur komt niet onder de 10 graden.
Morgen draait uit op een herhaling van vandaag. Weer is het
wachten geblazen op een vrij actieve storing. En weer wordt del
regen pas tegen of in de avond
boven de regio verwacht. Dus
in dit weekeinde komen we er
wat dat betreft erg gunstig van
af. Immers, de regen heeft een
praan Eliza Zilio, die zich ontpopte als een waar
achtige komische alt. Haar voortdurend harte
lijk geopende armen strekken zich gedurende de
hele 'opera bouffe' uit naar alles wat man is, het
geen vanzelfsprekend leidt tot nogal wat komi
sche vergissingen.
De muziek van Offenbach verveelt gedurende
twee uur geen ogenblik. Op het grootste openba
re terras van Europa, de Piazza San Marco, is
het ook prettig koffiedrinken. Aan de ene kant
Café Florian, waar Casanova ook al langs
kwam, aan de andere kant Quadri. Quadri was
fout in de oorlog met Oostenrijk in de negentien
de eeuw. Ik weet het, het is enige tijd geleden,
maar er zijn Venetianen die het nog steeds ver
tikken daar hun dagelijkse gif te nuttigen vanwe
ge dit historische feit. Net zoals wij in de hoofd
stad nog steeds een bepaalde schoenenwinkel
mijden.... Als je maar oud genoeg bent, dan weet
je nog scherp wie er 'goed'en 'fout' waren.
voorkeur voor de donkere
uren. De zuidenwind wakkert
morgen flink aan en wordt
buitengaats later op de dag
hard tot stormachtig. Met 14
graden is het nog altijd vrij
zacht. Maandag neemt de wind
af, maar belangrijker misschien
nog is de vraag wat de regen
doet. Dat is nog tamelijk on
zeker. Sommige berekeningen
suggereren, dat de regen
maandag geruime tijd aan
houdt. Andere berekeningen
laten de regen al vlot naar het
oosten verdwijnen.
Overdag droog
im&
Vooruitzichten
weer
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
st
max.
14°
14°
14°
13°
min.
10°
11°
10°
9°
wind
Z 6
ZW 5
Z 5
W 4
Zon
vandaag
op 7.45
onder 1!
Maan
vandaag
op 12.18
onder 18:
©Toonder Studio's
Nautisch bericht
Matige, later vrij krachtige zuidwestenwind, 4 tot 5 Bft. Goed
zicht.Temperatuur kustwater 15 graden.
Waterstanden
beert een heer te nemen waar hij bij zit. Maar er is nog
recht!"
De beambte Dorknoper trok met een lichte zucht enkele pa
pieren uit zijn lessenaar en hield die omhoog.
„Dat kan", gaf hij toe. „Een dergelijke zaak is niet eenvou
dig, maar wanneer we de nodige formaliteiten in acht ne
men, is het niet onmogelijk. Kijk, u moet deze formulieren
invullen in drievoud. En na voldoening van de verschuldig
de leges en zegelkosten kunnen we aan het werk gaan. Wij,
ambtenaren, zijn werkelijk de kwaadsten niet. Met het een
en ander zal een korte tijd gemoeid zijn. Een maandje of
drie, schat ik."
door Bill Watterson
zaterdag
Hoog
water
Laag water
5 november
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
Vlissingen
3.36
252
15.53
261
9.58
190
22.22
Terneuzen
3.56
276
16.14
286
10.28
198
22.53
Cadzand
3.13
241
15.26
250
9.36
187
21.58
Roompot Buiten
3.35
194
15.50
202
9.46
137
22.08
Roompot Binnen
5.15
145
17.26
152
10.56
115
23.15
Zierikzee
5.10
171
17.25
177
11.00
133
23.22
Krammersl. West
4.45
180
16.57
191
11.06
136
23.25
Hansweert
4.27
283
16.43
294
10.56
209
23.16
Stavenisse/Yers.
5.03
173
17.14
181
11.06
134
23.25
zondag
Hoog water
Laag water
6 november
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
Vlissingen
4.15
239
16.35
252
10.41
189
23.06
Terneuzen
4.35
263
16.56
277
11.08
198
23.32
Cadzand
3.52
227
16.08
241
10.15
186
22.40
Roompot Buiten
4.13
183
16.33
196
10.26
139
22.49
Roompot Binnen
5.47
138
17.54
150
11.35
120
Zierikzee
5.40
163
18.05
175
11.40
138
Krammersl. West
5.21
175
17.41
189
11.46
141
Hansweert
5.05
271
17.22
286
11.33
210
23.56
Stavenisse/Yers.
5.34
166
17.54
179
11.46
139
maandag
Hoog water
Laag water
7 november
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
Vlissingen
4.59
218
17.22
231
11.25
184
23.56
Terneuzen
5.19
241
17.43
256
11.56
193
Cadzand
4.36
205
16.55
220
11.06
180
23.25
Roompot Buiten
4.59
166
17.19
181
11.21
139
23.45
Roompot Binnen
6.21
131
18.56
146
0.06
110
12.20
Zierikzee
6.25
153
18.55
169
0.05
129
12.30
Krammersl. West
6.05
165
18.28
179
0.04
132
12.35
Hansweert
5.47
251
18.12
268
12.18
206
Stavenisse/Yers.
6.14
157
18.55
173
0.04
129
12.36
mee zijn bedekt. Verwijder het overtollige
kruim. Vul de vorm met het deeg. Strijk
het oppervlak met de bolle kant van een
houten lepel glad af.
Plaats de vorm op het rooster dat iets on
der het midden in de tot 180 o C. voorver
warmde oven is geschoven. Bak het gem
berbrood in ca. 70 min. goudbruin en
gaar. Laat het brood op een rooster uit
dampen en afkoelen.
Presentatie: presenteer sneetjes gem
berbrood met een laagje abrikozenjam
erop. Dien ze op als een nagerecht, even
tueel in combinatie met een bolletje va-
nille-roomijs. Ook bij de thee en de kof
fie doet het gemberbrood het uitste
kend.
PIE KLEINE
6UNSTEN ZIJN
EEN BESCHENK
ÜITPE HEMEL.
Zeeland: Beetje geluk
Europa: Tweedeling
Europa is op te delen in twee gebieden. Het eerste gebied,
vooral terug te vinden in het westen en noorden heeft te
met wisselvallig herfstweer. Depressies bepalen er het weer
beeld en zorgen voor een afwisseling tussen opklaringen en
enkele regengebieden. Met een overwegend zuidwestelijke
wind is het nog altijd vrij zacht. Vooral in het Alpengebied,
grensgebied van Duitsland en Polen, maar ook op de
valt er regen van betekenis. In het tweede gebied, dat
vinden is in Oost- en Zuidoost-Europa bepalen nogearuKgc^
den het weerbeeld. Het blijft hier droog, de zon breekt ger
door maar de temperaturen blijven vooral in Griekenland
Turkije vrij laag.
