Vioxx-slachtoffer haalt verhaal
PZC
Rilland Bath-mini's zaaien
schrik in Rotterdam-Zuid
Het verkrampte Nederland
PZC
Nederlanders klagen fabrikant Merck aan wegens klachten na gebruik pijnstiller
Nacht van de Nacht
29 oktober 1955
0*%
zaterdag 29 oktober 2005
door Ans Bouwmans
Tientallen Nederlanders hebben
hartklachten overgehouden aan de
pijnstiller Vioxx van de Amerikaanse
onderneming Merck. „Dit is het ergste
wat ons is overkomen. Mijn leven is
verwoest door medicijnen", zegt Addy
Hendriks (52).
Addy Hendriks woont samen met haai
man Hans in het dorp Lent, tegenover
Nijmegen aan de Waal gelegen. Een ko
pie van haar medische dossier - met ge
gevens over haar hartaanval en hersen
infarcten - ligt duizenden kilometers
verderop in het kantoor van Aaron Le-
vine in het verre Washington DC.
Levine is een van de advocaten in de
Verenigde Staten die de Amerikaanse
medicijnfabrikant Merck voor de rech
ter slepen namens patiënten die pijnstil
ler Vioxx hebben gebruikt en daarna
hartklachten of beroertes kregen. De in
letselschade gespecialiseerde raadsman
behartigt de belangen van ongeveer
veertig Nederlandse cliënten.
Addy Hendriks is boos en gefrustreerd,
zegt ze door de telefoon. „Ik ben een an
dere vrouw geworden. Ik ben vaak kort
af. Ik kan een heleboel dingen niet
meer. Ik heb huilbuien. Het is moeilijk
om hiermee te leven." De rechtszaak is
een uitlaatklep. „Ik moet mijn frustra
tie kwijt. Dat kan ik maar beter zo
doen."
De eerste acht Nederlandse zaken,
waaronder die van Addy Hendriks,
heeft Aaron Levine onlangs officieel in
gediend bij rechtbanken in Washington
en New Jersey, de staat waar het hoofd
kantoor van Merck is gevestigd. „We
denken dat we een behoorlijke compen
satie kunnen krijgen", zegt de advo
caat, die erop rekent dat de procedures
zo'n twee tot drie jaar zullen duren.
Dat is sneller dan Hendriks had ge
dacht, zegt ze. „Het wordt wel spannen
der."
Vioxx is een pijnstiller tegen reuma en
artritis. Het middel werd in korte tijd
populair omdat het minder maagklach
ten veroorzaakt dan andere medicijnen
tegen gewrichtspijn. Vorig najaar werd
Vioxx evenwel uit de markt genomen,
nadat uit onderzoek bleek dat langdu
rig gebruik de kans op hart- en vaat-
aandoeningen vergroot.
Afgelopen zomer verloor Merck de eer
ste rechtszaak over Vioxx. Een jury in
de Amerikaanse staat Texas liet zich
door advocaten van de klager overtui
Addy Hendriks, gadegeslagen door haar man, Hans, die haar altijd ernom gesteund heeft.
gen dat Merck wist van de gevaren van
Vioxx maar die had gebagatelliseerd.
De onderneming ontkent dat onwelko
me gegevens over gevaren van het mid
del onder de mat zijn geveegd. Inmid
dels is een tweede rechtszaak in Atlan
tic City, New Jersey, vrijwel afgerond.
Ook daar bestrijdt Merck dat Vioxx-ge-
bruik de oorzaak was van gezondheids
problemen.
Duizenden klagers
Sinds de uitspraak in Texas is het aan
tal rechtszaken over Vioxx al aanmei-
kelijk toegenomen. Volgens Merck heb
ben zich intussen al 11.700 klagers ge
meld, en daar kunnen er het komende
jaar nog duizenden bijkomen.
Merck heeft aangekondigd elke zaak
tot een proces te willen laten komen, en
niet met patiënten als groep te willen
onderhandelen over een schadevergoe
ding. Advocaat Levine verwacht echter
dat het bedrijf daarvan terug zal ko
men als ook andere rechtszaken fout af
lopen.
Hendriks begon Vioxx te gebruiken
toen het nog maar net in Nederland op
de markt was gekomen, zegt ze. In ja
nuari 2001 kreeg ze een hartaanval. In
het jaar erna begon haar geheugen
haar in de steek te laten. „Er is veel
meer aan de hand, zei ik. En ik ging
naar de neuroloog. Toen bleek dat ik
drie herseninfarcten had gehad. Twee
keer was ik met een verlamde arm wak
ker geworden, maar dat trok weer weg
en ik dacht dat er gewoon een zenuw
bekneld gezeten had." Van de derde be
roerte heeft ze niets gemerkt.
Waardoor die herseninfarcten werden
veroorzaakt was onduidelijk. In haar
familie komen geen hart- en vaatziek
ten voor, zegt ze. „Toen het Vioxx-ver-
haal naar buiten kwam, zei de neuro
loog: dat zou de oorzaak kunnen zijn ge
weest."
Hendriks reageerde op een advertentie
van Levine in een Nederlandse krant.
Ze moest een uitgebreide vragenlijst in
vullen, en een medewerkster van Levi
ne in Haarlem heeft met haar instem
ming een medisch dossier samenge
steld. De Amerikaanse advocaat selec
teerde 'sterke kandidaten' voor een
rechtszaak. „Er zijn er veel afgeval
len", zegt Hendi'iks.
Schadeclaim
Levine werkt op basis van 'no cure no
pay'. Dat wil zeggen dat hij niet wordt
betaald wanneer de zaak niet tot het ge
wenste effect leidt. Dat betekent tegelij
kertijd dat een behoorlijk deel van de
eventuele schadeclaim naar de advo
caat gaat. „Dat is terecht", zegt Hen
foto Juan Gieling/GPD
driks. „Ik heb er geen geld in hoeven
steken. Krijgen we wat dan is het mooi
meegenomen."
Op veel geld rekent Addy Hendriks
niet, ondanks de miljoenen dollars die
werden toegekend in de eerste Ameri
kaanse zaak. „Straks is het niks, dan is
het zo'n domper."
Blijft er een ruim bedrag over dan
denkt mevrouw Hendriks aan een hulp
in huis. „Of wat vaker op vakantie."
Haar hobby's, handwerken en lezen,
heeft ze moeten opgeven. Maar wat ze
eigenlijk het ergste vindt, is het isole
ment.
Een verjaardag bijwonen met veel men
sen, kan ze niet meer aan. Haar man en
zij zijn op elkaar aangewezen, zegt ze.
„Mensen laten je vallen. Je ziet er goed
uit en bijna niemand gelooft dat je ziek
bent. Het is verschrikkelijk dat je dat
meemaakt." GPD
Vanavond begint de Nacht van de Nacht,
sluitstuk van een landelijke actie onut
begrip te krijgen voor de goede ka
het Duister. Dat werd hoog tijd, want Nederla
steekt 's nachts fel uitgelicht af tegen de rest v
Europa, waar het nog wel normaal donker wi
Ons land ligt nacht op nacht onder de schijn
Aurora Metropolis, het Licht van de Grote Agj>
meratie. Daarbij komt het effect van de 24-ui
economie, het waanidee dat meer licht
aan extra veiligheid, en het niet nadenken: bijvo
beeld de vele Nederlanders die het leuk vinden
de hele nacht in hun tuintjes lampjes te latenbn
den. Omdat het zo aardig staat langs de border-
In Zeeland regeren 's nachts het Sloegebieden
Kanaalzone. Vergeleken met die industriegel]
den is het licht van de steden en dorpen t
den. Verder is er een enkele felverlichte kas. Ins
te delen van de provincie echter is het donken
zeer donker. Er zijn nog steeds plaatsen waar
vuurtorens van zowel Westkapelle, Nieuw-Ha;
stede als Ouddorp aan hun lichtkarakters ziji
herkennen. Het lijkt hier dus nog op een zeey
duisternis.
Zeeland doet er goed aan, dit donker te verde
gen. Evenals rust, ruimte en stilte, is duisteraü
koesteren als een kwaliteit die van Zeeland
aangenaam buitengebied maakt. Nu al wordt
voor veruit de meeste Nederlanders nooit donk
der dan een nacht met volle maan. In Zeelani
het gelukkig nog niet zover.
Het zal niet eenvoudig zijn om de lichthindera
remmen. Deze vorm van vervuiling neemt ir
derland jaarlijks met vijf procent toe. En er is
tijd wel een reden voor nog meer en nog lai
licht. Zeker zolang de mens zijn activiteiteno
een groter deel van het etmaal blijft uitsmeren.
In The First World Atlas of Artificial Night!
Brightness staat Nederland samen met I
Puerto Rico in de top drie van landen met dei
te lichthinder. Van deze score liggen waarscl
lijk weinig Nederlanders wakker. Als echter
huidige trend niet wordt gekeerd, moeten sii
de luiken terug voor de ramen. Niet
storm, maar tegen het licht. Dat zou geen voon
gang zijn. Met de campagne Laat het donken
ker probeerde de milieubeweging de afgelo
maanden terecht de negatieve associaties metè
ternis om te buigen. Als we niet oppassen, zalii
een nog vervelender bijsmaakje krijgen.
door Peter Punt
De Rotterdamse deelgemeen
te Charlois is opnieuw opge
schrikt door een groepsverkrach
ting. Acht minderjarigen zou
den een 13-jarig meisje hebben
verkracht. Het zijn jonge Antilli-
Lionel Martijn maakt zich zor
gen over de ontwikkelingen. De
portefeuillehouder Welzijn van
Charlois is zelf Antilliaan en
kent de problemen van de Antil
liaanse gemeenschap in Rotter
dam. „Je bent bezig met ontwik
kelingswerk in je eigen stad",
zegt hij in het deelgemeentekan
toor. Rotterdam telt 20.000 An-
tillianen en Arubanen. Van hen
zijn er tweeduizend met de poli
tie in aanraking geweest. In Rot
terdam-Zuid wonen de meeste
Antillianen.
Vorige maand doken alarmeren
de berichten op over bendevor
ming op Zuid. Politie en gemeen
te lieten dat verschijnsel onder
zoeken. Het rapport is nog niet
klaar. Martijn kent de problema
tiek. De deelgemeente heeft zelf
al eens de groepen in beeld ge
bracht. „Ik wil niet over bendes
spreken, zoals je die in de Vere
nigde Staten hebt. Antillianen
dulden geen leiderschap. Aan
sturing van een bende is er dus
niet. Het gaat om het resultaat",
aldus de portefeuillehouder.
Criminaliteit
Uit het eigen onderzoek kwam
de Ford-groep in beeld. De le
den specialiseerden zich in het
stelen van auto's van het merk
Ford, voerden er criminele acti
viteiten mee uit en staken het
voertuig daarna in brand. En
dan waren er de kleintjes, de An
tillianen van 11 tot 14 jaar die
zich ophielden rond de Rilland
Bathstraat. Ook deze 'Rilland
Bath-mini's' hielden zich bezig
met crimineel gedrag zoals ge
weld en beroving.
De groepen houden er een ge
heel eigen (seksuele) moraal op
na die volgens Martijn voort
komt uit een soort aangeleerde
slachtofferrol en het geweten
loos afdwingen van respect. Je
bent een minderheid en je voor
ouders waren slaaf.
„De meesten lijden aan slachtof
ferfobie die hun wangedrag ver
oorzaakt, maar nooit kan recht
vaardigen. Maar je ziet ook dat
ze zich richten op de eigen
groep. Steeds minder blanken
worden slachtoffer van hun ge
weld."
Ook het drugsgebruik baart
Martijn zorgen. „Jongeren van
af 11 jaar staan 's ochtends
vroeg al te blowen voordat ze
naar school gaan, als ze daar al
heengaan. Als ze wat ouder zijn,
stappen ze over op cocaïne." Vol
gens hem is dit ook te wijten
aan de ouders. Kinderen zien
hun vader of moeder thuis ook
blowen en denken dat het ge
woon is.
Gezinnen
Rotterdam en ook Charlois doen
er van alles aan om het tij te ke
ren. Zo zijn er met succes gezins-
coaches aangesteld die Antilli
aanse gezinnen begeleiden. Ze
zorgen er voor dat moeders hun
Rotterdam-Zuid herbergt de meeste Antillianen.
foto Jasper Juinen/ANP
kinderen te eten geven en dat er
x-egelmaat komt, In Antilliaanse
gezinnen ontbreekt vaak een va
der. Moeder heeft soms kinde
ren van verschillende mannen,
de vaders bekommeren zich er
niet om.
Verder is er TIP, een systeem
waarin alle Antillianen tussen
de 0 en 23 jaar staan geregis
treerd. Bovendien worden spij
belaars op de voet gevolgd door
leerplichtambtenaren
„We zijn intensief bezig, maar
het werkt. Je ziet een sociale on
derklasse ontstaan in Neder
land. En dat is niet alleen, zoals
vaak wordt gezegd, de schuld
van het kabinetsbeleid of de
overheid. Mensen zijn vaak zelf
de oorzaak van hun bestaan. We
moeten daarom thuis beginnen,
investeren in de moeders en de
oma's en het patroon doorbre
ken dat zoons het gedrag van
hun vader kopiëren."ANP
Nederland is Nederland niet meer.
Tot in Singapore is doorgedron
gen dat er iets met het land aan de
hand is. 'De Hollandse dijken', zo con
stateerde The Strait Times een paar we
ken na de moord op Theo van Gogh,
'zijn niet zo sterk als ze er eeuwenlang
uitzagen.'
Het is een gevoel dat ook binnen eigen
land sterk leeft. Wie een jaar na de
moord op Van Gogh een balans op
maakt, wordt getroffen door een
krampachtigheid. Er is een onbestemd
gevoel van misère, gecombineerd met
een merkwaardige flinkdoenerij. Ieder
een zegt tegen iedereen dat 'we' ons
niet van de wijs moeten laten brengen,
dat we door moeten gaan, dat 'ze' ons
niet klein krijgen. Een jaar na 'Van
Gogh' is Nederland nog steeds bezig
zich groot te houden. En dat gaat het
land maar matig af, erg matig zelfs.
Die dag, 2 november 2004, is een nog
ongeheelde wonde. Het was ook verbijs
terend: voor het eerst sinds mensenheu
genis was Nederland getuige van een
religieuze moord. Op de straten van
Amsterdam werd iemand-met-een-pro-
vocerende-opvatting als een beest afge
slacht door een godsdienstfanaticus
met de mentaliteit van een primitieve
koppensneller. Zoiets was sinds inquisi
tie voor onmogelijk gehouden.
Het is de dag waarop, zoals al tot verve
lens toe is vastgesteld, Nederland z'n
onschuld verloor. Alles wat misschien
een beetje naïef, maar daarom nog niet
onoprecht als ideaal werd verkondigd -
verdraagzaamheid, openheid, vrijheid,
multicultureel samenleven - was van
het ene op het andere moment verge
ten. Er ging een golf van haat tegen
moslims, moskeeën en islamitische
scholen door het land dat zich tot kort
er voor graag als lichtend progressief
voorbeeld liet afschilderen. Geen ander
land - de Verenigde Staten niet, Spanje
niet, Engeland niet - reageerde zo hef
tig, zo hatelijk
En daarna werd het stil, ongemakke
lijk stil, angstig stil bijna. Maar of het
land z'n evenwicht al weer gevonden
heeft, zal niemand in ernst durven be
weren. Het lijkt er veel meer op of er al
lerlei vei'dringingsmechanismen aan
het werk zijn. Veelzeggend is het oor
verdovende stilzwijgen in de Troonrede
over de moord op Van Gogh. Of, mis
schien nog wel stuitender, het touw
trekken rondom de herdenkingsbijeen
komst, die bijna letterlijk nietszeggend
dreigt te worden.
'Nederland is verkrampt.' Een scherp
waarnemer als oud-premier Ruud Lub
bers was één van de eersten die de na
tionale gemoedstoestand van onder
huidse ongemak en onbehagen signa
leerde. Tijdens het zilveren jubileum
feestje van zijn partij, het CDA, wees
hij er drie weken geleden op dat 't het
land mankeerde aan een goede, 'uitge
wogen' methode voor de omgang met
de multiculturele problemen. Zoiets
was toch de eer van een volkspartij te
na?
Het was nauwelijks verholen kritiek op
wat aan het Binnenhof Rita's Aanpak
wordt genoemd: het vierkante optreden
van minister Verdonk (WD, Vreemde-
lingenzaken), volop gesteund door het
CDA, tegen alles wat zich allochtoon
blijft gedragen. Maar het gaat verder.
Het is misschien wel vooral een plei
dooi om andersdenkenden - niet alleen
allochtonen - niet als tweederangsbur
gers te behandelen.
Daar zit 'm de crux.
Als er een jaar na Van Gogh iets duide
lijk is geworden, is het wel dat Neder
land harde, scherpe kanten heeft gekre
gen. Wat begon als een islamofobie, is
gaandeweg het jaar meer en meer ver
groeid, vervormd tot een krampachtig,
grimmig en vooral ook intolerant soort
betweterij.
Het land zoekt z'n toevlucht in een
nieuw soort patriottisme, waarin demo
cratie versmalt tot dat wat de meerder
heid beslist, vrijheid gelijk gesteld is
aan het schikken naar de heersende opi
nie en verdraagzaamheid beperkt
wordt tot dat wat niet door discrimina
tie wordt uitgemaakt.
Dat nieuwe denken krijgt onaangena
me, dogmatische trekken, zoals niet al
leen moslims ondervinden. Ook een par
tij als de SGP - niet vrouwvriendelijk,
maar daarom nog geen staatsvijandige
partij - dreigt te worden meegesleurd
in het nieuwe, harde regiem voor min
derheden.
Het is een arrogantie die doet denken
aan de hardvochtige liberaliteit waar
mee het 'weldenkende deel der natie',
de gezeten burgerij, in de negentiende
eeuw dissidente andersdenkenden tot
de orde riep.
Nee, het zijn geen uitzonderingen. On
der de oppervlakte voltrekt zich een
verruwing van het opinieklimaat. Ne
derland krijgt onverzoenlijke, hatelijke
trekjes. De opkomst van politieke ge
lukszoekers gaat gepaard met grovere
politieke zeden, maatschappelijke om
gangsvormen worden platter. Wat je je
tegenwoordig al niet kunt permitteren
STADHUIS - De
meenteraad heeft besloten tot
de bouw van een nieuw stad
huis. Dat zal verrijzen op de
Nieuwe Markt. Om dit mo
ment van belangrijke besluit
vorming vast te leggen, was
een cineast aanwezig en een ge
luidstechnicus, die alles op
film vastlegden. Ook de bouw
zal voor het nageslacht op film
vastgelegd worden.
BROMFIETSEN - De minister-
van verkeer en waterstaat
heeft bekendgemaakt dat hij
overweegt de maximaal toege
stane snelheid voor bromfiet
sen omlaag te brengen tot veer
tig kilometer per uur. Hijs
erop dat tussen 1953 en 1!
het autoverkeer in Neder!:
toenam met ongeveer de
procent en dat dit gevoli
heeft voor de veiligheid,
GASBEDRIJF - Het Provin:
le Gasbedrijf heeft in 1954
verlies geleden van bijna®
tigduizend gulden. Als vetfc
ring geeft het college van Ga
puteerde Staten, de nasli
van de oorlogsjaren en descl
de die daarin werd aanj
bracht aan het materieel.1
de afwikkeling van de waw
noodschade moet nog word
begonnen.
te zeggen over een opvatting die je niet
aanstaat... Al eens op internet gekeken?
Het blijft niet bij schelden en tieren,
die hatelijkheden gaan zo ver dat co
lumnisten zich .gedwongen voelen te
schrijven wat ze willen, advocaten,
journalisten en opinieleiders met de
dood bedreigd worden en politici onder
permanente bewaking staan.
En zo is er een vicieuze cirkel op gang
gekomen. Want waar tegenstellingen
zo scherp gesneden worden, is een uit
weg naar meer ontspannen, mildere ver
houdingen op voorhand geblokkeerd.
Nee, Nederland is er een jaar-na-Van-
Gogh niet aangenamer op geworden.
En de kwaal zit dieper dan op het
eerste gezicht lijkt. Het land is het ge
loof kwijt dat het problemen kan oplos
sen langs wegen van geleidelijkheid,
via plooien en schikken, met behulp
van consensus en compromis. Ook in
oog met een fundamentalisme en ter
reur is dat inderdaad veel gewaagd.
Maar misschien zijn typisch Nederland
se 'uitvindingen' als pacificatiedemo
cratie en poldermodel wel meer dan
ooit nodig om het boeltje bij elkaar te
houden en om uit de 'verkramping' te
komen. Of weet iemand een beter alter
natief?
Hoeveel jaar na 'Van Gogh' kan in Sin
gapore worden gemeld dat Nederland
Nederland weer is?
Jan Schinkelshoek
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactle@pzc,nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax: (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraatl 8
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454651
Fax:(0111 )454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
62,00
Goes, Zierikzee
en hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom, afschrijving accap
per maand: 20,55
per kwartaal. 59,75
per jaar: €229.20 233,30
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorhet
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag; 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uit
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV ennolgq
de Regelen voor het Advertentiewereld
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel. (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend go*
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
uitcfitaj
Intern
rv.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een
(abonnementen)admimstratie en om u te (laten) informeren
ducten van de titels en de werkmaatschappij van Wegener
:e, Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR