Heb je duiven, heb je stront
Voor de echte fan van American football
B Achtste editie
van Innercity
PZC
Al bijna 200 jaar
is zij de schoonste
van het hele land
(Z
GEBOEKT
zaterdag 29 oktober 2005
Bijna tweehonderd jaar al is
ze 'de schoonste van het
land', en dat zal nog lang zo blij
ven.
Sprookjes bestaan niet. Wel
dus: krap drie maanden nadat
de Unesco Sneeuwwitje, Rood
kapje, Hans en Grietje, Asse
poester, Klein Duimpje, De wolf
en de zeven geitjes, Vrouw Holle
en alle andere sprookjes van de
gebroeders Grimm op de lijst
van Werelderfgoed had gezet,
verscheen - gelukkiger toeval is
haast onmogelijk - vorige
maand bij uitgeverij Lemnis-
caat een wondermooi geïllus
treerd boek met de 200
Grimm-sprookjes in een spran
kelende vertaling.
Grimm vertaald door Ria van
Hengel en met illustraties door
Charlotte Dematons is de opvol
ger van Grimm, Sprookjes voor
kind en gezin. Van alle vertalin
gen in het Nederlands (voor het
eerst al in 1826) van de Kinder
und Hausmarchen die Jacob en
Wilhelm Grimm tussen 1812 en
1822 pubüceerden, is de Lemnis-
caatuitgave uit 1974 de bekend
ste.
Maar nu blijkt dat het met die
uitgave - hoe bijzonder ook en
ondanks alles - toch behelpen is
geweest. De heus heel fraaie
bundel met de sprookjes ver
taald door dertien mannen en
vrouwen en met tekeningen van
twintig illustratoren legt het in
elk opzicht af tegen de nieuwe
uitgave.
In het voorwoord bij Grimm
schrijft de uitgever dat de
groeiende 'behoefte aan een
nieuwe editie, kleurrijk geïllus-
treerd en in een eigentijdse ver
taling' reden was literair vertaal
ster Ria Hengel aan het werk te
zetten en Charlotte Dematons
haar gang te laten gaan. Het re
sultaat? Een monumentaal boek
met verhalen aangenaam om
zelf te lezen, in taal ook die voor
lezers de woorden van de lippen
doet vloeien zodat geen jonge
luisteraar ook maar één woord
wil missen, en dat bovendien
met meer dan vierhonderd sfeer
volle illustraties in kleur een
lust voor het oog is.
Het is hier niet de plek om uitge
breid over de vertaling te mel
den. Het volstaat om het beroem
de rijmpje uit Sneeuwwitje zo
als dat in de vertaling van 1974
te vinden is ('Spiegeltje, spiegel
tje aan de wand, wie is de
schoonste in 't hele land? O
koningin, de schoonste hier zijt
gij, maar de jonge koningin is
duizendmaal schoner dan gij.')
te vergelijken met wat Ria van
Hengel de spiegel in de mond
legt:Hier zijt gij de schoon
ste, gelooft u mij, maar de jonge
koningin is duizendmaal scho
ner dan gij.' Het verschil lijkt
nauwelijks van belang, maar is
veelzeggend.
Deze Grimm zien betekent 'm
willen hebben. Vanwege de illus
traties waarmee Charlotte De
matons haar meesterproef lijkt
af te leggen. Het zijn er zoveel,
er valt zoveel te zien dat je ogen
tekort komt: tekeningetjes klei
ner dan een postzegel, vlekjes,
plaatjes door het verhaal ge
strooid, maar samen een piep
klein stripje, versieringen in de
marge van een bladzijde, snoepe
rige tierelantijntjes, tafereeltjes
die in het tekstblok doorlopen,
paginagrote prenten en tekenin
gen over twee bladzijden naast
elkaar met het verhaal erover
heen waardoor ook letters illus
tratie worden. Vindingrijk zag
ze kansen om met één tekening
twee sprookjes te illustreren. Zo
als Het gespuis en Broertje en
zusje op de pagina's 40 en 41
waar links een eend de berg af
stuift met achter zich een haan
en een hennetje in hun wagentje
van notendoppen en daarnaast
op de rechterpagina twee kinde
ren die de wijde wereld in trek
ken.
Volop te genieten valt er ook
van de subtiele beeldgrapjes bij
menig sprookje, van gedetail
leerde tekeningen hier en van
vage voorstellingen elders, van
het vele dat verborgen blijft tot
dat je aandachtiger kijkt.
Mooiste
Er was eens een prinses, de
mooiste sprookjes over prinsen
en prinsessen brengt met mees
terverteller Henri van Daele en
toptekenaar Thé Tjong-Khing
het beste van Vlaanderen en Ne
derland in één boek bij elkaar.
Van de 28 sprookjes (op een
paar na allemaal van de gebroe
ders Grimm) staan er zes ook in
hun vorige bundel En ze leefden
nog lang en gelukkig.
Henri van Daele zou zichzelf
niet geweest zijn als hij niet de
vrijheid genomen had de oor
spronkelijke verhalen naar zijn
eigen stem te arrangeren. En
dus is Sneeuwwitje (op de
top-10 van populairste sprook
jes met stip op 1) bij hem niet de
schoonste maar - minder sprook
jesachtig van deze tijd - de mooi
ste.
Jan Smeekens
Ria van Hengel en Charlotte De
matons: Grimm. Lemniscaat;
558 pag.;€ 24,95. Na 31-12
€29,95.
Henri van Daele en Thé
Tjong-Khing: Er was eens een
prinses. Davidsfonds/Infodok;
172 pag.; 22,50. Met illustra
ties uit het boek is een Verjaar
dagskalender voor grote en klei
ne prinsessen samengesteld.
Davidsfonds/Infodok; 7,50.
De Koch is een speciale
duif. Een topper in het
hok. Een duif waar Anton
van Belzen (14) bijzonder
trots en zuinig op is. Zeker,
de andere zestig duiven zijn
hem net zo lief, maar voor
De Koch heeft de Arnemui-
denaar een zwak.
De doffer is één van de wei
nige duiven, die een eigen
naam heeft. „Duiven geef je
bijna nooit een naam, alleen een
ringnummer," legt Anton uit.
„Maar deze duif kreeg ik van
meneer De Koch, een topduiven-
melker uit Eindhoven. Een top-
duif dus, en ja, dan is de naam
gauw gegeven, nietwaar?"
De Koch slijt zijn dagen in het
kweekhok in de tuin bij opa Van
Belzen. Vliegen hoeft hij niet
meer. Zijn enige taak is: zorgen
voor hooggekwalificeerd nage
slacht. En dat lukt aardig, want
het jong van hem vloog dit jaar
tien prijzen bij elkaar.
Via opa en vader Van Belzen rol
de Anton eigenlijk vanzelf de
duivensport in. „Een prachtige
sport," vertelt hij enthousiast.
„Elke dag ben ik er mee bezig.
Ja, ik ken de opmerkingen wel:
heb je duiven, dan heb je stront.
Klopt, twee keer per dag moet je
het hok uitkrabben. Dat hoort
er gewoon bij. Maar in de paar
densport moet je ook stallen uit
mesten, toch?"
Om topduiven te krijgen en prij
zen te vliegen kost veel vrije
tijd. „Twee keer per dag uitla
ten en weer binnen halen en zor
gen dat ze het juiste voer krij
gen. Altijd opletten hoe je dui
ven reageren. Zitten ze te nie
zen, zijn ze lusteloos of heeft de
mest een andere kleur? Dan is
het tijd voor een kuurtje tegen
bijvoorbeeld kropziekte of een
luchtweginfectie
Vrijdags worden de wedstrijd
duiven in het clublokaal van
postduivenvereniging De Voor
waarts ingekorfd. Per vrachtau
to gaat het dan richting Le
Mans of Orleans. Maar ook een
monstertrip naar Barcelona is
geen uitzondering. Anton: „De
ze afstand is echter alleen ge
schikt voor marathonvliegers,
de fondduiven oftewel de die-
Anton van Belzen: „Duiven geef je bijna nooit een naam, alleen een ringnummer."
seis onder de duiven. Net als in
de atletiek heb je korte, middel
lange en lange afstanden. Vites-
seduiven zijn de echte sprinters.
Die vliegen afstanden van pak
weg 250 kilometer. Dagfonddui-
ven mogen alleen overdag vlie
gen, terwijl de fondduiven mo
gen overnachten. Nou ja, hoe
dan ook, bij elke wedstrijd telt
natuurlijk gewoon de snelste
tijd. Je probeert ze snel 'op slag
te laten vallen', het hok binnen
te krijgen. Hoe? Roepen, roepen
en nog eens roepen:
Koööóóm-kom-kom-kom en
dan maar flink schudden met de
voerbak. Ze moeten niet op het
dak blijven zitten, want elke se
conde telt. Dan jaag ik ze op
met een balletje. Zodra ze het
elektronische matje over trippe
len wordt de tijd geklokt en die
bepaalt de uitslag."
Om de duiven weer op krachten
te helpen, krijgen ze vervolgens
een scheutje druivensuiker in de
drinkbak.
Het afgelopen seizoen was voor
Anton bijzonder succesvol. Een
jubileumvlucht naar Le Mans
leverde hem een splinternieuwe
mountainbike op. Ook op vluch
ten met jonge duiven naar
Ablis, Péronne en Sourdon
vloog hij volop in de prijzen. In
2003 en 2004 werd hij al gene
raal kampioen bij de Zeeuwse
jeugd en dit jaar zit een eerste
plaats midfond in de afdeling
Zeeland er dik in. Ook het jeugd
kampioenschap van de vereni
ging staat op zijn naam. Kort
om, het seizoen kan niet meer
stuk.
De komende maanden liggen de
wedstrijden stil. Het trainen en
kweken gaat gewoon verder. Zo
af en toe neemt Anton zijn dui
ven mee naar een tentoonstel
ling.
„Best leuk, zo'n missverkiezing.
Een mooie lijn, een goeie ligging
en een mooie ronde kop, prach-
foto Ruben Oreel
tig allemaal. Maar het zegt niets
over de vliegprestaties. Daar
draait het tenslotte allemaal
om. Voor een snelle topduif
wordt een vermogen betaald.
Vijftigduizend euro is geen uit
zondering."
In zijn hok trippelt een rond dui-
vinnetje. „Dat noem ik het Ba-
lonnetje", zegt Anton lachend.
„Waarom? Nou let eens op haar
vormen, dan zie je precies wat
ik bedoel. Duidelijk?"
Nee, De Koch heeft nog geen
kennis met haar gemaakt. Wie
weet, levert die combinatie wel
een topduif op. Een echte Van
Belzen met een mooie ligging en
een ronde kop....
Hans Segboer
Eén van Electronic Arts' ve
le sportseries, Madden
NFL, is een uitzonderlijk waar
devol product om in landen als
Amerika te verkopen. Het is de
meest verkochte game in zijn
soort. EA kreeg even concurren
tie van de 2K sportserie, maar
kaapte dit jaar vrolijk alle licen
ties voor 2K's neus weg. Zo zit
EA weer in een monopolieposi
tie.
Maar is dat wel zo bevorderlijk?
Concurrentie dwingt tot het uit
geven van de beste games, tot in
de diepste details uitgewerkt.
Op het moment dat er maar één
spelontwikkelaar over bepaalde
licenties beschikt, ligt gemak
zucht op de loer. Maar EA heeft
zich volledig gestort op het creë
ren van een topgame. Een
nieuw quarterback-systeem
laat de speler precies zien hoe
ver het zicht van de quarter
back reikt. Handig, als je een
pass goed wil timen of een spe
ler de diepte in wilt sturen. Het
geen overigens wel een stuk las
tiger gemaakt is, omdat dek
king van spelers gladjes ver
loopt.
Eén van de betere ontwikkelin
gen in Madden-games de afgelo
pen jaren, is het sturen van een
speler die niet aan de bal is
naar een goede positie. Met de
nieuwe quarterback-vision er
bij wordt het echter allemaal
Spelbeeld uit Madden NFL 06.
wat te veel van het goede. Een
beetje onoverzichtelijk.
Verder doet Madden NFL 06
rustig mee met de massa. Het is
onderhand bijna een cliché; ie
dere game heeft het wel. Een zo
genaamde carrière of in ieder
geval een bepaalde gamemode
(in dit geval Superstar-mode)
waarbij het de bedoeling is om
van onder aan de ladder, treetje
voor treetje, de grote held van
het spel te worden. Op zich ab
soluut vermakelijk, maar wat
kan mij het schelen wat mijn
virtuele ouders voor hobby's
hebben? Fans van American
football zullen sowieso Madden
2006 aanschaffen, wat critici
ook beweren. En gelijk hebben
ze. Madden NFL 06 is de beste
game in dit genre. Het is alleen
jammer dat de ontwikkelingen
in de speelwijze zo langzaam
verlopen.
Django Drost
Madden NFL 06: Electronic
Arts, prijs 60 euro, verkrijgbaar
voor PlayStation 2, Xbox, Ga-
mecube en pc. Zie ook www.eas-
ports.com.
VERTROUW NOOIT OP IEMAND MET TWEE GEZICHTEN
Tekening bij het het sprookje Doornroosje in het boek van Grimm.
Illustraties Charlotte Dematons
De jeugd van tegenwoordig
treedt op tijdens Innercity
2005. De band die dit jaar van
uit het niets opkwam en een hit
scoorde met Watskeburt?!, staat
op het dancefestival op het po
dium 'breaks/hiphop/live'.
Ook bekende dj's als Dave
Clark, Steve Rachmad, Sander
Kleinenberg, Benny Rodriguez
en Chuckie staan op het pro
gramma, zo maakte organisator
ID&T bekend.
De achtste editie van het feest
in de Amsterdamse RAI vindt
plaats op 17 december. Het eve
nement biedt dit jaar verschil
lende elektronische dancestij-
len. Daarmee wijkt Innercity
2005 af van de voorgaande edi
ties, waarbij een land het thema
was.
Zo stond Innercity eerder in het
teken van onder meer Amerika,
de voormalige Sovjetunie en
Brazilië. ANP
