Videotheken klagen hun nood
F ranse politici weten
niet van ophouden
Het magische getal is 150
PZC
PZC
Campagne zet
coalitie op scherp
Spotgoedkope dvd's, internet en digitale televisie bedreigen hele sector
Tips voor downloaden
28 oktober 1955
m
vrijdag 28 oktober 2005
Na jaren van voorspoed hebben
de videotheken het moeilijk. De
internetpiraterij blijft toene
men, dvd's gaan voor dumpprij
zen de deur uit en nieuwe con
currenten als digitale televisie
hebben grote toekomst.
door Thomas Olivier
Op de eenvoudige houten
toonbank van VideoCity
staan krasloten. „En ik verkoop
ook ijs", zegt Rick Waterreus
(26), wijzend op de kleurige vrie
zer van Ben en Jerry's. Even
loopt de videotheekeigenaar
weg om de dvd's van een klant
in te nemen. Als hij terug komt,
somt hij op: een website, een
nieuwsbrief, flyers, aanbiedin
gen en een stevige prijsverla
ging. Alle zeilen zet hij bij om
zijn zaak draaiende te houden.
Rick Waterreus moet wel. Vier
jaar was hij bedrijfsleider, tot
hij de videotheek begin 2004
overnam. Nu is het hard werken
voor weinig geld. Hoeveel hij
per maand overhoudt? Moeilijk
te zeggen, maar één ding weet
hij wel: minder moet het zeker
niet worden. Dus de etalage
richt hij zelf wel in. En de pro
fessioneel ogende internetsite -
een uit de hand gelopen hobby -
scheelt hem 1500 euro.
Het verhaal van Waterreus is
niet uniek. Jarenlang ging het
de videotheken voor de wind.
Maar het tij keert. In 2004 daal
de het aantal verhuurde films
met 17 procent en de eerste voor
uitzichten voor 2005 zijn niet
veel beter. Onlangs kondigde vi
deotheekketen Movie MAX aan
samen te gaan met FILMstation.
De reden: een krimpende markt
en een toename van de internet
piraterij.
Intussen blijven de prijzen van
koop-dvd's kelderen. Zover
zelfs, dat kopen soms minder
kost dan huren. Bij elektronica
zaak en prijsstunter Media
markt is het grabbelen in grote
rode bakken. Vanaf 2,99 euro
schreeuwt het de consument te
gemoet. Bart Smit gaat deze
week nog een stap verder. Voor
twee euro gaan de schijfjes de
deur uit; keuze uit ruim hon
derd titels.
De NVDO, brancheorganisatie
van de videotheken, noemt de si
tuatie zorgelijk. In de winkel is
het continu uitverkoop, films
van internet downloaden is
steeds eenvoudiger en een schijf
je kopiëren is de normaalste
zaak van de wereld.
Frustrerend
Directeur Willem van Teeseling
van de NVDO hekelt de
dvd-weggeef cultuur. „Mensen
maken een kopie, drukken een
labeltje af voor op het schijfje,
maken een hoesje voor in het
doosje en dan heb je een mooi ca
deautje." Frustrerend vindt Wa
terreus van VideoCity de pirate
rij. Klanten komen bij hem bin
nen en vragen: 'Hé Rick, wat
raad je aan?' Dan noem je een ti
tel en krijg je te horen dat ze die
al maanden geleden hebben ge
zien." Maar piraterij en dump
prijzen zijn niet de enige bedrei
gingen voor de branche. De vide
otheken krijgen het nog veel las
tiger.
Het nieuwste gevaar gaat schuil
onder de naam Video on De-
mand (VoD), films direct kijken
via internet of digitale televisie.
Uitzoeken kan vanuit de luie
stoel, dat scheelt de kijker een
ritje naar de videotheek op die
druilerige zondagmiddag.
De eerste Nederlandse intemet-
videotheken zijn al opgestaan.
RTL en MovieDirect en Planet
Internet bieden films aan die di
rect via internet te bekijken
zijn. En in de Eindhovense Ken
niswij k heeft kabelmaatschap
pij Essent samen met een aantal
partners een snelle en legale
downloadservice met hoge kwa
liteit opgezet, 's Morgens be
steld, betekent 's middags op de
harde schijf.
Er komen steeds meer van dit
soort digitale videotheken, voor
spelt media-adviseur Peter Jel-
gersma. Jelgersma, die onder an
dere het ministerie van Economi
sche Zaken adviseert, volgt de
ontwikkelingen op de voet. De
techniek is er nog niet helemaal
en het aanbod van de bestaande
sites is nog beperkt. Maar vol
gens Jelgersma voeren kabel
maatschappijen de druk op, om
dat ze moeten concurreren met
nieuwkomers als KPN en Versa-
tel. Jelgersma: „Als de mogelijk
heden er eenmaal zijn, kan het
aanbod omhoog. Met drie tot
vijf jaar is het zover."
Tips nodig over het (illegaal) downloaden van films? Internet
staat er vol mee. De website duken.nl van Jerry Koelman (23)
bijvoorbeeld. Drie jaar geleden begon hij ermee, nu trekt zijn site
duizenden bezoekers per dag.
„Downloaden is zo simpel als je het zelf wilt maken", zegt Koel
man. De stichting Brein wordt niet blij van jongens als Koelman.
De beschermheer van de auteursrechten probeert piraten te stop
pen. Vorig jaar voerde Brein 25 duizend acties uit tegen piraterij.
Brein schat dat in 2004 in Nederland zo'n 5,6 miljoen illegale dvd's
in omloop zijn gebracht. Internet is een groter probleem. Brein-di
recteur Tim Kuik: Een harde kern van downloaders haalt maande
lijks 6 tot 8 miljoen keer films van internet." GPD
CDA en D66 bijten elkaar
bijna de strot af. D66-minis-
ter Pechtold met in zijn kiel
zog fractieleider Dittrich, en
premier Balkenende (CDA)
hakken nu al weken op el
kaar in.
door Jaco van Lambalgen
en Lianne Sleutjes
De minister-president
heeft haast. Hij wil niets
zeggen over de recente beledi
gingen van D66. Hoe zeer de
verwijten tussen de coalitie
genoten de laatste dagen ook
over en weer vlogen.
Balkenende is een angsthaas
die zijn ministers te kort
houdt, vindt D66-fractielei-
der Boris Dittrich. Van hem
had minister Pechtold van Be
stuurlijke Vernieuwing dan
ook geen excuses hoeven aan
te bieden aan de premier. Bal
kenende doet aan doemden
ken door steeds te waarschu
wen voor terreur, vond Pech
told in een interview. Daarop
moest het CDA wel reageren.
Ijdeltuiterij, volgens CDA'er
Van de Camp. Pechtold moet
maar vertrekken als hij het er
niet mee eens is, meende
CD A-fractievoorzitter Verha
gen.
De sfeer tussen de coalitiepar
tijen wordt er al met al niet
beter op. „Ach, het hoort er
e?n beetje bij", zegt D66-Ka-
merlid Bert Bakker. „Je
krijgt een klap en je slaat
eens terug. Je scherpt je eigen
profiel aan. Dat zie je vaker
als er weer verkiezingen aan
komen."
Want de kiezer heeft het mis
schien nog niet in de gaten,
maar over vierenhalve maand
worden de nieuwe gemeente
raden verkozen. Hoe hard de
landelijke politiek ook altijd
roept dat dat geen graadme
ter is voor de parlementsver
kiezingen, zo worden ze toch
gezien.
Het is opgespaarde ergernis,
denkt oud-Kamerlid Hans
Hillen, die nog regelmatig als
partijcoryfee het CDA advi
seert. „De partijen hey
zich de afgelopen jaren
keurige bestuurders gej
gen. Nu komen ze los, gajj
zich van elkaar profile^
Pechtold, pas een paar mi
den minister, zit daartin
als de nieuwkomer. „Hijjj
de koe die voor het eerst
wei in mag. Die huppelt
eerste dag rond maardaa
gaat ze grazen. De uitspra
die Pechtold nu doet. Ié
tot niets", oordeelt Hillen,
Het hooi't er ook bij, als
kabinet twee jaar zit,
WD-Kamerlid Van Baa
„Dan gaan de partijen
stand nemen van elkaar,
hoeft niet gezellig te zijn
een coalitie", vindt hij,,
lang er maar niemand i
boos wordt."
Schuren
Veel zal afhangen van de
slag van de gemeenteraad^
kiezingen, verwacht hij,,
het CDA slecht scoort,
gaat het pas echt schun
Verhagen en Dittrich zeil
len voorlopig nog niets wi
van spanningen in de coat
Het gaat om inhoudelijke
ken, onderstrepen ze eenstf
mig. „Pechtold is mini
van grondrechten", beto
Dittrich. „Dus is het lo_
dat hij iets zegt als hi] ij
dat via de terreurwetgei
de vrijheid van mening
ting wordt aangetast."!
Verhagen is het daar nieli
eens: „Je kan niet z
terreurbestrijding gekakel
zolang er nog politici zij»
alleen met vier bewakers
zich heen de vuilnisbak 1
ten kunnen zetten.
Volgens een van de naastei
dewerkers van Balken;
zijn de ruzies van de afg
pen weken allemaal het
volg van de verkiezingsc
pagne. Fricties en plaagsto
jes over en weer horend!
bij. Maar de spanning is
hoog genoeg opgelo]
„Daarom zal Balkenende
niet meer reageren op uitli
gen van Dittrich en Pi
told", voorspelt hij. GPD
Frankrijk heeft behoefte aan
nieuwe, jonge politici. Maar al
les wijst erop dat oud-premiers
Lionel Jospin (68) en Alain Jup
pe (60) binnenkort hun rentree
maken in de nationale politiek.
door Olivier van Beemen
Als geen ander land in
West-Europa heeft Frank
rijk een frisse wind nodig: jonge
politici met een nieuwe visie.
Zij kunnen misschien eindelijk
een einde maken aan de groot
ste problemen die het land al
tientallen jaren teisteren: het
veel te dure sociale-zekerheids-
stelsel en de werkloosheid van
rond de 10 procent.
Voorlopig zijn de oude rotten
echter niet van plan plaats te
maken. Hoewel president Jac
ques Chirac (bijna 73) al sinds
1967 in de landelijke politiek
zit, sluit hij een derde ambtster
mijn niet uit. Ook rechts-extre-
mist Jean-Marie Le Pen (77),
volksvertegenwoordiger sinds
1955, is van plan het bij de ver-
kiezing in 2007 nog een keertje
proberen.
Sterker nog: er gaan hardnekki
ge geruchten dat twee oud-pre
miers terugkeren, die de poli
tiek wél hadden verlaten. De so
cialistische oud-premier Lionel
Jospin (1997-2002), die na zijn
beschamende verlies tegen Chi
rac en Le Pen in 2002 'definitief'
opstapte, mengt zich de afgelo
pen maanden steeds vaker in
het debat. Veel socialisten wil
len dat hij in 2007 een derde po
ging doet om Jacques Chirac te
verslaan. Oud-president Fran
cois Mitterrand kwam immers
ook pas na drie pogingen aan de
macht.
Vorige week maakte een partij
genote van Alain Juppé
(1995-1997) bekend dat ook de
rechtse oud-premier opnieuw
het parlement in wil. Juppé gaf
te kennen dat hij dat zelf wel
zou aankondigen als het zo ver
is, maar ontkende niet. Ook hij
was in 1976 al actief sinds de
landelijke politiek als naaste me
dewerker van toenmalig pre
mier Chirac. Een veroordeling
voor corruptie, waardoor hij een
jaar lang onverkiesbaar was,
vormt waarschijnlijk geen more
le belemmering.
Parlement
Ook in het parlement is het
ouderdom troef. Tegenover 35
zeventigplussers in de Assern-
blée Nationale staan 16 derti
gers. De gemiddelde leeftijd van
de belangrijkste kamer in Frank
rijk is 57. In Nederland is dat
46. Zelfs de 'jonge garde' begint
op leeftijd te raken. Terwijl
Blair (Engeland), Verhofstadt
(België), Zapatero (Spanje) en
Balkenende als veertigers aan
de macht kwamen, zijn de Fran
se toekomstige rechtse leiders
Sarkozy, De Villepin en hun
linkse tegenstrevers Hollande,
Fabius en Strauss-Kahn de vijf
tig gepasseei'd.
Volgens politicologe Mariette
Sineau van instituut Cevipof is
het politieke systeem in Frank
rijk de hoofdschuldige van de ge
ringe politieke vernieuwing.
„Jonge talenten zijn er wel,
maar krijgen geen kans. De pre
sident heeft de meeste macht en
de hele politiek draait om de pre
sidentsverkiezingen. Het belang
van de partijen is gereduceex-d
tot renstal van toekomstige pre
sidentskandidaten, waarbij jon
geren ondergeschikt zijn."
Bovendien hebben veel Franse
politici verscheidene mandaten,
bijvoorbeeld parlementslid en
burgemeester van een grote
stad. Tot 2000 mochten de politi
ci zelfs nog veel meer ambten te
gelijk bekleden. Dat gegeven en
het ongelimiteerde aantal terniij-
nen voor iedere functie komen
de doorstroming niet bepaald
ten goede. GPD
Ook de toekomstige rechtse Franse leiders Sarkozy (1) en De Villepin zijn de vijftig reeds gepasseerd.
foto John Schults/RTR
De evolutie heeft een uiterst interes
sante truc uitgehaald met de her
senen van pximaten, de categorie die
ren waartoe naast de apesoorten ook de
mens behoort. Hoe groter het bovenste
deel van de hersenen, de zogenaamde
neocortex, hoe groter de sociale groep
waarin de diei'en van een soox-t leven.
Blijkbaar is dat gedeelte van het brein
bedoeld om de complexiteit van sociale
relaties te kunnen verwerken en hoe
meer sociale relaties hoe ingewikkelder
het dagelijks leven. De mens leeft van
alle primaten in de grootste sociale
groepen en inderdaad, de mens heeft
ook verhoudingsgewijs de grootste neo
cortex. Dat wordt op een di'amatische
manier duidelijk als we de verhouding
tussen het meest primitieve deel van
het brein, de medulla waardoor onder
andere de ademhaling wordt geregeld,
en de neocortex voor de verschillende
diersoorten vergelijken. Bij insectene
ters, zoals de miereneter, is die 1:1, bij
de mensapen 1:35 en bij de mens maar
liefst 1:105! Dat roept een belangwek
kende vx-aag op namelijk, voor welke
maximale sociale groepsgrootte is de
menselijke neocox-tex nog geschikt? De
evolutie-psycholoog Robin Dunbar
heeft dat nauwkeurig uitgerekend en
komt uit op ongeveer 150. In een groep
van maximaal 150 personen slagen
mensen er nog in om goed bij te houden
wat de anderen voor personen zijn, wat
ze wel en niet goed kunnen en hoe ze
ten opzichte van hen en van elkaar
staan. Stijgt de groepsgrootte duidelijk
boven 150, dan worden mensen vreem
den voor elkaar en lukt het niet meer
goed om eikaars gedrag langs informe
le lijnen, via persoonlijke contacten, te
beinvloeden. Dunbar toonde voor meer
dan 20 culturen aan, primitieve en niet
zo primitieve, dat die inderdaad vol
gens de 150-regel zijn georganiseerd.
De regel betekent niet per se dat men
sen in groepen van ongeveer 150 bij el
kaar wonen. Het betekent wel dat liet
in een groep van deze grootte is, waar
in ze gemakkelijk en regelmatig bij el
kaar komen en belangrijke zaken rege
len. Voor de Australische aboriginals
geldt bijvoorbeeld dat de belangrijkste
groep de clan is. Die komt van tijd tot
tijd bij elkaar op jamborees, waar dan
de belangrijkste levensrites, zoals hu
welijken en initiaties van jongei'en tot
volwassenen, worden voltx'okken. Daar
worden ook de verhalen van vroeger
weer verteld om iedereen eraan te hex-
innei'en wie ze zijn en waar ze vandaan
komen. Voor sommige religieuze groe
peringen. zoals die van de Hutterites in
de Verenigde Staten, geldt zelfs dat als
een groep het aantal van 150 over
schrijdt de regel is, dat een nieuwe
groep gevormd moet worden die elders
zijn vei'blijfplaats zoekt. Er zijn ook be
drijven, met name in en rond Sili
con-valley, die volgens de 150-i-egel
zijn georganiseei'd. Zo gauw het perso
neel van een bepaalde vestiging het aan
tal van 150 dreigt te overschrijden,
wordt een nieuwe vestiging opgezet.
Een van de opmerkelijke kenmei'ken
van de 150-regelvestigingen is dat de
wex-knemers in status veel rneei' aan el-
VISZILVER - Op het proefsta
tion voor de visserij in Tholen
wordt momenteel viszilver ge
produceerd voor de Ameri
kaanse markt.
Op chemische wijze wordt het
zilverpigment uit de vissehuid
gehaald, waarna het gebruikt
wordt om valse parels te ma
ken, autolakken een zilveren
gloed mee te geven, plastic arti
kelen te laten glanzen en nog
veel meer. Een kilo kost vier
honderd gulden.
LORDS - Van de negenhon
derd Lords in het Britse Hoger
huis kunnen er honderd we
gens geldgebrek niet aan hun
staatkundige verplichti
voldoen. Een Lord r
onkosten declareren en k
geen toelage. Een ingrijp
hervoming wordt noodzaif
geacht om het instituut Ho
huis te redden.
DROOGTOREN - De ge®
teraad van Kloetinge heeft
sloten tot de bouw van ee
tien meter hoge slangendn
toren voor de brandweer!
wordt onderdeel
schoolgebouw met hande
beidlokaal. Het complex
verrijzen op het weiland
Hem aan de Lewestraai
Kloetinge.
kaar gelijk zijn, er zijn nauwelijks typi
sche baas-ondergeschikte verhoudin
gen, terwijl problemen toch effectief
worden opgelost en prestaties en pro
ductie bovengemiddeld zijn. Een ver-
klai'ing daarvoor is, dat iedereen van
vrijwel iedereen weet waar die wel en
niet goed in is en dus waarvoor je het
beste bij wie kunt aankloppen. Wat als
we zouden besluiten om scholen, of af
delingen binnen scholen, nooit groter
te maken dan 150 personen? Zou dan
een aantal van de ernstige problemen
die we nu bijvoorbeeld op het VMBO
zien, verminderen? Geldt datzelfde als
we buurten zo inrichten dat ze bestaan
uit herkenbare eenheden van ongeveer
150 bewoners? En dan nog dit. Ik denk
niet dat u of enige volksvertegenwoor
diger zich het ooit heeft gerealiseerd,
maar onze Tweede Kamer is volgens de
15 0-regel ingericht!
Rene F.W. Diekstra
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax'(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax (0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mall: redtern@pzc.nl
Hulst: 8audeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111 (454651
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
en hulst:
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
acceptgiro
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving
per maand: 20,55
per kwartaal: 59,75
per jaar: €229.20 233,30
Voor toezending per post geldleen
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorla
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v lezersservice,
Postbus 31,4460 AA Goes
Losse nummers per stuk.
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6%BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uiige"
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV envrtj
de Regelen voor het Advertentiewaft
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Pers
Rubrieksadvertenties (kleintje»):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerendgo
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een ondei
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in
(abonnementen)admmistratie en om u te (laten) infoi
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt
zersservice. Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR
