a
Als het aandenken
maar niet ontploft
n
jttiTOL
6
Uitvaart
MEMENTA ZEELAND
BEIJSENS ZONNEVYLLE
Afscheidsbloemen naar uw wens
Altijd een luisterend oor
Bloemenhuis Flora
mevr. Hennie de Ligny
M
TERNEUZEN
ook voor stijlvolle,
Stadhuisplein 51 - 4531 GZ
passende rouwarrangementen
Tel. 0115 612250
T>& tromt vcon> ycheronJvevd/
Picter van Staveren
Beeldhouwwerk
Grafmonumenten
Kies voor een poëtisch monument
Vraag de folder en bezoek m'n website:
www.grafkunst.nl
Bonifaclusstraat 9 4434 AD Kwadendamme Tel.: 0113 649943 I 06 44218286 info@grafkunst.nl
Gespecialiseerd in gedenktekens
Lasergraveren 25 jaar garantie
Zandstralen - Renovatie - Onderhoud
Mementa Zeeland
Buitenweg 36
4571 EP Axel
Tel. 0115-53 09 02
www.mementa-zeeland.nl
Openingstijden:
maandag t/m vrijdag
10.00 tot 17.00 uur
zaterdag en 's avonds
op afspraak
Mementa Zeeland heeft een grote variatie in modellen en materiaalsoorten.
Het natuursteen dat door ons gebruikt wordt, wordt met de grootst mogelijke
zorgvuldigheid geselecteerd en is van zeer hoge kwaliteit. Mementa Zeeland
geeft u 20 jaar garantie op gebreken in door ons geleverd materiaal.
Elk model is leverbaar in elke door ons geleverde granietsoort. Ook heeft u de
mogelijkheid om elke door ons geleverde granietsoort te combineren.
Het aanbrengen van beeldhouwwerk van uitstekende kwaliteit, en met een
hoog gehalte aan detail behoort tot de mogelijkheden.
Om u zo goed mogelijk van dienst te zijn, nodigen wij u uit om onze showroom
te bezoeken. Wanneer u dit wenst, kunnen wij u bezoeken, waarbij we u een
uitgebreid modellenboek kunnen laten zien.
Op onze website, www.mementa-zeeland.nl is ook uitgebreide informatie te
vinden.
Inbegrepen in de prijs zijn een betonnen fundering, het plaatsen en de BTW.
Prijs is exclusief gemeentelijke leges en vergunning.
Wij staan voor hoge kwaliteit tegen een eerlijke prijs.
NOTARISSEN
HAVENPARK 21, POSTBUS 60, 4300 AB ZIERIKZEE
TELEFOON (0111) 41 50 51 FAX (0111) 41 36 55
E-MAIL: NOTARISSEN@BEIJSENS.ZONNEVYLLE.KNB.NL
BIOEMEP/E
Alvarez laan 78 -Winkelcentrum Zuidpolder
4536 BD Terneuzen - Tel. 0115-615682
www. bloemerieconny. n I
4LÏ
JJ
Zalencentrum
AntwerpMdtraatweg 267
4624 JH Bergen op Zwin
tel. 016425)676
fax 016424830!
ivu'H'.raaybtnj.nl
info@raayberg.nl
Voor een perfecte afsluiting
zoals 11 die wenst.
woensdag 26 oktober 2005
Een bijzondere wens bij een be
grafenis of crematie? Bijna alles
is tegenwoordig mogelijk. De kleur
of de stoffering van de kist, de
plaats waar de overleden persoon is
opgebaard, de uitvoering van de
rouwkaart of de locatie van de kof
fietafel; je kunt er alle kanten mee
op.
Tegenwoordig gaat er ook vaak
iets mee in de kist. Niet alleen
sieraden van de overledene, maar
ook dingen die typisch bij hem of
haar passen. Dus ook een pakje siga
retten met aansteker van de verstok
te roker, het dekentje voor iemand
die het altijd koud had of het shirt
van de voetbalfanaat. Ook het nauwe
lijks meer weg te denken mobieltje
krijgt regelmatig een plek in de kist.
Wie wil kan de overledene dan nog
symbolisch toespreken. Een Duitse
uitvinder uit Osnabrück heeft zelfs
een exemplaar op de markt gebracht
waarvan de batterij twaalf maanden
meegaat. De telefoon heeft een eigen
nummer en meteen na het intoetsen
komt er contact tot stand.
„Het is een manier om het verdriet te
helpen verwerken. En dat is goed",
vertelt Theo Jansen uit Poortvliet. In
Zeeuws-Vlaanderen, Goes en Tholen
werkt hij bij uitvaartverzorger Monu-
ta als teamleider. Soms heeft hij wel
eens zijn bedenkingen. Zoals die
keer dat er een fles jenever de kist
mee inging.
„Dan denk je: moet dat nou? Ander
zijds is dat niet zo belangrijk. Als uit
vaartverzorger mag je geen storende
factor zijn in het rouwproces. Je
moet iedereen er dus vnj in laten."
In Zeeland gaat er naar schatting in
tien procent van de gevallen iets mee
in de kist. Ten opzichte van zo'n tien
jaar geleden is dat een aanzienlijke
stijging. Jansen verklaart die toena
me doordat de dood minder wordt
weggestopt dan vroeger. Door die
grotere openheid willen nabestaan
den meer zaken rond de uitvaart ook
zelf regelen. Bovendien hebben men
sen vaker een scenario. Dit is een
soort draaiboek waarin staat aange
geven hoe een begrafenis moet wor
den uitgevoerd.
„Het zijn ook vaker jongere mensen
of kinderen die zich er mee bezighou
den. Een tekening voor opa of oma of
een verhalenbundeltje voor een over
leden klasgenootje zijn dingen die re
gelmatig terugkomen. Vaak is dat
heel ontroerend."
Traditioneel
In meer behoudende streken van de
provincie, zoals Tholen of delen van
de Bevelanden en Walcheren, is er
minder ruimte voor frivoliteiten. Van
uit de geloofsovertuiging gaat het er
hier traditioneler aan toe. Zo wordt
er bijvoorbeeld op Tholen niet alleen
veel meer begraven dan gecremeerd,
ook de begrafenis gaat vaker volgens
een vast stramien.
„Maar ook in die kringen is er tegen
woordig meer openheid. Bijvoor
beeld richting de kleinkinderen. Die
foto's Mechteld Jansen
mogen tegenwoordig gewoon af
scheid nemen. Vroeger was dat haast
ondenkbaar."
Zolang voorwerpen niet gevaarlijk
zijn of het milieu niet aantasten, is
bij een begrafenis bijna alles moge
lijk. Bij crematies ligt dit heel an
ders. Vergankelijke materialen (teke
ningen, knuffels of bloemen) mogen
gewoon mee. Ook sieraden - met uit
zondering van bepaalde types horlo
ges - mogen om blijven. De edelme-
taalresten van sieraden of het gebit
die na de crematie overblijven, wor
den verzameld en verkocht. De op
brengst gaat naar een aantal goede
doelen. Om het milieu niet te belas
ten moet voor verbranding niet al
leen ijzer of plastic beslag van de
kist af, ook moet er vooraf worden
gemeld wat er eventueel met de over
ledene meegaat.
„Pacemakers moeten worden verwij
derd omdat vooral oudere types kun
nen ontploffen. Mobieltjes zijn ta
boe. Net als een fles sterke drank.
Want die knalt bij verbranding niet
alleen uit elkaar, het glas smelt en
komt bij de as op de ovenvloer te
recht."
Het verzoek om bij een crematie geen
ongewenste voorwerpen mee te ge
ven, levert volgens Jansen nooit pro
blemen op. Juiste en volledige voor
lichting zijn in dit verband zeer be
langrijk. Toch kan er wel eens iets
tussendoor glippen, omdat de familie
alsnog iets in de binnenzak heeft ge
stopt.
„Dat controleren we niet. We mogen
het ook niet. Tot nu toe heb ik hier
door nog nooit problemen gehad. Ge
lukkig maar, want zoiets zou niet al
leen voor de nabestaanden maar ook
voor ons heel vervelend zijn. Je moet
er toch niet aan denken dat de oven
erdoor ontregeld raakt."
Door strengere regelgeving verwacht
Jansen dat ook op begraafplaatsen
minder mogelijk wordt. Allereerst
moeten gemeenten steeds vaker woe
keren met hun ruimte, waardoor ook
het kostenverhaal om de hoek komt
kijken. Verder is het de bedoeling
problemen met ruimingen van be
graafplaatsen te beperken. In een ge
meente als Leiden moet zelfs de kle
ding van de overledene aan bepaalde
eisen voldoen. Nylon is bijvoorbeeld
niet toegestaan. „Dat spul verteert
niet en blijft tot in lengte van jaren
in de grond zitten. Vanuit milieuoog
punt kun je dus begrip hebben voor
dat soort maatregelen."
René van Stee
P7P
Maja Jansen uit Poortvliet is nu zo'n negen
■jaar koffiejuffrouiv bij begrafenissen. Haar
echtgenoot is teamleider bij een uitvaartonderne
ming.
„Via hem ben ik er eigenlijk ingerold. En ik heb
er geen seconde spijt van. Het is dankbaar en uit
dagend werk, omdat je een belangrijke schakel
bent in iets wat perfect moet verlopen.
Maja Jansen vormt een vast duo met Sandra van
Poortvliet. Desgewenst verzorgen zij ook de
broodjes en de cake of staan zij bij de deur van
de rouwkamer als er afscheid wordt genomen
van de overledene.
„Maar poetsen hoort er ook bij. Verder brengen
we af en toe iemand over naar het rouweentrum.
Meestal op Tholen, daar komen we allebei van-
fect koppel vormen." Een koffiejuffrouw moet
volgens Maja Jansen haar werk zo discreet moge
lijk doen. Begrip tonen voor de nabestaanden is
minstens zo belangrijk. Zij heeft altijd een luiste
rend oor als daaraan behoefte is. Uit jezelf be
gin je dus eigenlijk nooit een gesprek. Verder is
het een kwestie van de juiste toon treffen. Ook
als de mensen na afloop naar huis gaan. Dan zeg
je bijvoorbeeld nooit tot ziens Wel thuis is dan
veel beter.Afstand bewaren bij een uitvaart is
niet altijd even gemakkelijk. Vooral als de overle
dene een bekende is of wanneer het om een kind
gaat dat naar zijn laatste rustplaats wordt ge
bracht. „Dan grijpt het je wel aan. Er na afloop
over praten helpt dan. En met Sandra kan dat ge
lukkig. Ook daarom ben ik zo blij dat ik met
