Kierenjacht tussen de oren
IC
phoff zet
raagtekens bij
euze vrijheid
Van Royen en Leenknegt in de kijker
2nd Influenz begint
aan serie voorrondes
17
Platform op zoek naar
kandidaten PopNL-prijs
woensdag 26 oktober 2005
andalen moeten
jade aan
linhek betalen
Uprior Dooms
klELBURG - De daders
N zich verraden door de
«uren. Gisteren werden
Uannen uit Vlissingen, 22
kjaar, voor de vernielingen
debt bij buurtbewoners
jtwoording geroepen bij
[jerechter in Middelburg.
..chter L. van Dijke ty-
het besmeuren van een
Jj met witte verf als een
Jijke streek van de Vlissin-
[pe politierechter vonniste
achten conform de eis
Ul,6 uur werkstraf. Het
i belang hechtte Van Dij-
jhet betalen van de 840 eu-
^deaan het hekwerk. „Dit
uoldoende recht doen aan
Lu de die jullie de slachtof-
ijebben aangedaan", verze
tje politierechter.
L conclusie kwam ook offi-
Ejo justitie R. Jeuken. „De-
taielingen zijn geen balda
len meer. Het is een ge-
en vervelende actie ge-
k Het tuinhek was nog
[kort daarvoor zwart ge-
je sporen bleek dat de van-
em de vroege ochtend van
il opmerkelijk veel met de
verf hadden gekliederd,
alleen was er schade aan
sk. maar ook de stoep en
loentetuin zaten onder de
nerf
rilgrap
•poor leidde naar de wo
rn een van de verdachten,
troffen agenten de daders
r de verf aan. Raadsman
uitsprak over een mislukte
krap en kleutergedrag. De
bleiter stelde een voorwaar-
te straf voor, met de ver-
ping dat de daders de scha-
het tuinhek zouden her-
rag het gedupeerde echt-
dat de zitting bijwoonde,
ritten Want er zijn met het
regelmatig conflicten en irri-
sgeweest. „Ik moet ze niet
fin buurt hebben", zei de
.De politierechter en de of-
ronderschreven zijn visie,
iaren unaniem van mening
de daders moesten op-
kot voor het schadebedrag.
door René Schrier
In sommige huizen zijn de sporen nog
te zien. Kleverige resten van waar
ooit de tochtstrips hebben gezeten. De
rollen isolatiemateriaal waren niet aan
te slepen. De Nationale Kierenjacht
was een begrip in de jaren tachtig. Alles
moest worden dichtgeplakt. Aan tocht
werd de oorlog verklaard. Er mocht ab
soluut geen warmte weglekken. Dat
was slecht voor het milieu en slecht
voor de buidel. De overheid ramde de
boodschap er met kracht in en die zit
bij veel mensen nog steeds tussen de
oren.
Enkele jaren geleden kenterde het tij.
Ineens kreeg Nederland via radio en te
levisie te horen dat het nog niet zo
slecht was om eens een uurtje de ramen
flink tegen elkaar open te zetten. Dat
was nodig om verse lucht in huis te krij
gen. Er moest weer zuurstof in de wo
ning komen.
En recent heeft de overheid er weer een
Ventilatie
Een huis hoeft niet tot in de laatste kier volgestopt te worden met isolatiemateriaal en tochtstrippen. Ventileren, liefst 24 uur
per dag, is de nieuwste mode. foto Willem Mieras
nieuwe campagne tegenaan gegooid. On
der het motto 'Goed ventileren is 24 uur
per dag ventileren' worden wij nu weer
opgeroepen de boel juist open te zetten.
Weg met de kierenjacht, weg met even
luchten. Haal de tocht in huis.
Olieprijs
Niet erg consequent van de overheid.
Want bij heel wat mensen zit het er nog
steeds in dat je 'niet moet stoken voor
de piloten'. Ofwel wees zuinig met ener
gie en op het milieu. Het feit dat de laat
ste tijd de olieprijs en daaraan gekop
peld de gasprijs huizenhoog is gestegen,
onderstreept dat nog eens.
Nu zegt het ministerie van Vrom dat iso
leren niet kan zonder ventileren. Sluit
daarom ventilatievoorzieningen, zoals
luchtroosters, mechanische ventilatieka
nalen, ventilatoren en bovenlichten,
nooit af, luidt de boodschap van het mi
nisterie. Daar wordt dan aan toege
voegd dat ventileren en isoleren prima
samengaan, omdat een woning met een
vochtig binnenklimaat meer energie
vergt om te verwarmen dan een woning
die van binnen droog is. Vrom gaat nog
een stapje verder: "Dus als u 24 uur per
dag ventileert, hoeft u uiteindelijk min
der te stoken'. Zijn we met die kieren
jacht dus mooi voor de gek gehouden.
Vocht is de grote boosdoener. Als je al
les afsluit is het alsof je een paar em
mers water door je huis gooit. Als we ko
ken, douchen en zelfs als we gewoon
ademen, komt er vocht vrij. Een mens
ademt per dag een halve liter vocht uit.
En wat te denken van het bouwvocht in
een nieuwe woning.
Hoofdpijn
Dat vocht mag zich niet ophopen in de
woning. Dat moet naar buiten. Want
een vochtige woning is schadelijk voor
de volksgezondheid. Bewoners kunnen
last krijgen van benauwdheid, hoofd
pijn en astma. Niet het vocht is schade
lijk. maar het feit dat daarin gemakke
lijk schimmels en andere schadelijke or
ganismen kunnen gedijen.
Of een huis goed wordt geventileerd, is
vaak goed te ruiken. Luchtjes blijven
bijvoorbeeld minder langer hangen.
Naast ventileren blijft ook luchten be
langrijk. Maar dat kost geld. Uitgere
kend is dat iemand die regelmatig goed
lucht en ventileert, honderd kubieke me
ter gas per persoon per jaar extra ver
stookt. Dat komt neer op een bedrag
van iets meer dan 50 euro per persoon
per jaar.
Maar ja, of de milieubeweging het daar
mee eens is... En of dat nu wel past in
het energie-prestatieadvies van het
nutsbedrijf. Bij Delta wordt, bij na
vraag naar dit onderwerp, geadviseerd
de gulden middenweg te volgen. Natuur
lijk staat Delta nog achter energiebespa
rende maatregelen, dus isoleren. Maar
het bedrijf wil ook een eventueel slecht
woonklimaat niet voor zijn verantwoor
ding nemen. Dus de gulden middenweg,
ofwel het gezond verstand gebruiken, is
het devies van J. Nelemans, namens Del-
Grootbeeldtelevisie
Het is volgens hem een beetje als een
grootbeeldtelevisie kopen: die ver
bruikt meer stroom en kost dus meer in
gebruik. Dat moet je in je afwegingen
om zo'n apparaat te kopen meenemen.
Met ventileren is het net zo. Het kost
wat meer geld. Als je dat over hebt voor
een gezond leefklimaat, moet je het
doen.
Dat neemt niet weg dat het verwarrend
is. Eerst alles dichtplakken, dan alles af
en toe openzetten en nu gewoon 24 uur
per dag de wind door de kieren laten
gieren. Een consistente overheidsvoor
lichting zou helpen. Misschien dat in
Den Haag de ramen ook eens tegen el
kaar opengezet kunnen worden.
lunst
fisme Soesman
URZEE - Veroordelen doet
n Uphoff niet. Ze zet
weer vraagtekens bij de
(vrijheid die mensen heb-
Geen verbitterde onder-
idus als de Utrechtse schrijf-
aver de macaroni met smac
baar zus vertelt. De zus die
1(1 stond' voor Toddie uit
kuur. Deze sterk autobio-
sche roman bracht Uphoff
ravond in filmtheater fiZi
(rikzee.
te.Koudvuur is niet klakke
er haar eigen leven te leg-
Zij groeide op in een gezin
certien kinderen, personage
soms- verteller Minon is er
ut een gezin van tien. Klei-
wschillen tussen talloze
inkomsten. Je zou het een
Ml kunnen noemen, over-
it Uphoff samen met ge
leider Frans Meulenberg
Jtóst en welenschapsjouma-
tk Anbeek
tetuur van
tratuurprijs
DELBURG - Dick Anbeek,
fcur van boekhandel De
ikerij n Middelburg, is toe-
én tot het bestuur van de
1 Literatuurprijs.
die jaarlijks wordt uit-
is ondergebracht in een
gelijke stichting. Het be-
liaarvan telt vier of vijf on
gelijke leden en twee afge
beden namens de sponsor,
SDist van Anbeek is onder-
ran een gedeeltelijke ver-
rng van het bestuur. Leo
directeur van Museum
ïanno-Westreenianum in
J, is Ben Schoemakers
als voorzitter. Behal-
kbeek is ook Roland van
algemeen directeur van
nieuw in het bestuur,
«eratuurprijs wordt sinds
uitgereikt. Eerder deze
won Jan Siebehnk de
list) tijdens de in fiZi gehouden
literaire avond. „Hoe is het om
met zoveel mensen je leven te de
len? Van sommigen ga je hou
den, van anderen walg je. En
van de één hou je, maar daar ga
je later van walgen en anders
om", zet ze een deel van het uit
gangspunt dat aan de roman ten
grondslag ligt uiteen.
Toddie. Marilyn Monroe met het
verstand van Marijke Helwe
gen. „Dan krijg je wat die zus
voor mij was." In de roman is ze
één van de oudere kinderen in
dat grote samengestelde gezin,
waar de kleintjes - die samen
een soort minigezin vormen -
vaak gingen logeren. En daar on
der meer met een pedofiele psy
chopaat worden geconfron
teerd. Maar toch, toch. Die ma
caroni met smac, gemengd met
twee blikjes tomatenpuree en
een zakje groentensoep. „Ik heb
nooit lekkerder gegeten dan die
macaroni, maar eigenlijk was
het natuurlijk helemaal niet zo
lekker." Het geeft de ruime blik
aan waarmee Uphoff naar de
wereld kan kijken. Hoe kun je
over anderen oordelen: want
wat is nu eigenlijk die keuzevrij
heid? „Je groeit op in een bepaal
de vanzelfsprekendheid. Je eer
ste kennismaking met het gezin,
met Nederland, met het heelal -
dat is de norm. Dat is vanzelf
sprekend." Uphoff is ervan over
tuigd dat in elk mensenleven
wel eens wordt gebotst met een
ander leven, waardoor die van
zelfsprekendheid aan het wanke
len slaat. „Mijn taak, verlangen
en behoefte als schrijver is om
dat steeds te onderzoeken."
Tot op heden niet in dikke pil
len. En wat de nabije toekomst
betreft ook geen nauwelijks te
hanteren trilogie van de - in pra
ten overigens heel bedreven -
Uphoff in de kast. Elke zin is
overdacht en het laat de schrijf
ster koud welk etiketje er vervol
gens op geplakt wordt. „Ik wil
iets vertellen en dat krijgt de om
vang die ik nodig heb om dat te
vertellen." Wat Koudvuur be
treft staakte de teller op pagina
170. De Literaire Avond van fi
Zi is een samenwerking van on
der meer boekhandel de Vries
en bibliotheek
Schilderijen van Van Royen en glaswerk van Jan Leenknegt.
foto Wim Kooyman
door Anita Tournois
CLINGE - De doorlopende
groepstentoonstelling in Galerie
Esprit wordt geregeld aange
vuld en gewisseld. Naast een ge
varieerd aanbod van schilde
rijen, beelden, grafiek en kera
miek wordt de spot gericht op
het werk van één of twee reside
rende kunstenaars of een nieuw
komer. De komende maand
staan schilderijen van Van
Royen en glassculpturen van
Jan Leenknegt in de kijker.
Kunstenares Van Royen (die
zich presenteert zonder voor
naam) werd geboren in IJzendij-
ke maar woont in Enschede. Ze
volgde daar een opleiding aan
de Academie voor Kunst en In
dustrie en heeft er nu een ate
lier. Na de opleiding schilderen
en grafiek studeerde ze een aan
tal jaren aan de Academie voor
Beeldende Kunsten in Maas
tricht, richting monumentale
vormgeving.
Als kunstenares heeft ze een
voorkeur voor het scheppen
zonder vooropgezet plan. Niets
wordt vooraf bedacht. Werk ont
staat spontaan en intuïtief: een
van de voorwaarden voor het
abstract expressionisme, waar
onder men haar werk kan scha
ren.
Ideeën van Van Royen zijn geba
seerd op ervaringen. Deze kun
nen visueel zijn, maar ook het
dagelijkse leven, ontmoetingen,
momentopnamen betreffen In
diverse geëxposeerde werken
ontwaart de kijker in de sponta
ne composities van vlakken en
lijnen bijvoorbeeld knieën, een
rug, billen, een neus, ogen of een
bril, evenals bepaalde houdin
gen en bewegingen.
Het toegepaste palet is de ene
keer ingetogen, de andere keer
fel en vol contrasten of laat een
mix zien van gedekte tinten met
accent van zwart, rood of geel.
Met diverse materialen als olie-
pastelkrijt, grafiet en olieverf
werkt Van Royen op papier of
linnen. Ook het paletmes blijkt
een waardevol instrument. Van
Royen buit de mogelijkheden
van al deze materialen uit
stekend uit en schuwt het ex
periment niet. Zo ontstaan
spannende combinaties met vor
men en tegenvormen, hard te
genover zacht, hoekig en
vloeiend, kleur contra zwart/
wit en licht versus donker. Neer
gezet in nat in nat of opgewerkt
in meerdere lagen. Series ont
staan eveneens spontaan, zon
der bestaand idee.
Licht
De Belgische glaskunstenaar
Leenknegt start juist wel vanuit
een gegeven. Hij leeft en werkt
onder het motto: 'En toen was er
licht'. Leenknegt maakt fraai ge
kleurde, transparante glassculp
turen in metalen frames. Die
zijn zo gemaakt dat ze buiten
kunnen staan, waar het zonlicht
vrij spel heeft en het licht er
doorheen kan vallen. Samen
met de zo kernmerkende dyna
mische vormgeving en de vrolij
ke uitstraling door gebruik van
primaire tinten als rood, blauw
en geel leidt dit tot veel monu
mentale opdrachten.
Recent ingebracht werk toont
vormen van planten, bloemen
en bladeren. Zijn werk is erg toe
gankelijk, verspreidt een aanste
kelijk optimisme en levensvreug
de en zal velen, vooral ook kin
deren, sterk aanspreken.
Tentoonstelling tot 26 november
in Galerie Esprit, Gravenstraat 99
in Clinge. Openingstijden: vr.
13.30 - 17 30 uur en 19.00 - 21.00
uur en za. van 13.30 - 17.30 uur.
Verlichting tv-toren uit
GOES - De verlichting op de televisietoren van Goes
blijft zaterdag 29 oktober uit. StichtLicht, de motor ach
ter de feestelijk verlichte toren, doet mee aan de landelij
ke campagne Laat het donker donker. Als mensen zich be
wust zijn van het donker, hebben ze meer waardering
voor het licht, zo meent voorman Eddy Beekman van
StichtLicht en daarom steunt hij de verduisteringscam
pagne.
Tentoonstelling over de Schelde
MIDDELBURG - Vanaf deze week zijn in het informatie
centrum van de provincie Zeeland aan de Nieuwe Burg te
Middelburg, een tentoonstelling en een informatiemarkt
te bezoeken over de Schelde. Het Schelde Informatiecen
trum en Proses, het bureau dat is belast met uitvoering
van de Ontwikkelingsschets 2010, geven er een beeld van
de Schelde en wat daar in de toekomst gaat veranderen.
Op de informatiemarkt kunnen bezoekers brochures en
folders meenemen over uiteenlopende onderwerpen zoals
de verdieping, scheepvaart en natuurgebieden.
De tentoonstelling is te bezichtigen tot eind 2006. van
maandag tot en met vrijdag van 9.30 tot 16.30 uur. Tege
lijk reist de expositie ook langs alle Westerscheldegemeen-
ten. Als eerste is de gemeente Borsele aan de beurt. De
tentoonstelling, op de eerste verdieping van het gemeente
huis in Heinkenszand, loopt daar tot 10 november 2005
en is te bekijken tijdens de openingstijden van het ge
meentehuis.
Daarna gaat de tentoonstelling naar een andere Wester-
scheldegemeente.
Lokker stopt als wethouder
GOEDEREEDE - Wethouder A. Lokker van de gemeente
Goedereede is met onmiddellijke ingang gestopt met zijn
werkzaamheden voor de gemeente. Hij heeft dit om per
soonlijke redenen besloten. De SGP-er Lokker wil zich
meer richten op zijn gezin en op werkzaamheden voor de
kerk. Lokker (60 jaar) is sinds 1996 wethouder. Daarvoor
was hij twee jaar lid van de gemeenteraad.
Wie Lokker zal opvolgen, is nog niet bekend. Zijn porte
feuille (ruimtelijk ontwikkeling, inclusief milieu) wordt
voorlopig waargenomen door de overige leden van het col
lege van burgemeester en wethouders.
Bouwweg wijk 's-Heerenhoek dicht
's-HEERENHOEK - Het Borselse PvdA-raadslid A. Wit
kam wil duidelijkheid over de verkeersontsluiting van de
's-Heerenhoekse nieuwbouwwijk De Blikken. Hij heeft
daarover gisteren schriftelijke vragen gesteld aan het da
gelijks gemeentebestuur van Borsele.
De aanleiding is de recente afsluiting van de bouwweg
naar de wijk, waardoor De Blikken nog maar via één weg,
de Deken Holtkampstraat, bereikbaar is voor auto's. Wit
kam vreest gevaarlijke situaties op de kruising van de De
ken Holtkampstraat met de doorgaande Molendijk. Hij
vraagt zich af of er overleg is geweest met de brandweer
en de ambulancedienst.
Ook wil hij weten wanneer de toegezegde tweede ontslui-
tingsweg van De Blikken op de Middelburgsestraat wordt
aangelegd. Witkam wijst erop dat eerder is gemeld dat
'de noodaansluiting op de Molendijk blijft liggen tot de
nieuwe ontsluiting er is'.
MIDDELBURG - Zeeuwse
bands en singer-songwriters
kunnen meedingen naar de Pop-
NL-prijs. Elke provincie vaar
digt een deelnemer af. De win
naar wordt in januari tijdens
het Noorderslag-festival in Gro
ningen bekendgemaakt.
De wedstrijd is een initiatief
van PopNL, de koepelorganisa
tie voor popmuziek in Neder
land. Het is een reactie op het
besluit, begin dit jaar, van de
Grote Prijs van Nederland om
haar opzet te veranderen. De
winnaars van de regionale voor
rondes - zoals de Zeeuwse Belof
te - gaan niet meer automatisch
door naar de landelijke finale.
De deelnemers worden voortaan
'gescout' door vertegenwoordi
gers van de Grote Prijs.
PopNL is ongelukkig met de ver
andering en heeft daarom beslo
ten een eigen competitie te orga
niseren. Elke provincie zorgt
voor een inzending. In Zeeland
gebeurt dat door het onlangs op
gerichte Popplatform, dat in de
plaats van de Stichting Popmu
ziek Zeeland is gekomen.
Wie mee wil doen, dient vóór 20
november een demo-cd met
maximaal vier nummers op te
sturen naar Scoop in Middel
burg. Voorwaarde is wel dat de
deelnemer ooit heeft opgetreden
op een van de Zeeuwse poppo
dia of bij een provinciale pop
competitie. Er wordt geen onder
scheid gemaakt in genres.
Een jury van 'popdeskundigen'
maakt uit de inzendingen een
keuze, die eind november be
kend wordt gemaakt. De win
naar dingt mee in de finale van
de PopNL-prijs tijdens Noorder
slag, op 13 januari. Wie daar als
beste uit de bus komt, wacht op
tredens op een aantal grote po
dia en festivals.
door Rolf Bosboom
OVEZANDE - 2nd Influenz, de
Bevelandse talentenjacht voor
jonge bands en dansacts, begint
vrijdag aan een nieuw seizoen.
De finale is april volgend jaar.
Het podiumproject is een initia
tief van de jongerenraad in de
gemeente Borsele in samenwer
king met jeugdsoos De Klomp
in Ovezande. Het is het derde
jaar dat het wordt georgani
seerd, aanvankelijk als Kiek-
virus maar sinds vorig jaar on
der de huidige naam. De win
naars van het afgelopen seizoen
waren dansgroep Young Energy
uit Vlissingen en de Zeeuws-
Vlaamse band Bluem.
De komende tijd is er elke
maand in De Klomp een voor
ronde, zes in totaal. Een jury
wijst de winnende band aan en
geeft een cijfer aan de dansacts.
De zes winnende bands en de
vier dansgroepen met de hoog
ste scores doen op 28 april mee
aan de finale. Daarnaast kan
het publiek door te stemmen
proberen een favoriete deelne
mer in de eindstrijd te krijgen.
Aan de eerste voorronde, vrij
dag in De Klomp, doen vier
bands en één dansgroep mee.
Zij worden beoordeeld door een
jury die bestaat uit Christa Kra
nenburg (dans), Simon de Ko
ning (muziek) en Bert van Leer
dam (algehele presentatie).
De deelnemende bands zijn
Xtortion, Slash, Displayed en
System Error Xtortion bestaat
ruim een half jaar en wordt ge
vormd door Robbert Wallaart
(zang), Jeroen Kenter (gitaar),
Marco Blom (drums) en Bas Bon
ne (bas). Zij spelen (death) me
tal. Slash maakt alternatieve
rock en bestaat uit Leonard
Slabbekoorn (gitaar), Jos van
Leeuwen (gitaar). Geert Kwek-
keboom (zang), Sander van
Bochove (bas) en Sal Priem
(drums). Het punkrocktno Dis
played komt uit Bergen op
Zoom en omgeving.
De band met de langste historie
is het Zeeuws-Vlaamse System
Error, die sinds 2001 bestaat en
eerder deelnam aan Hooikoorts,
de Walcherse variant van 2nd In
fluenz. De deelnemende dans
groep is Everything, die street-
dance brengt.
De voorronde begint om 20.00
uur. Als extra act treedt de Beve
landse punkrockband It Takes
Two op, die eerder in de finale
van zowel 2nd Influenz als Hooi
koorts heeft gestaan.