klager mosselseizoen verwacht
Kansen voor havoleerlingen
met interesse in plant en dier
In de bedstee, dat was pas krap
1
KIJK UW
OGEN UIT
ünderen met
riminele inslag
ong behandelen
Gemeenten willen
geen uitbreiding van
kamperen bij de boer
tctor voorspelt weinig aanvoer en hoge prijzen
ifOLVO
LRené Schrier
'ES - Havoleerlingen die iets
'groen of dieren willen gaan
kunnen vanaf volgend
ööljaar bij het Goese Groen
'Ifge terecht. Ze kunnen dan
opleiding van pakweg ander-
'jaarvolgen om hun mbo-di-
®a halen.
a ze kunnen ook verder
E en daarna in nog eens
*®half jaar een hbo-diplo-
jtalen. Voor dat laatste heeft
1 Groen College gisteren een
inkomst afgesloten met de
145Hogeschool in Den Bosch,
'^diplomeerde havo-leer-
5 stroomt in een mbo-niveau
■'pleiding van het Groen Col-
en stroomt door naar de op
eg Educatie en kennismana-
gement groene sector van Stoas
Hogeschool
De leerling student krijgt twee
diploma's: het mbo-niveau IV di
ploma in de gekozen studierich
ting, en het diploma 'educatie
en kennismanagement groene
sector'. Dit laatste is een bache
lorsdiploma. Tevens is de afge
studeerde bevoegd tot het geven
van onderwijs in het vmbo en
praktijkonderwijs (landbouw-
vakken, biologie, natuurkunde,
scheikunde) en bekwaam voor
het mbo. In de praktijk betekent
dat dat de leerling nagenoeg de
gehele opleiding, ook die onder
de hoede van Stoas, in Goes
volgt, legt A. J. Bruijnooge, be
leidsmedewerker onderwijs van
het Groen College uit. Slechts
een enkele keer zal de leerling
eens naar Den Bosch moeten.
Clickfonds
Deze nieuwe constructie is bij
voorbeeld heel geschikt voor ha
vo-leerlingen die graag iets in
de groene sector zouden willen
doen. Dat kan zijn in de sfeer
van ondernemer in de dierver
zorging, het hoveniersbedrijf of
een andere groene sector.
J. van Drie, directeur cursus en
contractonderwijs van het
Groen College, vergelijkt het sys
teem wel eens met een soort
clickfonds. De leerlingen heb
ben een havo-diploma, na ander
half jaar een mbo-diploma,
waar ze wat mee kunnen en na
tweeënhalf jaar een hbo-diplo-
ma. Omdat praktijkonderwijs
een belangrijke rol speelt bij het
Groen College kunnen de leerlin
gen dit jaar de handen uit de
mouwen steken. Ongeveer de
helft van de tuin van de school,
cle zogenaamde assortiments-
tuin, gaat namelijk op de schop.
De school ruilt een stuk van de
tuin met de gemeente Goes. Het
nieuwe stuk ligt op de plek van
de voormalige koelhuizen van
de veiling en moet weer op
nieuw ingericht en ingeplant
worden. In de assortimentstuin
staan duizend verschillende een
jarige planten, heesters, bomen
en struiken. Dat is nodig omdat
de leerlingen van minstens dui
zend planten de Nederlandse en
Latijnse namen moeten kennen.
Binnen de school bestaan mini-
bedrijfjes en een van die bedrijf
jes heeft - geheel in het kader
van de opleiding - een ontwerp
voor de nieuwe tuin gemaakt.
De leerlingen voeren zelf ook
het herplanten van de planten
die verhuisd kunnen woren uit.
Ontsluitingsweg
Komend voorjaar wordt de nieu
we tuin ingeplant. Het wachten
is op het gereedkomen van de
ontsluitingsweg aan de achter
zijde van de school. Dan kunnen
de werkzaamheden beginnen.
woensdag 26 oktober 2005
xClaudia Sondervan
ÖDELBURG - Stel vanuit de
school een soort bemoei-
;in voor jonge kinderen die
It kans hebben om zich cri-
«1 te ontwikkelen.
ladvies gaf professor T. Dore-
15, Amsterdams hoogleraar
ikpsychiatrie en onderzoe-
van gedragsstoornissen gis-
ivond in Middelburg bij
»p. De GGD-schoolartsen
Mn kinderen volgens hem
dvolgen. De politie moet ge-
:old worden om jonge arres-
sai met mogelijke gedrags-
imissen te herkennen,
lijn lichamelijke factoren die
«op crimineel gedrag ver
ia Dat bewijzen nieuwe we-
schappelijke onderzoeken,
politiek moet die nieuwe in
den van de gedragsweten-
sp accepteren en gebruiken,
ideke correctheid, die stig-
isering en schending van pri-
afwijzen, hindert goede
paan kinderen.
ïdijers sprak bij Scoop voor
publiek uit de Zeeuwse
jdzorg, GGD, jeugdpolitie,
gdreclassering en onderwijs,
•repressieve beleid van de re-
tog werkt niet: zeventig pro-
3 van de kinderen uit de
gevangenis gaat weer in de
'-Besteed het geld aan vroe-
inilp' voor risicokinderen,
üteDorelijers.
Zeeland heeft niet minder jonge
criminelen dan landelijk, zei
chef jeugdteam van de Zeeuwse
politie, E. Bogaerts. Wat er lan
delijk niet in de pas loopt, is de
beschikbare hulp. Jaarlijks ko
men acht Zeeuwse jongeren in
aanmerking voor jeugd-tbs,
maar door de wachtlijsten voor
goede behandelingen besluiten
kinderrechters hen toch in
jeugdgevangenissen te stoppen,
schetste P. Castel van Jeugdre
classering zijn probleem.
Budgetten
In Zeeland zijn geen goede han
delingen voor die jongeren be
schikbaar. Maar als budget van
jeugdhulpverlener AZZ en
Emergis wordt sameng'elegd,
kan het wel, noteerde Dorelijer.
„Wees creatief met budgetten
en mogelijkheden. Als die acht
kinderen nu eens per week twee
nachten in De Heiakker zijn en
de rest thuis, en ze melden zich
dagelijks bij de politie?"
De politiek moet volgens Dore-
lijers van zijn correcte houding
af. Het ligt nog steeds
controversiëel, maar er zijn li
chamelijke aanwijzingen voor
een aanleg voor criminele ont
wikkeling. Als die factoren ge
paard gaan met gedragstoornis
sen en de omgeving werkt niet
mee, dan is. het bijna onherroe
pelijk dat een kind na zijn
twaalfde in het strafrecht be
landt.
De kleine ruimte, zoals hier in het Middelburgse zorgcentrum Rustenburg, maakt het soms lastig om de bewoners te helpen.
foto Lex de Meester
door Martijn de Koning
MIDDELBURG - Volgens onder
zoekers zijn de gebouwen te oud
en totaal ongeschikt voor hun
huidige functie. Bewoners zijn
echter dik tevreden en willen
voor geen goud hun stekje verla
ten. Een kijkje binnen de muren
van een zorgcentrum kan tegen
strijdige beelden en geluiden op
leveren.
Zomaar een alledaags tafereel
in zorgcentrum Rustenburg in
Middelburg. De 91-jarige M. de
Bruijne moet naar het toilet. Ze
drukt op cle bel, waarna een ver
zorgende komt helpen. Die
duwt haar rolstoel naar het bad
kamertje aan de rand van haar
kamer. De stoel past net door de
deur, maar blokkeert wel de ope
ning. Daardoor kan de verzor
gende het vertrek niet in. Die
hijst daarom, staand achter de
stoel, de vrouw omhoog. Die
houdt zich wankelend staande
door zich vast te houden aan de
wastafel. De verpleegster rijdt
de rolstoel achteruit, waarna ze
de badkamer in kan en me
vrouw De Bruijne op het toilet
helpt.
Later ontvouwt zich hetzelfde
tafereel, maar dan andersom.
De bejaarde vrouw wordt over
eind geholpen en houdt zich
weer vast aan de wastafel, waar
na de verzorgende zich tussen
de rolstoel en de deurpost naar
buiten wurmt en de stoel weer
naar de bewoonster duwt. Die
kan weer gaan zitten. Het ach
teruit trekken van de rolstoel,
de badkamer uit, sluit de opera
tie af.
Ongeschikt
Het zijn situaties als deze die
het College Bouw Ziekenhuis
voorzieningen in een maandag
uitgebracht rapport aan de
kaak stelde. Volgens het onder
zoek zijn de gebouwen van ne
gen verzorgingshuizen in Zee
land ongeschikt voor hun func
tie. Rustenburg is er één van.
Zorgmanager A. de Schipper is
het eens met die conclusie. „De
voorzieningen zijn tegenwoor
dig ondermaats", geeft ze aan.
„Eigenlijk zouden bewoners een
slaap- en een woonkamer moe
ten hebben, meer kastruimte en
een grotere badkamer."
Er zijn wel plannen voor nieuw
bouw, maar concreet is er nog
niets. „Dat gaat zeker nog vijf
jaar duren", weet De Schipper.
Waar onderzoekers en personeel
pleiten voor betere voorzienin
gen, hebben de bewoners over
vaak een andere mening. De
Bruijne vindt het wel 'erg verve
lend' dat ze slechts met zoveel
moeite naar het toilet kan, maar
steekt dat meer op haar eigen ge
zondheid dan op de voorzienin
gen. „Van een grotere badkamer
ga ik toch niet beter lopen",
geeft ze aan.
Ook bewoonster C. Dingemanse
zegt '100 procent tevreden' te
zijn met hoe ze nu woont. „Het
is gewoon een kwestie van je
aanpassen", vindt ze. En van
prioriteiten stellen, zo blijkt tij
dens het gesprek. Want als ze
vertelt dat ze geen stofzuiger
heeft omdat daar geen plaats
voor is, valt De Bruijne haar in
de rede. „Ik heb er wel één,
hoor." B. Marijs heeft ook plek
voor een extraatje gemaakt: bij
hem op de kamer staat een key
board. „Daar speel ik regelma
tig op", geeft hij de waarde er
van aan.
De drie bewoners hebben nau
welijks extra wensen. „Ik ben te
vreden, heb ruimte zat", zegt de
92-jarige Marijs bijvoorbeeld.
„Vroeger lagen we met zijn drie
ën in een bedstee. Dat was pas
krap"
Ook De Bruijne vergelijkt de
huidige situatie met die uit haar
eigen jonge jaren. „Ik kon vroe
ger soms niet naar buiten, om
dat ik geen geld voor schoenen
had. Wat zou ik nu dan klagen?"
Hoewel: een balkon zou ze geen
overbodige luxe vinden. „Die
had ik bij mijn vorige woning
wel. Dat mis ik nu wel."
Dingemanse relativeert de za
ken nog meer. „Als oudere leer
je dingen één voor één achter je
te laten. Je fiets, je auto, je
strandhuisje en uiteindelijk ook
je man. Dat is een leerproces dat
vaak veel pijn doet. Wat stelt
het dan nog voor dat je wat klei
ner moet wonen?"
De bewoners zien dan ook be
paald niet uit naar het moment
dat het centrum eventueel tegen
de vlakte gaat. Marijs wil niet
eens ruimer wonen. „Ik kom in
Arnemuiden wel eens in Bau-
fort", doelt hij op het zorgcen
trum in zijn geboorteplaats. „De
kamers daar zijn me veel te
groot. Nee hoor, ik blijf liever in
mijn eigen kotje."
door Ernstjan Rozendaal
GOES - Gemeenten zien een uit
breiding van minicampings
naar 25 kampeerplaatsen niet
zitten. Dat blijkt uit een rapport
dat het aan de universiteit van
Wageningen gelieerde instituut
WICE heeft gemaakt in op
dracht van de Stichting Vrije Re
creatie (SVR).
Met ingang van 2008 wordt het
kampeerbeleid overgelaten aan
de gemeenten. Zij kunnen kam-
peerboeren toestaan het aantal
plaatsen op de camping uit te
breiden tot maximaal 25.
Daarop vooruitlopend heeft de
SVR tussen alle gemeenten in
Nederland drie brieven ge
stuurd. Daarin wordt voorge
steld gedurende het hele seizoen
15 kampeerplaatsen toe te
staan. Nu mag dat eigenlijk al
leen gedurende zes weken in het
hoogseizoen, maar het ministe
rie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit gedoogt dat ge
meenten die periode verlengen.
Ook wordt aangedrongen op een
eventuele verruiming naar 25
standplaatsen. Aangezien 87
procent van de gemeenten heeft
gereageerd - waaronder alle
Zeeuwse - bezitten de, antwoor
den volgens WICE een 'zekere al
gemene geldigheid'.
Uit het rapport blijkt dat ge
meenten vinden dat kleinschali
ge campings bij voorkeur klein
schalig moeten blijven. WICE
concludeert dat het draagvlak
voor 25 standplaatsen nu nog
grotendeels ontbreekt. Uit de in
ventarisatie blijkt dat Borsele
en Reimerswaal afwijzend staan
tegenover zo'n uitbreiding,
Schouwen-Duiveland geeft aan
dat het 'vooralsnog' niet is toege
staan en Veere wil 'tezijnertijd'
een beleidsvisie opstellen, De an
dere Zeeuwse gemeenten ant
woorden niet op de vraag over
25 standplaatsen. Het meren
deel blijkt wel 15 plaatsen gedu
rende het hele seizoen te gedo
gen of zelfs te wensen.
Gehandicapten geven hogeschool 6
VLISSINGEN - Gehandicapte studenten geven de Hoge
school Zeeland in Vlissingen een ruime zes (6,26) voor de
faciliteiten die de school biedt. Dat blijkt uit het gisteren
verschenen rapport 'Gebruikerstoets-Studeren met een
handicap 2005' van het Centrum Hoger Onderwijs Infor
matie (Choice). Onder de zes scoort de Hogeschool Zee
land op de terreinen voorlichting over de regelingen die
er bestaan, en begeleiding. Wat betreft hulpmiddelen
krijgt de Vlissingse opleiding een 6,9. Het hoogste cijfer
(7,1) is weggelegd voor het begrip dat de docenten hebben
voor de handicap van een student.
PvZ tegen grote ziekenhuisfusie
TERNEUZEN - De Statenfractie van de Partij voor Zee
land (PvZ) deelt de opvatting van de drie Zeeuwse-Vlaam-
se wethouders van volksgezondheid, dat de patiënten uit
hun regio niet gebaat zijn bij een concentratie van zieken
huizen in Zeeland. De partij vreest dat de oprichting van
één groot Zeeuws ziekenhuis de ondergang van het zieken
huis in Zeeuws-Vlaanderen inluidt. De PvZ vindt dat de
fusiepartners Oosterscheldeziekenhuizen en Ziekenhuis
Walcheren door hun opstelling onrust zaaien. Bovendien
vindt de PvZ de fusieplannen ronduit slecht. „Dit brengt
Zeeland terug naar af in haar beleid om de economische
en verzorgingsfuncties juist te versterken. Goed samen
werken, daar gaat het om. Zonder fusies", aldus de PvZ
in een brief aan Gedeputeerde Staten.
Ook P. Hamelinck, voorzitter Katholieke Bond van Oude
ren (KBO) Zeeland, is tegen het betrekken van het
Zeeuws-Vlaamse ziekenhuis te in het fusieproces. De
bond heeft er bij de raad van bestuur en de raad van toe
zicht van het Zeeuws-Vlaamse ziekenhuis op aangedron
gen de zelfstandigheid van het ziekenhuis te behouden.
„Dat heeft geleid tot de toezegging dat er zeker de eerstko
mende tien jaar geen fusie komt", aldus Hamelinck.
René Everts wint Scholierentour
MIDDELBURG - Middelburger René Everts heeft giste
ren in Bergeijk de provinciale finale van de Scholieren
tour gewonnen. De jury was onder de indruk van zijn
saxofoonoptreden. „Hij heeft een open en directe stijl,
straalde zelfverzekerdheid uit en speelde met zichtbaar
genoegen", zegt organisator H. Rothof. De vijftienjai-ige
René mag zich winnaar van Limburg en Zeeland noemen.
Hij kreeg een bronzen beeldje als prijs. De Middelbuxger
maakt nu kans op een plaats in de landelijke finale op 10
november. Vier van de elf px-ovinciale winnaars mogen
door. Zij stx-ijden om de titel Muzikaal Talent 2005 en een
eigen cd en videoclip. De Scholierentour is een wedstrijd
waarin jonge muzikale talenten met én zonder handicap
het tegen elkaar opnemen. Naast René Everts stond voor
Zeeland de twaalfjarige Anna-Sofie Reijnhouclt uit Kapel-
Ie in de provinciale finale. Zelf hebben de twee Zeeuwse
deelnemers geen handicap.
Twee bromfietssters gewond
HULST - Op de kruising Plontenissestraat en de N60 in
Hulst zijn gistermiddag twee bromfietsstei's tegen elkaar
gebotst. Een 17-jarig'e bromfietsster uit de gemeente
Hulst gaf geen voorrang aan een 19-jarige bi'omfietsster,
eveneens uit de gemeente Hulst. Beidexx raakten gewond
en zijn naar het ziekenhuis gebracht.
yjiarmen van der Werf
BEKE - Mosselliefhebbers
(nbet in het seizoen 2006-
;niet weinig nxosselen en
ischijnlijk hogere prijzen
iiendoen. De verwachtingen
,^e Nederlandse én buiten
ge productie zijn laag. Vo-
jiar was er geen mosselzaad
iiderlandse wateren, dit jaar
•oogst mager.
,<f€l mosselen er van het lo-
eld Kiwanis
ar Kika
[(,-De projectcommissaris
Serviceclnb Kiwanis Axel
u-s-Vlaanderen, A. Egger-
il overhandigde gisteravond
jsel een cheque van 28.000
saan Esther Vergeer.
rolstoeltennisster nam als
Sassadrice van Kika (Kinde-
Kankervrij) met veel plezier
-otegift in ontvangst,
sioeltennisster Esther Ver
veelvoudig wereldkampioe-
ogouden medaillewinnares
oe Olympische Spelen van
key 2000 en Athene 2004,
de cheque in ontvangst
it nemen reageerde blij.
ianis Axel organiseerde het
lopen jaar tal van activitei-
ïaarvan de opbrengsten ten
je kwamen aan het goede
(Advertentie)
We weten niet
wat beter is.
ow VOLVO
of onze service.
SICAPPENDIJK
Mr.F.J. Haarmanweg 49
Terneuzen
pende seizoen overblijven voor
2006-2007 schijnt niemand te
weten. „Ga er maar van uit dat
de voorraad heel klein is", aldus
voorzitter J. van Damme van de
Yersekse vissex-svereniging. De
voorraad is zo beperkt, omdat
afgelopen jaar geen mosselzaad
in de Waddenzee en Oosterschel-
de kon worden gevist. Er lag te
weinig. Dit jaar is het beter. De
Oosterschelde leverde 35.000
mosselton mosselzaad op. Voor
de Waddenzee is voorlopig een
hoeveelheid van 115.000 mossel-
ton vergund. Afgelopen weken
is daar op gevist.
Het lijkt veel, 150.000 mosselton
(een mosselton is honderd kilo)
uit de Oosterschelde en Wadden
zee, maar om de Nederlandse
streefpx'oductie van één miljoen
mosselton consumptiemosselen
te halen, is 650.000 mosselton
mosselzaad nodig. Dat wordt
dus bij lange na niet gehaald.
Ook de afgelopen jaren kon er
overigens niet zoveel worden
geoogst. Zo'n half miljoen mos
selton ging bij de mosselveiling
in Yerseke de laatste seizoenen
'over de toonbank'.
Voor het seizoen 2006-2007 ziet
het er somberder uit. „We krij-
gen echt te maken met schaars
te", voorspelt Van Damme uit
Yerseke. „Veel zal ervan afhan
gen hoe snel het nu opgeviste
mosselzaad op de kweekperce-
len groeit. Wellicht kan het mos
selseizoen volgend jaar pas in
de loop van augustus beginnen
in plaats van juli."
Ook voorzitter W. van den Berg
van de vissei'svereniging in Brui-
nisse en secretaris H. van Gees-
bergen van de producentenorga
nisatie mosselcultuur houden
hun hart vast. „Het wordt een
rotjaar", volgens Van Geesber-
gen. Van den Berg wijst erop
dat ook in het buitenland, onder
meer in Duitsland, mosselen be-
pei'kt beschikbaar zijn. „Terwijl
er bij schaarste in Nederland
vaak kon worden tex-uggevallen
op Duitse aanvoer."
Ierland
De 'nieuwe' mosselgebieden in
Ierland kunnen 'de nood' even
min lenigen, verwacht J. Dinge
manse van het bedrijf Delisea,
dat actief is in Ierland. „Vorig
jaar is in Ierland redelijk veel
mosselzaad gevallen, maar dit
jaar was het minder." Ierland
vangt al in Nederland ontstane
tekorten op, maar het is volgens
Dingemanse niet mogelijk de
aanvoer volgend jaar opeens
fors op te schroeven. „Het zal
bij 150.000 tot 200.000 mossel
ton uit Ierland en Engeland blij
ven", voorspelt hij.
De natuur zit de mosselkwekers
niet mee. Verwijten richting na
tuur- en milieuorganisaties die
de schelpdiersector achter de
vodden zitten, maken Van Dam
me en Van den Berg dan ook
niet. „In de jaren vijftig is er
wel eens zo'n dip geweest", her
innert Van Damme zich uit ver
halen van zijn vader, „en uit ei
gen ei'varing weet ik dat het in
1991-1992 slecht was." Ondex-
zoekers hebben eerder aangege
ven dat de natuurlijke producti
viteit van cle Waddenzee is afge
nomen, onder meer door terugge
drongen fosfaatlozingen. Er zit
ten minder voedingsstoffen in
het water. Van Damme en Van
den Berg durven dit toch niet
als oorzaak van de kleinere mos-
selzaadval te noemen.
De strengere i'egelgeving voor
de mosselzaadvisserij speelt de
Zeeuwse mosselkwekers overi
gens wel enigszins parten. Van
den Berg: „We konden vroeger
in tijden van schaarste nog her
en der kleine hoeveelheden mos
selzaad bij elkaar scharrelen.
Dat is helaas voorbij."
De actie wordt vanaf
29 oktober herhaald.
Alleen originele spaarzegels
uit de krant op een originele
spaarkaart zijn geldig.
Kopieën worden niet
geaccepteerd. Mocht u nog
vragen hebben over de actie,
bel 0800-0235444
(ma-vr. van 11.00-16.00 uur).
Spaar met de PZC
„P Meer informatie over
voor een gratis 2C entreebewijs voor
Diergaarde Blijdorp vindt u op
Diergaarde Blijdorp www.diergaardeblijdorp.nl
Hierbij treft u het
dierenoog voor
de spaaractie
van de PZC
en Diergaarde
Blijdorp.
Advertentie
Tot en met 28 oktober staat er
elke dag een dierenoog in de
krant. Spaar de 10 verschillende
dierenogen en neem een tweede
persoon gratis mee naar Blijdorp.
Heeft u een zegel gemist? Twee
keer treft u in plaats van een
dierenoog een joker aan die u
op de lege plek kunt inzetten.
De eerste zegelspaarkaart voor
deze actie stond 15 oktober in
de PZC.
