Goed ontwerpen is gewoon een vak
Banaan bloeit ook best in grachtentuin
Vochtvreter
Antiekzoeker
Frisse geur
Fauteuil
Schroeven
zaterdag 22 oktober 2005 W 3
Rubson (Henkei) komt met een 1
vochtvreter die niet alleen over
tollig vocht opneemt, maar tege
lijkertijd ook nog eens een geur
tje verspreidt. Volgens het be
drijf moet dit luchtje - lavendel j
of eucalyptus - de muffe geur
uit de ruimte verdrijven. Hoe
goed de geur te ruiken is? Dat
hangt af van de gebruiker. De
vochtvreter is voorzien van een
regulator waarmee de sterkte re
gelbaar is. Een compleet pakket
kost €5,95. Navullingen zijn te
koop voor €4,95.
Niet alleen woonwinkels, ook t
antiquairs hebben last van de
kwakkelende economie. Een I
aantal is daarom de internetsite
www.deantieksite.nl gestart. Di
site is vergelijkbaar met een ca
talogus. De antiquairs laten
zien wat er zoals te koop is.
Geïnteresseerden moeten vervol
gens toch contact opnemen met
de desbetreffende handelaar. Be
gin oktober ondersteunden al 5J
antiquairs het initiatief. De be
doeling is dat het aanbod op de
site de komende maanden toe
zal nemen.
Designers Guild, vooral bekend
van de opvallende stofjes, komt
met een collectie badproducten
en parfums voor het interieur, i
De collectie Fragrant Home be-j
staat uit drie geurlijnen: first flo'
wer, green fig en waterleaf. Alle
drie roepen ze volgens Desig
ners Guild een sfeer van luxe en
weelde op. Verkrijgbaar zijn on
der andere huisparfums, zeep- j
jes, geparfumeerde kaarsen, bo- j
dy lotion en douchecrème. De
prijzen lopen uiteen van €13,50
tot €39,50. De producten zijn on
der meer verkrijgbaar bij de par
fumerie.
Wie Martin Visser zegt, zegt BR
02. Dat is de aanduiding voor de.
door hem ontworpen bank die
al meer dan veertig jaar lang via'
meubelproducent Spectrum ver
krijgbaar is. Dit najaar zijn een
aantal klassieke ontwei-pen van
Visser opnieuw in de collectie
van Spectrum opgenomen. Zo-
als de in 1968 ontworpen fau- I
teuil SZ 03, die toentertijd maar
twee jaar deel uitmaakte van de
collectie. De SZ 03 heeft een sta
len buisframe met een bijzonde
re vering die opvallend aanwe
zig is in het ontwerp. De fau
teuil is verkrijgbaar vanaf
€960,-
Tijdens de onlangs gehouden
Woonbeurs ontving Martin Vis-
ser overigens een zogenaamde j
Woon Award voor zijn complete I
oeuvre.
n
De prestaties zullen ongetwij
feld goed zijn. Toch lijkt het bij
de nieuwe elektrische schroeven
draaier KC360H van Black
Decker niet te draaien om de
kwaliteiten alleen, maar vooral
ook om het uiterlijk.
Het fraaie apparaatje, dat vol
gens de producent gemakkelijk
in de hand ligt, vormt een perfec
te eenheid met de lader. De
schroevendraaier, verkrijgbaar
voor €50,- wordt geleverd met
tien verschillende maten
schroefbits.
die door bos en lommer langs de
geheime binnenkant van de
grachtengordel wandelen? De
eigenaren van zo'n grachten
pand maken toch nauwelijks
van hun tuinen gebruik. Het
zijn bijna altijd bedrijven, vaak
banken of advocatenkantoren,
die het onderhoud van de tuin
als sluitpost beschouwen, ter
wijl ze het onderhoud als repre
sentatiekosten van de belasting
aftrekken. Natuurlijk, je kunt
zo'n grachtentuin niet laten ver
loederen. Dat beseffen de eige
naren ook wel en daarom vullen
ze de ruimte met wat zielloze
buxushaagjes. Vierkantjes, of
rondjes. Een enkele keer een
rechthoek of een ruit.
Eenmaal per jaar worden som
mige van die tuinen openge
steld voor het publiek. Dan kan
de bezoeker het ene buxushaag-
je met het andere vergelijken.
Nee, de verbeelding is niet be
paald aan de macht in de door
snee grachtentuin. En dat ter
wijl er in zo'n stadstuin zoveel
mogelijk is. Er heerst een bijna
subtropisch microklimaat, met
al die muren die dag en nacht
worden verwarmd, en met de be
bouwing die de wind breekt,
hoewel bebouwing natuurlijk
ook tochtgaten kan creëren.
Dat microklimaat zou je kun
nen uitbuiten, door palmen in
die tuinen te planten, en olean
ders, mimosastruiken en bana
nen. Wijnstokken en abrikozen-
en vijgenbomen zouden zo'n
grachtentuin kunnen omtove
ren tot een bijna oudtestamen
tisch paradijs.
Olijfboom
Buiten de stad is de belangstel
ling voor de subtropische tuin
allang ontwaakt, en dat terwijl
het klimaat daar minder gun
stig is. Onlangs zag ik in de Gel
derse Achterhoek - toch niet
het warmste deel van Neder
land - een tuin met meer dan
veertig verschillende soorten
palmen, bananenplanten en
boomvarens in de volle grond.
In Heerenveen spotte ik een
olijfboom in een tuin en in
Oirschot een mimosa. In Appel-
tern, in het Land van Maas en
Waal, zag ik in de open lucht
zelfs een bananenplant in bloei.
Het betrof een soort die ik nog
niet kende, Musella lasiocarpa,
een vrij kleine banaan met
zeegroen blad en een enoime,
stervormige gele bloem. Deze
bananensoort komt uit
Sechuan, in China, en wordt
daar als veevoer geteeld, zo leer
de ik. Musella lasiocarpa is min
stens zo winterhard als de beter
bekende Musa basjoo, uit Japan
die tegenwoordig zo populair is
dat je hem in alle tuincentra
kunt kopen. Een nieuwkomer,
waarvan verwacht wordt dat
hij weinig vorstgevoelig is, is
Musa sikkimensis, uit de Hima
laya.
Het wordt tijd dat ze in de stad
eens wakker worden, zo dacht
ik, daar ingeklemd tussen de ro
kers op dat Amsterdamse bal
kon. Als er in Laag Soeren, op
de Veluwe, een palm in een voor
tuin kan staan, dan moet er in
het milde stadsklimaat toch
meer mogelijk zijn dan buxus
haagjes. Waarom trekken die
advocatenkantoren geen ba
naan van de belasting af? Toen
was de rookpauze voorbij.
Romke van de Kaa
Musella lasiocarpa is een vrij kleine bananenplant met zeegroen
blad eri een grote, stervormige gele bloem. foto GPD
Ik ben al meer dan tien jaar
geleden gestopt met roken,
maar hoe meer de rokers gedis
crimineerd worden, hoe meer
solidair ik me voel met deze ver
drukten. Zo stond ik onlangs
met een tiental rookverslaafden
samengeperst op een klein bal
konnetje van een Amsterdams
grachtenpand. Tijdens de lezing
die ik daar aan die gracht bij
woonde, was even een rookpau
ze ingelast. Het uitzicht vanaf
zo'n balkon is altijd weer spec
taculair. Natuurlijk weet je dat
zich in zo'n blok tussen twee
grachten een enorme groene
ruimte bevindt, maar als je aan
de buitenkant daarvan, langs
de gracht, voor een auto opzij
springt dan heb je de neiging
om al dat onzichtbare groen
achter de gevels even te verge
ten.
Als ze er in Amsterdam dan
toch niet in slagen om de auto's
uit de binnenstad te weren, zo
peinsde ik, waarom kunnen ze
dan niet een strook van laten
we zeggen twee meter breed
midden tussen de achtertuinen
van de grachtenpanden onteige
nen en die voor voetgangers toe
gankelijk maken? Dan kunnen
Joep Verhoeven ontwierp een
hek met versiering.
dingen ontwerpen die het leven
net iets gemakkelijker maken."
Voorbeeld daarvan is haar ont
werp Refugee Radio, een simpe
le bouwpakketradio die werkt
op radiogolven. Ze kwam op het
idee na een bezoek aan
Zuid-Afrika. „Oplossingen voor
ontwikkelingslanden worden
vaak bedacht vanuit onze wes
terse visie. Mijn ontwerp moest
daarom niet alleen praktisch,
maar ook betaalbaar zijn."
Een dergelijke praktische bena
dering is de nieuwe generatie
volgens directrice Liesbeth in 't
Hout eigen. „Lange tijd ging het
alleen om het uiterlijk. Deze stu
denten willen weten wat alle
maal mogelijk is. Niet alleen het
eindresultaat, maar vooral het
onderzoek is belangrijk. Aan de
andere kant weten ze dat als je
iets wilt bereiken, je het moet la
ten zien."
Dat beseft ook Jasper van
Grootel, die is afgestudeerd met
het tegelsysteem Cover tiles.
Dat gaat ervan uit dat leidingen
in bijvoorbeeld de badkamer
best gezien mogen worden. Hij
voorzag ze daarom van een kera
misch jasje. Het Bossche bedrijf
Cor Unum heeft de tegels inmid
dels in productie genomen. „Ko
mende maanden ga ik proberen
architecten ervoor te interesse
ren", aldus Van Grootel die in
Eindhoven inmiddels zijn eigen
ontwerpstudie heeft. Dat is uit
zonderlijk, want de meeste afstu
deerders belanden nog altijd op
de ontwerpafdeling van een be
drijf. Of gaan iets totaal anders
doen. Maar dat neemt niet weg
dat dit volgens Li Edelkoort -
die samen met In 't Hout leiding
geeft aan de opleiding - de beste
lichting afstudeerders is die de
Design Academy ooit gehad
heeft.
Paul Geerts
Graduation 2005 is vandaag en
morgen nog te zien aan de Em-
masingel 14 in Eindhoven. En
tree €5,-. Meer informatie:
www.designacademy.nl.
Met het 'constructie speelgoed'
van Wouter Scheublin kunnen
kinderen zelf een fiets of skelter
bouwen.
Mareike Gast wil het le
ven net iets gemakke
lijker maken. En Linda Bos
hoeft niet zonodig alles 'op
te leuken'. De nieuwe lich
ting afstudeerders van de
Design Academy Eindho
ven zoekt vooral naar prak
tische oplossingen voor be
scheiden problemen. Het re
sultaat daarvan is deze
week te zien tijdens Gradua
tion 2005.
Hoe kan het toch dat sommi
ge producten nauwelijks
veranderen? Dat bijvoorbeeld
een afstandsbediening van der
tig jaar geleden nauwelijks af
wijkt van de exemplaren van
nu? Linda Bos vraagt het zich
oprecht af. Want verbetering, of
minimaal verandering, is vol
gens haar wel degelijk mogelijk.
Zoals te zien is tijdens de Gra
duation, de jaarlijkse expositie
met afstudeerwerk van studen
ten van de Design Academy
Eindhoven.
Daar liggen de door Bos ontwor
pen afstandbedieningen naast
elkaar, allemaal met een afwij
kend uiterlijk. De ene oogt als
een telraam, de andere als een
computerspelletje. De ontwerp
ster weet dat veel ouders zich er
geren aan het televisiekijkge-
drag van hun kinderen, aan het
voortdurende gezap en het lam
lendige hangen. Dus maakte ze
van de afstandbediening een uit
dagend, functioneel stukje speel
goed waarmee de gebruiker ook
nog iets kan leren.
Verwondering als uitgangspunt.
Het is de belangrijkste overeen
komst tussen het werk van de
115 studenten die afgelopen jaar
afstudeerden. Hun producten -
meestal prototypes - herbergen
bescheiden oplossingen voor
veelal kleine problemen. Zoals
Snap, een kandelaar van Dennis
Meubilair van Susanne Philippson.
Kwant waarin een kaars wordt
vastgeklemd tussen drie kogels.
Het maakt daardoor niet meer
uit hoe dik de kaars is. Of het
'constructie speelgoed' van Wou
ter Scheublin waarmee kinde
ren zelf een fiets of skelter kun
nen bouwen.
Bijzonder is ook Unplugged van
Barbara de Vries, een serie stop
contacten met ornamenten.
Want waarom zou je een stop
contact altijd camoufleren,
vroeg de ontwerpster zich af.
Ivan Kasner zet met zijn project
'materiële tijdsdruk' zelfs de na
tuur naar zijn hand. Hij bedacht
een proces om natuurlijke pro
ducten in versneld tempo te la
ten verstenen. Een proces waar
normaliter honderdduizenden
jaren overheen gaan.
Opvallend is dat - in tegenstel
ling tot enkele jaren terug - de
meeste ontwerpen functioneel
zijn. Een deel kan direct in pro
ductie. „Vroeger wilden ze alle
maal zoals Jurgen Bey worden",
verwijst Bas Berck van de De
sign Academy naar het voorna
melijk vrije werk van de succes
volle ontwerper en oud-student.
„Tegenwoordig beseffen studen-
foto's GPD
ten weer dat goed ontwerpen
een vak is. Het hoeft niet altijd
bijzonder te zijn."
Linda Bos onderschrijft die uit
spraak. „Ik hoef niet zonodig
van alles op te leuken", zegt ze.
„Naast het ontwerpen, denk ik
vooral in oplossingen." Mareike
Gast, de net als Bos voor de zo
mer afstudeerde, hanteert een
vergelijkbare oplossing. „Ik wil
Unplugged van Barbara de
Vries, een serie stopcontacten
met ornamenten.