Van der Louw wilde geliefd zijn
PZC
Trekvogels zorgen voor onrust in Afrika
Gestage druppels
PZC
Oud-politicus was vooral succesvol als burgemeester van Rotterdam
Hom.,'
MijM aim is m
mrmofitH Hi nosey, f
ook WH cam
K OHMPlérf,
Kip Mens
21 oktober 1955
vrijdag 21 oktober 2005
door Paul Koopman
Zijn 'Rotterdamse periode'
beschouwde André van dei-
Louw, die gisteren op 72-jarige
leeftijd is overleden, als de
mooiste. En niet alleen omdat
het aanzien van de stad door al
lerlei bouwplannen in die zeven
jaren van 1974 tot 1981 dras
tisch veranderde.
„Ga maar na, uit een verkeers-
riool werd de Coolsingel gebo
ren", blikte Van der Louw (gebo
ren op 9 augustus 1933) twee
jaar geleden nog weemoedig te
rug. Nee, belangrijker was dat
hij als burgemeester van de ha
venstad op handen werd gedra
gen. Want geliefd zijn, dat vond
Van der Louw belangrijk.
„Een warm hart hebben vol
staat niet in de politiek. Je moet
het ook tónen", zei Van der
Louw, die met zijn zacht wal
mende pijp en ruim besnorde
walrussenkop de vleesgeworden
gemoedelijkheid was. „Ik hecht
aan vriendschappen, ben rede
lijk trouw en als mensen niet
functioneren ben ik geneigd ge
duld te hebben."
Die karaktereigenschap voerde
Van der Louw, via het vehikel
van de PvdA, naar de meest uit
eenlopende functies. Burgemees
ter van Rotterdam (1974-1981),
maar ook voorzitter van de sec
tie betaald voetbal van de KN
VB (1983-1989). PvdA-voorzit-
ter (1971-1974), maar ook minis
ter van Cultuur Recreatie en
Maatschappelijk Werk in het ka
binet Van Agt II (1981-1982). Re
dacteur van het VARA-magazi-
ne, maar ook voorzitter van de
NOS (1994-1997).
Een merkwaardig carrièrepad,
blikte Van der Louw terug,
want naar eigen zeggen had hij
nooit gesolliciteerd. Maar in al
die functies droeg hij wel het
zelfde 'rode hart' met zich mee,
want het socialistisch ideaal
was hem al op jonge leeftijd met
de paplepel ingegoten. Van dei-
Louw kwam uit een eenvoudig
gezin: vader reed met de
melkwagen in de gegoede Haag
se Vogelwijk. Voor Andrés oplei
ding moest gesappeld worden,
zoals bij zovele generatiegeno
ten het geval was. André wilde
journalist worden of vakbonds
man, maar het werd het maat
schappelijk werk bij het Haags
Instituut voor Volksontwikke
ling. Bij de Arbeiders Jeugd Cen
trale leerde hij handballen en so
cialistische liederen zingen. Hij
schreef er het boek 'Rood als je
hart' over.
In de jaren zestig belandde hij
alsnog op het journalistieke
pad. Hij werd redacteur van de
jongerentijdschriften Twen en
Hitweek en was mede-oprichter
van het avantgardistische blad
Aloha.
Bij de Vara-programmagids,
waar hij ook voor schreef, meng
de Van der Louw zich enthou
siast in Ideologisch getinte de
batten, bijvoorbeeld over de
vraag of Johnny Jordaan wel
een bijdrage leverde aan de ver
heffing van arbeiders. Binnen
de PvdA, waar hij in die jaren
actief werd, nam hij op felle en
bevlogen wijze deel aan koers-
discussies, als voorman van
'nieuw links' en mede-auteur
van het manifest Tien over Rood
(1966), waarin hij onder een
lans brak voor het grotendeels
confisqueren van erfenissen.
Iedereen heeft recht op dezelfde
start in het leven, vond Van dei-
Louw. Nalatenschappen waren
hem daarom een gruwel. Plet
was een standpunt waar hij la
ter spijt van kreeg. „Ik ontdekte
dat het tot de natuur van de
mensen behoort om iets voor de
kinderen na te willen laten."
Rijnmond
In zijn andere functies was Van
der Louw minder gelukkig en
succesvol dan in zijn tijd als bur
gemeester van Rotterdam. Bij
sectie betaald voetbal van de
KNVB kreunde hij onder corrup
tieaffaires die enkele clubs teis
terden. Bij de NOS pleitte hij
vergeefs voor een 'duaal omroep
bestel' na het verraad van Vero-
nica-voorzïtter Van der Reijden,
die onverwacht de publieke om
roep verliet en op de commer
ciële toer ging. Zijn minister
schap in het permanent ruziën
de tweede kabinet-Van Agt
duurde tot z'n verdriet slechts
acht maanden.
Een flinke kras op zijn ziel. was
de even onverhoedse opheffing
van de Rijnmondraad, waarvan
hij van 1983 tot 1986 voorzitter
was. Hoewel Van der Louw al
tijd bezwoer nooit rancuneus te
willen zijn, bleef die laatste epi
sode als een graat in zijn keel zit
ten. Toenmalig minister Riet
kerk van binnenlandse zaken
zette plots een streep door de
provincie-in-de-dop (Rijnmond)
waarvan Van der Louw commis
saris der koningin zou worden.
„Dat heeft me diep gekwetst,
het was in politiek opzicht een
krankzinnige beslissing", zei hij
jaren later nog.
Na zijn afscheid bij de NOS in
1997 trok Van der Louw zich
met zijn vrouw terug in zijn va
kantiehuis in de Belgische Ar
dennen. Het uit de schijnwer
pers treden viel hem na bijna
een halve eeuw werk niet
zwaar. Maar één keer stak hij
weer zijn vinger op. Dat was na
de smadelijke nederlaag van Pv-
dA-leider Ad Melkert in de cam
pagne tegen Pim Fortuyn. In het
verbeten optreden van Melkert
zag Van der Louw het bewijs
dat het niet goed ging met de Pv
dA. „Vroeger was de PvdA een
triomfboog voor gezelligheid en
vriendschappen. De politiek is
mij nu te kil," zei hij in maart
2002 in Trouw.
Maar de ambitie om zelf weer
een rol van betekenis te spelen
in de Nederlandse politiek had
hij al lang daarvoor laten varen.
Zijn partijlidmaatschap zegde
hij nooit op. In 1997 zei hij al te
gen Hugo Camps: „Ik zal als so
ciaal democraat sterven. Maar
ik beleef er weinig persoonlijk
plezier aan." GPD
..mijncw&T 'S
m tKpt,o$tf i/sv ns
(WKip,,/
De aangescherpte maatregelen tegen de vo
gelgriep van minister Veerman van Land.
bouw zijn maar moeilijk serieus te nemen"
Was het al vreemd dat commerciële pluimveehoij1
ders in risicogebieden hun dieren binnen moeten
houden en hobbyisten niet, en dat onder een dakje
hetzelfde is als binnenmet zijn nieuwe a
maakt Veerman het nog bonter.
Vanaf aanstaande maandag geldt een ophokplicht
voor hobbypluimvee in en direct rond gebiede
waar trekvogels foerageren of rusten. Op de kaar)
ten van vogelaars, natuurbeschermers of het minis
terie zal het allemaal wel scherp omlijnd zijn. ft
de praktijk op het Zeeuwse platteland is zo'n schei;
ding echter vooral denkbeeldig. En het kan nog du-'
bieuzer: Veerman maakt een uitzondering voor de
bebouwde kom. Daar mogen de hobbykippen eii
hun aanverwanten wel gewoon naar buiten. Het
lijkt of de minister bewust aanstuurt op zo weinii
mogelijk draagvlak voor zijn maatregelen.
Vogelgriep heeft over de gehele wereld al tiental,
len mensen het leven gekost. Gelukkig kan het vï
rus zich niet van mens tot mens verspreiden. Of di
zo blijft, is maar de vraag. In het zwartste scenarii
maakt een pandemie bij mensen twintig proceii
van de wereldbevolking ziek. Met mogelijk miljot
nen slachtoffers.
Als het om de bio-industrie gaat, zijn de aantallei
nog moeilijker te bevatten. Alleen al in Nederlani
zijn bij de uitbraak van vogelpest in 2003 vijfti
miljoen kippen gedood.
Wetenschappers, medicijnfabrikanten en overhe
den maken zich druk over de vraag hoe de huidigi
vogelgriepgolf kan worden gekeerd. Want mens én
dier zijn moeilijk te beschermen. Vooral omdati
griep zich in varianten voordoet. Ondanks twijft
over de effectiviteit groeit de roep om dieren in i
enten. Ook daarbij komt meteen halfslachtigheii
te voorschijn. Alleen de hobbykip zou moeten w
den ingeënt, want die loopt de meeste kans op
smetting door trekvogels. Dat komt goed uit, w
de productiekip is na vaccinatie niet meer te verko
pen.
Nederland zit vol met mensen en dieren en is d;
om extra kwetsbaar voor ziekten. Er is dus aanlei
ding om uiterst voorzichtig te zijn. En om op hi
goede moment sluitende maatregelen te nemei
Veermans eerste ingrepen geven weinig vertroa
wen dat de overheid, als het er echt op aan komt
voldoende slagvaardig zal zijn.
In de komende weken arriveren
in Afrika de eerste trekvogels
uit Europa. De vrees bestaat dat
ze in hun kielzog de vogelgriep
meevoeren, waartegen Afrikaan
se landen machtelozer staan
dan Europese staten.
door llona Eveleens
Het merendeel van Afrikaan
se gezinnen in de steden en
op het platteland houdt er
pluimvee op na. Deels voor de
eieren, maar vooral voor het
vlees.
Kapalo Okello, een tuinman in
de Keniaanse hoofdstad Nairo
bi, heeft een dozijn kippen die
op het erf van zijn werkgever
scharrelen. De kippenhouder
maakt zich zorgen over de be
richten over de vogelgriep. „Op
de radio zeggen ze dat we mis
schien straks onze kippen bin
nen moeten houden. Maar ik
kan ze toch niet maanden in dat
kleine hok stallen. Bovendien
moet ik ze dan voeren en dat is
me te duur."
Het advies in de kranten en op
de radio om een prik tegen vogel
griep te halen, slaat hij in de
wind. Te duur bij een maandsa
laris van 80 euro. „Ik kan wei
nig doen behalve gelaten af
wachten", concludeert Okello
terwijl hij zijn kippen een kliek
je van de vorige dag voert.
De regeringen van Kongo, de Co-
moreneilanden en Kenia kondig
den in de afgelopen dagen een
verbod af op de invoer van eie
ren en pluimvee uit landen waar
vogelgriep is geconstateerd.
Maar de overheden staan mach
teloos tegenover de komst van
de trekvogels.
De route van de meeste geveder
de overwinteraars voert over
Roemenië en Turkije, twee lan
den waar de vogelgriep is gesig
naleerd. Veel van deze vogels
nestelen zich voor de komende
maanden vooral bij de meren in
de Riftvallei. Deze slenk voert
dwars door Eritrea, Ethiopië,
Kenia, Tanzania en Mozambi
que.
„Wij gaan vooral zoetwater
plaatsen in de gaten houden en
de omliggende gebieden contro
leren op uitzonderlijke vogel
sterfte", verklaart Alfred
Owino, een vogeldeskundige
van het nationale museum in
Nairobi. „De meeste landbouw
grond in Kenia bevindt zich
langs de Riftvallei en de kans
dat het virus van de trekvogels
overslaat op pluimvee is daar
Kapalo Okello maakt zich zorgen over de vogelgriep.
het grootst." Sinds enige dagen
begint de paniek ook door te
dringen in de Afrikaanse media.
'Migratie vogelgriep niet te voor
komen' kopte de Keniaanse
krant The Nation. Ethiopische
radiozenders waarschuwen men
sen geen dode vogels aan te ra
ken en elk dood dier direct bij
de veterinaire autoriteiten te
melden.
Eigenaren van pluimveehoude
rijen houden het hart vast. Een
vogelgriepepidemie betekent
foto GPD
het einde, „We praten over niks
anders, maar kunnen weinig
meer bedenken dan bidden.
Veel bidden", vertelt Aka Seka-
lala, directeur van Ugachick, de
grootste pluimveehouderij in Oe
ganda. „Europese landen zijn
rijk genoeg om getroffen bedrij
ven te helpen met vergoedingen.
Wij leven in ontwikkelingslan
den die financieel niet of nauwe
lijks op eigen benen kunnen
staan, laat staan dat er geld
over is om ons te helpen."
Experts
De VN-landbouworgansiatie
FAO heeft berekend dat er ze
ker 40 miljoen euro nodig is om
een epidemie in Afrika te voor
komen. De organisatie heeft ex
perts gestuurd naar tal van
Oost-Afrikaanse landen om ad
vies te geven en onderzoekslab
oratoria op te zetten.
Op het continent is alleen
Zuid-Afrika enigszins geoutil
leerd om zelf actie te onderne
men. Nu al worden uitwerpse
len van trekvogels met grote re
gelmaat verzameld en in labora
toria geanalyseerd. „Wij hebben
het geluk dat de meeste van de
trekvogels die hier overwinte
ren nauwelijks in het binnen
land komen waar onze land
bouwgebieden zich bevinden",
concludeert Celia Abolnik, een
onderzoekster van een
Zuid-Afrikaans veterinair insti
tuut. „Maar dat neemt niet weg
dat we ons grote zorgen maken
over de toekomst.GPD
Psycholoog en hoogleraar René Dielcstra verzorgt vanaf vandaag iede
re vrijdag een column voor de PZC. Diekstra is sinds vorig jaar aan de
Middelburgse Roosevelt Academy verbonden, waar hij de leiding heeft
van de afdeling Social Science. Verder werkt hij als wetenschappelijk
adviseur voor de gemeente Rotterdam en is hij lector Jeugd en Opvoe
ding aan de Haagse Hogeschool. De sociale ivetenschapper publiceert
columns in diverse Wegener-kranten en in de Staatscourant. Voorts
heeft hij verschillende boeken over zijn vak op zijn naam staan.
voor mensen als voor kikkers geldt dat
wat goed voelt ook goed moet zijn, za
gen we niet of wilden we niet zien dat
we in feite bezig waren ons voortbe
staan te bedreigen.
Ook nu nog, terwijl de symptomen in
middels voor het oprapen liggen - weg-
Een dertig centimeter hoge handge
blazen glazen cilinder wordt voor
tweederde gevuld met lauwwarm wa
ter. In het water wordt een kikker ge
plaatst. De cilinder wordt vervolgens
boven een gasvlam gezet, die het water
verwarmt. Wat gebeurt er met de kik
ker?
Het diertje koestert zich behagelijk in
het opwarmende water. Maar niet al
leen dat. Het blijft zelfs zonder enig ver
zet zolang in het water liggen tot het
kookpunt wordt bereikt. De kikker
laat zich doodkoken!
In de psychologie wordt dit verschijn
sel het 'kokende kikker-syndroom' ge
noemd. Heel anders gedraagt een kik
ker zich die van het een op het andere
moment in kokend heet water wordt ge
plaatst (ethisch gezien geen fraai expe
riment). Dan doet het diertje een tijd
lang verwoede pogingen om weg te ko
men. Mensen gedragen zich als kik
kers. In de afgelopen honderd jaar of
zo zijn we, de langste tijd zonder het te
beseffen, bezig geweest onze 'levensci
linder', onze aarde en het water dat ze
bevat, steeds verder op te warmen. Net
als kikkers koesterden we ons behage
lijk in die oplopende warmte. Voor ons
betekende ze op de eerste plaats dat on
ze industrieën steeds meer produceer
den en dat onze voertuigen ons steeds
sneller en verder vervoerden. Daarmee
onze welvaart en bewegingsvrijheid
steeds groter makend. Omdat zowel
smeltende gletsjers en poolkappen, stij
gende zeespiegels, heftigere tornado's,
verwoestende modderstromen - slagen
we er met elkaar nog altijd niet in de
gasvlam lager te zetten. De uitstoot van
schadelijke gassen neemt nog altijd toe
en zal de komende jaren verder toene
men. Voor een belangrijk deel komt dat
omdat we steeds meer apparaten aan
ons arsenaal toevoegen en dat we
steeds minder bereid zijn om de appara
ten die we hebben, gemeenschappelijk
te gebruiken. Iedereen moet zelf overal
tenminste één van hebben: (mobiele) te
lefoon, televisie, radio, auto, computer,
printer, digitaal fotoapparaat, enzo
voorts. Bovendien moeten al die appa
raten voortdurend gebruiksklaar,
'stand-by', staan. Dat vreet energie.
Natuurlijk, het valt moeilijk te ontken
nen dat onze individuele vrijheid en le
venskwaliteit daardoor is toegenomen.
Maar het valt ook moeilijk te ontken
nen dat het een luxe is die we ons niet
veel langer kunnen veroorloven. De
hoop dat de techniek zelf ons terzijner-
tijd wel zal redden is een waanidee.
Want we hebben geen technisch maar
een gedragsprobleem.
Zoals voor alle gedragsproblemen geldt
ook hier dat de oplossing begint met
het zetten van kleine stappen.
Bij dezen een paar suggesties die wei
nig moeite kosten en onze levenskwali
teit niet aantasten. Zet dagelijks alle
ONGEVAL - Tijdens een de
monstratievlucht in de Vere
nigde Staten is piloot Gerben
Sonderman om het leven geko
men. De reserve-luitenant-ko
lonel-vlieger stortte neer in
Maryland bij Hagerstown met
een Fokker S-14, die meteen
na de crash in brand vloog.
Sonderman was bekend door
de vluchten die koningin Julia
na en prins Bemhard maak
ten. Hij reisde steevast als be
geleider mee.
BESCHERMING - De komen
de winter zal de laatste zijn
waarin inwoners van Brou
wershaven hun huizen bij stij
gend' havenwater met v
planken en klei moeten b&
schermen. Half novembf
wordt de sluis aanbesteed dis
het centrum van de stad vana
het najaar 1956 moet bebo?-
den voor een overstroming.
WETSONTWERP -
Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot herziening
van het Kinderstrafrecht ei
het Kinderprocesrecht. Tege
lijk met dit ontwerp is een
nieuwe beginselwet voor df
kinderbescherming' bij de Ki
mer ingediend. De strekking
van het nieuwe ontwerp
vooral pedagogisch getint.
apparaten, die u een uur of langer niet
gebruikt, uit in plaats van op standby.
Doe het 's avonds alvorens u naar bed
gaat, altijd. Haal alle opladers uit het
stopcontact, waarmee niet (meer) opge
laden wordt. Gebruik de auto niet voor
bezigheden in een straal van een kilo
meter rond uw woning (lopen duurt
niet langer en is gezonder). Laat de
kraan niet de hele tijd lopen terwijl u
tanden poetst.. Neem hoogstens een
keer per dag of per twee dagen een
douche (7 maal 2 keer douchen in de
week staat gelijk aan 1.0 tot 12 volle
badkuipen water! en is nog ongezond
ook. Met een washandje en wat water
en zeep uw lichaam wassen is nauwe
lijks minder effectief).
Stoppen we hier de opwarming mee?
Niet direct. Maar het helpt en, belang
rijker, eenmaal op weg met kleine stap
pen neemt onze bereidheid grotere af
standen af te leggen snel toe. Anders ge
zegd, met gestage kleine druppels
wordt zelfs de onverschilligste houding
uitgehold.
Rene F. W. Diekstra
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 ACTerneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (01111454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Oper
Goes, Zierikzee
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom, afschrijving accepl
per maand: 20,55 n.v.t
per kwartaal: 59,75 62
per jaar: 229.20 233
Voor toezending per post geldt een 1
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc,nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maandvoorhel j
einde van de betaalperiode.
PZC., l.a.v. lezersservice,
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerc
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgt":
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax. (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax:(076)5312340
Rubrieksadvertenties (klointjesl:
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771 ,.l
Business to Business/Onroerend goeo
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: v
nr.pzc.nl/adverteren
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van hot Wegener-C-..-
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in oen bostand dat wordt gebruixtvoo.
(abonnementen)admmistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienst
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig ge
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk nr
:o, Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR