Eigen zaal voor Maoneblussers
PZC
Rozen voor Maria bij inwijding kapel
Babylonische spraakverwarring
door 6000 talen in 200 landen
Dovencentrum
voor heel Zeeland
11
Volksfeest in Kuitaart trekt veel bezoekers
Schoondijke heeft weer locatie voor feesten en partijen
Belangstelling voor
jubileum soos valt tegen
maandag 17 oktober 2005
jwffinnvan den Broecke
Kl'ITAAKT - Het schuurfeest
in Kuitaarl leeft als nooit tevo-
m Zeshonderd feestgangers
lOTthlrn het volksfestijn aan
Cathelijneweg in de buurt
schap afgelopen zaterdaga-
sond.
Voorzitter Han van den Bergen
m ie stichting Rond de Klei-
ne Vogel uit Kuitaart was dan
ook erg tevreden. ,,Het bezoe
kersaantal is nog hoger dan tij
dens de vorige edities, dus een
dergelijk evenement blijkt bij
het publiek toch aan te slaan."
Hi] is echter wel bang. dat
volksfeesten verdwijnen door
de klagende horeca en het nieu
we gemeentelijke beleid voor
volksfeesten. Dit beleid is in
zijn ogen toch een bedreiging
voor een evenement als het
schuurfeest in Kuitaart.
„De eisen zijn enorm toegeno
men en als je straks op een
feestje als dit geld moet gaan
toeleggen zal de stekker er uit
eindelijk toch uitgaan." Een
van de oudere bezoekers keek
terug naar vroeger tijden.
„Toen liet je wat vaten bier aan
rukken, was het ook gezellig en
zeverde er niemand. Nu zijn er
zoveel regeltjes en dat is wel
eens jammer. Dit is toch een ge
weldig feest voor een kleine ge
meenschap en die zijn er al zo
weinig tegenwoordig." Een eis
waaraan volgens het nieuwe
evenementenbeleid van de ge
meente moest worden voldaan,
was het zachter zetten van de
muziek om geluidsoverlast te
voorkomen. Bezoekers reageer
den laconiek door te zeggen,
dat de schuur goed geïsoleerd
was en dat het zo'n vaart niet
zou lopen. „Maar er moet er
maar een bijzijn die klaagt en
je kan de zaak dichtgooien. Dat
willen we uiteraard voorko
men." Zoals de vergunning ver
plichtte, werd de muziek om
één uur 's nachts beduidend
zachter gezet en ebde met het
geluid ook de drukte weg uit de
boerenschuur.
fvtfWilma Valk
jCHOONDIJKE - Schoondijke
telt weer een zaal voor grotere
utiliteiten. Na de sluiting van
aal Wijffels kunnen clubs en
ifrenigingen. rouwenden na een
j^rafenis en Sinterklaas na
rijn jaarlijkse intocht terecht in
idienstencentrum: De Moane-
Masser.
3e gemeente heeft nog geen fi-
gjiGële toezeggingen gedaan,
ri'en de raadsleden J. Wiel-
arirer (PvdA) en L. Verpaalen
(CDA). Maar beiden lieten dui-
Jriijk blijken welwillend tegen-
jïr een eventuele aanvraag te
saa ..Dit dienstencentrum ver
ast een dorpshuis en een sub-
sdiezoals in andere dorpen zou
ia ook niet meer dan terecht
rijn*, stelden de raadsleden. Bei-
ai waren zaterdagmiddag aan-
nzig bij de officiële opening
wnDeMoaneblusser, een parti-
eiier initiatief van Jan en As-
tridRoosink.
Side sluiting van zaal Wijffels
er in Schoondijke geen ge
tikte ruimte meer voor grote
activiteiten. „Het ging ons
in het hart dat er in Schoondij-
e ineens niets meer was. Geen
Bal voor feesten, vergaderin-
j. verenigingen, condoleances
straks weer, de intocht van
nt-Nicolaas. De goedheilig-
ankomt nu hier, bij ons."
plek waar De Maoneblusser,
spot- annex geuzennaam
«reen inwoner van Schoondij-
avestigd, is niet onbe-
nd voor Jan en Astrid. Jan
as tot de sluiting van de Prak-
ijeenkomst
iver nieuwe
orgstelsel
NT JANSTEEN - De afde-
ig Sint - Jansteen van de Ka-
lolieke Bond van Ouderen
oudt morgen in het gemeen-
thapscentrum de Warande een
ijeenkomst over het nieuwe
Kgstelsel.
voorlichters helpen ouderen
idien wenselijk ook met het in
dien van het zorgstelsel-for-
tulier, eventueel gecombineerd
fl de aanvraag van huursubsi-
ie, Leden van de KBO kunnen
ik deelnemen aan een collectie
verzekering voor ziektekos-
b. Dit biedt een premievoor-
el van 10 procent alsmede een
tgebreider verstrekkingspak-
De voorlichtingsbijeen-
Knst begint om 15.00 uur.
Bezorgklachten:
1600-0231231
opmaandag t/m vrijdag ge
durende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
REDACTIE
ZEEUWS-VLAANDEREN
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
-530 AC TERNEUZEN
Tel: 0115-645769
fax:0115-645742
E-mail: redtern pzc. n I
'ene Hoonhorst (chef)
'tot Bareman
feymond de Fret
pené van Stee
frits Bakker (sport)
Baudeloo 16
Postbus 62
BHULST
Tsi 10114)372776
^(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Stieila van Doorsselaer
^ENTRALE REDACTIE
toonspark 28
'ostbus 31
'fü AA GOES
Tel'(0113)315500
10113)315669
proall: redactie@pzc.nl
['"TERNET
ww.pzc.nl
i E-mail: web@pzc.nl
tijkschool in 1999 beheerder
van het logeergebouw en Astrid
was achter de bar te vinden. De
school ging dicht, maar de ver
paupering van het lege pand
deed pijn. Zo werd het plan ge
boren om het dienstencentrum
nieuw leven in te blazen.
Overdag richt het echtpaar Roo-
sink zich op het Techno Park
Zeeland en het Technologisch
Bedrijven Centrum Zeeland. De
Roosinks willen er vergaderin
gen, werklunches, bedrijfstrai-
ningen en andere activiteiten
verzorgen. Verder is het pand be
schikbaar voor alles en ieder
een. De ruimte is groot genoeg
voor tweehonderd personen. Er
is een zithoek bij de open haard
voor twintig mensen en er zijn
28 kamers in de goedkopere
klasse voor overnachtingen.
Het horecagedeelte en vooral de
keuken, wordt het domein van
Jan. Hij kampt weliswaar al een
aantal jaren met reumatische
aandoeningen, maar hij heeft
een loopstoel en de keuken is rol-
stoelvriendelijk ingericht. De
naam 'De Maoneblusser' werd
zaterdag door de zonen Roosink
- Wouter en Ton - onthuld. De
naam hoort bij Schoondijke en
is bewust gekozen, stelde Jan.
„We houden hier ieder jaar de
Maoneblusserfeesten en het
dorpsblad heeft de naam Het
Maoneblussertje. Dus lag de
naam voor de hand." Vanuit
Schoondijke en omgeving was
er zaterdag ontzettend veel be
langstelling.
Het eerste feest, een diamanten
bruiloft, is al in de week voor de
opening gevierd en de eerste boe
kingen zijn binnen. Het initia
tief van Jan en Astrid wordt in
Schoondijke duidelijk gewaar
deerd.
Pastor Van Geloof zegent de kapel in.
door René Hoonhorst
GRAAUW - Een echte processie was
het gisteren niet, de stoet van zo'n ze
ventig mensen die van de Graauwse
kerk Heilige Maria Hemelvaart naar de
kapel Onze Lieve Vrouwe van de Vrede
trok. Desalniettemin gebeurt het niet
wekelijks dat een gebedshuisje wordt
gezegend en Maria een serenade en een
bloemenhulde wordt gebracht.
De parochianen in Graauw vonden ech
ter dat de succesvol afgeronde opknap
beurt van de kapel reden was om eens
'ouderwets', officieel en plechtig, stil te
staan bij de functie van de Mariakapel.
Ook in 2005 biedt de kapel, en Maria in
het bijzonder, veel mensen steun en
troost. Pastor Kees van Geloof memo
reerde dat Maria er niet alleen is als
luisterend oor bij verdriet, ruzie en te
genslag. Ook het delen van vreugde en
warmte met de Moeder Gods maakt de
blijdschap voor velen nog intenser.
Waldy van der Walle (36) onderschrijft
dat. Hij knielt zelf niet direct bij Maria
met persoonlijke sores, maar bidt wel
eens bij de kapel voor het zieleheil van
overledenen. „En als ik het dorp kom
binnenrijden, kijk ik altijd wel even op
zij naar de kapei. Het gebedshuisje ver
sterkt niet alleen het eigen geloof, maar
ook de saamhorigheid en de gemeen
schapszin in het dorp. Dat het geld voor
de opknapbeurt van de kapel en plaat
sing van een hek grotendeels door de
dorpsbevolking bijelkaar is gebracht,
geeft wel aan dat die waarden in het
dorp leven."
Zoon Luuk (4) en dochter Emma (6) ge
ven blijk van de gemeenschapszin door
de net verworven rozenkransen samen
met de andere kinderen te laten inzege
nen door Van Geloof. Oud-onderwijzer
Jacques de Baar doceert dat een proces
sie vroeger anders verliep. Niet alleen
omdat er kruisbeelden voorop gingen in
de stoet en de mensen devoot gebedjes
prevelden. „Een processie was echt een
zintuiglijke gebeurtenis. De mensen zon
gen, een misdienaar of priester zwaaide
met wierook en als bruidjes geklede
schoolmeisjes strooiden bloemblaadjes.
Dat neemt niet weg dat ik blij ben dat
de zegening van de kapel ook nu nog zo
veel mensen trekt."
Oorlog
De Baar heeft zich ook in de dorps- en
kerkgeschiedenis verdiept. De Mariaka
pel aan de Zandbergsestraat, die toen
foto Camile Schelstraete
nog net buiten het dorp lag, is in 1940
opgericht. De inzegening vond plaats
op 8 december, in de oorlog dus. Maai
de bouwvergunning voor het gebeds
huisje werd net voor de Tweede Wereld
oorlog goedgekeurd door burgemeester
en wethouders. Kapelaan Etienne
Smits was de initiator en de aanvrager
voor de bouw van het kapelletje.
Pastor Van Geloof zegende de opge
knapte kapel en de bijgewerkte hof gis
teren opnieuw in. Hij ging voor in het
zingen van lofliederen en het bidden
van een weesgegroetje. Ook nodigde hij
enkele kinderen uit rode en witte rozen
voor Maria neer te zetten. Bovendien ze
gende hij de rozenkransen en de kinde
ren die ze vasthadden. Die rituelen en
ceremonies waren belangrijker dan een
processie volgens het boekje. „Een ech
te processie is niet meer van deze tijd
Maar het is mooi dat een parochie zelf
initiatieven ontplooit om kapelletjes in
stand te houden.
door René Hoonhorst
HULST - Een pygmee uit Pa
poea-Nieuw Guinea heeft waar
schijnlijk een beter taalgevoel
dan een lid van de Orde van den
Prince. Want hoeveel beschaaf
de, intelligente leden van de
club die de zuiverheid van de
taal en de verbondenheid met
de gemeenschap hoog in het
vaandel dragen. spreken
vloeiend vijf talen.
Voor de gemiddelde inwoner
van Papoea-Nieuw Guinea
spreekt dat letterlijk vanzelf.
Hij praat niet alleen in zijn ei
gen taal, maar spreekt ook min
stens twee nationale talen en de
taal van de twee buurdorpen.
Professor doctor Mark Janse
spaarde de leden van de Orde
van den Prince zaterdag niet.
Hoewel de ordeleden zich er
niet op voor laten staan, komt
niet iedereen zomaar door de
ballotagecommissie van het eli
taire gezelschap taal- en cultuur-
puristen. De leden van de orde
mogen dan allemaal taalliefheb
bers zijn, de naam van hun ei
gen genootschap hadden ze
nooit echt onder de loep geno
men. Janse deed dat zaterdag tij-
dens de wering van de 35e ver
jaardag van de afdeling Hulst
wel.
De hoogleraar van onder meer
de Roosevelt Academy wees de
jubilarissen erop dat een 'prin
ce' niet bestaat volgens de Van
Dale. „Het is een prins of een
prinses." Dat een genootschap
dat over taal en cultuur wil spre
ken zich noemt naar iemand die
bekend staat als De Zwijger, de
orde ziet Willem van Oranje als
grote inspirator van het Neder
lands, ligt volgens Janse ook
niet echt voor de hand. De naam
van voorzitter Jan Lockefeer,
die Janse vroeger nog geschiede
nisles gaf, verwijst op het eerste
gehoor naar Lucifer. En dat zou
er op kunnen duiden dat we met
een 'prins der duisternis' van
doen hebben, een duivelsorde,
oreerde Janse.
Om de verwarring weg te ne
men, verklaarde de professor di
rect daarna dat Lockefeer uit
het Frans stamt ('helaas geen
Nederlandse wortels') en 'ijzer-
zwaaier' betekent. Maar de
schrik zat er in en nederigheid
ten opzichte van andere cultu
ren hoefde er niet meer inge
stampt te worden. En het bena
drukken van de gelijkheid en ge
lijkwaardigheid van het Neder
lands in verschillende landen
(Nederland, Vlaanderen, Zuid-
Afrika) voorkomt niet dat er
veel verwarring is.
Dosjé
Als Vlaamse Nederlander kwam
de uit Sas afkomstige en in Gent
studerende Janse zichzelf gere
geld tegen. De Vlamingen lach
ten toen hij dosjé tegen een dos
sier zei. „Wij vinden dat logisch,
omdat het woord uit het Frans
komt. Maar aan de andere kant
is het een Nederlands woord ge
worden en we zeggen toch ook
geen papjé tegen papier." Toen
Janse die argumentatie later
aan Nederlanders liet horen,
werd hij wederom uitgelachen
en dat was alleen nog maar een
voorbeeld waarbij twee volke
ren elkaar wel verstaan en be
grijpen, maar iets anders zeg
gen. Er zijn nog veel woorden en
uitdrukkingen die net een ver
schillende betekenis hebben in
het ene of het andere land of
zelfs de ene of de andere streek
of dorp.
Elders in de wereld is dat nog
veel sterker het geval. Kam
pioen is Papoea-Nieuw Guinea
waar 850 talen van de meer dan
6000 erkende talen worden ge
sproken. Nederland kent alleen
het Nederlands en het Fries, ter
wijl het Limburgs en het Neder-
saksisch als regionale taal zijn
erkend. Zeeuws is nog slechts
een dialect, terwijl het Noors als
taal wordt erkend. Noors komt
voort uit een Deens dialect,
maar heeft het intussen tot na
tionale taal geschopt en dat
geeft toch een andere status, ver
klaarde Janse.
De bouw van de toren van Baby-
Ion heeft heel wat veroorzaakt,
wilde de professor maar zeggen.
Nederlanders zijn er nog rede
lijk van af gekomen. Hoewel bui
tenlanders nog wel eens willen
doen voorkomen dat Neder
lands meer op koeterwaals lijkt,
is het toch heel wat moeilijker
om op een Polynesisch eiland te
wonen en alle woorden te moe
ten herleiden tot 29 klassen; van
ronde vormen tot gebakken
voedsel. Of voor zwart, blauw
en groen maar één woord te heb
ben dat dus nog anders moet
worden omschreven om het pre
cies te duiden. Om nog maar
niet te spreken van de dertig
soorten sneeuw van de Inuït (Es
kimo's) of de twintig soorten ijs
('en dan bedoel ik niet vanille,
pistache en aardbeien') van de
Lappen.
Een normaal mens - en zelfs een
ordelid - duizelt het. Maar niet
Mark Janse. Hij is de koning te
rijk dat hij eerder dit jaar ont
dekte dat het Cappadocisch, een
Grieks-Turkse mengtaal, niet
dood is, maar nog spaarzaam
wordt gesproken. Het verzacht
het verdriet om de teloorgang
van een van de 670 Indonesische
talen, die vorig jaar letterlijk
met de tsunami wegspoelde.
Stennismaker naar Torentijd
KOEWACHT - Een 28-jarige man uit de gemeente Terneu-
zen belandde zaterdag in het huis van bewaring in Mid
delburg na bedreiging van twee bekenden in Koewacht
en vernielingen aan een voordeur en een auto. De man uit
te verbale dreigementen aan beide bekenden, terwijl hij
een mes bij zich had. Volgens de twee bedreigde mannen,
die aangifte deden, was er geen aanleiding voor de dreige
menten. De bedreiger koelde zijn woede op een auto en de
ruit van een voordeur. Het vernielen van de ruit leverde
een wond op, die door een arts moest worden verbonden
alvorens de man naar Torentijd werd gebracht.
Gewonde bij aanrijding
TERNEUZEN - Een 42-jarige automobiliste uit Terneu-
zen moest zaterdag met gekneusde ribben en vermoede
lijk een hersenschudding naar het ziekenhuis na een aan
rijding. Een 30-jarige plaatsgenoot verzuimde voorrang
aan de vrouw te verlenen. De veroorzaker van de aanrij
ding kwam met de schrik vrij.
Man rijdt tegen lantaarnpaal
TERNEUZEN - In Terneuzen is gisteren rond 15.00 uur
een 20-jarige Temeuzenaar tegen een lantaarnpaal gere
den met zijn auto. Hij reed over de Churchilllaan en wilde
ter hoogte van Scheldorado een 25-jarige automobilist uit
Gent rechts inhalen. Op het laatste moment wilde de
20-jarige automobilist afslaan omdat de rijstrook voor
doorgaand verkeer was gestremd. Bij het insturen van de
bocht naar links verloor hij de macht over het stuur en
reed tegen een lantaarnpaal. Vervolgens stapte hij uit zijn
auto en ging verhaal halen bij de 25-jarige automobilist
uit Gent die zijn auto een eindje verder had geparkeerd.
Tussen beide mannen ontstond een handgemeen waarbij
de 25-jarige man op zijn hoofd werd geslagen. De 20-jari-
ge automobilist is aangehouden voor mishandeling. Na
het opmaken van proces-verbaal is hij in vrijheid gesteld.
Aanrijding in Terneuzen
TERNEUZEN - In Terneuzen vond gistermiddag een aan
rijding plaats tussen een auto en een motor. Een 20-jarige
automobiliste zag een motorrijder over het hoofd waarna
de motor tegen de auto reed. De motorrijder, een 60-jari-
ge man uit Brugge, werd over zijn stuur gelanceerd. Een
53-jarige vrouw uit Maldegem die bij hem achterop zat,
werd eveneens gelanceerd. Ze is met nekletsel overge
bracht naar het ziekenhuis in Terneuzen. De 60-jarige mo
torrijder had geen letsel opgelopen.
Kapellebrug viert kermis
KAPELLEBRUG - Kapellebrug stond dit weekeinde in
het teken van de kermis. Door onder meer het verdwijnen
van de cafés in deze kern leidt dit dorpsfeest een sluime
rend bestaan. De laatste jaren wordt in Kapellebrug de
kermis zelfs meer op Belgisch grondgebied gevierd. Café
de Grens speelde met activiteiten op deze kermis in. Fan
fare St. Jan uit Sint-Jansteen bracht door een rondgang
wat leven in de brouwerij. Een traditie die nog wel over
eind staat is het herdenken van de overleden inwoners.
Vandaag begint om 9.30 uur in de kapel van Onze Lieve
Vrouw ter Eecken hiervoor een dienst.
agenda
I STREEKACTIVITEITEN
AXEL - Gregoriuscentrum, 13.30 uur;
Kaarten, vrij biljarten; 14.00 uur: Bewe
gen 55+;
De Halle, 14.00 uur: Prijskaarten, biljar
ten;
Trefpunt, 13.00 uur; Kaarten en biljar
ten;
KBO
CLINGE - Malpertuus, 13.30
koersbal en biljarten;
HEIKANT 't Heike, 13.15 uur: Biljar
ten, koersbal; 19.30 uur: Line dance;
20.00 uur: Badminton;
HOEK - De Lovenhoek, 9.30 uur: Biljar
ten; 13.30 uur: Bridge;
HULST - De Lieve, 9.00 uur: Vrij biljar
ten; 10.30 uur: Yoga; 13.00 uur: Biljart
club; 13.30 uur: Yoga, jeu de boules;
KOEWACHT De Vlaschaard, 13.00
uur: Biljarten; 13.30 uur: Koersbal;
Kerklaan 87,19.00 uur: Creatieve bijeen
komst;
NIEUW - NAMEN De Kauter, 13.30
uur: KBO koersbal en handwerken;
SAS VAN GENT - St.Albert, 14.00 uur:
Kaarten;
De Vlaanderen, 20.00 uur: Bingo;
SINT - JANSTEEN - Café de Kroon,
14.00 uur: Kaarten;
De Warande, 9.30 uur: Biljartles; 13.30
uur: Engels, ouderendag; 19.30 uur: Re
petitie toneel;
TERNEUZEN De Veste, 13.30 uur:
Kaarten bieden en jokeren en biljarten;
Sporthal De Vliegende Vaart, 9.00 uur:
Yoga; 13.00 uur: Koersbal en bowls;
't Schelpenhoekje, 19.00 uur: Country
dance voor beginners; 19.45 uur: Coun
try dance voor gevorderden;
Café Ter Nose, 19.30 en 20.15 uur: Free
Country Dancers;
Ter Schorre, 14.00 uur: Bijeenkomst Pa-
lazzolihuis (eex) kankerpatiënten en
hun naasten;
Oudelandse Hoeve (speelkooi), 14.00
uur: Buursport.
MIDDELBURG - Een plek om
je thuis te voelen. Om samen te
kaarten, te bingo'en, te knut
selen en er flink op los te geba
ren. In Middelburg staat nu een
dovencentrum, voor heel Zee
land.
Praten met de voorzitter is een
beetje lastig. Ze is namelijk zelf
ook doof. Daarom wordt Hannie
Joziasse getolkt door Ruben Vos
die haar strak blijft aankijken.
En vertaalt; „Doven hebben een
sterke behoefte om samen
dingen te doen. De samenleving
is toch gebouwd voor horenden
en dus moeten we er zelf wat
van maken. Daarom hebben we
een dovencentrum. Eerst had
den we er ook een, maar daar
van werd het huurcontract niet
verlengd. We moesten eruit.
Toen kregen we deze locatie. En
die is nog beter dan de vorige
ook." Joziasse wijst naar het
gras van het voormalige Ar
duin-terrein in Middelburg.
Hier kunnen de doven ook
lekker buiten zitten. Het is ook
de plek waar ze de tweede
Werelddovendag wil organise
ren. De dovensoos is iedere za
terdag vanaf 15.00 uur open, tot
22.00 uur. Joziassse begint druk
te gebaren. Vos vertaalt haar:
„Of later. Als het gezellig is."
Meer informatie is te vinden via:
www.zswd.nl
KOEWACHT - De belangstel
ling voor de eerste lustrumvie
ring van de jeugdsoos in Koe
wacht viel zaterdagavond tegen.
In het eigen onderkomen in bre
de school de Vlaswiek bezoch
ten slechts zo'n zeventig jonge
ren de feestavond.
Met meezingers van de eigen DJ
en een optreden van de Neder
landse artiest 'Starkoo' konden
de bezoekers toch uit hun dak
gaan. Paul Baert, die namens de
Jeugd Ontspanning Koewacht
(JOK) vanaf het begin mede de
kar van de jeugdsoos trekt, kon
de tegenvallende belangstelling
niet verklaren. „De wekelijkse
soosavond op zaterdag trekt ge
middeld al zo'n negentig jonge
ren in de leeftijd van 12 tot en
met 16 jaar. Als er dan ook nog
een artiest van naam op het po
dium komt, verwacht je toch
min of meer volle bak."
Deze maand is het vijf jaar gele
den dat de jeugdsoos de deuren
opende. JOK is gestart met vijf
vrijwilligers die een soos organi
seerden voor jongeren van 12
tot 16 jaar. Omdat er in het ge
meenschapscentrum 'de Vla
schaard' weinig mogelijkheden
waren, werd in samenspraak
met de voormalige gemeente
Axel naar een eigen ruimte ge
zocht. Bij gebrek aan geschikte
gebouwen werd de optie van
een brede school voorgedragen.
Twee jaar geleden opende de
soos haar deuren in de Vlas
wiek. Het bezoekersaantal is in
enkele jaren flink gegroeid.
