pzc
Stroomprijs niet zomaar lager
Festival mikt ook op jeugd
Onderzoek ontstedelijking na 1650
Delta in onderhandeling met energieslurpende bedrijven
13
Beethoven Academie
is een orkest
om te onthouden
Twee keer brons
in finale Kunstbende
Cornettist Steketee
componeert eigen cd
maandag 17 oktober 2005
ODELBURG - De negen ener-
bedrijven die in
.problemen dreigen te komen
joor (If ho&e energieprijzen,
LMdm niet denken dat de
filmproducenten zomaar de
19 dektriciteitsprijs verlagen. Dat
r alleen als bedrijven bereid
r, hun productie soms (deels)
«Ateleggen-
ij; zegt directeur energie van
V:a. D. van der Klaauw. Ne-
s energie-intensieve bedrij-
J waaronder Pechiney in Viis-
^:en en Dow Benelux in Ter
gen. willen samen langlopen-
jcontracten sluiten om elektri-
y! m te kopen om een redelij -
•enstabiele prijs af te kunnen
«ken met de energieprodu-
en. Oud-Hoogovens-top-
33 J.F. van Duyne is door mi-
":ér Bnnkhorst gevraagd het
Küortium te leiden.
[fcla is een van de energiepro
ducenten die tegenover Van
hrae aan tafel zit. „De hoge
aógieprijzen zijn voor de ener-
^ntensieve bedrijven abso-
een probleem", erkent Van
Klaauw. „Maar dat bete-
I niet dat de energiebedrij-
hen zomaar tegemoet kun-
g komen."
e negen bedrijven - waarvan
dneklant zijn bij Delta - ma-
*20 procent uit van de natio-
energievraag. „Zou de Ne-
dandse Mededingingsautori-
dat consortium niet zien als
melvorming?"
verlagen van de energieprijs
riniet voor de hand, stelt Van
Klaauw. „De marges zijn
Interdun. De grootverbruikers
ebben het alleen over de abso-
K prijs; het bedrag dat zij per
legawattuur aan de energiele-
ancier moeten betalen. Maar
leveranciers kijken ook naar
idere prijzen. Zoals bijvoor-
eeid die van gas en steenkolen;
•brandstof van de meeste ener-
ecentrales. De prijzen van gas
i steenkool fluctueren enorm,
nergiebedrijven kunnen zich
et veroorloven meer geld te
wten betalen aan brandstof-
Bi dan er aan inkomsten bin
nenkomt." De energiebedrijven
is het niet toegestaan gezamen
lijk een prijs af te spreken voor
de grootverbruikers. De mede
dingingsautoriteit NMa en de
Europese regelgeving staan dat
niet toe.
Van der Klaauw denkt dat er al
leen over een prijsverlaging te
praten valt als de energieslur-
pers bereid zijn hun productie
deels stil te leggen als de energie
bedrijven dat willen.
„Elke dag geven we aan de be
heerder van het landelijke net,
Tennet, door hoeveel stroom we
de volgende dag denken te pro
duceren. Ook geven we aan wat
we denken dat er wordt afgeno
men. Als meer wordt afgenomen
dan we vooraf hadden inge
schat, moeten we stroom op de
internationale markt inkopen,
tegen (hoge) dagprijzen. Als we
met de ondernemingen kunnen
afspreken dat zij op zo'n mo
ment minder stroom afnemen,
hoeven we geen dure stroom in
te kopen. Met het geld dat we zo
besparen, kunnen we mogelijk
de prijzen aanpassen." Aanvan
kelijk pleitten de energie-inten
sieve bedrijven voor de bouw
van een nieuwe centrale. Daar
ziet Van der Klaauw niets in.
„Hun concurrenten in het bui
tenland kopen stroom die is op
gewekt met waterkracht. Geen
enkele conventionele centrale
kan zo goedkoop werken."
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Van een ver
stedelijkte samenleving in de ze
ventiende eeuw veranderde het
Nederlandse kustgebied in een
agrarische samenleving in de ne
gentiende eeuw. Naar de oorza
ken van die ommezwaai wordt
een groot historisch onderzoek
verricht. Zeeland is uitverkoren
als onderzoeksgebied.
Het initiatief komt van het insti
tuut voor geschiedenis en cul
tuur van de Universiteit van
Utrecht. Er is 500.000 euro voor
beschikbaar gesteld door NWO,
Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek.
Het project, waarvan de resulta
ten in vier boeken worden neer
gelegd, neemt vijf tot zes jaar in
beslag.
Onderzoeksleider W. Mijnhardt
vindt Zeeland geknipt voor het
onderzoek. Het is een overzichte
lijk gebied en er zijn veel bron
nen beschikbaar. Hij is zeer in
zijn nopjes met de financiële
steun van NWO. ..Zoveel geld is
nog nooit gegeven voor Zeeuws
Tussen 1650 en 1850 daalde het inwonertal van Middelburg van 30.000 naar 15.000.
luchtfoto Aero Lin Photo
historisch onderzoek." Mijn-
hardt merkt op dat het onder
zoek een boven-provinciale uit
straling heeft: landelijk en Euro
pees.
Als uitgangspunt geldt de situa
tie in de Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden in de
gouden, zeventiende eeuw. ,.De
meeste mensen weten wel dat in
die zeventiende eeuw het Neder
lands kustgebied het meest ver
stedelijkte was van Europa.
West-Nederland kende voor die
tijd uiterst moderne steden, met
veel inwoners. Haarlem en Lei
den hadden tussen 50.000 en
60.000 inwoners, Middelburg
had er omstreeks 1660 circa
30.000", vertelt Mijnhardt. Die
situatie was niet alleen een ge
volg van de positie van de Repu
bliek als internationale handels
natie, maar ook van ontwikke
lingen op het gebied van onder
meer scheepsbouw en lakenin
dustrie. Tussen pakweg 1650 en
1850 verdween de verstedelijkte
samenleving. Er was sprake van
een nadrukkelijke ontstedelij
king. Bijvoorbeeld het fiere Mid
delburg telde omstreeks 1800
nog maar 15.000 inwoners. Ook
Zeeuwse steden als Veere en Zie-
rikzee kenden een vergelijkbare
ontwikkeling. Vragen waarop
Mijnhardt en zijn mede-onder-
zoekers onder meer antwoord
hopen te vinden, zijn: was er
sprake van een trek van stad
naar platteland; werd de politie
ke betekenis van het platteland
groter; hoe zat het met de cultu
rele en godsdienstige emancipa
tie? Het project begint in septem
ber volgend jaar met een confe
rentie in Zeeland.
De Geus krijgt brief asielzoekers
AARDENBURG - De problemen van 61 asielzoekers in
de gemeente Sluis zijn binnenkort ook in Den Haag be
kend. Niet omdat minister Verdonk voor de rechter is ge
daagd, zoals de PvdA wil, maar omdat haar collega De
Geus een actiebrief van de Oostburgse Raad van Kerken
heeft gekregen. Burgemeester J. Sala van Sluis overhan
digde de brief - waarin de Oostburgse kerken protesteren
tegen het stopzetten van een gemeentelijke subsidie - tij
dens de opening van het Festival van Zeeuwsch-Vlaande-
ren. De problemen voor de asielzoekers dreigen te ont
staan, doordat Sluis wil bezuiningen op een subsidie aan
de Stichting INLIA. Maar de gemeente doet dat, omdat
het Rijk zijn verantwoordelijkheden zou ontlopen. Minis
ter De Geus beloofde de boodschap over te brengen.
Boek kinderspelen gepresenteerd
KAPELLE - Tijdens de Zeeuwse Dialectendag in De
Vroone in Kapelle is zaterdag het boek Koekoek schiete-
broek, Kinderspelen in Zeeland gepresenteerd. Het is een
uitgave van de Zêêuwse Dialectverênigieng, waaraan ver
schillende mensen hebben gewerkt. Zoals de titel al doet
vermoeden geeft het boek een beeld van de spelletjes die
vroeger op straat werden gespeeld. Het eerste exemplaar
werd in ontvangst genomen door Esther Goedhart.
Motorrijder zwaar gewond
RILLAND - Een 47-jarige motorrijder uit Staphorst
heeft zaterdagmiddag zware verwondingen opgelopen
toen hij op de Oude Rijksweg bij Rilland ten val kwam.
De man maakte deel uit van een groep van ongeveer tien
motorrijders. Op een gegeven moment kwam zijn voor
wiel tussen de uitlaat en het achterwiel van de motor voor
hem. De man verloor de macht over het stuur, ging onder
uit en kwam tegen een verkeersbord terecht. Hij is met de
traumahelicopter naar het E rasmusziekenhuis in Rotter
dam gebracht. Hij liep vermoedelijk een klaplong en di
verse fracturen op.
Auto in de sloot
KAMPERLAND - Een dertigjarige automobilist uit de
gemeente Noord-Beveland is zaterdagmiddag in de sloot
beland op de Oost Westweg ter hoogte van Kamperland.
Hij is met onbekende verwondingen naar het ziekenhuis
in Goes gebracht. Daar werd een bloedproef gedaan, om
dat bij de politie het vermoeden bestond dat de man een
slok op had.
Bromfietser en passagier gewond
SCHOONDIJKE - Bij een aanrijding tussen een brom
fiets en een personenauto in Schoondijke zijn de bromfiet
ser en zijn passagiere gewond geraakt. Het ongeluk ge
beurde gistermiddag om tien voor zes toen een 22-jarige
automobilist uit de gemeente Sluis over de Koningin
Julianastraat reed en op de kruising met de Dorpsstraat
geen voorrang gaf aan de van rechtskomende bromfiets.
De bestuurder van de bromfiets, een zeventienjarige jon
gen uit Oostburg, en zijn passagiere, een zeventienjarig
meisje uit Breskens, kwamen door de aanrijding ten val.
Ze werden met onder meer verwondingen aan het been
overgebracht naar het ziekenhuis.
kunst
AARDENBURG, St. Baafs-
kerk
Festival van Zeeuws Vlaande
ren, De Beethoven Academie
met pianist/dirigent Stefan
Mar Beethoven Leonore III
en symfonie nr.2 Mozart pia
noconcert no 24.
doorArie Karreman
Dc zeventiende editie van
het Festival van Zeeuws
Vlaanderen werd zaterdag ge
opend met een optreden van
de Beethoven Academie uit
Antwerpen. Een orkest opge
richt in 1993, dat zich toelegt
op het zo authentiek moge
lijk uitvoeren van de laat
klassieke en vroeg romanti
sche muziek. Wat dit laatse
betreft kunnen we zeggen dat
rij in deze doelstelling volle
dig geslaagd zijn. Een mooie,
heldere orkestklank met veel
aandacht voor detail en een
boeiende dynamiek. Goed ge
kozen tempi en een verras
send mooie timing.
öe ouverture Leonore III
opent heel spanningvol en we
baarden een mooie opbouw
san somerheid naar grillige
snjd en de uiteindelijke
triomf van redding. Heel
boeiend. Het was wel even
*ennen in deze akoestiek. Ik
bob al meermalen geschreven
dat musiceren in het koor van
d? kerk altijd akoestische pro
blemen met zich mee brengt.
Deklank kaatst heen en weer
daardoor je eerst de indruk
■®igt dat alles nogal romme
lig is. Als je daar dan op een
Sgeven moment doorheen
gaat luisteren dan hoor je
rael moois. Ik ben daarom om
altijd voorstander ge
feest om een orkest aan de
andere zijde van de kerk te
Plaatsen. Hetzelfde akoesti-
probleem doet zich name-
rj °ok voor met de jaarlijkse
'atthaus Passion.
111 het pianoconcert van Mo-
(voor het eerst uitge
roerd door Mozart zelf in
jw) was dit probleem nog
inderlijker. De overigens
Prachtige vleugel en het per
fecte spel van Vladar wordt
overschaduwd door het feit
dat je veel pianotonen dubbel
hoort en dat doet de tranpa-
rantheid geen goed. Op zich
een heel fraaie vertolking van
dit concert. Het was een en al
verfijning en muzikaliteit. Or
kest en solist profileerden
zich als één instrument. Bla
zers en strijkers speelden per-
fekt en gingen muzikaal hele
maal mee in de solopartij.. De
korte maar virtuose cadens
was indrukwekkend. Het
tweede deel (Larghetto) was
echt genieten. Prachtig tem-
po( je hoort het vaak te lang
zaam) met veel veerkracht,
mooi lijnenspel en bijzondere
verstilde momenten.
Het Allegretto was fris en
bijna dansant te noemen.
Een hoogtepunt van de avond
vond ik de 2e symfonie van
Beethoven, geschreven in
1802. Hier hoorden we een
heel klassieke Beethoven. Ik
vind dit altijd een sterke en
prachtige compositie.
Mooie inleiding met weer die
prachtige orkestklank, over
gaand in die heerlijke vrolij
ke thema's, die mooi licht,
transparant en met veel speel
vreugde werden neergezet.
Het Larghetto was ontroe
rend mooi met een perfekte
eenheid tussen blazers en
stijkers. Dit orkest snapt hoe
de lijnen speelt zonder over
dreven sentiment. Na een pit
tig Scherzo een stevige finale
met die typische Beethovenac-
centuering. Nergens banaal
of hoekig maar altijd weer
die aandacht voor verfijning,
contrast, een zeer verzorgde
dynamiek en prachtige ex
pressie. Dit orkest, bestaande
uit jonge musici en spelend in
de oorspronkelijke opstelling,
verdient alle lof en stimulans
om op deze wijze door te
gaan.Hier hoor je zeer gemoti
veerd musiceren.
En ondanks de akoestische
hindemissen hebben we geno
ten van een boeiend openings
concert van een festival dat
onder de noemer van het the
ma 'Capriccio' nog veel inte
ressants in petto heeft de ko
mende weken.
foto Peter Nicolai
Burgemeester Sala, minister De Geus, festivaldirecteur Pieters en festivalvoorzitter De Graaf in de Sint Baafskerk.
Klassieke muziek met grappig karakter moet zalen doen vollopen
door René Hoonhorst
AARDENBURG - Minister De
Geus heeft als bewindsman van
Sociale Zaken weinig te maken
met cultuur. Maar de Stichting
Festival van Zeeuwsch-Vlaande-
ren maalde daar zaterdag niet
om, blij als ze was een Haagse
coryfee de opening van het ze
ventiende festival te laten ver
richten.
De Geus maakte zich direct ge
liefd door de lof van Zeeland en
in het bijzonder Zeeuws-Vlaan
deren te zingen. Als 'rechtgeaar
de Hollander' kwam en komt hij
vaak aan de Zeeuwse kust va
kantie vieren; een broer is neer
gestreken in Roverberg (een
buurtschap bij Lamswaarde) en
zijn politiek assistent is Jeroen
de Graaf, die op zijn beurt weer
de zoon van festivalvoorzitter
Wiebe de Graaf is.
Behalve die linken met Zeeland
heeft De Geus ook wel enige affi
niteit met cultuur én met klassie
ke muziek. De minister mag
zich na een drukke vergaderdag
of een politiek debat op het
scherp van de snede graag een
beetje afreageren door de toet
sen van zijn piano thuis te teiste
ren. Hij liet zich niet verleiden
tot uitspraken over zijn spel,
maar het bruilofts- en partijen
niveau is hem geenszins te hoog
gegrepen, viel even later uit di
verse monden te vernemen.
Met de theoretische kennis over
muziek zat het ook goed. Met
een toespeling op het zonnige zo
merweer in de vooravond meld
de De Geus dat de organisatie
had afgezien van een uitvoering
van de Vier Jaargetijden. Hoe
wel Vivaldi de seizoenen zeer
subtiel weet te vangen in klan
ken, is het moeilijk voorspellen
welk seizoen de hoofdrol moet
hebben tijdens het festival.
Voorzitter De Graaf van het Fes
tival Zeeuwsch-Vlaanderen en
burgemeester Jaap Sala van
Sluis waren wel blij met het
mooie weer. De festivaldatum is
wat naar achteren verplaatst
om beter uit de verf te komen én
om daardoor ook meer toeristen
van buiten te trekken. Mooi
weer kan die seizoensverlenging
alleen ten goede komen.
Het programma van het festival
moeten de rest doen. Volgens Sa
la kan er dan weinig mis gaan.
De internationale musici, de lo
catiekeuze en de presentatie
staan garant voor een 'kleinscha
lig, maar hoogwaardig muziek
feest'.
Het thema capriccio (muziek
met een schertsend, geestig, rit
misch karakter) moet er aan
meehelpen dat veel mensen wor
den aangesproken.
Jongeren
Ook jonge mensen, hoopt De
Graaf. Het moest de festival
voorzitter van het hart dat alle
voordeelacties voor jongeren tot
nu toe slechts beperkt resultaat
hadden. „We hebben de leeftijd
opgerekt tot 23 jaar.
Jongeren tot die leeftijd kunnen
voor vijf euro een hoogwaardig
concert in een karakteristiek ge
bouw bijwonen", probeerde hij
nog maar eens zieltjes te win
nen.
Hoewel de 'constante zorg om
het voortbestaan' bestuurders
en medewerkers benauwd, blijft
de ambitie om het Festival van
Zeeuwsch-Vlaanderen 'nog ster
ker neer te zetten' onvermin
derd branden. Directeur Filips
Pieters heeft al een thema voor
volgend jaar in het hoofd: het
Oosten. „Niet alleen het Verre
Oosten, maar ook het Mid
den-Oosten en niet alleen au
thentieke muziek uit die stre
ken, maar ook allerlei interes
sante kruisbestuivingen."
Die experimenten vinden na
tuurlijk juist plaats in muziek
stukken die tegendraads en
grappig zijn bedoeld. Liefheb
bers genoten van eigenzinnige
uitvoeringen van stukken van
de naamgever van de Beethoven
Academie in de Sint Baafs in
Aardenburg. En zij kunnen tot
vrijdag 18 november nog elf con
certen bezoeken in kerken in de
streek en het Scheldetheater en
café Porgy Bess in Terneuzen.
door Wendy van den Hurk
MIDDELBURG - De Zeeuwse fi
nalisten van de Kunstbende heb-
be het zeker niet slecht gedaan
tijdens de landelijke finale in
Amsterdam. Geen goud, geen zil
ver, maar wél twee keer brons.
De Kunstbende is een creatief
podium voor jongeren van 13
tot en met 18 jaar. Elk jaar ho
pen honderden acteurs, filmers,
muzikanten en kunstenaars ont
dekt te worden. In wedstrijd-
vorm mogen ze zich bewijzen.
De finale was zaterdag in de Am
sterdamse Westergasfabriek. Op
het podium stonden 250 finalis
ten, onder wie 15 uit Zeeland.
Anita Bekers van Scoop zat ook
de in de bus. „Het was al een he
le belevenis om op zo'n groot po
dium te mogen staan, voor zo
veel mensen te spelen. Iedereen
moedigt elkaar aan, breakdan-
cers ontmoeten breakdancers en
muzikanten luisteren naar eik
aars muziek. Er hing een echte
festivalsfeer. Heel gezellig."
Bekers: „Onze rapjongens wa
ren erg goed, maar ze hebben
niet gewonnen. Voor hetzelfde
geld hadden ze dat wel gedaan."
Wel gewonnen heeft Max Huis-
sen met zijn schilderij op canvas-
doek. In de categorie 'expo' ein
digde de Max Huissen op de der
de plaats en De Dromenvangers
kregen met hun dans- en thea-
teract de derde prijs in de cate
gorie 'alles mag'. Over twee we
ken begint de Kunstbende met
een nieuwe wedstrijd met als
thema 'extreem'. Dit jaar was
dat 'dromen'. De dromers van
dit jaar doen volgend jaar weer
mee, weet Bekers. „Als je een
maal in Amsterdam op het po
dium hebt gestaan, wil je méér."
door Rolf Bosboom
GOES - Huug Steketee heeft sa
men met de Hepworth (Persim
mon Homes) Band, een presti
gieuze brassband uit Engeland,
een cd opgenomen: Shining Wa
ters. Steketee schreef de muziek
en nam de cometsolo's voor zijn
rekening.
Steketee (1959) is geboren in
Kloetinge en groeide op in Zee
land. In 1982 werd hij eerste
trompettist bij het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest in
Haarlem. Dezelfde functie ver
vult hij al sinds 1986 bij het Re
sidentie Orkest in Den Haag.
Hij woont nu in Hoofddorp.
„In mijn vrije tijd componeer ik
voor cornet en brassband", zegt
Steketee, die in zijn jonge jaren
cornettist was bij diverse Zeeuw
se brassbands.
De voorbereiding duurde alles
bij elkaar vier jaar. Via de Engel
se brassbandkenner Chris Hei-
me werd contact gelegd met de
Hepworth (Persimmon Homes)
Band, die wordt gedirigeerd
door Mark Bentham. „Brass
band is net als voetbal. Je hebt
een ranking en deze band staat
op nummer dertien in de mondi
ale top-200." De twaalf num
mers die op Shining Waters
staan, heeft Steketee zelf ge
schreven. Voor een deel was dat
al eerder gebeurd, zoals bij Sea
side Impressions. Dat driedelige
werk componeerde hij in op
dracht ter gelegenheid van het
honderdjarig bestaan van brass
band Apollo Domburg in 1999.
Op twee stukken, het titelnum
mer en Love's End, speelt Peter
Masseurs, eerste trompettist
van het Concertgebouw en goe
de vriend van Steketee, als so
list mee.
Voor de opname van de cd kocht
hij zijn eigen apparatuur en
werkte hij nauw samen met
twee oud-studenten van hem:
Robert-Jan Hoffman en Maar
ten Elzinga. Met zijn drieën wil
len ze, onder de naam Projectau-
dio, vaker cd's gaan maken.
„Het kan van alles zijn, van oud
tot heel nieuwe muziek", zegt
Steketee, die zelf het 'knip- en
plakwerk' voor zijn rekening
neemt. „De enige voorwaarde is
dat de muziek nog niet eerder is
opgenomen."
Cd. 'Shining Waters'van Huug Ste
ketee en de Hepworth (Persimmon
Homes) Band, Kirklees Music Be
stellen via www.projectuudiGml