Pas op voor de
vlam in de pijp
Naald van Cleopatra is bepaald geen koukleum
Stook het kanaal goed warm
Wintertuin
Smart Steps
fcj
Badkamer
Securiflame
maakt teer in
schoorsteen
onschadelijk
Blusdeken
Opbergen
zaterdag 15 oktober 2005 W 9
Wintertuin is het thema van de
antiekbeurs Antica Namur. De
ze vindt van 5 tot en met 13 no
vember voor de 29ste keer
plaats in Namen. Te zien zijn
honderdzestig specialiteiten
rondom het thema. Bijzonder is
een demonstratie van meester-
restaurateurs, die tonen wat
hun vak precies behelst. Ze
gaan onder meer in op de kunst
van het vergulden en het wer
ken met boenwas.
Antica Namur 2005, Namur Ex
po, Avenue Sergent Vrithoff 2
in Namen. De entree bedraagt 9
euro. Informatie: www.anti-
ca.be
I
S5
Vloerenproductent Heuga komt
met een nieuw concept: Smart
Steps. Met het systeem zijn
vloertegels van verschillende
materialen gemakkelijk te com
bineren. Op die manier kunnen
bepaalde plekken in de ruimte
worden geaccentueerd. De vinyl-
tegels die onder de naam Smart
Steps op de markt verschijnen
ogen onder meer als hout en na
tuursteen.
Informatie: www.heuga.com
De bekende Italiaanse ontwer
per Antonio Citterio heeft in op
dracht van sanitairproducent
Keramag een badkamer ontwor
pen. Voor de Emani - Italiaans
voor uitstraling - heeft Citterio
luxe en welzijn als uitgangspunt
genomen. „In de badkamer wil
len mensen zich voelen en ener
gie opladen", verklaart hij. Het
badkamerconcept bestaat uit op-
bouwwastafels en hangende
wastafels (in verschillende maat
voeringen), toiletpotten en bi
dets. Citterio heeft ook een aan
tal bijbehorende badkamermeu
belen ontworpen. De producten
zijn verkrijgbaar vanaf 430 eu
ro.
Zelf de schoorsteen ve
gen? Zonder dat er een
borstel aan te pas komt?
Dat kan met Securiflame,
een brandbaar blok dat teer-
aanslag te lijf gaat. En dat
verkleint volgens leveran
cier Gert Zwollo het risico
op schoorsteenbrand. De Al
gemene Schoorsteenvegers
Patroonbond is terughou
dend. Bij gebrek aan 'goede
rapporten'.
Binnen brandt het haard
vuur gemoedelijk. De vlam
men dansen en het hout knis
pert geruststellend. Plots klinkt
een loeiend geluid en staat de
schoorsteen in brand. Paniek!
Het Centraal Bureau voor de
Statistiek registreerde in 2004
bijna 1700 schoorsteenbranden.
Gert Zwollo van het gelijknami
ge bedrijf in Bussum vindt dat
niet vreemd. Hij rekent voor dat
in Nederland zo'n miljoen hout
kachels en haarden te vinden
zijn. Het aantal schoorsteen
branden op jaarbasis is daarvan
een fractie.
Sterker. Schoorsteenbranden ko
men minder vaak voor dan tien
jaar geleden. Volgens het CBS
lag het aantal branden tot 1997
nog ver boven de tweeduizend.
Tegenwoordig gaat jaarlijks tus
sen de 1650 en 1800 keer 'de
vlam in de pijp'.
Zoutverbinding
Toeval of niet? In 1998 introdu
ceerde Zwollo Securiflame op
de Nederlandse markt. Het is
volgens hem een handig middel
om schoorsteenbrand te voorko
men. En daar komt geen schoor
steenveger aan te pas. Securifla
me is een blok (verkrijgbaar bij
onder andere Praxis en Blokker
voor 14,95 euro) dat in de ka
chel kan worden opgestookt.
Het bevat een zoutverbinding
die zich bij verbranding vastzet
op de teeraanslag (creosoot) aan
de binnenkant van de schoor
steen. Het gevolg is een chemi
sche reactie waardoor het teer
niet meer brandgevaarlijk is en
verpulvert. Omdat teer volgens
Zwollo de grootste boosdoener
is, wordt het risico op schoor
steenbrand verkleind.
Concurrentie
Een goed product? Daar zijn de
meningen volgens Nico Schou
ten van branchevereniging de
Algemene Schoorsteenvegers Pa
troon Bond (APSB) over ver
deeld. „Het nadeel is dat er geen
goede rapporten over Securifla
me liggen", zegt hij.
„Die zijn in ieder geval niet bij
ons bekend. We weten bijvoor
beeld niet wat de samenstelling
is. En dat zou, alleen al met het
oog op de gezondheid, wel han
dig zijn."
Dat het product werkt, daar
over hoeft geen twijfel te be-
staan. Securiflame is in verschil
lende laboratoria getest en
ISO-gecertificeerd. Dat wil zeg
gen dat Securiflame doet wat
het beweert te doen. Toch vindt
Zwollo de terughoudende opstel
ling in de branche niet vreemd.
Hij vermoedt dat de meeste-
schoorsteenvegers zijn product
als concurrentie zien.
„Maar dat is het niet. Het haalt
juist de brandbare aanslag
weg die de ambachtelijke
schoorsteenveger niet weg kan
halen."
Securiflame bevat een zoutverbinding die zich bij verbranding vastzet op de teeraanslag aan de binnen
kant van de schoorsteen. foto GPD
Een schoorsteenbrand kan altijd ontstaan. Bel
in dat geval de brandweer (112). Sluit de
schoorsteenklep, zodat de luchttoevoer stopt.
Doof het vuur in de kachel of open haard met
zand. Gebruik vooral geen water. Dit zet uit
(stoom) waardoor het rookkanaal kan scheuren.
Het kan ook leiden tot ontploffingen. Totdat de
schoorsteen is gecontroleerd en eventueel gerepa
reerd, zal de brandweer in de meeste gevallen een
stookverbod opleggen. De schoorsteenveger kan
controleren of het kanaal lekdicht is.
Aanslag in het rookkanaal ontstaat als het vuur
niet optimaal brandt. Kies daarom een slooktoe-
stel met een beperkt vermogen. Laat dat op volle
kracht, met alle regelkleppen open, branden zon
der dat het te warm wordt. Laat het vuur altijd
vanzelf uitgaan. Roet slaat neer in de schoorsteen
als de schoorsteenwand te koud is. Een specialist
kan beoordelen of uw schoorsteen niet te groot is
voor de capaciteit van uw toestel. Stook het
schoorsteenkanaal direct goed warm.
(Bron: Algemene Schoorsteenvegers Patroon
Bond)
foto GPD
een bewijs te overleggen dat de
schoorsteen daadwerkelijk is
schoongemaakt. Toch zijn er
maatschappijen die dat wel de
gelijk in de polisvoorwaarden
hebben vastgelegd, weet Schou
ten.
Met het oog op veiligheid advi
seert hij sowieso om minimaal
een keer per jaar de schoorsteen
te laten vegen. Eén keer per
jaar? Dat hoeft volgens Zwollo
niet. „Maar het is wel verstan
dig om regelmatig het roet te la
ten verwijderen. Alleen Securi
flame gebruiken volstaat niet."
Paul Geerts
Informatie: www.securi-
flame.com, www.apsb.nl
Securiflame haalt de teeraanslag weg, die bij een gewone schoonmaakbeurt blijft zitten.
Ook die uitspraak wil Schouten
niet bevestigen. Volgens hem is
een schoorsteenbrand nooit uit
gesloten, zelfs al wordt het rook
kanaal jaarlijks geveegd. „Roet,
gebladerte, vogelnestjes. De
schoorsteenveger haalt welis
waar de rommel uit de pijp,
maar vervolgens wordt opnieuw
gestookt en neemt het risico
weer toe." Zwollo onderschrijft
die uitspraak. „Je kunt het risi
co nooit honderd procent afdek
ken", zegt hij. Gebruikers van
Securiflame kunnen daarom
een verzekering afsluiten, waar
mee ze gratis een jaar verzekerd
zijn tegen schoorsteenbrand.
„Meer als geruststelling", aldus
Zwollo.
En dat is zo gek nog niet, want
een schoorsteenbrand heeft
vaak desastreuze gevolgen. Het
aantal branden mag dan afgeno
men zijn, gaat het om de schade,
dan is een opvallende stijging
waarneembaar. Was tot 2000 on
geveer bij de helft van alle
schoorsteenbranden sprake van
schade, tegenwoordig is dat in
ongeveer driekwart van de ge
vallen.
Schadebedrag
Parallel daaraan is het schadebe
drag gestegen, met een absolute
piek in 2003. Toen keerden ver
zekeraars ruim acht miljoen eu
ro uit.
In 2002 bedroeg de schade bijna
vijf miljoen euro, vorig jaar
ruim vier miljoen euro.
Hoewel veel schoorsteenvegers
daarmee schermen, is het vol
gens Zwollo een fabeltje dat ver
zekeraars bij brand vragen om
Een bibliotheekkast is allang
niet meer alleen bestemd voor
het opbergen van boeken. Nee,
zeggen ze bij Hülsta, ook de tele
visie of de drankvoorraad kan
er in worden opgeborgen. Met
die wetenschap lanceert Hülsta
drie nieuwe programma's Xalo,
Movado en Encado. De stijlen
van de verschillende systemen
zijn achtereenvolgens modern,
klassiek en eenvoudig.
Informatie: www.huelsta.nl
een naald de lucht in priemt.
'Kometenstaart', zou je hem ook
kunnen noemen, of 'raket-
bloem', waarmee ik maar wil
aangeven dat de bloemaren van
de Eremurus op spectaculaire
wijze uit de omringende beplan
ting tevoorschijn schieten.
De lengte van de bloemstengel
verschilt per soort, van een me
ter bij de kleinste, Eremurus
stenophyllus, tot ruim tweeën
halve meter bij de reus van het
gezelschap, Eremurus robustus.
De bloemkleur is wit, geel, roze
of een schakering daartussenin.
Eremurus bestel je bij de bloem-
bollenhandel. De vlezige wortel
stokken zijn lang en breekbaar,
en daardoor lastig te versturen.
Dat komt tot uiting in de prijs
die tot 5 euro per stuk kan op
lopen. Maar voor dat geld krijg
je ook wat, zeker als je Eremu
rus robustus bestelt: een zeester
van vingerdikke wortels, van
een halve meter in doorsnede,
met in het midden een veelbelo
vende groeineus. Een enkele
keer, als je geluk hebt, ontvang
je een tweeling met twee neu
zen.
Die zeester moet geplant, in een
groot gat dat wel wijd moet zijn
maar niet diep, want de Eremu
rus leeft met zijn neus vlak on
der de grond. Als die grond erg
zwaar is, zoals klei, dan is het
geen gek idee om er puin of
grind doorheen te werken. Want
als de Naald van Cleopatra er
gens een hekel aan heeft, dan is
het wel aan nattigheid terwijl
zij in winterrust is. En daar
komt dat verhaal over vorstge-
voeligheid ook vandaan: wie
zijn plant 's winters verliest
geeft gemakkelijk de vorst de
schuld, terwijl de zeester in wer
kelijkheid verrot is. Wie een hel
ling in zijn tuin heeft, of een ver
hoogd perk, is natuurlijk geze
gend.
In een zachte winter kan de Ere
murus al in februari aan de
groei gaan; als een reuzenasper-
ge komt hij dan boven de grond.
Dat is de gevaarlijke periode,
want die sappige neuzen kun
nen door een nachtvorst gemak
kelijk beschadigd worden. Gooi
er een emmer fijn grind over
heen, dat u later door de grond
werkt.
Als de Naald van Cleopatra
bloeit, in juni, begint de bladro
In ruim zestig procent van de
Nederlandse woningen is geen
blusmiddel te vinden. Dat blijkt
uit onderzoek van de Brandwon
den Stichting. De organisatie
noemt dit hoge aantal verontrus
tend omdat een blusmiddel scha
de en letsel kan voorkomen.
Sterker. Als in iedere keuken
een blusdeken zou hangen dan
kan dat op jaarbasis volgens de
stichting tweeduizend woning
branden schelen. Nu zijn er jaar
lijks ruim zevenduizend woning
branden, waarvan veertig pro
cent in de keuken ontstaat. Om
het belang van een blusdeken te
onderstrepen startte de Brand
wonden Stichting onlangs met
een voorlichtingscampagne.
Informatie: www.brandwon-
den.nl
Vreemd wat je soms bijblijft
van een tuin die je lang gele
den bezocht. Van de botanische
tuin van Freising, een stadje ten
noordoosten van München, her
inner ik me de tientallen kleine
smaragdgroene hagedissen die
steeds weer wegschoten zodra
ik met mijn camera te dichtbij
kwam. Geen foto lukte en ik zal
het met de herinnering moeten
doen.
Waar ik wel een foto van heb is
van de Eremurus die het daar,
in Zuid-Duitsland verrassend
goed doet. Verrassend, omdat de
Eremurus in Nederland toch
een reputatie van vorstgevoelig-
heid heeft en omdat het in de
omgeving van München harder
vriest dan bij ons. Die reputatie
wil ik hierbij dan ook gedeelte
lijk weerspreken, maar laat ik
eerst eens uitleggen wat een Ere
murus is.
Het plantengeslacht Eremurus
telt ongeveer veertig soorten,
die voornamelijk in Cen-
traal-Azië groeien. Schapen, gei
ten en kamelen blieven geen Ere
murus, zodat de planten soms
met duizenden tegelijk uit het
dorre gras van de steppe oprij
zen. Naald van Cleopatra heet
de plant in het Nederlands, om
dat de bloeiwijze, die uit honder
den kleine bloemen bestaat, als
De bloemaren van de Eremurus schieten verrassend uit de omringende beplanting omhoog foto GPD
zet al te verwelken en tegen het
einde van de zomer is de hele
plant alweer ondergronds ge
gaan. Geef dan wat kalk, ten
minste - als u op zure grond tui
niert. De gevallen krater kunt u
gemakkelijk opvullen met eenja
rigen zoals Oostindische kers,
klaprozen of opiumpapavers die
u in het voorjaar vanuit de losse
pols ter plaatse zaait. En wees
bij het bestellen van Eremurus
niet krenterig; een dozijn plan
ten kost u altijd nog minder dan
een tank vol benzine, terwijl u
er veel langer plezier van heeft.
Want de Naald van Cleopatra
tilt ieder middelmatig tuintje
moeiteloos naar een superieur
niveau.
Ilomke van de Kaa
