k
We moeten op zoek
naar een nieuwe motor
600 JA
het behouden waard
rijp voor de sloop
29
zaterdag 15 oktober 2005
!r.een knipoog naai- de toekomst, de moderne lichtmasten op de heringerichte Grote Markt van Goes.
foto Willem Mieras
De Hollandiaschoorsteen, of
moeten we inmiddels zeggen
Andiaschoorstcen, is een
relikwie uit een industrieel
verleden. De Hollandia
Melkfabriek gaf zijn naam
aan het gebiedje eromheen,
eerst aan het sportveldje, dat
nu plaats heeft gemaakt voor
een plein. 'Holla' is er
inmiddels afgebroken, maar
misschien is het aardig om
dat er weer op te metselen.
Als herinnering aan een
industrieel verleden van
zout- en textielfabricage,
meel-, melk- en
timmerfabieken.
"\etijd van de grootse economi-
ysche vergezichten is voorbij,
an Hollestelle van technisch be-
irijfKoninklijke Hollestelle en Ron
lerksvan damesmodezaak Berco
ijn er ook niet de mannen naar om
eidse toekomstbeelden te schet-
ei.Ze staan als voormannen van
èmemend Goes met beide be
en op de grond.
!n toch, Hollestelle ziet het Zeeuwse fu-
eziekenhuis al in Goes verrijzen. De
'esterschelde Container Terminal
^CT)in Vlissingen moet er komen,
ant dat is ook goed voor economisch
hes. En Berks koestert de vernieuwde
ad, Hij is dan ook altijd nog blij
sterbuiten het oude winkelcentrum
en outlet detailhandelscenter is geko-
terwijl dal volgens Hollestelle voor
te een gemiste kans is geweest.
inHollestelle is voorzitter van OCG,
ft Ondernemers Contact Goes, waarin
'ntweehonderd bedrijven zijn vere-
jd die niet direct aan consumenten le
ren, maar 'business to business' wer-
n. Veel toeleveringsbedrijven zijn erbij
ngesloten, maar ook een onderneming
s de internationaal opererende lijmfa-
ikant Bison. Koninklijke Hollestelle,
tbedrijf van de OCG-voorzitter, werkt
wwens ook internationaal. „Weheb-
blaatst nog automatische container-
Ken geleverd aan een bedrijf in Aus
tin Sydney", zegt Hollestelle niet
Eder trots.
Hi Berks is voorzitter van OOG, het On-
memers Overleg Goes. De binnenstad
«werkterrein van OOG, de ondeme-
svereniging van de Goese detailhan-
1 Berks heeft een winkel, Berco, die ty
phis voor het historische winkelcen-
Ei van Goes, een winkel met een eigen
hchl. ,,Goes heeft verhoudingsgewijs
f veel van dergelijke zaken", onder-
stdeOOG-voorzitter, „wat de binnen
door het winkelend publiek extra
itrekkelijk maakt. Al zie je ook hier
fikanchisebedrijven komen, met een
fondig ondernemer die deel uit
at van een landelijke organisatie als
*it. Het is ook niet zo gemakkelijk om
startende ondernemer te beginnen.
de huidige vierkante-meterpri jzen
'winkels moet je dan gelijk een flin-
wzet draaien. Dat is risicovol."
free voormannen van ondernemend
shebben ieder een eigen achterban.
;te)ben zo hun eigen belangen vanuit
-organisaties. En ze verschillen duide-
[yan karakter. Hollestelle is een opti-
Kpursang als het om de economische
somst van Goes gaat. Berks is meer
jouwend
*sishet economisch centrum van
stelt Hollestelle zonder blik-
•otblozen. „Kijk maar om je heen."
Onderneming staat op het bedrijven-
'cln De Poel II dat zich uitstrekt langs
®WgA58 en de Deltaweg Goes-Zie-
De autoboulevard is er gevestigd.
PJwseautodealers hebben daar hun
ves'iging, omdat Goes - zeker sinds
onist van de Westerscheldetunnel -
ftihart van Zeeland ligt. Die centrale
pgheeft er ook voor gezorgd dat de
rjwerlening in Goes sterk vertegen-
teteUe noemt ziektekostenverzeke-
Groep, ZLM Verzekeringen, de
5 'ngdienst, de uitvoeringsinstantie
•sociale verzekeringen UWV. Zezit-
emaal in Goes. „En", spreekt hij
°°Pen verwachting uit, „de Kamer
van Koophandel die nog een kantoor in
Middelburg en Terneuzen heeft, zal hier
nog wel komen." Ook voor het éne centra
le ziekenhuis in Zeeland waarover wordt
gesproken, is Goes naar zijn idee de aan
gewezen plaats. „Voor mensen die uit Zie-
rikzee, Zeeuws-Vlaanderen of van Wal
cheren moeten komen, is Goes toch de
beste locatie. Veel beter dan de Mortiere
bij Middelburg. Uiteraard moeten er dan
wel op de verschillende plaatsen polikli
nieken blijven, zoals in Zierikzee en Vlis
singen, maar voor het fusieziekenhuis is
Goes dé plek."
Goes is sterk in de dienstverlening en zal
die positie vast weten te houden, denkt
Hollestelle, maar Goes moet het niet al
leen van de dienstverlening hebben. Er
zitten ook aardig wat toeleveringsbedrij
ven voor het industrie- en havengebied
Vlissingen-Oost, waaronder Koninklijke
Hollestelle. „En die zullen blijven", voor
spelt de OCGvoorzitter, „want de basisin
dustrieën die in Vlissingen-Oost zijn ge
vestigd, zullen niet naar Oost-Europa of
het Verre Oosten vertrekken, zoals veel
productiebedrijven."
Dat is alvast winst. Maar, realiseert Hol
lestelle zich, Vlissingen-Oost kan ook
wel een oppepper gebruiken. Hij doelt op
de ontwikkeling van de Westerschelde
Container Terminal (WCT). Voor de
werkgelegenheid zal de WCT op zich al
een opsteker zijn en, vindt Hollestelle ze
ker zo belangrijk, een WCT zal weer an
dere bedrijven aantrekken. Dat kan al
leen maar goed zijn voor de economische
ontwikkeling van Goes. Wat betreft de
eventuele negatieve effecten, een toene
mend goederenvervoer per spoor door
Goes of over de weg, merkt Hollestelle
op: „Bijna nergens zijn er zulke goede wa
terverbindingen als in Zeeland, maak
daar dan optimaal gebruik van," Holle
stelle schetst een vrij rooskleurig toe
komstbeeld, als Zeeland de economische
kansen weet te benutten. Goes zal daar
dan zeker een graantje van meepikken.
Tegelijkertijd constateert hij dat Goes
naar zijn oordeel een kans heeft laten lig
gen door de vestiging van een outlet de
tailcenter op het bedrijventerrein De
Poel II aan zich voorbij te laten gaan.
Winkels met overjarige goederen en twee-
de-keuspartijen zouden in dit outlet de
tailcenter komen. Een enorme aantrek
kingskracht zou dit centrum krijgen, vol
gens de projectontwikkelaar, die sprak
over tweeëneenhalf tot vier miljoen be
zoekers per jaar. Hollestelle: „Het verzet
vanuit de binnenstad was groot, maar ik
denk nog altijd dat de komst van zo'n out-
letcenter alleen maar goed zou zijn ge
weest voor de detailhandel in de binnen
stad. Zijn de mensen in het outletcenter
geweest, dan zijn ze al in Goes en zullen
ze ook het historische centrum willen
zien. Nu krijgt Roosendaal er één."
Geen spijt
OOG, de organisatie van de middenstand
in de Goese binnenstad, voerde de strijd
tegen het outlet detailcenter aan. Voorzit
ter Berks heeft daar nog steeds geen spijt
van, ook al zal er nu één komen bij
Roosendaal en één bij Gent. „Onze angst
was dat het niet bij winkels met restpar
tijen zou blijven, maar dat er op den
duur gewone detailhandelszaken zouden
komen die de binnenstad gaan beconcur
reren. In het vijf, zes jaar geleden geo
pende outletcenter bij Lelystad is dat ge
beurd. De Bijenkorf heeft er zich geves
tigd. Bovendien, de bezoekersaantallen
vallen tegen in Lelystad en Roermond,
waar een jaar of drie geleden een outlet
center is gekomen."De binnenstad als
winkelcentrum versterken, dat was wat
Goes moest doen en daarmee is Goes vol
op bezig, noemt Berks als een positieve
ontwikkeling. „In de tijd dat er over het
outletcenter werd gesproken, moest dat
allemaal nog beginnen. We zijn nu een
flink eind op weg." Alleen, hij maakt
zich wel enigszins zorgen over de econo
mische ontwikkeling van Zeeland. Berks
is het met Hollestelle eens dat een Wester
schelde Container Terminal 'een motor
kan zijn'. Hij signaleert vervolgens dat
daar niet alle heil van verwacht moet
worden. „Zeeland heeft economisch een
grote potentie, veel groter dan Oost-Gro-
ningen bijvoorbeeld. Zeeland ligt tussen
grote economische krachten als Rotter
dam en Antwerpen, maar het komt er tot
nu toe niet uit."
Berks tast de mogelijkheden van Zeeland
en dus van Goes af. Hij herinnert aan de
discussie over een seniorenstad of -dorp
in de provincie, zoals die in de Verenigde
Staten bestaan. „Ik zeg niet dat wij die
kant op moeten gaan, maar voor de be
roepsgroep verzorging zou een senioren-
stad een enorme impuls kunnen zijn." Te
gelijkertijd laat de OOG-voorzitter daar
bij een waarschuwing horen. „We moe
ten er ook voor zorgen dat Zeeland niet
te veel vergrijst, dat ook jongeren deze
kant op willen komen. De vraag is: hoe
doe je dat? Zeeland heeft rust en ruimte
te bieden met in het midden Goes. Dat
biedt kansen, maar dan moeten die ook
wel benut (kunnen) worden. Alleen met
bijvoorbeeld een WCT lukt je dat niet. Je
moet daarvoor ook goede scholen, goede
woonvoorzieningen en een gezellig cen
trum kunnen bieden."
Harmen van der Werf
De voormalige
telefooncentrale aan de
Westwal herbergt nu, lezen
we met grote letters,
Randstad, het uitzendbureau.
Het is een stevig, vooroorlogs
gebouw, met alle
stijlkenmerken van zijn tijd:
mooi, degelijk metselwerk,
een horizontale vlakverdeling
en een degelijk dak. Eronder,
ver onder de Westwal, zit nog
een bunker, die vast ook wel
ergens goed voor is. De letters
van Randstad zouden wel wat
kleiner mogen.
Een genanter visitekaartje
voor Goes is nauwelijks te
bedenken. Wie vanaf de A58
binnenrijdt ziet eerst
dezelfde autoshowrooms als
overal elders en dan een
bctonschuur van de
goedkoopste snelbouwsoort.
Een nieuwe exploitant heeft
beloofd er iets moois van te
gaan maken maar de oude
hallen, donker en depressief
van binnen, blijven staan. Wij
zouden zeggen: slopen! En
vervolgens de uitdaging
aangaan om een echt
visitekaartje weg te zetten.
Goedkoop is duurkoop. Het
bewijs staat aan de
Oostsingel. De gemeente
Goes bouwde indertijd een
stadskantoor naar het
ontwerp van het gebouw van
Provinciale Waterstaat in
Middelburg. Het ontwerp
werd echter tot op het bot
uitgekleed. Het resultaat was
een huilerig gebouw waarin
nauwelijks te werken viel. De
WBU wil er appartementen
in maken en het voor het oog
aantrekkelijker maken. Wij
zouden zeggen: slopen en iets
moois terugbouwen.
i
Foto-impressie van de nieuwe blikvanger van Goes, de volgend jaar te bouwen zeventig meter hoge woontoren in het stationsge
bied. foto archief PZC