VS weten nieuws te filteren
De kracht van de taal
WINNAARS
Winnaars Collectie boek 1:
Remco Campert
slechts
15 toppers uit de Nederlandse literatuur
Remco Campert
COLLECTIE
Lezersredacteur A. J. Snel is
bereikbaar per post op het
adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Stationspark 28,
Postbus 31,
4460 AA Goes.
Telefonisch-0113 - 315660
E-mail:Lezersredacteur<&pzc nl
Het forum waarop lezers zich
kunnen uiten over actuele
zaken is bereikbaar via
internet: www.pzc.nl.
Het komt wel voor dat we als re
dactie een beetje zelfingenomen
raken als we een tijdje geen kri
tiek krijgen. Gelukkig zijn er al
tijd binnen een paar dagen wel
lezers die ons weer met beide
voeten op de grond zetten.
Dat deed bijvoorbeeld een reken
kundig onderlegde heer die ver
wonderd had zitten kijken naar
een bericht over een reusachtige
mossel met een diameter van 22
en een omtrek van 34 centime
ter. „Een leerling van groep 8
kan u vertellen dat die omtrek
tenminste meer dan 44 en ten
hoogste 69 centimeter moet zijn.
Nou ja, laat ik eerlijk zijn: een
leerling van klas 2 van het voort
gezet onderwijs. Maar niet een
journalist?"
Expats
Dan was er aan aanmerking van
een lezeres, die had kennis geno
men van een bericht over de
nieuwe opleiding voor nanny's
in Den Haag. Nanny, kinder
meisje, is een beroep met toe
komst want veel expats zoeken
zo iemand, zo werd duidelijk.
Of juist niet, want het woord ex-
pats mag niet bekend worden
verondersteld. Het is een verkor
ting van expatriate, het Engels
voor uitgewekene of emigrant.
In de berichtgeving werd ge
doeld op mensen die voor hun
bedrijf of organisatie langere
tijd in Nederland verblijven en
een kindermeisje nodig hebben.
vrijdag 14 oktober 2005
Het dierenrijk levert deze week veel goed nieuws op plus het vot
gen daarnaar. Zo zal het allemaal in orde komen met een Canada
kreeft te Missingen, er was onwijs veel belangstelling voor een li
rikaans zangv ogeltje in Westkapelle en er is hoop op venvondi»
voor Nederlandse jagers.
Op de Vlissingse boulevard bevond ik me onlangs in een klemde
zeer aangenaam gezelschap in het restaurant De Bourgondiër sa
het allemaal heel erg deugt. Ik vroeg de kelner een kreeft mtté&l
ken van een niet al te klein formaat. Hij glimlachte, ging heem-
keerde terug met een exemplaar dat maar nauwelijks op het®!
vangrijke dienblad paste. Vijf kilo woog hij; de begeerte voorbu
Edward
Het was trouwens ook niet de bedoeling hem op te dienen, hetcel
kelner weten. De kreeft was naar een ruwe schatting vijftig
oud en hij vertoefde in de Bourgondiër om de gasten te verbaze. I
Of hij ook een naam had. De kelner aarzelde niet en verzon, zov
zien, ter plekke hoe de kreeft heette: Edward Scissorhands i
die aardige man dus uit de film van Tim Burton.
De eigenaresse van het restaurant, Carissa de Kok, gaf later
dere informatie. Edward is van Canadese komaf, dat kun je zie i
aan zijn tekening. Hoe hij ooit in de Oosterschelde is terechtgeko
men, is een raadsel, maai- daar werd hij een tijdje geleden welgeJ
gen, in de buurt van het Goese Sas. Een handelaar bood hernam j
bij de Bourgondiër en daar logeert hij nu in het homarium Over
een paar weken wordt hij teruggezel. Om, als het wil lukken.»:
dertig tot vijfendertig jaar te leven. Hij zou wel smakelijk kunna
worden bereid maar in de Bourgondiër vinden ze de leeftijd van
Edward te respectabel.
Vogel
Dan werd Westkapelle, zoals dat heet, eventjes mooi op de kaan
zet door een vireo olivaceus ofwel een roodoogvireo. Deze Amen-1
kaanse zangvogel annex nachttrekker valt in Nederland slechtszj
den waar te nemen. Vogelaars uit het hele land gebruikten hunctS
municatiemiddelen om elkaar te waarschuwen en met zo'nhon®
stuks kwam ze naar Westkapelle.
Maar, wat heel jammer was, de ornithologen verdrongen zich opa
begraafplaats om het diertje te bezichtigen. Het goede nieuwsvd
aldus snel gevolgd door slecht nieuws over ongemanierde spotta
Jacht
Volgens deskundigen is het prima gesteld met de Zeeuwse wild
stand en voor Rob Ossewaarde was dat aanleiding aan de redactd
van de PZC zijn jaarlijkse brief over het kwaad van de jacht teza
den. Hij voorziet dat weer veel jagers „hun banale lusten zullerbj
vieren op onschuldige dieren." En hij vlast erop dat daarbijongc-|
lukken gebeuren waarbij de jagers niet een dier maar een vanhui|
metgezellen weten te raken. „Zo ervaar je dan wat je een onschul-j
dig dier aandoet," schrijft een hoopvolle Ossewaarde.
Die het vast ook helemaal niet heeft op mensen die kreeft eten. 1
Lezersredacteur A.J. Snel ontvangt graag Goed Nieuws van lezen
om door te geven aan lezers. Hoe hij bereikbaar is, staat linksbovi
in het colofon van Redactie Reactie
Citaat:
Wijsheid bestaat in het voorzien van gevolgen.
Haroun Tazieff
door A.J. Snel
De media in Nederland en elders in
Europa laten zich in hun bericht
geving en analyses over de Amerikaan
se buitenlandse politiek al te zeer lei
den door Amerika. Het nieuws wordt
doorgaans gefilterd door Amerikaanse
instanties. Die opvatting geeft Karei
van Wolferen, hoogleraar Internationa
le Betrekkingen aan de Universiteit van
Amsterdam.
Van Wolferen hield onlangs voor het
Roosevelt Study Center in Middelburg
een lezing, waarmee hij de publicatie
markeerde van het boek Keerpunt in de
Vaderlandse Geschiedenis, dat hij sa
men met Jan Sampiemon schreef. De
hoogleraar kwam daar met zijn herhaal
de waarschuwing dat Europa, als het
niet wakker wordt, overvleugeld zal
worden door de Verenigde Staten. Zon
der weerstand te bieden, omdat het ge
loof in wat lang het Vrije Westen werd
genoemd hardnekkig is. Volgens Van
Wolferen is dat Vrije Westen, dat Euro
pa en Amerika verenigde, gestorven in
de eerste regeringsperiode van de huidi
ge Amerikaanse president, George W.
Bush. Hij schrijft daarover: „Zestig jaar
lang is Amerika terecht gezien als de
redder van Europa. Het bepaalde de uit
komst van de Tweede Wereldoorlog en
daarmee het antwoord op de vraag of
vreemde overheersers het hier voor het
zeggen zouden hebben. Het garandeer
de dat West-Europa niet bij Oost-Euro
pa zou worden ingelijfd in een Sov-
jet-vazallenstelsel.
Farce
Dat maakt het, zo betoogt Van Wolfe
ren, moeilijk te aanvaarden dat de
macht die zo lang de orde bewaarde,
veranderd is in een macht die onze we
reld grote schade berokkent. „De rege
ring Bush heeft een eind gemaakt aan
de geleidelijke consolidering van een re
latief stabiele en relatief vreedzame sa
menleving van staten, heeft een farce
gemaakt van overeengekomen interna
tionale regels, heeft het Midden-Oosten
verwoesting gebracht en heeft een
spook opgeroepen van verruwing en
wreedheid waarvan redelijke westerlin
gen die getuige zijn geweest van de
twintigste-eeuwse verschrikkingen niet
hadden verwacht dat zij het opnieuw
zouden zien - niet in het deel van de we
reld waarin zij invloed hebben. De con
sequenties op de langere termijn van de-
George W. Bush, president of good and evil.
ze transformatie kunnen verschrikke- h
lijk zijn." E
De Nederlandse regering wil er, zegt e
Van Wolferen, nog altijd niet van weten r
dat een wezenlijke verandering is opge- v
treden in de rol die de Amerikanen in V
de wereld spelen. Hij ziet een parallel d
met een patiënt die weigert het feit van c
een ernstige ziekte te aanvaarden. En: E
„De tekst en uitleg waarmee de Neder- 1;
landse media komen, lijken vaak op s'
klinkklare propaganda die wat we mee- d
maken verdoezelt." d
Van Wolferen heeft redenen om de me
dia onder vuur te nemen. Zoals de Ame-
rikanen in de aanloop tot de oorlog te- V
gen Irak de toon zetten door de wereld h
vals voor te lichten over de beschikbaar- tt
heid van chemische wapens in dat land, n
zo bepaalden ze tijdens die oorlog in be- s'
langrijke mate waar journalisten wel en v
waar ze geen kennis van konden nemen, v
In de Verenigde Staten heeft de over- v
heid de propaganda geperfectioneerd.
De autoriteiten laten zich bijstaan door
experts die de kunst van het manipule
ren van informatie verstaan. Daarbij
worden weinig middelen geschuwd.
Wie iets waarneemt wat niet mag wor
den gezien, wordt als verrader geaffi
cheerd of als nitwit afgeschilderd.
De sturing heeft effect. Als Bush een
land tot rogue state ofwel schurken
staat uitroept of als hij aanwijst waar
de as van het kwaad kan worden gevon
den, wordt hij niet tegengesproken.
Bron
Van Wolferen wijst, als het gaat om de
houding van de Amerikaanse overheid
ten opzichte van de media op een feno
meen dat al heel lang wereldwijd be
staat. Autoriteiten zijn veelal de bron
van nieuws en ze wensen de daaruit
voortkomende stroom te sturen. Soms
volgt van journalisten een gemakzuchti
ge reactie, maar ook als er een goed ont
wikkeld kritisch vermogen is, blijkt het
onder het propagandistisch geweld
moeilijk feiten van fictie te onderschei
den.
Niettemin: het ziet er niet naar uit dat
de filters blijven werken. Ondanks de
inspanningen van Bush om zijn onbe
dwingbare neiging tot preventieve oor
logsvoering een legaal aanzien te geven,
groeit de kritiek, tiet propaganda-offen-
sief van Bush en de zijnen boet in aan
kracht naarmate de wereld vaker ge
waar wordt dat de feiten afwijken van
de officiële voorstelling van zaken. De
met zijn geloof koketterende president
van de VS heeft het stellig wel eens mee
gezongen: The truth is marching on.
Keerpunt in de Vaderlandse Geschiede
nis van Karei van Wolferen en Jan Sam
piemon is een uitgave van Meulenhoff
bv te Amsterdam. ISBN 90 290 7698 4
NUR 740. Prijs 7,50 euro.
foto Matthew Cavanaugh ANP/EPA
WINNAARS
COLLECTIE
De PZC geeft, in samenwerking met de andere kran
ten van het Wegener-concem, sinds vorige week ook
literaire boeken uit. De komende tijd verschijnt elke
week een klassiek te noemen boek uit de Nederlands
talige literatuur.
De boeken komen uit in de serie 'Winnaars Collectie',
omdat het gaat om schrijvers die allemaal een of
meerdere belangrijke literaire prijzen hebben gewon-
Tegen een aantrekkelijke prijs zijn de boeken te
verkrijgen zijn bij Bruna en andere boekhandels,
postkantoren en -agentschappen, Free Record
Shops en Read Shops. Abonnees betalen met een
bon uit de krant 4,95 euro, niet-abonnees 7,50 eu
ro. Als tweede boek in de reeks is vanaf morgen de
verhalenbundel 'De mensen thuis' van Thomas
Rosenboom verkrijgbaar.
Zie ook www.winnaarscollectie.nl
Thomas Rosenboom werd op 8 januari
1956 geboren in Doetinchem en groeide
op in Arnhem. Hij studeerde aanvanke
lijk psychologie in Nijmegen, maar stap
te later over naar een studie Nederlands
in Amsterdam, waar hij nog steeds
woont. In 1983 debuteerde hij met de
verhalenbundel 'De mensen thuis', die
de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs
kreeg. In de jaren negentig verschenen
twee omvangrijke romans van zijn
hand: 'Gewassen vlees' (1994) en 'Publie
ke werken' (1999), die allebei werden be
kroond met de Libris Literatuurprijs.
Zijn jongste roman is 'De nieuwe man
(2003), over de scheepsbouwer Berend
Bepol en diens meesterknecht Niesten.
In 2004 schreef Thomas Rosenboom het
Boekenweekgeschenk.
vraagt hoe zij denken dat het afloopt. Timon,
die het verhaal al lang kent, vertelt tot in de
kleinste details het vervolg. De onderwijzer,
die zich te kijk voelt gezet, straft de jongen,
tot diens verbijstering. Sprakeloos schudde
ik het hoofd, mijn mond ging open en dicht
maar ik kon niets zeggen, alleen nog maar
snuiven en slikken. De opgewonden stilte
was nu zo volkomen dat ik er tot buigens toe
door werd terneergedrukt. Kromgebogen en
met de armen tegen het lijf geklemd wachtte
ik af wat er nu met mij moest gebeuren.
Ander werk
Vriend van verdienste (1985),
roman.
Gewassen vlees (1994), roman
Publieke werken (1999),
roman.
Het journaal van Bontekoe
(2001), hertaling.
Aanvallend spel (2002), essays
over schrijven.
De nieuwe man (2003),
roman.
Spitzen (2004),
Boekenweekgeschenk.
Het einde van Johan van
Oldenbamevelt (2005),
hertaling.
Denkend aan Holland (2005),
pamflet, Kellendonk-lezing.
door Rolf Bosboom
Toen in 1983 De mensen
thuis verscheen, hadden
nog maar weinig mensen ge
hoord van Thomas Rosen
boom. Inmiddels is hij een al
om geprezen en veelvuldig
gelauwerde schrijver. Die we
tenschap beïnvloedt onmis
kenbaar de (hernieuwde) ken
nismaking met zijn debuut.
Meer nog dan voorheen zijn
het talent, vakmanschap en
zijn volstrekt eigen stijl her
kenbaar. Met terugwerkende
kracht is de kiem zichtbaar
van het latere oeuvre.
De mensen thuis bundelt drie
verhalen, die toch één geheel
vormen omdat de hoofdper
soon steeds dezelfde is: Ti
mon, een wijsneus van rond
de twaalf jaar, die zijn leef
tijdgenoten in intellectueel
gebied ver vooruit is en daar
door vooral in zijn eigen we
reld lijkt te leven. Hij heeft
een verwrongen kijk op het
leven, waardoor zijn op zich goede bedoelin
gen telkens tot hachelijke situaties leiden.
Van de drie verhalen - "De jongen met de
viool', het korte 'Bedenkingen' en 'De buiten-
proef' - is het laatste het mooiste. Daarin
leidt een verhuizing Timon naar een andere
school. De eerste dag verloopt niet geheel
vlekkeloos, maar de jongen meent een bondge
noot te vinden in Beate, het enige meisje op
de jongensschool. Die bereidt hem voor op
het inwijdingsritueel dat nieuwe leerlingen
ondergaan, de 'buitenproef'. Die pakt anders
uit dan Timon zich had voorgesteld.
De verhalen van Rosenboom demonstreren
vooral de kracht van de taal, die Rosenboom
zo virtuoos beheerst. Zijn stijl wordt vaak ar
chaïsch genoemd en inderdaad laat hij graag
iemand, bijvoorbeeld, zich vermetel vermeien
en verwijlen en de regen miegelen op het glan
zende plaveisel, maar toch wordt het nergens
oubollig, dankzij de souplesse waarmee Ro
senboom de taal hanteert. De woorden, zin
nen, voeren je als vanzelf mee in een bijzonde
re, groteske gedachtewereld en laten je niet
meer los. Het ouwelijke taalgebruik en het
feit dat de auteur Timon boven diens macht
laat spreken en denken, hebben - net zoals bij
Reve - ook een ironiserende werking.
Memorabel is vooral de scène waarin meester
Ekker een verhaal voorleest en de leerlingen
"'nnaarscollecie.nl
Normale winkelprijs 7,50 pst
(zolang de voorraad strekt)
15 gelauwerde Nederlandse schrijvers. Allen winnaars van prestigieuze literaire
onderscheidingen Een prachtige collectie boeken in harde kaft gebonden en
voorzien van een fraaie stofomslag. Met zorg samengesteld door de boekenredactie van
o a de PZC en alleen voor abonnees te koop met een éénmalige korting op elke titel U vindt
uw voordeelbon 3x per week op de voorpagina van deze krant. Knip de bon uit
en lever m m bij één van de filialen van Bruna. Free Record Shop of op het Postkantoor.
U ontvangt dan het boek van de week met 2,55 korting (normale prijs
7.50). Iedere zaterdag verschijnt er een nieuw 'Winnaars boek in de verkoop leder boek
is 3 weken verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt. U kunt de collectie ook per
post ontvangen Als u zich intekent op de hele collectie ontvangt u het laatste boek gratis.
Kijk ook op ww^winnaarscollectie.nl.
Het leven is vurrukkulluk
Remco Campert (1929) is een van de laatste grote
Nederlandse schrijvers die in naoorlogse jaren debuteerden
als 'Vijftigers' en ook vandaag nog altijd van zich doet spreken. Hij kreeg de
PC Hooftprijs in 1979 voor zijn poëzie, maar de omvang van zijn proza is
minstens zo indrukwekkend. Zijn eerste roman, 'Het leven is vurrukkulluk',
dateert van 1961 en wordt al gekenmerkt door de niets verbloemende
toegankelijke schrijfstijl en de humor die in zovele latere werken, verhalen en
columns zijn terug te vinden en die hem ook nog steeds tot een van de
populairste schrijvers onder de jeugd maken. Maar ook voor wie in de jaren
vijftig jong was, is 'Het leven is vurrukkulluk' een aangenaam weerzien met
een onvergetelijk tijdperk en een bijzondere schrijver.
Winnaar nr.2: Thomas Rosenboom
vanaf zaterdag 15 oktober 3 weken verkrijgbaar
samengesteld door de
boekenredactie van uw krant
1Remco Campert I Het leven is vurrukkulluk
2. Thomas Rosenboom i De mensen thuis
3 Jan Wolkers I De doodshoofdvlinder
4. Tessa de Loo I De meisjes van de suikerw erkfabriek
5. Geert Mak I Het stadspaleis
6. Cees Nooteboom l De verliefde gevangene
7 Simon Vestdijk i Op afbetaling
8. Jan Cremer I Ik, Jan Cremer
9. Gerrit Kouwenaar i ik was geen soldaat
10. F. Bordewijk I Noorderlicht
11. Hugo Claus I De geruchten
12. A.F.Th, van der Heijden i Advocaat van de h;
1 3. K. Schippers I Eerste indrukken
14. Willem Brakman I Een winterreis
1 5. Gerard Reve I Werther Nieland
shop£.
