Uitblinkster vervangt vechtjas
<r
Voetballer en econome strijden
om Liberiaanse leiderschap
PZC
PZC
Gerhard Schroder legt het af tegen Angela Merkel
Kinderopvang
Sociaaldemocratie
dinsdag 11 oktober 2005
door Wierd Puk
De gepensioneerde wiskunde
leraar Hans-Ulrich Bees-
kow (66) denkt nog vaak aan
het meisje dat uitgroeide tot eer
ste vrouwelijke bondskanselier
van Duitsland, als opvolgster
van Gerhard Schroder. „Angela
is de intelligentste leerling die
ik ooit had."
Angela Merkel (51) blonk uit op
de middelbare school in Tem-
plin. „Ze was niet alleen de bes
te in wiskunde, ze blonk in alle
vakken uit. Haar analytisch ver
mogen is indrukwekkend, Ze is
altijd gericht op het vinden van
oplossingen", zegt Beeskow.
Merkel bracht de eerste 35 jaar
van haar leven door in de com
munistische DDR. Haar wieg
stond in Templin, in de Ucker-
mark, tachtig kilometer van Ber-
.lijn. De kinderloze Merkel trekt
zich graag terug in deze regio
vol meren en bossen. Ze heeft er
een weekendhuisje waar ze
graag tuiniert.
Lang maakten de Duitsers zich
vrolijk over Merkels kapsel en
haar weinig flatteuze broekpak-
ken. Beeskow: „Om haar uiter
lijk heeft Angela zich nooit
druk gemaakt." Maar tegen
woordig toont Merkel zich la
chend als een zelfbewuste
vrouw in een fris mantelpak en
met een moderne haartooi.
Merkel komt uit een domineesge
zin. Vader Horst Kasner en moe
der Herlind verhuisden in 1954
van Hamburg naar de DDR. An
gela was toen enkele maanden
oud. De Kasners gingen iets bui
ten Templin wonen. Kasner gaf
"er les aan theologiestudenten.
Lang liet Merkel zich weinig
aan haar vroegere woonplaats
gelegen liggen. Alleen in de ver
kiezingscampagne keerde zij er
met enkele tv-ploegen terug.
Beeskow: „De mensen weten
niet dat Angela's kiesdistrict op
het eiland Rtigen ligt. Ze komt
weliswaar uit Templin, maar
het lukte haar niet om hier
CDU-leider te worden. Dus
zocht ze haar machtsbasis er
gens anders." Gerd Langguth,
Merkels biograaf, beschouwt
haar mislukte poging om
CDU-chef in Templin te worden
als cruciaal voor haar politieke
ontwikkeling. „Ze begreep dat
ze in de partij niets zou berei
ken als ze niet een eigen machts
centrum opbouwde." Merkel,
die de naam draagt van haar eer
ste man, rolde na de val van de
Muur min of meer toevallig in
de politiek. Als domineesdoch
ter moest ze zich in de DDR on
opvallend gedragen. Ze studeer
de in Leipzig, niet in Berlijn. La
ter vestigde zij zich toch in de
hoofdstad van de DDR, waar ze
promoveerde op een proef
schrift over de quantumtheorie.
In 1989 werd Merkel lid van de
oppositiebeweging Demokrati-
sche Aufbruch (DA). Ze werd
woordvoerster van de overgangs
regering van De Maizière en üd
van de Bondsdag. CDU-leider
en kanselier Helmut Kohl zag
wel wat in haar. Binnen de kort
ste keren was ze minister voor
Familiezaken, later voor Milieu.
Toen haai- partij ten onder dreig
de te gaan aan een zwart-geldaf-
faire, nam Merkel afstand van
Kohl: „De partij moet leren ver
der te gaan zonder haar oude
strijdmakker." Zulke acties be
wijzen dat ze een killerinstinct
heeft en machtshonger bezit.
Merkel wil Duitsland dienen
door het land te moderniseren.
Ze krijgt nu de kans zich te be
wijzen.
Arm gezin
Merkels voorganger Gerhard
Schroder groeide op in een
straatarm gezin. Schröders va
der sneuvelde in de oorlog, zijn
moeder werkte als schoonmaak
ster. Tussen 1945 en 1947 zaten
de Schröders in een onderko
men voor minder bedeelden. „Ik
moest er vanaf het begin op be
dacht zijn dat ik niets tekort
kwam", zei Gerhard ooit. „Ik
heb werkelijk alles in mijn le
ven bereikt door te vechten. Mij
is niets cadeau gedaan."
Nadat hij dit voorjaar vervroeg
de Bondsdagverkiezingen for
ceerde, was het voor de 62-jari-
ge Schroder zij of ik. Hij moest
het als sociaal-democratische
bondskanselier voor het eerst op
nemen tegen een vrouw. Na een
aarzelend begin van de campag
ne bleek het voor Schroder geen
verschil te maken. Merkel werd
net zo hard aangepakt als een
man. Schroder bracht de SPD te
rug in de race. Toch trekt hij nu
aan het kortste eind. Veel waar
nemers vinden hem één van de
slechtste kanseliers. Hij her
vormde te weinig en te lang
zaam en belastte de transatlan
tische betrekkingen met zijn an
ti-Amerikaanse optreden.
Via avondscholen haalde
Schroder diploma's. Hij werd ju
rist, trad toe tot de SPD en werd
leider van de JuSos, de jonge so
cialisten. Hij viel op door zijn
zeer linkse voorkeuren en botste
vaak met de partijleiding. De
SPD was voor hem het middel
om zijn doel te bereiken: de
machtigste man worden in de
Bondsrepubliek. Schröders
machtsbasis ligt in Nedersak-
sen, de deelstaat die hij met De
Groenen in de jaren 90 regeer
de. Dankzij zijn relaties met be
langrijke ondernemers kreeg hij
de bijnaam 'Genosse der Bosse',
kameraad van de bazen. Na en
kele mislukte aanlopen, bereik
te Schroder in 1998 het hoogte
punt van zijn politieke loop
baan. Met zijn populaire Groe-
nen-kompaan Joschka Fischer
wist hij de CDU-kanselier Hel
mut Kohl te verslaan. De
rood-groene regering realiseer
de het homohuwelijk, de af
bouw van de atoomenergie, een
nieuwe immigratiewet en een
modern consumentenbeleid. Op
economisch gebied streefde
Schroder naar een Duitse versie
van het poldermodel, maar hij
liep stuk op het verzet van de
vakbonden en de SPD-linker-
vleugel. In 2002 won hij in de
verkiezingen van zijn Beierse
uitdager Edmund Stoiber (CSU)
dankzij zijn verzet tegen de
Irak-oorlog en zijn optreden bij
de overstromingsramp, die voor
al Oost-Duitsland trof. De werk
loosheid bleef echter stijgen.
De hervormingen hadden geen
zichtbare resultaten. De onvre
de onder de kiezers groeide. De
SPD werd bij deelstaatverkie
zingen steeds afgestraft. In mei
had hij er genoeg van en riep hij
nieuwe verkiezingen uit. Zijn
strijdlust werd nog bijna be
loond, want hij eindigde dicht
achter Merkel. Hij heeft gevoch
ten, tot het bittere einde. GPD
Van 's morgens vroeg tot aan het begin
de avond op school. Dit schrikbeeldi
op met het kabinetsplan voor de kinds
vang. Ouders krijgen zeggenschap overdeop«
activiteiten van scholen. Als zij hun kinè
vóór, tussen of na de lessen niet bij zich kunne
willen hebben, moet de school opvang regelen
huidige massale gesleep met kinderen tussen^
len en op vang verblijven is dan verleden tijd
het is een logische stap, omdat scholen è&m
instellingen nu al nauw samenwerken. Maarej
een flink gevaar in deze aanpak. Hoe groot heti
schil tussen de lessen en de overige activity
ook zal zijn, het kind wordt wel het grootstet
van de dag in één omgeving opgevoed. De st|
als hoeksteen van de samenleving.
Premier Balkenende zei het vorige week nog: J
gezin is de vitale leefeenheid van morgen en oi
morgen." Dit uitgangspunt van zijn CDA)
maar moeilijk te rijmen met dit plan. Wam
wordt voor ouders wel erg gemakkelijk hun bi
te dumpen. Het idee komt dan ook niet
CDA-kring. VVD-fractieleider Van Aartsenh
er mee in de algemene beschouwingen. De WD-
ryfee lichtte het weinig fijnzinnig toe 3
„Ouders en verzorgers hebben al genoeg gedoj
zorgen over hun werk, huis en hypotheek."
over de uitvoering had hij ook al nagedacht:,
denken valt aan (kinderopvang door) bijstas
moeders, die behalve het recht op een uitke
ook de plicht hebben iets voor de samen!™
doen." WD-staatssecretaris Van Hoof kwarae
gelopen weekeinde opnieuw mee. Gelukkig®
een meerderheid van CDA en PvdA geen genos
met dit simplisme.
Of het nieuwe gemak de relatie ouder-kind zalj
nen, moet worden betwijfeld. Geen rechtgeaa
vader of moeder zal uitsluitend van de opvanffl
zieningen laten afhangen, hoeveel tijd een kind
het gezin doorbrengt. In dit plan is echter welj
risico ingebakken dat ouders, onder druk vanl
beslommeringen of ambities, meer en meer?)
het gemak zullen zwichten en hun kind de ii
dag 'op school' zullen laten.
En het kind? Dat wil natuurlijk het liefst gew
tussen de middag even naar huis. Dat vindt,
rennen en vliegen tussen huis, school en opvang
lemaal niet zo'n punt. Als papa of mama er e
bij is. En het zou, als het zelf zou mogen kiezen
ker niet lange dagen zonder zijn ouders en vat
prikt op één locatie aan de ontdekking van dei
reld beginnen.
Op 15 oktober verschijnt een nieuwe editie van het
Groene Boekje. Daarin staan enkele nieuwe spellings
regels en zijn de oude grondig geherformuleerd. De PZC
besteedt in een reeks van dertien artikelen aandacht aan
de veranderingen.
In het oude Groene Boekje
heeft 'sociaal-democra
tisch' een streepje. Dat komt
doordat er een spellingregel
is die zegt dat 'tweeledige sa
menstellingen een streepje
krijgen als een deel zich ge
draagt als een eng-verbonden
voor- of nabepaling'. Jaha, zo
zeggen ze dat. Samenstellin
gen zijn combinaties van
woorden die ook los van el
kaar kunnen voorkomen. 'So
ciaal' is een woord en 'demo
cratisch' is een woord. Voeg
je die twee samen, dan heb je
een samenstelling. 'Sociaal'
kun je hier zien als een bepa
ling bij 'democi"atisch'. Het is
niet zomaar democratisch,
nee, het is sociaal-democra-
nieuwe editie
v*r xnn <e>"
\o^°~
door Wim Daniels
tisch. Wat 'eng-verbonden'
precies betekent, weet ik niet
zeker. Waarschijnlijk bedoe
len ze ermee dat 'sociaal' heel
vaak met 'democratisch' ver
bonden wordt. Die twee ho
ren bij elkaar als Suske bij
Wiske. Zoiets.Maar vanaf aan
staande zaterdag bestaat de
genoemde spellingregel niet
meer. Er komt een nieuwe re
gel voor in de plaats, die als
volgtluidt: 'Als de delen van
een samengesteld bijvoeglijk
naamwoord dat een religieu
ze, levensbeschouwelijke of
maatschappelijke strekking
aanduidt, in principe verwis
selbaar zijn, gebruiken we
een koppelteken.' Jaha, zo for
muleren ze dat echt. Een bij
voeglijk naamwoord is een
woord dat iets zegt van een
zelfstandig naamwoord (een
zelfstandig naamwoord is een
woord waar je 'de' of 'het'
voor kunt zetten). In 'de lieve
jongen' is 'lieve' een bijvoeg
lijk naamwoord. Zou er
staan: de 'superlieve jongen'
dan is 'superlieve' een samen
gesteld bijvoeglijk naam
woord, want het bestaat uit
twee delen (super en lieve).
Maar in 'superlieve' komt
geen koppelteken streepje)
te staan, omdat de delen niet
van plaats kunnen wisselen
en het ook niet gaat om een
woord dat aangeeft wat ie
mands geloof of overtuiging
is. Een voorbeeld van een sa
mengesteld bijvoeglijk naam
woord dat wel aan die voor
waarden voldoet, is
'rechts-extremistisch'. Dat
kan ook 'extremis-
tisch-rechts' zijn. Daarom
heeft het een koppelteken.
Maar als je nu 'christen' en
'democratisch' gaat koppelen,
kun je wel 'christendemocra
tisch' schrijven maar niet 'de-
mocratischchristen', want dat
woord bestaat niet. Hier zijn
de woorddelen dus niet ver
wisselbaar. Daarom krijgt
'christendemocratisch' geen
koppelteken. En dat koppelte
ken blijft ook weg als je er
een zelfstandig naamwoord
van maakt: christendemocra
tie. Maar daarnaast is het dus
wel rechts-extremist, met
koppelteken, omdat
'rechts-extremistisch' een
koppelteken heeft. Het is de
zoveelste spellingverandering
die eraan zit te komen, ter
wijl de Nederlands Taalunie
steeds heeft gezegd dat er al
leen iets zou veranderen bij
één uitzonderingsregel voor
de tussen-n. Nou, vergeet het
maar. Heel veel spellingregels
krijgen een nieuwe formule
ring. We zijn gewoon foutief
voorgelicht. Willens en we
tens, want de Taalunie kende
alle veranderingen al maan
den. Vorige week belde ik nog
eens naar de Taalunie om te
vragen hoe dat nu allemaal
zomaar kan. Prompt werd ik
door de spellingverantwoorde-
lijke van de Taalunie, Johan
van Hoorde, uitgemaakt voor
Osama bin Daniëls. GPD
11 oktober 1955
door llona Eveleens
Liberianen stemmen van
daag voor nieuwe leiders.
Onder hun aanvoering moet het
door vijftien burgeroorlogen
verwoeste land weer worden op
gebouwd. Voor het president
schap is het een nek-aan-nekra-
ce tussen Ellen Johnson-Sirleaf
en George Weah.
Het fluitje van de scheidsrech
ter is nauwelijks te horen boven
de blèrende muziek uit de speak
ers naast het voetbalveldje. Kin
deren in blauwe en rode shirts
ploeteren door het rulle zand
achter de bal aan. Volwassenen
sporen de spelers luidruchtig
aan. Het is een vrolijk tafereel
temidden van vervallen en ver
brande huizen langs een weg vol
kraters.
„Voetbal heeft alles te maken
met de wederopbouw van Libe
ria", meent een verkoper van
plakband die de jeugdwedstrijd
volgt.
„Ik stem op George Weah. Hij
was een voetballer van wereld
klasse die heeft geleerd dat
sport verbroedert en mensen tot
elkaar brengt. En dat is nou pre
cies nodig in dit verdeelde
land."
Liberianen kiezen een nieuwe
president, een Tweede en Eerste
Kamer en lokale bestuurders.
De nieuwe leidersploeg moet
het overgangsbestuur vervan
gen dat in 2003 werd benoemd
nadat een vredesakkoord was ge
tekend. De toekomstige rege
ring wacht een enorme uitda
ging om Liberia weer op te bou
wen.
Burgeroorlog
Het land draagt de zicht- en on
zichtbare littekens van vijftien
jaar burgeroorlog. De infrastruc
tuur ligt in puin, er is geen elek
triciteit, geen water uit de
kraan en 85 procent van de be
volking is werkloos. Afleiding
bestaat niet voor duizenden
voormalige strijders, jonge men
sen die niets anders kennen dan
oorlog. Velen van hen zijn ver
minkt of verslaafd aan drugs.
Het land treurt om een kwart
miljoen mensen die tijdens het
conflict omkwamen.
Een man met een aktentas
maakt zich los uit de groep toe
schouwers. Hij schudt zijn
hoofd. „Liberia is op het kruis
Aanhangers van voormalig voetbalster George Weah verzamelen zich onder zijn beeltenis tijdens een
verkiezingsbijeenkomst in Monrovia. foto Nic Bothma/EPA
punt aangekomen. We hebben
een president nodig die ver
stand heeft van regeringszaken.
Een ploeg ministers leiden is
iets anders dan een ploeg voet
ballers aanvoeren. Weah is onze
sportheld, maar niet onze poli
tieke held."
De 38-jarige George Weah was
een internationaal vermaard
voetballer die speelde bij tal
van succesvolle Europese clubs.
Hij is razend populair in eigen
land. Zijn grootste tegenstander
is Ellen Johnson-Sirleaf (66). Ze
wordt de 'ijzeren dame' ge
noemd die als verkiezingsleus
heeft: 'Ik ben een vrouw, hoor
mijn gebrul'.
Ze studeerde economie aan de
prestigieuze Amerikaanse Har
vard Universiteit en werkte bij
diverse internationale organisa
ties, zoals de Wereldbank.
Ze is de grote favoriet van vrou
wen en haar campagnebijeen
komsten brachten vele tiendui
zenden op de been. „Mannen
hebben er een enorme puinhoop
van gemaakt. De tijd is aange
broken dat een vrouw de rotzooi
voor eens en altijd opruimt. Het
zou toch mooi zijn als Liberia
de eerste vrouwelijke president
van Afrika levert", meent Loise
Bruthus, voorzitster van de Libe
riaanse vereniging van vrouwe
lijke advocaten (Afell).
Ellen Johnson-Sirleaf stond ook
in 1997 kandidaat voor het presi
dentschap, maar verloor toen te
gen Charles Taylor, een rebellen
leider.
Schrikbewind
Taylor beschouwde Liberia als
zijn koninkrijk waarin hij een
schrikbewind voerde en het
land leegplunderde. In reactie
daarop werden door andere
krijgsheren nietsontziende rebel
lenlegers opgericht. Taylor ging
in 2003 in gedwongen balling
schap in Nigeria.
Liberia telt zo'n drie miljoen in
woners. De 1,3 stemgerechtig
den hebben de keuze uit 22 pre
sidentskandidaten. „Dat getal
geeft aan hoe versplinterd ons
land is", meent Augustine Toe,
directeur van de Recht en Vre-
descommissie van de katholieke
kerk. Hij maakt zich geen zor
gen over de verkiezingsdag, wel
over morgen. „Slechts een van
de kandidaten gaat winnen. Dat
betekent een nederlaag voor de
anderen. We moeten hopen en
bidden dat de verliezers dat ac
cepteren en niet, zoals we zo ge
wend zijn in Liberia, de wapens
oppakken om uiting te geven
aan frustratie."
Toe, advocaat van beroep, ver
wacht een hoge opkomst. Zijn ei
gen keuze houdt hij geheim
want zijn organisatie dient on
partijdig te zijn, omdat ze ver
kiezingswaarnemers levert. Hij
hoopt dat Liberianen lering trek
ken uit hun gewelddadige ge
schiedenis.
„Leiders in dit land werden al
tijd beschouwd als halfgoden.
We lieten ze van ons stelen. We
lieten ze ons onderdrukken en
noemden ze dan succesvol. We
moeten regeringsmensen niet
langer zien als onze meesters.
Het is de hoogste tijd ze te zien
als onze dienaren die verant
woording schuldig zijn aan het
volk." GPD
BISDOM - De hele provincie
Zeeland wordt kerkelijk inge
deeld bij het bisdom Breda.
Zeeuws-Vlaanderen maakte er
al langer deel van uit. Zeeland
viel tot nu toe onder het bis
dom Haarlem, maar dat zal
straks alleen nog de provincie
Noord-Holland behelzen.
POLITIE - Het algemene te
kort aan politiemensen is ook
in Zeeland in sommige plaat
sen goed merkbaar.
De oorzaak van de onderbezet
ting is niet dat mensen niet bij
de politie willen werken, maar
de bezettingsnorm die door
het ministerie is vastgesteld.
DUIKBOTEN - De
jet-Unie beschikt op dit e
ment over de grootste dii
bootvloot die ooit heeft t
staan, groter dan die van
Duitsersin 1939.
Dat heeft admiraal J. 1
één van de stafofficieren 1
de Amerikaanse marine,!
zegd op een bijeenkomst?
de ministers van Defensie?
de vijftien NAVO-landi
Daarmee is volgens t
Russische militaire bedreigi
groter dan ooit tevoren,
Het is Jeraults taak om dei
lantische zeewegen 1
houden in geval van een oa
log.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315609
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwaloh@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel, (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@ pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel, (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren
Goes, Zierikzee
Maandag t/m vrijdag
van 8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12,00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving accep
per maand: 20,55
per kwartaal: 59,75
per jaar: €229.20 233,30
62,00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail- lezersservice@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vooths
einde van de betaalperiode
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag 1,25
zaterdag 1,80
Alle bedragen zijn inclusief 6%BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70,65 597
Postbank 35.93.00
iigeww
Auteur:
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is ee
erstrekte gegevens hebben wij opgenc
lentenladministratle en om u te (laten)
n de titels en de werkmaatschappijen
i. Als u op deze informatie geen prijs
Postbus 314460 AA Goes.
e-orders worden
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV envois®
de Regelen voor het Advertenliewe»n
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (076)5312550
Fax, (076)5312340
Personeelsadvertenties:
Tel: (076)5312240
Fax: (076)5312340
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (076)5312104
Fax. (076)5312340
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: www.pzc.nl/adverleren
i onderdeel van het Wegener concern Od;
-nan in een bestand dat wordt gebruikt voores»
ntormeren over voor u roluvantc dienstenen^
■un Wegener of door ons zorgvuldig fsc'%,r
telt dan kunt u dit schriftelijk melden b'l F".
Behoort tot WeGeNeR
