PZC Gamen heeft positieve kant Schaal- en schelpdieren in hun puurste gedaante bij Nolet Wie speelt er welk spelletje Redactie bijlagen: 0113-315680 www.pzc.nl E-mail:redactie@ pzc.nl Postbus 31,4460 AA Goes Advertentie-exploitatie: Noord- en Midden-Zeeland: 0113-315520; Zeeuws-Vlaanderen: 0114-372770; Nationaal: 020-4562500. zaterdag 1 oktober 2005 Eindeloos scheuren op een virtueel racecircuit of meedogen loos mensen afknallen met je cybergun. Videospelletjes, be ter bekend als games, hebben geen bijster positief imago. Maar dankzij games leren jongeren beter samenwerken, maken chirur gen minder fouten en wordt dementie bij ouderen bestreden. Hoog tijd voor een herwaardering van dé amusementsindustrie van de 21e eeuw, vinden spelers en onderzoekers. derzoek van de Universiteit van Am sterdam. Veel gamende jonge vrouwen richten zich op virtuele rollenspellen, fantasy- spellen (Lord of the Rings-achtige avonturen met ridders, trollen en tove naars), simulatiegames (zoals The Sims) en minigames, hersenbrekertjes zoals puzzels. Hun mannelijke colle ga's hebben over het algemeen meer interesse in vecht-, sport- en racespel- len. Dr. Jeroen Jansz, universitair hoofddo cent Communicatiewetenschap van de UvA, is een van de initiatiefnemers van het onderzoek naar 'gamers en hun uitdagingen'. Jansz vindt het hoog tijd voor een omslag in de beoor deling van het fenomeen. „Ik zou het zo mooi vinden als we eens af kwa men van die reflex om het alleen maar over verslaving en andere mogelijk schadelijke effecten te hebben." Aandacht De cijfers lijken in eerste instantie zor gelijk. Jong-volwassen mannen ga- men gemiddeld elf uur per week, hun vrouwelijke leeftijdgenoten nog altijd ruim vier uur. Hoeveel tijd blijft er naast school en werk nog over voor studeren, sociale contacten en andere dingen? Voldoende, vermoedt Jansz. Als jongeren achter hun computer, Playstation of met een hypermodern mobieltje aan het gamen zijn, is dat vrijwel nooit hun enige activiteit van dat moment. Menigeen combineert het spelen van een game met kletsen, bellen, tv kijken of zelfs studeren. Al leen al dit fenomeen van multitas king, het uitvoeren van meerdere acti viteiten tegelijk, is voer voor gedrags wetenschappers. Vrijwel geen enkel ander amusementsmedium kent tot nu toe deze vorm van 'gedeelde aan dacht'. Wie bijvoorbeeld naar een film kijkt, zal zelden tegelijk een kruis woordpuzzel invullen en naar muziek via z'n walkman luisteren. Gamers ontwikkelen kennelijk het ver mogen, om zeer snel en accuraat op hetzelfde moment meerdere geeste lijke en motorische processen te be heersen. Die eigenschap is goud waard op de arbeidsmarkt. Uit stu dies blijkt bijvoorbeeld dat chirurgen die regelmatig gamen 37 procent min der fouten maken in hun werk dan col lega's die nooit een joystick aanraken. De heilzame effecten van games wor den inmiddels breed erkend. Mana gers van de spoorwegen leren door ga mes beter samen te werken, brand weerlieden en hulpverleners worden virtueel bijgeschoold in het bestrijden van complexe calamiteiten, jonge dia betici leren op een speelse manier hun bloedsuikerspiegel op peil houden en tal van aandoeningen, van astma tot dementie en fobieën, kunnen beter worden aangepakt dankzij spelletjes met joysticks en lcd-schermpjes. Jansz ziet games als privé-laborato- ria, waar kinderen, pubers en adoles centen in hun eentje, of juist samen met anderen in een virtuele wereld van alles kunnen uitproberen. „Ga mes geven de mogelijkheid emoties te uiten, contacten te leggen en je identi teit te bepalen", zegt Jansz „Hoe voel je je na een griezelige achtervol ging, hoe ver ga je in de uitoefening van geweld? Dat soort ervaringen kun je opdoen zonder gevaar te lopen, een ander schade toe te brengen of te wor den uitgelachen." Hoe virtueel een game ook blijft, de speler treedt wel in een wereld waarin hij volledig kan opgaan. Jansz: „Het grijpt je bij de strot, je vergeet de tijd en er treden allerlei emotionele effec ten op. Een game kan bij een speler angst, boosheid, walging, spijt en ver driet maar ook vreugde opwekken." Vanwege die grote impact moet een spel goed afgestemd zijn op de leeftijd en persoonlijkheid van de speler. „Sommige games zijn echt voor vol wassenen gemaakt. Je moet jonge spe lers geen game laten spelen dat het la bel 18-plus heeft gekregen. Een kind heeft nog niet het vermogen van een volwassene om goed om te gaan met zaken als geweld, zwarte humor en in gewikkelde wereldbeelden." Leeftijd Jansz waarschuwt daarom voor een nonchalante hantering van de leef tijdsgrenzen bij games. Symbolen op de verpakking van games bevatten waarschuwingen zoals we die kennen van de Kijkwijzer voor tv. „Het sys teem valt of staat met een zekere regu latie van de handel. Natuurlijk blij ven ouders en opvoeders hoofdverant woordelijk. Ik verbaas me wel eens hoe slecht sommige ouders op de hoog te zijn van de inhoud van games die ze in huis hebben. Terwijl er met koeien- letters op de verpakking staat: Ge weld, 18-plus." De zorg voor schadelijke effecten moet wat Jansz betreft niet doorschie ten. „De positieve effecten worden dan makkelijk over het hoofd gezien. Gamen is bijvoorbeeld een veel actie vere bezigheid dan televisie kijken en wordt vaker in combinatie met andere bezigheden gedaan. De spelers ontwik kelen zich bovendien visueel sterker dan anderen en trainen ook nog eens hun geheugen. Games zijn een pure uitdaging voor het publiek. Martin Ruesink Games zijn meer dan digitale schiet- en racespelletjes voor jonge jochies. Uit diverse onderzoeken blijkt, dat er meer vrouwelijke gamers zijn dan menigeen verwacht. Met name jonge meiden (tot vijftien jaar) gamen veel, daarna vlakt de belang stelling voor dit medium af. Toch speelt 55 procent van de volwassen vrouwen nog regelmatig spelletjes op een computer of console, tegen 88 procent van de mannelijke leeftijdsgenoten. Volgens onderzoek van de Amerikaanse gamesindustrie is de gemiddelde leef tijd van de speler opgelopen naar bijna 30 jaar. De grootste groep zit tussen de acht en achttien jaar. Kritische wetenschappers zetten echter vraagtekens bij deze (hoge) gemiddelde leeftijd. De industrie zou daar baat bij hebben, vanwe ge de vele kritische geluiden over de nadelige effecten van games op kinderen." Het voor alle leeftijden geschikt geachte simulatiespel The Sims 2 was vorig jaar dé absolute verkoopklapper bij de games voor de personal computer. De 16-plus games Half Life 2 (schietspel) en Battlefield Vietnam (oorlog) eindig den respectievelijk op de tweede en derde plaats. Bij de zogenaamde console-ga- mes (Voor PlayStations, Nintendo's, X-box, enz.) eindigde GTA San Andreas (18-plus, race- en schietspel) op de eerste plaats, gevolgd door Need for Speed Underground 2 (race) en Fifa 2005 (voetbal). (Bron: NVPI) Van het brute geweld in Kill Zone tot de huiselijke besognes van The Sims; games zijn een niet meer weg te denken deel van onze vrijetijds cultuur geworden. Kinderachtig is de wereld van digitaal en multimediaal vermaak al helemaal niet meer. De ge middelde leeftijd van de speler is ge staag opgelopen tot bijna 30 jaar en de makers van PlayStations, X-boxen, Nintendo's en bijbehorende spelprogramma's zijn in omzet de film industrie van Hollywood al voorbijge streefd. Nog dit decennium zal de omzet we reldwijd zijn verdrievoudigd naar hon derd miljard dollar per jaar. Niet vreemd, dat menigeen een stukje van die markt probeert mee te pikken, van de traditionele speelgoedindustrie tot fabrikanten van mobieltjes, internet- providers en kabelmaatschappijen. Al leen al het online met elkaar verbin den van spelers is een markt waarin miljarden omgaan. Wie voor het laatst in de jaren tachtig een game heeft gespeeld, kan een ern stig vertekend beeld hebben van ga mes anno 2005. De spelletjes zijn niet alleen maar technisch en grafisch su perieur aan oervaders als PacMan of Donkey Kong. De evolutie van het computerspel is veel ingrijpender. Via het internet zijn soms tienduizen den spelers tegelijk met elkaar verbon den in een denkbeeldig avontuur. In dit soort massa-rollenspellen als Ever- quest zijn sociale vaardigheden als on derhandelingsvermogen minstens zo belangrijk zijn als de klassieke oog/handcoördinatie. Spelers van rol lenspelen als Diablo, Warcraft, Ever- quest en Final Fantasy zeggen zich na afloop vaak een sociaal en geestelijk rijker mens te voelen, zo blijkt uit on- Of Anton Pieck ze ooit heeft gezien en getekend weet ik niet, maar zeker is dat de pittoreske oesterputten van Yerseke veel schilders hebben geïnspireerd. Bij Nolets Vistro, vlak achter de dijk en naast het sterrenrestaurant Nolet 't Reymerswale heeft de lokale schelpdiercultuur een hele wand gekregen. De muurschildering schept verwachtingen, die niet helemaal worden beantwoord. Zo had ik een beetje gerekend op een schoteltje kreukels bijvoorbeeld als jproevertje of een handje garnaaltjes. Die jverwacht je toch in Yerseke waar de Ooster- Ischeldekeuken vooral Belgische smulpapen trekt? Yerseke is het centrum van de schaal- en schelpdierencultuur en daar ligt bij de Vistro de nadruk op, de kaart is er geheel op ^gestemd. Het is een van de zeldzame plek jes waar de liefhebber rauwe mosselen kan eten, zo uit de Oosterschelde, vers openge stoken. Voor deze moules parquées, waar veel Belgen een moord voor doen, neemt de belangstelling onder Nederlandse fijnproe vers toe. De Vistro serveert 18 rauwe mosse len voor 11 als voorafje. Een portie gegrati neerde mosselen kost evenveel. Gebakken mosselen zijn het lekkerst wanneer ze niet eerst worden gekookt, maar rauw de koeke- pan in gaan. Als er één plek is om ze zo te eten dan is het Yerseke, maar de Vistro heeft ze op dit moment niet op de kaart. Wél oesters uiteraard: zes platte Zeeuwse van het formaat vier nullen voor 18,50 en zes gegratineerde wilde oesters voor 12.50. An dere voorgerechten zijn salade van gegrilde scampi met een knoflookdressing 16), gar- nalecocktail van Hollandse garnalen 14,75), carpaccio van tonijn 9), carpac cio van ossenhaas voor de verdwaalde niet-visliefhebber 9,50) en de gerookte visschotel uit eigen rokerij (€14,75). Deze laatste schotel lijkt me een geschikte opening van mijn vrijdagse lunch, die ik ge niet aan een tafeltje bij het raam. Sombere voorspellingen van de meteorolgen ten spijt schijnt de zon en op het terras zijn verschei dene tafeltjes bezet. Ik zie hoe sommigen smikkelen van een plateau schaaldieren 30,50), gezellig met de handen eten, zoals je op terrasjes langs de Franse kust ziet. Het schaaldierenplateau van de Vistro bevat kreeft, krabscharen en gamba's. Ik zie hoe een mevrouw op het terras de gepantserde lekkernijen op een elegante manier han teert, ontspannen en toch met aandacht, een tafereel om te schilderen. Mijn gastvrouw uit Middelburg die het hier AAN TAFEL Rien van Reems in Yerseke erg naar haar zin heeft, krijgt het druk, er melden zich steeds meer gasten. Ook fietsers die afstappen voor een stukje vis of een portie mosselen. Er komt assisten- tie van het grote Nolet waar wat complexer wordt gekookt. De gerookte vis, onder meer paling en zalm, wordt in zijn meest pure vorm geserveerd. De paling is perfect, niet te droog maar ook niet te vet en de zalm heel erg lekker. Kant-en-klare gerookte zalm is altijd zo flinterdun gesneden, maar Vistro zet de gast een lekker dik stukje voor, licht gerookt in, zo neem ik aan, de keuken van het Reymerswale. Heel anders smaakt de op paling lijkende vis in de ande re hoek van het vierkante bord, het is ge rookte tong, slibtong zo te zien, een beetje dun en veel droger dan de paling. Tong is het lekkerst direct uit de rookoven. Een kop vissoep 6,75) mag in deze zilte sfeer niet ontbreken. Voor 17 neem je een liter mee naar huis en ik vermoed dat er heel wat litertjes richting België verdwij nen. Het is een lichtgebonden soep, naar de rode kleur en smaak te oordelen op basis van een schaaldierenfond en er zitten mos seltjes en garnaaltjes in. Na de soep is het tijd voor het hoofdgerecht, de keus is wat voorspelbaar: gekookte mos selen op de wijze van de chef (€19,50), Zeeuwse kreeft natuur of gegrild 8 per honderd gram), gegrilde kabeljauw met mos terdsaus (€19,50), gebakken Oosterschelde- paling 18), grote gebakken tong 29,50), gebakken slibtong 18,50), gamba's met kreeftensaus (vanaf 2 personen 31 per per soon), het al genoemde schaaldierenplateau en Zeeuwse krabscharen (€25), terwijl er voor de hier zeldzame vleeseter tournedos van de haas met pepersaus 22,50) is. Voor mij worden het de krabscharen, een groot bord vol en door de keuken zo enthou siast voorgekraakt dat de krabbenschaar door mij onaangeroerd blijft. De kok heeft er echt de beuk ingezet met gevolg dat er veel kleine splintertjes van de schaal in het krabbenvlees terechtkomen. Dat maakt het eten iets minder aangenaam. Ook hier laat de Vistro zich zien in al zijn puurheid, wat sla, frieten en goede mayonai se vergezellen de krab. De gast pulkt en pulkt en moet het krabvlees zelf met de mayonaise aanmaken. Mijn indruk is dat de keuken zich beperkt tot de allernoodzakelijkste handelingen, met gevolg dat de gast een vrij basaal maar wel puur gerecht krijgt voorgeschoteld. Hetzelfde geldt voor de desserts: huisge- maakt sorbetijs 7), verse aardbeien met vanille-ijs enframbozencoulis 8), Dame Blanche 5,75), soesjes met vanille-ijs en caramelsaus 6), originele Key lime pie 6) en een assortiment rauwe melkkazen met notenbrood 8). De Key lime pie kan de vergelijking met de Cross Creek Lime Pie (met rum) van het Yearling restaurant in Cross Creek, Florida niet aan, origineel staat hier kennelijk voor simpel. Nolet's Vistro Burg. Sinkelaan 6 4401 AL Yerseke Tel. 0113-572101 Fax.0113-572505 Gesloten op maandag Keuken open van 11.30 tot 15.00 uur en van 18.00 tot 21.00 uur Creditcards: Visa, Mastercard, Amex en Di ners Club Rolstoel: ja Vegetarisch: in overleg Kinderen: kindermenuutje Roken: niet gescheiden Glutenvrij: ja, even melden

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 37