Geweld kan verkiezing niet keren PZC P Duitse alfa-mannetjes dulden geen vrouwen in hun roedel PZC Pareleiland Cubagua voorbeeld roofbouw Bewoners Louisian; mogen naar huis Afghanen gaan voor het eerst in dertig jaar naar de stembus voor parlement vrijdag 16 september 2005 door Aad Luymes Hoewel de rust na 25 jaar oorlog en geweld in Afgha nistan nog steeds niet helemaal is teruggekeerd, gaat de Af ghaanse bevolking zondag naar de stembus om een parlement te kiezen. De autoriteiten brengen met ezels, paarden en zelfs ka melen de stembussen en stembil jetten tot in alle uithoeken van het uitgestrekte en onherbergza me land, opdat alle 12,5 miljoen stemgerechtigden hun stem kun nen uitbrengen. De parlementsverkiezingen ston den aanvankelijk voor vorig jaar al op de kalender, toen voor het eerst in de geschiedenis van het land presidentsverkiezingen wei-den gehouden en Hamid Kar- zai staatshoofd werd. Nadien zijn de parlementsverkiezingen al diverse malen uitgesteld. On der meer om veiligheidsredenen en wegens het ontbreken van ge gevens over de bevolking en dis trictsgrenzen. Inmiddels zijn er 2800 kandida ten, die dingen naar een van de 249 zetels in de Wolesi Jirga (het Huis van Afgevaardigden). Circa dertig kandidaten werden van deelname uitgesloten, om dat zij na de val van het Tali ban-regime in 2001 hun wapens niet hebben ingeleverd of omdat zij weigerden hun baan bij de overheid op te geven, zoals de grondwet voorschrijft De kandidaten doen op persoon lijke titel mee. Partijen zijn van deelname uitgesloten wegens hun rol in de burgeroorlog die ontstond toen de Sovjets zich in 1989 hadden teruggetrokken. Analfabeet Omdat een groot deel van het Af ghaanse volk analfabeet is, staan de kandidaten met een fo to en een symbool op de stemlijs ten afgebeeld. Het tellen van de stemmen duurt naar verwach ting drie weken. De officiële uit slag wordt daarom pas 22 okto ber verwacht. Zondag worden tegelijk ook ver kiezingen gehouden voor de pro vinciale raden in de 34 provin cies van het land. Hiervoor heb ben zich nog eens drieduizend kandidaten aangemeld. Deze proviciale raden en de president zullen in een later stadium de le den van de Senaat kiezen. Ook 330 vrouwen hebben zich kandidaat gesteld voor de ver kiezingen. In de Wolesi Jirga zijn 68 zetels voor hen gereser veerd. Het feit dat straks vrou wen in het parlement zitten, is een novum in het conservatieve land, dat voorheen door krijgs heren en raden van oudsten werd bestuurd, waarin uitslui tend mannen zitting hadden. De toch al bescheiden rol van de wouw in de Afghaanse samenle ving werd gedurende het Tali- ban-regime (1996 tot 2001) nog verder teruggedrongen. Vrou wen mochten niet werken en het huis niet uit zonder begeleiding, terwijl de meisjes niet naar school mochten. Geheim „Wij zullen vechten voor onze rechten", aldus Shukria Barak- zaï die onder het Taliban-regi- me in het geheim een meisjes school leidde en zich nu kandi daat stelt voor een zetel in het parlement. De 24 miljoen Afgha nen hopen dat met de prille de mocratie een einde komt aan 25 jaar van bloedig geweld en dat hun land eindelijk wordt opge stoten in de vaart der volkeren. Veilig is het er echter, ondanks de aanwezigheid van dertigdui zend buitenlandse militairen, nog lang niet. In de aanloop van de verkiezingen zijn al zeker zes kandidaten doodgeschoten dooi de Taliban, die in 2001 door de Amerikanen zijn verdreven. Al leen al dit jaar zijn meer dan elf honderd mensen omgekomen. Niet alleen vormen de Taliban, die vooral in het zuiden van het land zitten, een veiligheidspro bleem. Ook lokale krijgsheren en drugsbaronnen proberen kan didaten te intimideren en voor zich in te palmen. In het noorden zijn leden van de Noordelijke Alliantie, die in 2001 samen met de Amerikanen de Taliban verdreven, ontevre- den. Zij behoren overwegend tot door Pascal Fletcher Degenen die vrezen dat de wereldeconomie ineen stort wanneer de oliereserves opraken, kunnen het voorma lige 'pareleiland' Cubagua als voorbeeld geven van hoe het kan aflopen als er roof bouw gepleegd wordt op na tuurlijke hulpbronnen. Het dorre, bijna onbewoonde eiland aan de Venezolaanse oostkust was ooit een floreren de Spaanse handelspost, waarvandaan schepen vol pa rels uitvoeren naar Europa. Bijna vijf eeuwen later zijn stoffige, afbrokkelende mu ren, omringd door vuilnis en oesterschelpen, de enige over blijfselen van wat woeger een van de eerste kapitalistische exportcentra van de Nieuwe Wereld was. Toen Christopher Columbus in 1492 Amerika ontdekte, kwam hij in het huidige zui den van Venezuela indianen tegen die grote parelkettin gen droegen. Spaanse avontu riers namen indianen in dienst om de parels op te dui ken van de rijk gevulde oester- banken en stichtten de stad New Cadiz. In 1528 kreeg de stad van de Spaanse koning Charles V zijn eigen rechten. New Cadiz werd van een dorpje met palmhutten een florerende economische stad met dui zend inwoners, compleet met luxe stenen huizen, een kerk en een klooster. Hebzucht Gedreven door hebzucht plun derden de Spanjaarden de oes- terbanken in twintig jaar tijd volledig kaal. Honderden indi aanse en zwarte slaven stier ven van uitputting, verdron ken of vielen ten prooi aan de haaien. „Rond 1540 werden er bijna geen nieuwe parels meer gevonden, omdat door de roofbouw de oesters niet de tijd kregen zich te reprodu ceren", vertelt de befaamde Venezolaanse historicus en ar chitect Graziano Gasparini. In 1541, vlak nadat de stad een aanval door piraten had overleefd, werd New Cadiz door een orkaan verwoest. De mensen geloofden destijds dat het de goddelijke straf was voor het om-echt dat de inheemse bewoners en de na tuur waren aangedaan. Sindsdien heeft het eiland geen zoet water meer en woont er nog slecht een hand jevol vissers. De eilandbewo ners verkopen nog steeds na tuurlijke parels aan de toeris ten. Zij zeggen dat contouren van het gedeelte van de oude stad dat in 1541 in de zee ver dween nog steeds te zien zijn. Gasparini doet dit af als ba kerpraatjes. Hij beklaagt zich erover dat ondanks de vele verzoeken aan de opeenvol gende regeringen er niets is gedaan om het eiland zelfs mi nimale bescherming te bie den. „Het is nu niet veel meer dan een publiek toilet." Souvenirjagers Belangrijke historische kunst voorwerpen als het stads- schild, zegels en kunstig uitge hakte waterspuwers staan tentoongesteld in musea, maar de stadsruïnes hebben ernstig geleden onder de plun dering door souvenirjagers. Archeologen en historici heb ben de opkomst en ondergang van New Cadiz uitvoerig be studeerd als een van de eerste voorbeelden van hoe het Euro pese kapitalisme - gebaseerd op handelsmonopolie en sla venarbeid - de natuurlijke hulpbronnen van Amerika verwoest hebben. „Het was de duurste stad ter wereld", vertelt Gasparini. „Vers water voor de inwoners werd per boot gehaald uit ri vieren op het vasteland en er werd een fort gebouwd om de rivier te beschermen. Fruit en groenten werden gehaald op het eiland Margarita. Door de aanwezigheid van de parels vond men het gerechtvaar digd om de stad kunstmatig in bedrijf te houden." Bij hun zoektocht naar parels zagen de Spanjaarden de klei ne poel olieachtige vloeistof aan de kop van het eiland vol ledig over het hoofd. De bewo ners noemden het voor hen raadselachtig goedje 'duivels- excrement', in het Latijn 'ster- cus demonis' of 'petrolio'. Eeuwen later heeft de enorme voorraad 'petrolio' Venezuela tot een van de grootste olie producerende landen ter we reld gemaakt. GPD/RTR de Tadzjiekse en Oezbeekse min derheden en vinden dat de Pat hanen, die de meerderheid vor men, de mooiste baantjes krij gen. Veel Pathanen, de etnische groep waartoe ook president Karzai behoort, hebben sinds 2001 de overheidsfuncties van de Tadzjieken overgenomen. Tadzjiekse mudjahedien-com- mandanten, die vroeger nog te gen de Sovjets vochten en vier jaar geleden nog werden gezien als bevrijders, voelen zich hier door buiten spel gezet. Hierdoor neemt de aloude rivaliteit tus sen beide bevolkingsgroepen weer toe en lijkt de kiem voor een nieuwe geweldsuitbarsting gelegd. Waarnemers wijzen er op dat de Tadzjiekse mudjahe- dien in de Pansjir-vallei nog over grote hoeveelheden wapens beschikken. Ook bestaat er in Afghanistan veel weerstand tegen dat ook communisten en zelfs enkele voormalige Taliban-leden mo gen meedoen aan de verkiezin gen. Mensenrechtengroeperingen vre zen dat Taliban-leden die zich schuldig hebben gemaakt aan misdaden en schendingen van mensenrechten, na de verkiezin gen de dans ontspringen en niet gestraft worden. Volgens presi dent Karzai mogen zij echter meedoen in het kader van een verzoeningsproces om het door oorlog verscheurde land weer bijeen te brengen. „Als ik iemand beschouw als een crimineel, dan zal ik niet op hem of haar stemmen. Wij moe ten ons oordeel gebruiken en op de juiste persoon stemmen." ANP a o fi c c AH door Wierd Puk Avond na avond denderen zij door de talkshows van de Duitse tv-zenders. Kanselier Gerhard Schroder, diens minis ter van Buitenlandse Zaken Jo- schka Fischer, de postcommu- nist Gregor Gysi en, niet te ver geten, de linkse oproerkraaier Oskar Lafontaine, bijgenaamd de 'Napoleon van de Saar'. Mannen met bovenmodale ego's zijn het. In Duitsland worden zij Alphatiere' genoemd, waar mee bedoeld wordt dat deze poli tici geen concurrentie naast zich dulden. Dankzij dat vermogen om genadeloos te kunnen zijn, vocht Schroder (SPD) zich de af gelopen week vanuit een bijna kansloze positie terug. Ditmaal in de slag met zijn uitdaagster Angela Merkel (CDU/CSU). Zondag worden Bondsdagver kiezingen gehouden en de SPD, die er onlangs nog slecht voor stond, is bezig aan een opmerke lijke inhaalrace. Schroder is de blikvanger van de Duitse mannenroedel. Maar Schröders steun en toeverlaat Fi scher, het partij-icoon van de Groenen, is retorisch minstens zo sterk. „Ik ga het op z'n Fi schers doen", kondigde een grijnzende Schroder aan, toen duidelijk was geworden dat Duitsland vervroegde verkiezin gen tegemoet ging. Daarmee drukte de kanselier zijn bewon dering uit voor de strijdlust van de voormalige stenengooiende linkse activist en taxi-chauf feur, die het wist te schoppen tot gerespecteerd minister. 'Joschka' heeft het talent om, in een van zweet druipend over hemd en met opgewonden, schorre stem, duizenden aanhan gers op marktpleinen in Duits land op te zwepen. Hij kan hef tig tekeer gaan tegen 'die daar' van de christen-democatische en liberale oppositie, 'die den ken dat zij van nature aan spraak kunnen maken op de macht'. In debat met de liberale schaduwminister van Buiten landse Zaken, Wolfgang Ger hard (FDP), is Fischer zijn tegen stander ver de baas. Niet kennis van zaken speelt op die momen ten een beslissende rol, maar de vanzelfsprekendheid waarmee Fischer de indruk wekt het ge lijk aan zijn kant te hebben Fi scher gelooft in het recht van de sterkste. Daarom wordt hij een typische 'Darwinist' genoemd. De macht is als zijn tweede huid. De oppositiepartijen CDU/CSU en FDP ontbreekt het aan derge lijke smaakmakers. Kanseliers kandidate Angela Merkel (51) is weliswaar intelligent en dege lijk, zij is te schuchter om de massa's werkelijk voor zich te kunnen innemen. „Zij toont haar angst", schreef een com mentator. En dat is, oog in oog met straatvechters als de bonds kanselier en diens Groe- nen-bondgenoot, dodelijk. Ook FDP-leider Guido Westerwelle (43), door zijn critici als 'leer ling' aan de kant geschoven, is te keurig in vergelijking met zijn tegenstanders, die van alle kanten op hem in beuken. Aan ultralinkse kant is de sa menbundeling van welsprekend heid het grootst. Hier opereert de nieuwe Linkspartei/PDS on der leiding van dé Oost-Berlijn- se advocaat Gregor Gysi en Oskar Lafontaine, de voormali ge partijvoorzitter van de SPD. Het duo zegt het op te nemen voor de werklozen, de armen en andere kiezers die slachtoffer zouden zijn van Schröders 'neo-liberale' hervormingen. Uit voering van het programma van de Linkspartei/PDS zou een ramp zijn voor de Duitse econo mie, berekenden onafhankelijke onderzoeksinstituten. „Maar het gaat allang niet meer om de programma's, er is een ware persoonlijkheidscultus op gang gekomen", zegt onderzoe ker Hans Herbert von Arnim. Hij is niet de enige commenta- DUITSE TTTTTiM tor die de 'extreme personalise- ring' van de verkiezingscampag nes in Duitsland bekritiseert. Een egomaan als Lafontaine gelooft al veel langer in zijn onmisbaarheid. Kritiek op zijn 'luxe-leventje', in een klein mediterraan paleis in Saar- brücken, legt Lafontaine conse quent naast zich neer. Onlangs liet de voormalige SPD-leider zich tot twee keer toe in een pri- vé-jet naar een tv-uitzending vliegen. Kosten: duizenden eu ro's. De boulevardbladen schreeuwen om het hardst 'sa lonsocialist' en de aanvankelijk door Maqqie Fox Een zwarte zeug en haar biggetje wroeten door de overblijfselen in Jacob Pude- rers koelkast, terwijl de man inspecteert wat er over is ge bleven van zijn huis. „Geen idee waar zij vandaan ko men", zegt Purderer, terwijl hij ze probeert weg te jagen. Hij treft nogal wat verrassin gen aan in zijn verwoeste huis in het vissersdorpje Port Sulphur aan de oever van de Mississippi, 72 kilometer ten zuiden van New Orleans. En het zijn geen aangename ver rassingen. „Nooit kunnen dro men dat ik nog eens een boot in mijn tuin zou aantreffen", lacht hij als een boer met kies pijn. Het oog van de orkaan Katri- na passeerde het dorp op 29 augustus. Port Sulphur stond een week lang onder water, maar de wegen zijn nu met een beetje optimisme weer be gaanbaar te noemen. Enkele bewoners zijn al terugge keerd om de schade op te ne men. De politie heeft drie voorste den van New Orleans weer ge opend verklaard. De opge luchte bewoners hebben voor het eerst in ruim twee weken weer elektriciteit en schoon stromend water. Ook mensen uit het meer afgelegen Plaqeu- mines Parish mogen weer te rugkeren. Bom Purderer zegt dat hij liever he lemaal niets had aangetroffen dan de puinhopen die hij nu moet aanschouwen. „Het lijkt wel of er een bom ontploft is", mompelt hij, terwijl hij zich een weg baant door de omgevallen bomen en de ber gen ondefinieerbare rotzooi. „Ik wou dat het een bom ge weest was. Dan zou er hier tenminste niets meer liggen in plaats van deze puinho pen." Het huis stond op vier meter hoge pijlers, maar het stond tot aan het dak toe on der water. „Maar er is minste nog een muur mijn net gekochte zwenk intact", grinnikt hij. Er een twee meter lange stam van zo'n 3600 ioW in zijn voormaligebuitenb* „Ik dacht dat ik me or ste had voorbereid, maarden ellende komt toch in je vjjj, ste dromen niet voor", Purderers vriend James Ir beau. Het huis var een stuk verderop, steeds onder water niet toegankelijk, nij pa een draagbare zaagmachi. op die het op miraculeuzer ze heeft overleefd in rers verwoeste schuur. Geen keus Purderer, inspecteur van nabijgelegen bedrijfstak" van Chevron, woont zijn leven al in Port Sulphur gezin verblijft bij family den elders. „Veel mensen ri len niet terug willen keef zegt hij. „Maar ik heb keus." Lynnell Taylor is een van a mensen die niet terug zula keren. Zij kijkt naar dochter die haar drumiï- elektrische gitaar en tele^ uit wat ooit haar slaapkan- was tevoorschijn haalt ,0a huis stond vijftig meter i®. derop in Camellia Street', wijst Taylor. Het blauwg. verfde huis dreef mee met k J kolkende water en werd hele maal vernield. „De slaapki mer van mijn dochter was de bovenste etage", sniktz „Maar het ziet ernaar uit dat 'ei de meeste van haar het overleefd hebben.' Dat is dan ook het enige v_ en in het huis. Zij verblijft' haar broer in Gretna, e voorstad van New Orleiu dat afgelopen woensdag ope- gesteld werd. „Ach, ik was toch op zoa naar een huis daar in i buurt", verzucht zij .ft was bedoeld als kerstcads voor de kinderen, om da naartoe te verhuiza' GPD/RTR 16 september 1955 MEDAILLE - De Verenigde Naties hebben gisteren in Genève de Nansen-medaille toegekend aan koningin Julia na. Nederlands gezant in Zwit serland, Mr. A.W.C. baron Ben- tinck, nam de onderscheiding in ontvangst. De medaille is ge noemd naar de Noorse onder zoeker dr. Fridtjof Nansen, die van 1921 tot 1930 de eerste Ho ge Commissaris van de Volken bond was. De ereprijs wordt uitgereikt aan mensen die zich verdienstelijk maken voor vluchtelingen. BEIAARD - Het gemeentebe stuur van Middelburg heeft gis- li teren officieel de beiaard n de Lange Jan overgenom (fj Het carillon is reeds geur tijd in gebruik, maar door; lerlei omstandigheden wash nog niet tot een definitieve t; j|< levering van het toreninstr ment gekomen. ATOOMVLIEGTUIG - Het ste atoomvliegtuig zal uiterli s over drie of vier jaar een pre B_ vlucht maken. Dat zegt des recteur van het laborators gj, van de mstrumentenfabd 'Daystrom' in Los Angeles gens de directeur werken i grote vliegtuigfabrieken i een dergelijk toestel- Oskar Lafontaine, hier met zijn vrouw Christa Müller op een verkiezingsbijeenkomst in Saarbrücken, lijkt het contact met de werkelijkheid van de straat te zijn kwijtgeraakt. foto Wolfgang Rattay/RTR zo populaire Linkspartei daalt met elke nieuwe onthulling in de gunst van de kiezers. Maar Lafontaine lijkt na zoveel jaren in allerlei machtsposities het contact met de 'banale' werke lijkheid te zijn kwijtgeraakt. Zijn compagnon Gregor Gysi is uit ander hout gesneden. Rap van tong, snel van geest en pra tend met een vrolijk Berlijns ac cent is Gysi een typische intel lectueel van de straat. Gysi is be naderbaar en altijd bereid tot een levendig debat, hij is er de man niet naar om, zoals Lafon taine of Schroder, dictaten af te vuren. Maar ook Gysi behoort uiteinde lijk tot die rauwe mannenwe reld van de Duitse politiek, waarin het als een belediging wordt ervaren wanneer de voor naamste rivaal een vrouw is. An gela Merkel, vermoedelijk de aanstaande bondskanselier van Duitsland, wordt door deze 'Alphatiere' consequent niet se rieus genomen. „Ach, Frau Mer kel toch", reageerde Schroder la chend in een talkshow toen hij door Merkel werd aangevallen. In die hoon weerklonk de collec tieve minachting, die deze man- nen-op-oorlogspad koesteren voor hun tegenstandster. GPD Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315500 Fax-(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax. (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand. 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar. €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maandvootW einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk maandag t/m vrijdag 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65 597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden u.^ - overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV envoj de Regelen voor het Advertentie»® Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uu: Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax: (0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintj1 Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax (0114)372771 ,.w |1| Business to Business/Onroere 9 Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel var aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat woroi (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevanteOi- VI ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuWigBrK, de derden. Als u op deze informatie goon prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk met» Postbus 314460 AA Goes Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4